Ảnh minh họa internet
Cách đây gần 25 năm (*), đúng vào ngày 17 tháng 2 năm 1979. Quân đội giải phóng nhân dân Trung Quốc đă tràn xuống các tỉnh biên giới phía bắc Việt Nam. Hổ trợ bởi trọng pháo và xe tăng, bộ binh Trung Quốc đă thọc sâu hơn 8 cây số, chiếm giữ các vùng thuộc tỉnh Cao Bằng, Lạng Sơn. Ngày 5 tháng 3, mười chín ngày sau đó quân đội Trung Quốc bắt đầu rút lui, để lại sau lưng các làng mạc đă bị phá họai và tiêu hủy tang thương. Đặng Tiểu B́nh tuyên bố, chiến dịch dạy cho Hà Nội một bài học chính thức chấm dứt.
Trong suốt những năm 1980, quan hệ Bắc Kinh - Hà Nội chuyển sang giai đoạn chiến tranh lạnh, mà Hà Nội đă từng gọi là cuộc chiến tranh phá hoại muôn mặt. Hà Nội cáo buộc Trung quốc đă liên tiếp thực hiện các hoạt động xâm lấn, các hoạt động t́nh báo và gây rối bao gồm việc thả ḿn trên sông, và một số vùng biển. Quân đội Trung quốc cũng đă bắn trọng pháo qua các vùng lân cận, t́m cách phá hủy mùa màng ở các vùng miền núi, các trạm liên lạc và giao thông....Lo sợ cuộc xâm chiến lần thứ hai có thể xảy ra, Hà Nội đă dàn hơn nữa triệu quân (500,000.00) dọc theo các tỉnh phía Bắc, đặt quân đội trong t́nh trạng báo động.
Ngược lại, Trung Quốc cũng đă trải hơn bốn trăm ngàn quân (400,000.00) đóng ở các vùng biên giới, liên tục thao dượt quân sự trên các vùng đảo Hải Nam và không ngừng gia tăng áp lực quân sự về phía Hà Nội.
Mối bất hoà đôi bên đă âm ỉ từ lâu. Theo Hà nội, qua cuốn bạch thư công bố 1979 th́ Bắc Kinh đă chèn ép Hà Nội trên một số lănh vực và hứa hẹn th́ nhiều nhưng chẳng cho bao nhiêu. Tuy nhiên v́ cầu cạnh viện trợ trong cuộc chiến trước 1975 nên Hà Nội đành ngậm bồ ḥn. Tháng 4 năm 1965, khi chiến sự tại Việt Nam đang trên đà leo thang, Lê Duẩn, lúc công du tại Bắc Kinh đă kêu gọi Bắc Kinh gia tăng viện trợ quân sự không những vật chất mà luôn cả nhân sự nữa.
Lê Duẩn: Chúng tôi cần nhiều phi công t́nh nguyện, bộ đội t́nh nguyện và các t́nh nguyện viên khác, bao gồm cả đơn vị thuộc cầu cống và đường xá.
Liu Shaoqi: Chúng tôi chủ trương yễm trợ quư quốc hết sức ḿnh. Chúng tôi sẽ viện trợ bất cứ điều ǵ Việt nam cần và chúng tôi đang trong vị trí chuẩn bị điều này. Nếu quư quốc không mời, chúng tôi sẽ không đến. Tuy nhiên nếu mời quân đội Trung Quốc vào Việt Nam th́ chúng tôi sẽ gửi quân. Mọi chuyện tùy thuộc vào quư vị.
Lê Duẩn: Chúng tôi mong muốn phi công t́nh nguyện Trung quốc đến Việt nam để thực hiện bốn nhiệm vụ sau: làm hạn chế việc Mỹ thả bom ở các khu vực phía Nam thuộc vĩ tuyến 19 hoặc 20, làm nhiệm vụ bảo vệ Hà nội, bảo vệ các điểm giao thông trọng yếu, và làm tăng tinh thần của nhân dân Việt Nam. (1)
Tuy nhiên đến khi Hà nội chính thức yêu cầu gửi phi công yểm trợ th́ phía Trung Quốc qua nội dung bức thư hồi tháng 7 năm 1965 lại trả lời là : thời điểm chưa thuận tiện để phi công Trung quốc sang chiến đấu tại Việt Nam. (2)
Cũng trong lần tiếp kiến tháng 6 năm 1973, giữa Lê Duẩn, Phạm Văn Đồng, Lê Thanh Nghị với Chu Ấn Lai. Khi Việt nam đặt lại vấn đề viện trợ nhà máy lọc dầu mà Trung Quốc đă hứa hẹn trước đó, Trung Quốc đă t́m cách từ chối khéo.
Lê Duẩn: Chúng tôi muốn có nhà máy lọc dầu đa dạng với lưu lượng sản xuất cở 3 triệu tấn mỗi năm để chúng tôi có thể sản xuất xăng dầu, nhựa. Thủ tướng Chu lần trước có cho biết là nhà máy loại này có thể sản xuất ra hàng trăm sản phẩm khác nhau. Tôi rất sung sướng và đă tŕnh bày lại Bộ Chính Trị. Ai nấy đều phấn khởi cả v́ đây là một viện trợ vô giá. Tuy nhiên sau đó được biết là phía Trung Quốc chỉ có thể giúp chúng tôi sản xuất vài loại dầu thôi, v́ vậy tôi hết sức thất vọng. Lần này, tôi đặt vấn đề trở lại, hy vọng Chủ tịch Mao có thể tặng Việt nam nhà máy này. Nhà máy này hết sức quan trọng đối với chúng tôi, mong là lần này tôi không bị thất vọng.
Chu Ấn Lai: Tôi thực sư đă không cẩn thận khi tŕnh bày chuyện trên lần trước. Tôi quá hồ hởi và đă bị hố từ phía nhà máy lọc dầu Chân Trời Đỏ. Tôi cũng đă nói chuyện này với bên phiá bạn Phi Châu nữa, kể cả vua Haile Selassie của nước Ethiopia. Bây giờ th́ tôi hiểu là điều này không dễ dàng thực hiện đâu. Người lănh đạo về dự án trên đă chết rồi, hơn nữa chúng tôi chưa thành công trong việc giải quyết các phế liệu từ nhà máy. Chúng tôi cố gắng hết ḷng, nếu thất bại có thể phải gửi cán bộ ra ngoại quốc để học hỏi thêm. Những vấn đề khác như dùng phế liệu để nuôi cá, nuôi vịt hoặc làm phân bón đều không thành công. Tôi được báo cáo lại là ở Canada họ đă phải đốt cháy phế liệu này, và riêng Nhật vẫn chưa t́m ra cách giải quyết. Làm thế nào mà chúng ta có thể hơn các nước khác được ? Mọi chuyện đều tạo dựng ra bởi đám ngườI xấu cả......
Lê Duẩn: Tôi phải cho Thủ tướng biết điều này, là phía ngườI Nhật đă đồng ư viện trợ chúng tôi nhà máy có thể sản xuất đến 4 tấn hàng. Tuy nhiên chúng tôi mong muốn được giúp đỡ từ phía Trung quốc hơn.
Chu Ấn Lai: Họ có nói tốn phí bao nhiêu không?
Lê Duẩn: Không, nhưng họ cho biết là sẽ gửi chuyên viên đến để khảo cứu và sau đó sẽ tiến hành việc xây dựng nhà máy. (1)
Trung Quốc tiết lộ là kể từ năm 1965 đến 1973 đă có hơn ba trăm ngàn (300,000.00) quân Trung Quốc hiện diện tại Bắc Việt, chưa kể những phí tổn mà Bắc Kinh đă phải chi tiêu riêng cho việc tiếp tế vũ khí, đạn dược, thuốc men và thực phẩm xuyên qua ngơ Cam Bốt cho Mặt Trận Giải Phóng Miền Nam Việt Nam. Khi quân đội Trung Quốc rút khỏi Hà Nội hồi cuối tháng 8 năm 1973, số tử vong của quân Trung Quốc đă có hơn 1000 người và có tới 4200 người bị thương tật. (3)
Trong cuộc trao đổi giữa Mao Trạch Đông với Phạm Văn Đồng và Mười Cúc (Nguyễn Văn Linh). Bắc Kinh cho biết đă phải trả tiền lộ phí cho Sihanouk lên đến hơn 20 triệu mỹ kim mỗi năm.
Mao Trạch Đông: Cũng cần phải trả tiền lộ phí, và điều này rất cần thiết.
Phạm Văn Đồng: Chúng tôi phỏng chừng số tiền này c̣n lớn hơn tiền viện trợ của Mỹ
Mười Cúc: Trước kia, Mỹ viện trợ cho Cam Bốt 20 triệu mỹ kim một năm. Bây giờ số tiền Trung Quốc trả cho Sihanouk chi tiêu lộ phí và mua lúa gạo đă hơn 20 triệu rồi. Bằng cách giúp đỡ chúng ta, Sihanouk vừa hưởng lợi vừa được tiếng tốt.
Phạm Văn Đồng: Sihanouk cũng được lợi về mặt quân sự v́ chúng ta đă pḥng ngự dùm Cam Bốt mặt phiá đông kề biên giới của Nam Việt Nam. (4)
Trung quốc phải trả tiền không những riêng cho Sihanouk mà c̣n luôn cả Lon Nol nữa khi mượn đất Cam Bốt để vận chuyển và tiếp tế vũ khí cho Mặt Trận Giải Phóng Miền Nam Việt Nam. Cuộc tiếp kiến giữa Chu Ấn Lai, Lê Duẩn, Phạm Văn Đồng và Lê Thanh Nghị tại Bắc Kinh hồI tháng 7 năm 1973 cũng đề cập đến vấn đề này:
Lê Duẩn: Những người anh em Cam Bốt đă có những tiến bộ đáng kể, họ đang đạt nhiều thắng lợi.
Chu Ấn Lai: Cũng vẫn c̣n nhiều trở ngại. Tôi nhớ là năm ngoái khi Lon Nol qua Bắc Kinh để dự lễ kỷ niệm lần thứ 20 ngày quốc khánh Trung Quốc đă gặp thủ tướng Phạm Văn Đồng. Lúc đó Lon Nol vẫn c̣n nhiều quyền lực lắm, ông ta đang kiểm soát tất cả các cuộc vận chuyển hàng tiếp tế qua miền Nam Việt Nam.
Phạm Văn Đồng: Chúng ta đă không dự pḥng điều này, tuy nhiên cũng đáng đời Lon Nol
Chu Ấn Lai: Sự việc luôn luôn xảy ra bất ngờ. Lúc đó Việt Nam đă xây dựng được căn cứ quân sự bí mật tại Cam Bốt, chúng tôi chưa biết nhưng Lon Nol lại biết, v́ vậy khi ông ta đ̣i phải trả tiền cho việc mượn đường vận chuyển hàng tiếp tế qua ngơ Cam Bốt, Trung Quốc cũng đă phải đóng cho ông ấy. (1)
Liên hệ giữa Liên Sô và Trung Quốc cũng góp phần ảnh hưởng đến t́nh hữu nghị Trung - Việt. Sau cuộc rạn nứt về ư thức hệ năm 1963, Trung Quốc và Liên Sô đều muốn lôi kéo Hà Nội về phía ḿnh. Năm 1964, khi Khrushcev bị lật đổ, Chu Ấn Lai và phái đoàn Trung Quốc đă viếng thăm điện Cẩm Linh. Tại đây, các nhà lănh đạo Cẩm Linh đă đề nghị Bắc Kinh nên lật đổ Mao Trạch Đông, cũng giống như họ đă làm đối với Khrushcev. Chu Ấn Lai giân dử phản ứng lại và cho rằng Liên Sô đă nhục mạ chủ tịch Mao, nhân dân Trung Quốc, Đảng Cộng Sản Trung Quốc và chính cá nhân của họ Chu (5)
Sau chuyến đi đó, họ Chu đă thố lộ cùng với Hồ Chí Minh và Lê Duẫn là: những nhà lănh đạo mới của Liên Sô chẳng có thay đổi ǵ cả ngoại trừ chủ nghĩa của Khrushcev.
Trung quốc hoàn toàn muốn Hà nội đi theo quỹ đạo của họ nhằm chống lại Liên Sô. Ngược lại, Liên Sô cũng không ngừng gia tăng ảnh hưởng của Liên Sô lên Hà Nội. Trong cuộc viếng thăm Hà nội hồi tháng 2 năm 1965 cùng với một số chuyên viên về hoả tiển, bộ trưởng ngoại giao Nga đă kêu gọi Hoa kỳ nên rút quân khỏi miền Nam Việt Nam và hứa hẹn sẽ gia tăng viện trợ cho cuộc chiến của Bắc Việt.
Hà nội có khuynh hướng thân thiện với Moscow hơn sau cuộc đảo chánh Khrushcev, v́ lúc đó Hà nội cần các kỷ thuật cao về pḥng không để đối đầu với các cuộc oanh tạc từ phía Hoa Kỳ, mà Trung Quốc đă không đủ khả năng cung ứng. Lo sợ Hà Nội chạy theo Liên Sô, chính Đặng Tiểu B́nh đă bí mật đến Hà nội để hứa hẹn là sẽ viện trợ 1 tỷ dollars mỗI năm cho Việt Nam.
Hà nội cũng cho là Trung Quốc đă cố t́nh t́m cách ngăn chận và làm chậm trể hàng viện trợ từ phía Liên Sô khi phải nhờ vận chuyển hàng đi qua Trung quốc. Thứ trưởng Bộ ngoại giao Trung quốc Qiao Guanhua than phiền với đại sứ Bắc Việt tại Bắc kinh hồi tháng 5 năm 1967 về vấn đề hàng viện trợ của Nga như sau:
Qiao Guanhua: Tôi có một vấn đề cần phải bàn thảo cùng với đại sứ. Đó là chuyện liên hệ đến hàng viện trợ của Liên Sô. Ngày 6 tháng 5 năm 1967, chúng tôi đă được thông báo từ Hà nội và luôn cả tại Bắc kinh từ thứ trưởng Nghiêm Bá Đức và đồng chí Phạm Thanh Hà là trong hai tháng 5 và 6, phía Liên Sô sẽ viện trợ 12 chiếc Mig-17 và 12 Mig-21 cho Việt Nam và quư quốc cần chúng tôi giúp đở cho việc vận chuyển qua Trung Quốc. Tuy nhiên ngày 9 tháng 5 khi đồng chí Pham Thanh Hà chính thức cho biết là sẽ nhờ vận chuyển 24 chiếc Mig này qua đường tàu hỏa. Th́ ngược laị, phía Liên Sô thông báo với chúng tôi hôm ngày 8 là họ sẽ sử dụng máy bay AN-12 bay trên không phận Trung quốc để chở 24 chiếc Mig này. . . . ..Phía Trung Quốc đă nghiên cứu đề nghị này rất kỷ lưởng, chúng tôi quyết định đồng ư đề nghị vận chuyển bằng đường xe lửa của đồng chí Pham Thanh Hà, nhưng không chấp nhận đề nghị từ phía Liên Sô chuyên chở bằng đường hàng không.(1)
Sau 1975, mối bất ḥa càng trở nên sâu đậm. Hàng loạt các biến cố xăy ra làm đổ dầu thêm lữa đă dẫn đến cuộc tấn công biên giới phiá Bắc. Trung quốc tỏ thái độ không bằng ḷng và công khai phản đối Hà nội trước một số sự kiện như : Vụ Hà Nội đối xử tệ bạc với người Hoa năm 1978, vụ chiếm Nam Vang năm 1978 , vụ tranh dành chủ quyền ranh giới phía Bắc, vụ Hà Nội kư hiệp ước hữu nghị và liên minh quân sự với Liên Sô 1978, và nhất là các cuộc trạm chán ở biển Đông về chủ quyền đảo Trường Sa và Hoàng Sa, vùng đảo theo lượng giá của Cục Địa Chất và Khoáng Sản Trung Quốc th́ chỉ riêng Trường Sa cũng đă có trử lượng tới 17.7 tấn dầu khí và hóa chất, đứng hàng thứ tư lớn nhất về trử lượng trên thế giới và gần gấp hai lần trử lượng của quốc gia Kuwait. (7)
Tháng 1 năm 1974, Hải Quân Trung Quốc bất thần tấn công và chiếm giữ các đảo thuộc quần đảo Hoàng Sa do Hải Quân Việt Nam Cộng Ḥa bảo vệ. Năm 1975, khi làm chủ được Saigon, Hà Nội đă lập tức đem quân ra chiếm đóng tổng cộng được 21 đảo nhỏ thuộc khu vực Trường Sa, vùng đảo mà Trung Quốc đă chính thức xác nhận chủ quyền trước năm 1975. Hà Nội bắt đầu đ̣i chủ quyền các vùng đảo này khi đă hoàn toàn chiếm được miền Nam Việt Nam . Trước đó, khi Trung Quốc tuyên bố chủ quyền, Hà Nội đă im lặng để được nhận viện trợ quân sự. Năm 1958, chính Thủ tướng Bắc Việt Phạm Văn Đồng đă xác nhận chủ quyền của Trung Quốc trên các đảo Trường Sa và Hoàng Sa.
Sau cuộc giao tranh ở biên giới Trung - Việt năm 1979, đến năm 1988, Hải Quân Trung Quốc và Việt Nam lại trực tiếp đụng độ một lần nữa trên biển Đông, tại vùng đá ngầm Johnson thuộc khu vực Trường Sa.Cuộc chạm trán lần này đă làm Hà Nội ch́m hết hai tầu chiến và thiệt mạng hơn 70 thủy thủ. Hà Nội đă t́m cách tái chiếm được hai trong số sáu đảo san hô đă từng bị Trung Quốc chiếm đóng sau đó. Phát ngôn viên Bộ Ngoại Giao Trung Quốc, Zhu Bangzao họp báo và tuyên bố về sự việc trên như sau: Trung Quốc đ̣i hỏi Việt Nam phải lập tức rút quân ra khỏi các vùng đảo thuộc chủ quyền của Trung Quốc đă bị Việt Nam chiếm giữ bất hợp lệ, dẹp bỏ những căn cứ xây cất và phải đăm bảo là không để những hành động tương tự xảy ra trong tương lai. (8)
Cùng lúc, những xung đột ở phía biên giới Tây Nam Việt Nam giữa Hà Nội và Nam Vang càng lúc càng tăng cường độ. Các mâu thuẩn về biên giới, cộng với chính sách ngoại giao đối đầu của Pol Pot đă làm CSVN phải t́m cách giải quyết càng sớm càng tốt v́ sợ bị nằm trong thế gọng kềm với Trung Quốc và Cam Bốt. Trước khi quyết định tấn công Nam Vang năm 1978, Hà Nội đă t́m nhiều giải pháp để giải quyết những xung đột, kể cả việc mưu sát Pol Pot. (9)
Tháng 9 năm 1977, vài ngày trước khi ra lệnh tấn công vào các làng dọc theo biên giới Miên-Việt, Pol Pot trong lần xuất hiện đầu tiên tại Nam Vang đă công khai xác nhận sự hiện hữu của Đảng CS Cam Bốt, đồng thời trong chuyến viếng thăm Bắc Kinh cũng vào tháng 9 năm 1977, Pol Pot đă tường tŕnh lại t́nh h́nh Miên Việt cho Hoa Quốc Phong.
Pol Pot: Nga Sô, Cu Ba và Việt Nam đang cùng cộng tác để chống lại chúng tôi ở các khu vực biên giới. Chúng tôi nghĩ rằng họ đă cài người của họ nằm vùng trong quân đội của chúng tôi. Ở cấp độ trung ương, họ có năm người, ở cấp sư đoàn có chừng 4 đến 10 người và họ cũng có cán bộ của họ ở các vùng tỉnh khác nữa. Kể từ tháng 9 năm 1975, Việt Nam đă có kế hoạch tấn công Nam Vang, Preyveng và các tỉnh gần biên giới. Họ đă từng ám sát cán bộ lănh đạo của chúng tôi bằng súng ám sát và thuốc độc. Họ đă nhiều lần bỏ thuốc độc vô thức ăn tuy nhiên chúng tôi may mắn đă không ăn. Thái lan, Nga và Việt Nam cùng chủ mưu. Chúng tôi cũng nắm được tài liệu cho thấy là có cả Hoa Kỳ và Việt Nam cùng cộng tác trong vụ này.......Chúng tôi cũng hiểu là quân đội Việt Nam không c̣n mạnh nữa, họ bây giờ phụ thuộc nhiều vào hỏa lực mạnh như trọng pháo, xe tăng và máy bay. Bộ đội của họ không c̣n muốn đánh nhau, nhiều người từ phía Bắc đă lấy thêm vợ ở phía Nam và v́ vậy họ không c̣n ham chiến nữa. Cam Bốt không sợ phải đánh nhau với Việt Nam, nhưng chúng tôi không an tâm trước mối đe dọa liên tục từ họ... (1)
Tháng 4 năm 1975, Hà Nội làm chủ được Saigon. Năm tháng sau, tháng 9 năm 1975, phái đoàn cao cấp đảng CSVN do Lê Duẩn, tổng bí thư đảng chính thức qua Trung Quốc để tham vấn. Trong cuộc hội kiến giữa lảnh đạo hai nước, Đặng Tiểu B́nh đă than phiền và đặt vấn đề với Lê Duẩn về một số dư luận bất lợi đối với Trung Quốc:
Đặng Tiểu B́nh: Có một vài dấu hiệu không tốt xảy ra trong quan hệ hai nước. Một số là những chuyện đă có từ thời chủ tịch Hồ c̣n sống. Chúng tôi phải nói thẳng rằng là không lấy làm dể chịu cho lắm khi đọc trên báo chí Việt Nam cũng như biết về quan điểm của nhân dân Việt Nam. Sự thật là quư vị đă nói quá đáng về mối đe dọa phương Bắc. Đối với Trung quốc, mối đe dọa phương Bắc chính là sự hiện diện của quân đội Liên Sô ở biên giới phía Bắc, tuy nhiên đối với Việt Nam th́ có nghĩa là Trung Quốc.
Lê Duẩn: Chúng tôi không nói như vậy đâu.
Đặng Tiểu B́nh: Tôi vẫn c̣n nhớ cuộc hội kiến giữa chủ tịch Hồ, tôi và thủ tướng Chu Ấn Lai. Ông Hồ có nhắc đến việc này rồi. Lúc đó, chúng tôi có hàng trăm ngàn quân đóng ở Quảng Đông và Quảng Tây. NgườI Việt và quư cán bộ dùng lịch sử để ám chỉ hiện tại, nói đến mối đe dọa từ phương Bắc. Câu hỏi đối với vị trí của Liên Sô cũng được đặt ra. Thủ tướng Chu đă nói thẳng với chủ tịch Hồ là: chính Việt Nam đang đe dọa Trung Quốc. Riêng tôi, tôi đă nói với chủ tịch Hồ là ông có nghỉ rằng chúng tôi đe doạ quư quốc không? Nếu đúng chúng tôi sẽ rút quân hết từ Quảng Đông, Quảng Tây và chuyển lên biên giới Trung - Nga. Lư do chúng tôi muốn có quân đội trú đóng ở đó chỉ v́ dự pḥng t́nh huống có thể xảy ra như chiến tranh Triều Tiên trước kia thôi. Chúng tôi phải đề pḥng một cuộc tấn công từ phía ngườI Mỹ. Chủ tịch Hồ có cho ông biết về cuộc họp đó không?
Lê Duẩn: Thú thực, chúng tôi không biết ǵ cả về chuyện này từ phía chủ tịch Hồ. Tuy nhiên tôi có nghe qua về một vở kịch.
Đặng Tiểu B́nh: Thời đó đă có một vài bài báo và dư luận làm tổn hại liên hệ đôi bên. Chúng tôi đă cho chủ tịch Hồ biết về quan điểm của chúng tôi. Chủ tịch Hồ đă trả lời là: ông không đồng ư khi cho rằng Việt Nam đe dọa Trung Quốc. Ông Hồ cũng không đồng ư với việc rút quân ra khỏi hai tỉnh này. Tuy nhiên, khi t́nh thế thay đổi chúng tôi đă quyết định rút quân. Những năm gần đây, sự việc như vậy vẫn tiếp diễn và dường như có chiều hướng gia tăng. Mối đe dọa từ phương Bắc vẫn là luận điệu chính, kể cả trong sách vở của qúy quốc. Chúng tôi cảm thấy không bằng ḷng đối với vấn đề này. Quan hệ giữa đôi bên rất rơ ràng, chúng tôi không thôn tính một tất đất nào của quư quốc cả. (1)
Cuộc tiếp kiến giữa Lê Duẩn và Đặng Tiểu B́nh sau 1975 đă cho thấy dấu hiệu rạn nứt càng lúc càng trầm trọng. Họ Đặng đă không che đậy và ṿng vo giống như các cuộc tiếp kiến trước đó, ông đă bày tỏ sự bất măn cũa ḿnh đối với Lê Duẫn. Tuy nhiên, phải mất bốn năm sau Đặng Tiểu B́nh mới có cơ hội trút hết cơn giận khi ông ra lệnh cho quân đội nhân dân Trung Quốc tràn qua biên giới Hoa-Việt để dạy cho Hà Nội một bài học đẫm máu.
Nguồn: Trần Nam/conongviet
News
Library
Technology
Giải Trí
Portals
Tin Sốt
Home
Những bí ẩn trong quan hệ Trung - Việt
