Mỗi mảnh đất của quê hương là một mảnh thịt xương người Việt đă ngă xuống để giữ ǵn. Sao không bằng sức ḿnh làm giàu trên mảnh đất ấy? Trao nó vào tay người ngoài không chỉ là hoang phí mà c̣n là một mối nguy hiển hiện. Đó là một sự lăng phí có tội với tương lai của đất nước.
"Tiết kiệm là quốc sách" - câu nói ấy được lặp đi lặp lại không biết bao lần trên sách vở, báo đài nhưng dường như tác dụng của nó thực sự chưa thấm vào đâu. Tôi chợt nghĩ, đó là do người Việt Nam chúng ta không những không có bản tính tiết kiệm mà ngược lại c̣n vô cùng hoang phí, nên khẩu hiệu ấy mới như "nước đổ lá khoai".
Hăy bỏ qua những "tiểu tiết" như tắt điện, tắt điều hoà khi ra khỏi pḥng hay những bữa tiệc xa hoa của không ít người Việt Nam khiến người nước ngoài cũng phải "nể" - những sự hoang phí mang tính cá nhân như thế chưa thấm vào đâu so với "trào lưu" hoang phí của cả một đất nước.
Bắt đầu từ chuyện những hồ nước Hà Nội bị san lấp và nhiều cánh đồng "bờ xôi ruộng mật" khắp các tỉnh thành đột nhiên biến thành sân golf hay được bê tông hoá thành khu công nghiệp. Đúng sai, phải trái thế nào người dân đă nói quá nhiều. Tôi chỉ xin nhấn mạnh rằng việc xẻ thịt ao hồ, đồng ruộng như thế là cực kỳ hoang phí.
Đâu phải thành phố nào trên thế giới cũng được thiên nhiên ban tặng hệ thống hồ đẹp và dày đặc như Hà Nội. Vậy mà chúng ta đă biến bao hồ lớn hồ nhỏ của thủ đô thành ao tù chứa rác, thậm chí c̣n muốn bức tử chúng để xây cao ốc, chung cư. Và dù biết rằng phải mất mấy trăm năm, mấy ngàn năm những mảnh đất cằn khô mới thành ruộng nước hai mùa trồng lúa, chúng ta vẫn nhẫn tâm đổ bê tông cốt thép lên trên để "xây cho nhà cao cao măi". Hành vi đó có thể gọi là ǵ ngoài hai từ hoang phí?
Ai đi qua đường Láng sẽ nh́n thấy tấm biển đề "Di tích lịch sử văn hoá Chùa Nền", tấm biển mờ mịt v́ bụi, chỉ lối vào một ngôi chùa luôn đóng cửa im ỉm, sân chùa đă được trưng dụng làm kho hàng, băi gửi xe, trước cổng chùa ngổn ngang xi măng, sắt thép. Có phải v́ cả nước có quá nhiều những "di tích lịch sử văn hoá đă xếp hạng" nên chúng ta thành ra coi thường? Nếu cứ hoang phí các di tích như thế, đến lúc chúng ta sẽ phải xếp chúng vào "sách đỏ" v́ nguy cơ tuyệt chủng.
Cả những "di sản văn hoá phi vật thể" cũng đâu được chúng ta trân trọng. Sự hoang phí đội lốt bảo tồn mới đáng sợ làm sao: chúng ta háo hức giới thiệu với thế giới về ca trù, quan họ; sung sướng nếu trong cuộc giao lưu, bạn bè nước ngoài nói vài câu tiếng Việt hay hát một điệu dân ca. Nhưng chính chúng ta đâu có biết trân trọng chúng? Bao nhiêu người Việt Nam ngồi xem hết một vở chèo hay một vở cải lương? Chúng ta đối xử một cách lạnh nhạt những thứ mà ngoài miệng xưng tụng là tinh hoa. Với sự hoang phí ấy, liệu bao nhiêu bằng công nhận của UNESCO mới đủ để giúp những tài sản tinh thần của dân tộc ta thôi tuyệt chủng?
Tôi chợt lạnh người khi gần đây báo chí đang xôn xao về chuyện nhiều địa phương cho nước ngoài thuê rừng, thuê đất. Ảnh: cadn.com.vn
Một sự lăng phí đáng lo ngại hơn nữa - lăng phí nhân tài. Đất nước ta có truyền thống hiếu học và trọng người có học. Nhưng giữa trọng thị và biết cách sử dụng tiết kiệm, hiệu quả nhân tài lại có khoảng cách khá xa. Đă có bao nhiêu người tu nghiệp trời Tây, mong được về làm việc trong cơ quan Nhà nước nhưng rồi đành ngán ngẩm khăn gói ra đi "làm thuê cho Tây". Bao nhiêu vị có học hàm học vị vẫn hàng ngày đến cơ quan chỉ để nhâm nhi nước chè? Bao nhiêu luận văn, luận án phủ bụi trong thư viện?
Nhân tài không phải như ao hồ tự nhiên mà có, để có một nhân tài, người mẹ đă đổ mồ hôi trên cánh đồng, người cha đă sôi nước mắt trên những cuốc xe ôm, người con đă mờ mắt v́ những đêm chong đèn thức trắng. Vậy mà nhân tài cuối cùng đi đâu? Chợt nhớ lời của người xưa: "Tiền vào nhà khó như gió vào nhà trống". Nhưng với Việt Nam, có lẽ không phải số nhân tài quá ít nên không đủ lấp đầy "nhà trống", mà v́ nó trống trải, lạnh lẽo, khó sống quá nên nhân tài vào cửa trước ra cửa sau. Ai đó đă đúc kết một câu nói chua chát nhưng không phải không có lư rằng người Việt ta "giàu th́ ghét, nghèo th́ khinh, thông minh th́ không dám dùng." Nếu vẫn giữ sự lăng phí nhân tài, liệu đến bao giờ chúng ta mới có thể hoá rồng, hoá hổ hay măi măi chỉ loay hoay trong cái bẫy thu nhập trung b́nh?
Tôi chợt lạnh người khi gần đây báo chí đang xôn xao về chuyện nhiều địa phương cho nước ngoài thuê rừng, thuê đất. Chao ôi, mỗi mảnh đất của quê hương là một mảnh thịt xương người Việt đă ngă xuống để giữ ǵn. Sao không bằng sức ḿnh làm giàu trên mảnh đất ấy? Trao nó vào tay người ngoài không chỉ là hoang phí mà c̣n là một mối nguy hiển hiện. Đó là một sự lăng phí có tội với tương lai của đất nước.
Nếu không chịu tỉnh mộng, vẫn tưởng người Việt chúng ta luôn biết tiết kiệm, biết trân trọng những thứ ḿnh có, đến một ngày sực tỉnh muốn trân trọng, muốn tiết kiệm những thứ ấy e đă muộn rồi.
Khương Duy
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
Gửi người Việt Nam hoang phí
