Phe nổi dậy Syria đánh mạnh vào quân Assad

Phe nổi dậy Syria dưới sự hậu thuẫn của các phần tử Hồi giáo cực đoan ngày hôm qua (12/12) đã giáng một đòn mạnh vào quân đội trung thành với Tổng thống Bashar al-Assad khi giành quyền kiểm soát hoàn toàn một căn cứ quân sự rộng lớn và quan trọng của chính quyền.

Đây là chiến thắng mà lực lượng nổi dậy Syria giành được sau hai ngày chiến đấu quyết liệt, khiến 35 binh sĩ chính phủ thiệt mạng. Chiến thắng này tiếp nối chuỗi chiến thắng liên tiếp mà phe nổi dậy Syria đang gặt hái được trong cuộc chiến với quân chính phủ trong thời gian qua. Tuy nhiên, phe nổi dậy Syria đang giành lợi thế trên chiến trường nhờ sự hậu thuẫn của một nhóm chiến binh có liên quan đến tổ chức khủng bố khét tiếng al-Qaida. Điều này đang khiến phương Tây đặc biệt lo ngại.

Căn cứ quân sự rộng lớn Sheik Suleiman là căn cứ quan trọng thứ hai mà phe nổi dậy chiếm được từ tay quân chính phủ ở phía bắc Syria. Nhờ chiếm được căn cứ này, phe nổi dậy sẽ mở rộng hơn con đường từ phía nam tiến vào thủ đô Damascus – thành trì chính của Tổng thống Assad.

Cuộc chiến tranh giành quyền kiểm soát căn cứ quân sự chiến lược Sheik Suleiman đã kết thúc khi phe nổi dậy chiếm được trụ sở chính và các khu nhà kho, trong đó có một trung tâm nghiên cứu quân sự. Các chiến binh nổi dậy bắt đầu xâm nhập được vào khu vực vành đai xung quanh căn cứ Sheik Suleiman từ chiều hôm Chủ nhật (9/12) sau nhiều tuần giao tranh ác liệt và đẫm máu với quân chính phủ. Hai ngày sau đó, phe nổi dậy đã giành thắng lợi. Họ đã chiếm được căn cứ Sheik Suleiman và giết chết 35 binh lính chính phủ, các nhà hoạt động đối lập cho biết.

Các chiến binh thuộc một số nhóm cực đoan, trong đó có nhóm Jabhat al-Nusra, là một nhân tố tích cực trong cuộc chiến của phe nổi dậy nhằm giành quyền kiểm soát căn cứ Sheik Suleiman. Sự hiện diện của những nhóm cực đoan như thế này đang làm Mỹ và nhiều quốc gia ủng hộ phe nổi dậy Syria lo lắng đến “phát sốt”. Các nước này hoàn toàn không muốn những phần tử cực đoan giành được quyền lực trong khu vực.

Để ngăn chặn viễn cảnh không mong muốn nói trên, Mỹ tuần này đã liệt nhóm Nusra vào danh sách những tổ chức khủng bố nước ngoài. Mỹ tin rằng, nhóm Nusra là một chi nhánh của tổ chức Al-Qaeda ở Iraq. Với động thái này, Mỹ sẽ phong tỏa tài sản của các thành viên trong nhóm Nusra và cấm các hoạt động viện trợ vật chất cho nhóm này. Thực ra, động thái của Mỹ chỉ mang tính biểu tượng bởi nhóm Nusra được cho là không có tài sản gì ở Mỹ và cũng chẳng nhận được sự giúp đỡ gì từ Mỹ. Tuy nhiên, Washington hy vọng, bước đi của họ sẽ khuyến khích các nước khác làm theo và ngăn cản phe nổi dậy Syria bắt tay với các nhóm khủng bố.

Tuy nhiên, mong muốn của Mỹ khó mà đạt được khi mà các chiến binh của nhóm Nusra đang là lực lượng chiến đấu mạnh nhất, hiệu quả nhất trong phe nổi dậy Syria. Nhóm này đang gặt hái một loạt chiến thắng cho phe nổi dậy Syria trên chiến trường và vì thế đang có uy tín rất cao trong phe nổi dậy. Đây là nguyên nhân lý giải cho việc, ngay sau khi Mỹ thông báo liệt nhóm Nusra vào danh sách các tổ chức khủng bố nước ngoài, phe nổi dậy Syria đã có phản ứng quyết liệt. Lực lượng nổi dậy tuyên bố, họ sẽ trung thành với nhóm Nusra và không cần “sự can thiệp của Mỹ”. Sự việc này đã bộc lộ rõ mâu thuẫn giữa Mỹ và phe nổi dậy Syria.

Mỹ “vừa đấm vừa xoa” phe nổi dậy Syria

Washington chắc chắn là muốn lật đổ chính quyền của Tổng thống Assad nhưng nước này cũng muốn “thanh lọc” lực lượng nổi dậy Syria theo hướng có lợi cho mình. Mỹ muốn có tiếng nói và ảnh hưởng đối với chính phủ tương lai của Syria. Vì thế, Mỹ hoàn toàn không muốn gây mâu thuẫn với lực lượng đang chiến đấu chống lại ông Assad.

Sau khi khiến phe nổi dậy Syria tức giận vì liệt một lực lượng mạnh của họ vào danh sách các tổ chức khủng bố nước ngoài, Tổng thống Mỹ Barack Obama đã nhanh chóng có hành động xoa dịu. Ông Obama hôm qua (12/12) đã tuyên bố, Mỹ chính thức công nhận lực lượng đối lập chính của Syria là “đại diện hợp pháp” duy nhất của nhân dân Syria.

Trong một cuộc trả lời phỏng vấn hãng tin ABC News, Tổng thống Obama đã miêu tả, việc Mỹ công nhận tính hợp pháp của Hội đồng Đối lập Syria vừa được thành lập là một “bước đi lớn” trong cái gọi là các nỗ lực quốc tế nhằm lật đổ Tổng thống Assad.

Ông chủ Nhà Trắng cho biết, phe nổi dậy hiện giờ đã “đủ toàn diện” để được cấp quy chế cao hơn. Việc Mỹ công nhận phe nổi dậy Syria sẽ mở đường cho cường quốc số một tăng cường viện trợ, giúp đỡ cho lực lượng này.

Tổng thống Obama cũng nói thêm rằng, bằng động thái công nhận Hội đồng Đối lập Syria, Washington sẽ có trách nhiệm “bảo đảm chắc chắn nhóm này được tổ chức một cách hiệu quả và sẽ là đại diện của tất cả các bên. Và Hội đồng Đối lập Syria cần phải cam kết với một tiến trình chuyển giao chính trị tôn trọng quyền của phụ nữ và các quyền của người thiểu số”.

Động thái của Mỹ được đưa ra sau khi Anh, Pháp và nhiều quốc gia Ả-rập khác đã công nhận Hội đồng Đối lập Syria ngay sau khi nó được thành lập tại một cuộc họp của phe nổi dậy ở Qatar hồi tháng trước.

Việc Mỹ công nhận Hội đồng Đối lập Syria cũng diễn ra ngay trước thềm một hội nghi quốc tế về tình hình khủng hoảng Syria dự kiến sẽ khai mạc vào ngày hôm nay (13/12) ở Marrakech, Morocco.

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Mỹ - ông William Burns sẽ tham gia hội nghị sau khi Ngoại trưởng Hillary Clinton phải hủy chuyến đi dự kiến vì điều kiện sức khỏe không đảm bảo.

Kiệt Linh - (theo AP, Reuters, THX)