Cuộc khủng hoảng trong quan hệ giữa Syria và Thổ Nhĩ Kỳ những ngày qua tiếp tục leo thang nghiêm trọng. Ankara hôm qua (11/10) cáo buộc, máy bay của Syria bị họ chặn lại hôm 10/10 chở theo đạn dược. Damascus giận dữ phản pháo, tố cáo Thổ Nhĩ Kỳ “dối trá”.
Thổ Nhĩ Kỳ cáo buộc máy bay Syria chở đạn dược
Thổ Nhĩ Kỳ hôm qua đă lên tiếng bảo vệ quyết định chặn một chiếc máy bay chở khách đang trên đường từ Moscow đến Damascus. Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan khẳng định, chiếc máy bay bị các lực lượng của họ chặn lại đang chở theo đạn dược và thiết bị quân sự của Nga đến cho Bộ Quốc pḥng Syria.
"Đó là chuyến hàng chở thiết bị quân sự và đạn dược của một cơ quan của Nga cho Bộ Quốc pḥng Syria. Chúng tôi đă tịch thu chuyến hàng này. Chúng tôi vẫn đang kiểm tra và sẽ tiến hành các bước đi cần thiết”, ông Erdogan đă cho các phóng viên biết như vậy tại thủ đô Ankara.
Thủ tướng Erdogan không cho biết chi tiết vụ việc nhưng báo chí Thổ Nhĩ Kỳ đưa tin, chuyến hàng mà lực lượng an ninh của họ tịch thu được trên máy bay của Syria bao gồm các bộ phận tên lửa, máy thu vô tuyến điện, ăng-ten và nhiều thiết bị quân sự khác.
"Như các bạn đă thấy, thiết bị quân sự hay vũ khí, đạn dược không thể được chuyên chở trên những chiếc máy bay chở khách. Nếu để cho những thứ hàng hóa đó đi qua không phận của chúng tôi th́ điều đó sẽ đi ngược lại các luật lệ quốc tế", ông Erdogan tuyên bố.
Nhà lănh đạo Thổ Nhĩ Kỳ từ chối cho biết làm thế nào và từ nguồn tin nào mà Thổ Nhĩ Kỳ biết rằng, chuyến bay từ Moscow đến Damascus chở theo thiết bị quân sự.
Mỹ hôm qua cũng lên tiếng ủng hộ quyết định của Thổ Nhĩ Kỳ trong việc chặn máy bay Syria. "Bất kỳ hoạt động chuyển giao thiết bị quân sự nào cho chính quyền Syria vào thời điểm này đều rất đáng quan ngại và chúng tôi mong chờ được nghe thêm nhiều thông tin hơn từ phía Thổ Nhĩ Kỳ khi họ công bố mọi chi tiết liên quan đến những ǵ mà họ đă phát hiện thấy”, nữ phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ - bà Victoria Nuland cho biết.
Bà Nuland cũng từ chối b́nh luận về thông tin được đăng tải trên báo chí Thổ Nhĩ Kỳ cho rằng, Ankara đă nhận được thông tin t́nh báo từ Mỹ về chuyến hàng t́nh nghi trên máy bay Syria.
Syria, Nga nổi giận
Syria hôm qua đă phản ứng một cách đầy giận dữ trước việc Thổ Nhĩ Kỳ chặn máy bay của nước này. Damascus tuyên bố, máy bay của họ chở hàng hóa hợp pháp và miêu tả hành động của Thổ Nhĩ Kỳ chẳng khác ǵ hành động của “không tặc”. Syria cũng cáo buộc Ankara đă “dối trá” khi tung thông tin máy bay Syria chở theo đạn dược và thiết bị quân sự.
Bộ Ngoại giao Syria cáo buộc Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Erdogan đă cố t́nh “nói dối để biện minh cho thái độ thù địch của chính quyền ông này đối với Syria”, hăng thông tấn nhà nước SANA đưa tin. Chiếc máy bay đó không hề mang theo bất kỳ hàng hóa bất hợp pháp hay vũ khí nào, Bộ Ngoại giao Syria khẳng định.
Thậm chí Bộ Ngoại giao Syria c̣n thách Thủ tướng Erdogan "công khai trưng ra những thiết bị và đạn dược mà lực lượng Thổ Nhĩ Kỳ thu được, ít nhất là cho người dân nước này xem”.
Về phía ḿnh, Nga cũng tỏ ra gay gắt với Thổ Nhĩ Kỳ. Moscow cáo buộc Ankara đă gây nguy hiểm cho tính mạng của các hành khách Nga đi trên chuyến bay bị Thổ Nhĩ Kỳ chặn lại hôm 10/10. Nga phủ nhận chiếc máy bay Syria xuất phát từ nước họ chở theo hàng hóa bất hợp pháp.
Một phát ngôn viên của sân bay Vnukovo ở thủ đô Moscow cho hăng tin Itar-Tass biết, tất cả hàng hóa được vận chuyển trên máy bay đều đă trải qua các cuộc kiểm tra an ninh và thủ tục hải quan cần thiết. Không có hàng hóa cấm nào được vận chuyển trên chiếc máy bay chở khách của hăng hàng không Syria, phát ngôn viên trên khẳng định.
Thổ Nhĩ Kỳ hôm 10/10 đă phái những chiếc chiến đấu cơ tối tân của ḿnh đi chặn và bắt giữ một máy bay đáng nghi của Syria. Theo đài truyền h́nh quốc gia TRT của Thổ Nhĩ Kỳ cho biết, chiếc máy bay Airbus A320 của hăng hàng không Syria bay từ thủ đô Moscow, Nga, đă bị những chiếc máy bay chiến đấu hiện đại F16 của Không quân Thổ Nhĩ Kỳ chặn lại và dẫn giải đến Sân bay Esenboga ở thủ đô Ankara.
Sau khi kiểm tra và thu giữ một số hàng hóa, Thổ Nhĩ Kỳ đă để cho máy bay Syria cùng với 37 hành khách và thành viên phi hành đoàn tiếp tục cuộc hành tŕnh đến thủ đô Damascus của họ.
Vụ việc trên diễn ra trong bối cảnh Thổ Nhĩ Kỳ và Syria trong mấy ngày qua liên tiếp chĩa pháo vào nhau và khu vực biên giới chung giữa hai nước chưa bao giờ nóng bỏng như lúc này. Tư lệnh quân đội Thổ Nhĩ Kỳ - Tướng Necdet Ozel hôm 10/10 đă thề sẽ đáp trả mạnh mẽ hơn và kiên quyết hơn đối với các vụ bắn đạn từ biên giới Syria vào lănh thổ nước này. T́nh trạng leo thang bạo lực ở khu vực biên giới Syria - Thổ Nhĩ Kỳ được châm ng̣i từ sự kiện một quả đạn pháo từ Syria bay sang lănh thổ Thổ Nhĩ Kỳ hôm 3/10, khiến 5 dân thường thiệt mạng và 10 người khác bị thương.
Thủ tướng Thổ Nhĩ Kỳ Tayyip Erdogan từng là một đồng minh của chính quyền Tổng thống Syria Bashar al-Assad nhưng hiện giờ ông này lại là một trong những người chỉ trích Tổng thống Assad mạnh mẽ nhất.
Kiệt Linh - (theo Reuters, AP, THX
Nga, Syria nổi giận với Thổ Nhĩ Kỳ
