Trong xă hội hiện đại, dưới những mái nhà tưởng như b́nh yên, có những đứa trẻ bỗng nhiên “mồ côi” ngay trong tổ ấm của chính ḿnh. Và, phía sau đó là những nỗi đau chẳng thể ngờ tới…
Tự kỷ v́… tiền
Hàng xóm nhà anh Tuân không hề ngạc nhiên khi cả tháng, thậm chí lâu hơn không nh́n thấy mặt vợ chồng anh. Chồng làm cho một công ty chứng khoán, công việc bận bù đầu, chị Chi vợ anh làm bác sĩ ở một bệnh viện đầu ngành. Họ có một cô con gái, chuẩn bị thi vào đại học.
Gia đ́nh anh chị thuộc loại khá giả, hầu như không phải lo nghĩ ǵ đến kinh tế, nhưng không hiểu sao chị Chi vẫn mê mải kiếm tiền. Làm việc ban ngày ở bệnh viện chưa đủ, tối đến cứ có bệnh nhân gọi đi khám là chị tất bật xách xe đi, không ngó ngàng ǵ đến chồng con và việc nhà. Và điều ǵ đến đă phải đến, mỗi người đều có cuộc sống riêng của ḿnh, họ bỗng trở nên xa lạ ngay trong chính ngôi nhà của ḿnh…
|
H́nh chỉ mang tính minh họa |
Trường hợp của Lâm Nhi lại khác. Bố mẹ Nhi buôn bán, thường xuyên phải đi theo xe áp tải hàng về các tỉnh. Cuộc sống của Nhi bị khoán trắng cho osin từ A đến Z. Hàng tháng, vợ chồng anh Quư đưa tiền cho osin - số tiền đủ để hai người chi tiêu rủng rỉnh trong cả tháng.
Và rồi, những khi họ ở nhà con bé cũng chẳng quan tâm, h́nh như nó không có khái niệm cần bố hay mẹ, luôn lủi thủi chơi một ḿnh. Sở thích của nó là chui vào góc nhà, có hôm c̣n vệ sinh ngay tại chỗ và ngồi say mê... nghịch. Gần 3 tuổi, trong lúc những đứa trẻ khác đă nói luôn mồm th́ Lâm Nhi vẫn chỉ bập bẹ được mấy từ “ê, a”, nhận thức rất chậm.
Thấy con có những biểu hiện không b́nh thường, đưa Lâm Nhi đến bác sĩ, vợ chồng anh Quư mới té ngửa ra khi biết đó là những biểu hiện của bệnh tự kỷ, do đứa trẻ sống thiếu sự quan tâm của gia đ́nh.
Gửi trứng cho ác
Tại các trung tâm tư vấn, không ít những câu chuyện đau ḷng như câu chuyện dưới đây: “Bố mẹ tôi theo nghề buôn bán nên kinh tế gia đ́nh cũng khá giả. Khi tôi khoảng 5 - 6 tuổi, bố mẹ tôi đi buôn chuyến có khi vắng nhà hàng chục ngày nên cũng phải thuê vài người giúp việc và phó mặc toàn bộ việc trông nom nhà cửa, quản lư con cái, chăm sóc vườn tược cho những người đó.
Trong số những người giúp việc có bác Thơm là được bố mẹ tôi quư nhất và coi như người nhà, v́ bác là người có trách nhiệm trực tiếp chăm lo cho anh em tôi từ việc ăn ngủ đến học hành.
Cũng có lúc bận việc gia đ́nh hay phải đi đâu đó, bác Thơm lại giao cho chồng là bác Phong trông nom chúng tôi. Anh tôi rất tự lập nên chỉ cần thi thoảng để mắt trông chừng, c̣n tôi là con gái nhơng nhẽo hơn nên bác Phong thường phải bế ẵm dỗ dành. Bác Phong thường làm ngựa cho tôi cưỡi, bế bổng tôi lên và hay cọ râu vào má, vào cổ làm tôi cười khanh khách...
Một ngày khi chỉ có hai bác cháu ở nhà, bác Phong vẫn bế tôi như mọi khi, nhưng tôi nhớ rất rơ lúc ấy bác ôm siết tôi rất mạnh. Tôi khó chịu và khóc, bác dỗ dành: “Đây, bác cho cái này mà chơi”, rồi bác cầm tay tôi đặt vào “chỗ kín” của bác. Tôi vẫn khóc, c̣n bác cứ giữ chặt tay tôi và làm điều bác ấy muốn... Chuyện ấy không chỉ xảy ra một lần, bố mẹ tôi không hề hay biết mà tôi cũng không dám kể v́ sợ bị mắng. Mặc dù c̣n rất nhỏ, nhưng tôi cũng đă biết xấu hổ.
Một thời gian sau gia đ́nh tôi chuyển lên thành phố, tôi rời quê hương với rất nhiều kư ức, trong đó có cả “tṛ chơi” mà bác Phong đă dùng để dỗ dành ḿnh. Thật may mắn v́ t́nh cờ có việc chuyển nhà mà tôi sớm được “cách ly” khỏi sự nguy hiểm ấy…”.
Giấc mơ của kẻ dạt ṿm
“Con chưa biết ḿnh sẽ tiếp tục sống ra sao trong một gia đ́nh mà không thấy ai yêu thương ḿnh nữa. Đă có lúc con muốn ngủ một giấc thật dài để không bao giờ phải tỉnh lại” - những ḍng nhật kư mà Thanh viết ra ướt đẫm nước mắt khi bố mẹ cậu quá mải mê với việc làm ăn, khi cậu bắt đầu cảm thấy ḿnh bị bỏ rơi. Để quên đi cuộc sống buồn chán hiện tại, Thanh thường xuyên nói dối cần tiền đóng học để vào các quán internet, điện tử hoặc nhậu nhẹt với bạn bè... “xả buồn”.
Bất cứ điều ǵ cậu muốn, chỉ cần nói ra là bố mẹ cậu sẵn sàng đáp ứng. Đang học lớp 11, cậu đ̣i mua xe máy với điều kiện kèm theo là không đi xe số, chỉ đi xe ga LX hoặc Dylan. Thay v́ khuyên bảo con cố gắng học tập, chờ đến khi đủ tuổi đi xe gắn máy, bố mẹ cậu lại móc hầu bao mua luôn cho con. Chính v́ được nuông chiều thái quá, bố mẹ ít quan tâm đến cuộc sống của con đă biến Thanh từ một cậu bé t́nh cảm thành một người hay đ̣i hỏi, đua đ̣i, a dua theo bạn bè.
Đau ḷng hơn phải kể đến trường hợp của Hoàng Minh, cũng v́ thiếu sự quan tâm của bố mẹ đă bập vào hút, chích, và thường xuyên “dạt ṿm”, thậm chí sống bầy đàn ngoài sức tưởng tượng. Đến khi gia đ́nh phát hiện ra, đồ đạc trong nhà dần đội nón ra đi th́ cậu đă nghiện nặng.
Thương con, bố mẹ cậu đồng ư cho con vào trại cai nghiện, hy vọng c̣n có thể cứu văn được tương lai của Minh. Mẹ Minh kể, có lần vào thăm con, nó ôm chầm lấy mẹ khóc và tỉ tê rằng, con đă từng mong bố mẹ thường xuyên hỏi thăm, an ủi, động viên con, mong bố mẹ không bồ bịch, không căi vă, đánh lộn để có một gia đ́nh hạnh phúc nhưng tất cả những điều đó chỉ là... mơ.
Khi vật chất không c̣n giá trị
Lư giải cho sự kiếm tiền, nhiều phụ huynh cho rằng muốn cho con tất cả những ǵ mà tuổi thơ họ mong muốn. Thế nên, khi con cái được hưởng những điều kiện tốt nhất về vật chất nên phải có nghĩa vụ học giỏi, ngoan ngoăn. Nhưng thực tế không hẳn là như vậy khi chúng hoàn toàn lạc lơng, đơn độc. Kỳ vọng quá nhiều vào con nên họ không bao giờ hài ḷng với sự cố gắng của đứa trẻ, sẵn sàng xỉ vả khi đứa trẻ không đáp ứng được mong muốn của ḿnh.
Theo ông Nguyễn Trọng An, Phó Cục trưởng Cục Bảo vệ, chăm sóc trẻ em, Bộ LĐTB&XH, phương pháp giáo dục của nhiều bậc cha mẹ hiện nay có vấn đề, khi mang nặng tính áp đặt, ít quan tâm chia sẻ suy nghĩ của trẻ. Cũng có nhiều bậc cha mẹ mải mê kiếm tiền, giao phó việc chăm sóc con cái cho người giúp việc, vô t́nh làm khoảng cách t́nh cảm với con ngày càng xa mà không biết.
Những cách giáo dục như vậy đều không đúng, dễ dẫn đến việc con cái bị các sang chấn về tâm lư, lâu dần gây ra những rối loạn về sức khỏe tâm thần. Ở các nước tiên tiến, vấn đề dạy phương pháp làm cha mẹ, cách giáo dục con được quan tâm.
Bên cạnh đó, c̣n có những khóa học trang bị kiến thức làm cha mẹ, có cả hệ thống cán bộ tư vấn tâm lư, tham vấn cộng đồng và cán bộ xă hội để hỗ trợ cho việc nuôi dạy, bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em. Đây là cách làm mà Việt Nam nên nghiên cứu, áp dụng.
Các chuyên gia tâm lư cũng cho rằng, trong xă hội hiện đại, đa số các bậc phụ huynh đều quá bận rộn với chuyện mưu sinh. Điều này đă tạo ra khoảng cách ngày càng xa giữa các thành viên trong gia đ́nh. Những đứa trẻ phải sống trong ngôi nhà không... b́nh yên, nơi bố mẹ chỉ mải mê với chuyện kiếm tiền, bỏ mặc con cái, không quan tâm, chăm sóc con ngày càng nhiều thêm.
Điều này không chỉ nguy hại với những đứa trẻ mà c̣n đe dọa đến tính bền vững của mỗi gia đ́nh khi không có được sự ấm áp - nền tảng cần thiết để níu giữ, gắn kết giữa các thành viên trong gia đ́nh. Đến khi mọi chuyện xảy ra, có ân hận th́ cũng đă muộn v́ những mong muốn về tiền bạc, địa vị có thể đă đạt được nhưng không thể bù đắp cho con thời gian đă mất và những tổn thương mà đứa trẻ phải mang theo suốt cuộc đời.
|
Hà My