Những căng thẳng trong vấn đề hạt nhân Iran và bất ổn chính trị ở Syria có vẻ không hề liên quan nhưng thực tế, chúng lại đang có mối quan hệ mật thiết với nhau.
Vị thế của Iran đang ngày một cao. V́ lẽ đó, việc cắt toàn bộ “vây cánh” của Nhà nước Hồi giáo trong khu vực Địa Trung Hải được đánh giá là con bài chiến lược mà những kẻ thù của Tehran đang triển khai tiến hành.
Nhiều nước phương Tây muốn đưa quân vào Syria.
Thời gian gần đây, Mỹ và Israel luôn gia tăng những áp lực nhằm vào chương tŕnh hạt nhân của Iran bất chấp lời cam kết ḥa b́nh của nhà nước Hồi giáo. Không những vậy, nhà nước Do Thái liên tiếp đe dọa đơn phương tiến hành các cuộc không kích nhằm vào các cơ sở hạt nhân của Tehran mà không cần thông qua Liên Hiệp Quốc.
Chưa dừng lại ở đó, các đồng minh phương Tây của Israel hỗ trợ tối đa lực lượng nổi dậy Syria trong cuộc chiến chống lại chính quyền của Tổng thống Bashar al-Assad.
Dù liên tiếp đưa ra những lí do “chính đáng” cho các động thái trên nhưng mục đích sâu xa của chúng lại không nằm ở đó. Trên thực tế, Israel lo sợ bị mất sự độc quyền sở hữu vũ khí hạt nhân của ḿnh ở khu vực. Nếu nhà nước Hồi giáo Iran có thể sở hữu vũ khí hạt nhân, an ninh của nhà nước Do Thái sẽ trở nên "mong manh, dễ vỡ".
Trên thực tế, hai cường quốc hàng đầu khu vực đang sống trong t́nh trạng không bằng mặt cũng chẳng bằng ḷng. Các tài liệu do t́nh báo Mỹ thu thập cáo buộc, Iran tài trợ cho những tổ chức Hồi giáo vũ trang như Hamas, Hezbollah, thường xuyên tiến hành các vụ tấn công nhằm vào nhà nước Do Thái.
Sở dĩ Iran chưa dám ra mặt tấn công Israel bởi sự chênh lệnh về quốc pḥng mà cụ thể là vũ khí hạt nhân mà nhà nước Do Thái đang sở hữu. Khi đạt đến ngưỡng hạt nhân, Iran hoàn toàn có thể kêu gọi các tổ chức hồi giáo vũ trang Hezbollah ở Lebanon, Palestine và đặc biệt là ở Syria thực hiện hiện mạnh mẽ các cuộc tấn công nhằm vào nhà nước Do Thái.
Việc sở hữu vũ khí hạt nhân khiến nhà nước Do Thái không dám sử dụng những biện pháp đáp trả mạnh mẽ nhằm vào Iran bởi nó có thể làm bùng nổ cuộc chiến hạt nhân, dẫn đến sự diệt vong của cả hai nhà nước. Trong khi đó, các cuộc tấn công liên tiếp từ những người láng giềng Hồi giáo sẽ gây ảnh hưởng nghiêm trọng tới an ninh của Israel.
Trong khi đó, Syria được coi là đồng minh chiến lược với nhà nước Hồi giáo và chế độ Assad thường xuyên ủng hộ Iran trong việc phá hoại an ninh Israel. Trong 3 thập kỉ thù địch, nhà nước Do thái Israel và nước Cộng ḥa Hồi giáo Iran chưa một lần xung đột vũ trang trực tiếp. Tuy nhiên, Lực lượng Vệ binh Cách mạng Hồi giáo Iran đang chi những khoảng tiền không hề nhỏ để đào tạo trực tiếp cho các chiến binh của tổ chức Hezbollah nhằm chống lại nhà nước Israel.
Sự sụp đổ của chính quyền Assad sẽ làm đổ vỡ ngay lập tức liên minh nguy hiểm này. Bộ trưởng Quốc pḥng Israel, Ehud Barak nhận định: “Sự sụp đổ của chính quyền Assad sẽ là đ̣n dứt điểm nhằm vào Iran. Đây là cách duy nhất để loại bỏ tiền đồn của Iran trong thế giới Arab và nó sẽ làm suy yếu đáng kể phong trào của tổ chức tổ chức Hezbollah ở Lebanon và phóng trào Hamas ở Dải Gaza”.
Tuy nhiên, cuộc nổi dậy ở Syria nổ ra được hơn một năm. Phe đối lập không thể tạo ra những bước tiến lớn; trong khi các nỗ lực ngoại giao không thể t́m kiếm được sự đồng thuận của cộng đồng quốc tế, đặc biệt là Nga và Trung Quốc để có thể áp đặt vùng cấm bay, bảo vệ dân thường như những ǵ Mỹ và phương Tây đă làm được ở Libya. Các bên cứ "lời ra tiếng vào" trong khi chính quyền Assad vẫn không ngừng sử dụng các biện pháp quân sự nhằm vào phe nổi dậy để bảo về chế độ và quyền lợi của gia tộc. Điều này góp phần thổi bùng lên những bất ổn ở Syria và đang lan rộng sang các quốc gia láng giềng như Jordan, Lebanon và Thổ Nhĩ Kỳ.
Sở dĩ, chính quyền Obama không thể t́m kiếm được sự đồng thuận quốc tế trong việc áp đặt lệnh cấm bay ở Syria bởi 3 lư do. Thứ nhất, lực lượng nổi dậy Syria không đoàn kết và không giữ ǵn những khu vực chiếm được. Thứ 2, Liên đoàn Arab không yêu cầu can thiệp quan sự vào Syria và cuối cùng là sự che chở của Nga và Trung Quốc dành cho chính quyền Assad trên trường quốc tế. Điều này đồng nghĩa với những đe dọa đối với nhà nước Do Thái Israel sẽ vẫn hiện hữu và những bất ổn trong khu vực chưa thể giải quyết trong tương lai gần.
hồng Minh
Theo infonet.vn