Người săn lùng đồ ngự dụng hoàng cung ngoài có tiền, c̣n phải có duyên mới có thể sở hữu cổ vật.
Như cách diễn giải nôm na của dân chơi, đồ ngự dụng là những bảo vật thường dùng của vua, hoàng hậu, hoàng thái hậu, công chúa, hoàng tử, có chất liệu bằng vàng, ngà voi, sứ được sơn son thiếp vàng hay chạm trổ hoa văn tinh xảo. V́ mỗi món đồ ngự dụng trị giá hàng trăm triệu đồng, có khi hàng tỷ nên rất kén người chơi. Và tất nhiên, gắn liền với thú chơi vương giả này là vô số lọc lừa, man trá.
Bát hương men lục - một trong những cổ vật thuộc nhóm đồ thờ cúng có niên đại lâu đời, khoảng thế kỷ 15, 16, thời Lê sơ
Không dễ săn lùng cổ vật hoàng cung
Qua sự giới thiệu của một người bạn, chúng tôi t́m đến căn hộ của ông Lê K., đại gia ngành gỗ ở quận Phú Nhuận (TP.HCM). Ông vừa mua được chiếc ly bạch ngọc với giá tiền hơn 300 triệu đồng nên rất vui.
Theo ông K. đây là chén ngọc có một không hai trên thế gian. Điểm đặc biệt của chén bạch ngọc này ở chỗ nó từng là vật dùng của bà Thừa Thiên Cao Hoàng hậu, vợ Vua Gia Long, người sáng lập triều Nguyễn. Ông K. tin rằng chén bạch ngọc này có điều huyền diệu là mọi độc chất khi được rót vào đều tan biến. Đây chính là lư do mà bậc mẫu nghi thiên hạ ngày trước dùng chén ngọc để tránh bị đầu độc.
Thú chơi đồ cổ đă ngấm vào máu, lại sẵn có điều kiện về kinh tế, nên ông H., (56 tuổi), chuyên sưu tầm cổ vật liên quan đến các triều vua Nguyễn tâm t́nh: “Dân săn đồ ngự dụng bên cạnh niềm đam mê phải có lắm tiền. Bởi mỗi món đồ mà vua chúa sử dụng đều là ngọc ngà quư hiếm, giá trị nên rất đắt. Ngoài cái sự quư về chất liệu, đồ ngự dụng c̣n quư ở giá trị lịch sử”.
Theo ông H: “Đồ ngự dụng hoàng cung không hiếm, nó lưu lạc trong dân gian thôi. Nhiều người có những bảo bối nhưng không biết nó là vật có giá trị. Ai cũng có thể mua được những loại đồ cổ này, nhưng để có được một vật thật độc, thật lạ th́ phải có duyên với món đồ đó”.
Ông Trần Sính, chủ một cửa hiệu đồ cổ ở phố Lê Công Kiều (quận 1) cũng đồng t́nh với quan điểm này. Theo ông Sính: “Ngoài có tiền, tay chơi phải có duyên, v́ Vua chỉ có một, hoàng hậu và hoàng thái hậu cũng chỉ có một nên đồ ngự dụng chỉ là con số nhỏ giọt”. Chơi và kinh doanh đồ cổ đă hơn 7 thập niên nên ông Sính có may mắn được tiếp cận nhiều món đồ ngự dụng liên quan đến chuyện ăn uống của nhiều đời vua Nguyễn, từ Vua Gia Long đến Vua Bảo Đại.Cổ vật hoàng cung c̣n lưu lạc hiện nay phần lớn là đồ sành sứ phục vụ ẩm thực của các vua triều Nguyễn, chủ yếu là đồ phục vụ cho việc ăn trầu, hút thuốc, uống rượu và ăn cơm.
Chén ăn ngự dụng của hoàng cong triều Nguyễn.
Những cú lừa khủng khiếp
Vấn đề được đặt ra là liệu những món đồ ngự dụng mà các tay chơi kể trên đang sở hữu có phải là đồ ngự dụng thứ thiệt? Hay đó chỉ là đồ giả cổ qua tài khua môi múa mép, cũng như những chiêu mánh tinh vi của những tên lừa đảo chuyên nghiệp mà thành báu vật hoàng cung.
Không ai dám chắc những món đồ ngự dụng mà các tay chơi kể trên đang sở hữu có phải thực sự là đồ hoàng cung hay chỉ là giả cổ. Không như các tay chơi đều đoán chắc bảo vật hiếm có của ḿnh là đồ vua dùng, ông Trần Sính khẳng định: "Trên 99% là đồ giả cổ". Theo ông Sính, chuyện lừa đảo trong giới cổ vật, đặc biệt là trong lĩnh vực đồ ngự dụng nói riêng rất "khủng khiếp".
Ông Nguyễn Ngọc Thuận (ngụ ở đường Nguyễn Tiểu La, Phường 8, quận 10) một người chơi đồ cổ cho hay, hiện có rất nhiều diễn đàn của dân sưu tập cổ vật, song có nhiều kẻ có mưu đồ xấu gia nhập, thi thoảng tung lên món đồ nào đó bảo là "đồ ngự dụng" rồi ngỏ lời nhờ mọi người thẩm định. Cũng chính những người này thực hiện kệ sách kẻ tung người hứng để đưa những đại gia săn đồ dùng của vua và hoàng hậu v́ cơn cuồng vọng giữ trong tay đồ độc nhất vô nhị, để khẳng định tầm vóc cũng như đẳng cấp của ḿnh vào tṛng, ḥng lừa đảo chiếm đoạt tài sản.
Chơi đồ cổ cũng như các thú chơi khác, đ̣i hỏi sự công phu, thời gian và tiền bạc, cần phải trao dồi khá nhiều kiến thức cả về lư thuyết cũng như thực hành. Các món đồ xưa, đồ cổ tưởng là rất đắt đỏ, nhưng thực sự có khi những món quư hiếm lại có giá rẻ đến bất ngờ, mà không cần t́m đâu xa, nó nằm ngay trước mắt ḿnh. Đồ cổ vẫn thường ''trao thân'' cho ai hiểu được nó, trân trọng vẻ đẹp của nó. Người chơi vẫn thường nói : ''Vật t́m Chủ '' là như vậy. Đó cái thú vị riêng của người chơi mà không dễ ǵ gặp được trong cuộc sống hối hả hằng ngày.
Trước đây, dân chơi đồ cổ thường vẫn dè chừng mỗi lần cung cấp tên hay địa chỉ trưng bày đồ cổ v́ giá trị quư hiếm và v́ ám ảnh bởi nạn trộm cắp cổ vật. Nhưng hiện nay, vấn đề này trở nên thoải mái hơn, bởi đă có những hội chơi đồ cổ, ai cũng muốn thể hiện đẳng cấp, muốn món đồ của ḿnh là độc nhất nên việc công khai danh tính trở nên thoải mái. Chính v́ thế, đồ cổ được nhiều người biết đến và việc săn lùng những cổ vật Hoàng cung đang lưu lạc trong dân gian lại nóng hơn. Đồ ngự dụng đă trởthành “cơn sốt” trong giới dân chơi quư tộc Sài thành.
Theo Người Đưa Tin