Hầm chứa hạt giống "ngày tận thế" Svalbard được xây dựng trên vùng đất lạnh giá thuộc Na Uy có khả năng lưu giữ tới 2,25 tỷ loại hạt giống trên toàn thế giới.
Cái tên Svalbard xuất phát từ việc căn Hầm chứa hạt giống toàn cầu được xây dựng trong ḷng một quả núi trên đảo Svalbard, thuộc Na Uy, nằm trong vùng đất lạnh giá cách Bắc Cực khoảng 1.000 km.
Svalbard được mệnh danh là “hầm chứa ngày tận thế” bởi nó vẫn có thể đứng vững ngay cả khi những kịch bản “ngày tận thế” như thiên thể đâm vào Trái đất hay chiến tranh xảy ra.
Niêm phong
Đằng sau những cánh cửa có khả năng ngăn không khí từ bên ngoài lọt vào, căn hầm Svalbard luôn được giữ ở nhiệt độ thấp (-18°C).
Mỗi hạt giống được đóng gói vào từng túi riêng biệt, sau đó được niêm phong vào những chiếc hộp để ngăn không cho chúng tiếp xúc với không khí cũng như hoạt động trao đổi chất diễn ra từ từ.
Những căn pḥng chứa hạt giống nằm cuối con đường dẫn vào núi Svalbard dài 125 m. Nhiệt độ tại đây không bao giờ vượt quá -3,5°C ngay cả khi hệ thống làm mát hoàn toàn chạy bằng điện.
Theo Cary Fowler – tổng giám đốc Global Crop Diversity Trust (Tổ chức thiết lập quan hệ đối tác giữa Tổ chức Nông lương Liên Hiệp Quốc – FAO, với các tổ chức tư nhân như tổ chức của Rockefeller hay Bill Gates với mục tiêu duy tŕ sự đa dạng sinh học của các giống cây trồng), hầm Svalbard thực sự hữu dụng bởi vào năm 2100, con người sẽ cần tới những loại hạt giống đang được lưu trữ tại đây.
750.000 loại hạt giống
Nằm sâu dưới ḥn đảo Svalbard băng giá, căn hầm chứa hạt giống toàn cầu Svalbard hiện đang lưu trữ 750.000 loại hạt giống phẩm chất tốt bao gồm 1.500 giống khoai tây của Peru, chuối bản địa Thái B́nh Dương và cả những giống lúa mạch dùng để sản xuất các loại thức uống hảo hạng trên thế giới.
Điểm nhấn của căn hầm Svalbard là hiện trên Trái đất không có một chương tŕnh nào có thể lột tả mức độ đa dạng sinh học như tại Svalbard.
Trong đó, nhiều giống cây hiện không c̣n được trồng trong thế giới thực và chúng sẽ trở thành bằng chứng cho khả năng thích ứng với biến đổi khí hậu của cây trồng.
Bảo vệ hạt giống
Các nhân viên bảo vệ được trang bị vũ khí thường xuyên đi tuần dọc khu vực lối vào đường hầm của hầm Svalbard. Không chỉ được con người và các công nghệ tiên tiến bảo vệ, căn hầm này c̣n luôn nằm dưới sự giám sát từ một trung tâm điều khiển từ xa.
Svalbard là một quần đảo nằm giữa khu vực đất liền của Na Uy và Bắc Cực – khu vực nổi tiếng với những đỉnh núi, sông băng và cả những chú gấu Bấc Cực.
Trong suốt những tháng mùa đông lạnh giá kéo dài, nhiệt độ ở đây có thể xuống tới -20°C hoặc -30°C. Thời tiết càng trở nên lạnh giá hơn khi những cơn gió lạnh cắt da cắt thịt thổi qua khu vực này.
Khánh thành hầm Svalbard
Hầm chứa hạt giống toàn cầu Svalbard chính thức đi vào hoạt động từ ngày 26/2/2008 sau đề xuất của Hiệp ước quốc tế về các nguồn gene cây trồng phục vụ sản xuất nông nghiệp và thực phẩm ra đời năm 2004.
Ngay trong ngày đầu khánh thành, một chiếc hộp đựng các giống gạo của 123 quốc gia đă được đưa vào lưu trữ trong hầm.
Quá tŕnh xây dựng căn hầm đều do chính phủ Na Uy chi trả. Tổ chức Global Crop Diversity Trust đảm nhận vai tṛ hướng dẫn quản lư hạt giống và quỹ tài chính để duy tŕ hoạt động hàng ngày của căn hầm. Những hạt giống được mang tới đây lưu trữ đều hoàn toàn được bảo quản miễn phí.
Theo ước tính của Tổ chức Nông Lương của Liên Hiệp Quốc, 3/4 các loại hạt giống trên toàn thế giới sẽ sớm không c̣n được sử dụng trên những cánh đồng. Trong khi dưới tác động của dịch bệnh, côn trùng, hạn hán và nhiều yếu tố khác, chất lượng hạt giống sẽ ngày bị suy giảm nên sự xuất hiện của hầm chứa Svalbard là giải pháp tối ưu để đảm bảo mạng lưới an toàn lương thực toàn cầu.
Sắp xếp hạt giống
Mặc dù nằm biệt lập trên Bắc Cực, song hầm chứa Svalbard nhận lưu trữ các loại hạt giống từ mọi quốc gia trên thế giới.
Các hạt giống lưu giữ tại hầm Svalbard vẫn thuộc quyền sở hữu của chính quốc gia gửi tới. Các nhà quản lư tại hầm Svalbard sẽ không bao giờ cung cấp hạt giống cho những quốc gia khác nếu như không có sự cho phép của nước gửi tới.
Tới thăm hầm Svalbard
Vào tháng 2/2008, khi các quan chức và phóng viên tới thăm hầm chứa “ngày tận thế”, Svalbard đang lưu trữ 268.000 mẫu hạt giống các loại. Tới nay, số hạt giống được lưu trữ tại đây đă lên tới 750.000 loại, thu thập từ mọi nông trại, cánh đồng trên khắp thế giới nhằm chuẩn bị cho sự tồn tại của thực vật trên toàn thế giới.
Trong trường hợp thiên tai xảy ra, hầm chứa hạt giống toàn cầu Svalbard sẽ trở thành nguồn cung cấp hạt giống cho các quốc gia và khu vực để tái thiết hoạt động sản xuất nông nghiệp.
minh thu
VTCNews