(ĐVO)- Quốc hội Mỹ vừa thông qua dự luật tái khẳng định cam kết đối với quần đảo Senkaku, mà Trung Quốc gọi là Điếu Ngư trên Biển Hoa Đông theo như Hiệp ước An ninh Nhật-Mỹ.
Theo dự luật được cả 2 viện quốc hội Mỹ thông qua hôm 20/12 và 21/12, Mỹ không đứng về phía nào trong vấn đề tranh chấp lănh thổ liên quan đến Senkaku, song công nhận quần đảo này là thuộc quyền quản lư của Nhật Bản.
Cũng theo dự luật, hành động đơn phương của một bên thứ ba sẽ không ảnh hưởng tới sự công nhận của Mỹ đối với quyền quản lư Senkaku của Nhật Bản.
Mỹ công nhận quyền quản lư của Nhật Bản đối với Senkaku
Việc Mỹ thông qua dự luật ủng hộ Nhật Bản diễn ra đúng thời điểm Trung Quốc hôm 21/12 đă lần đầu tiên đưa tàu hải giám xâm nhập vùng biển quanh Senkaku kể từ sau cuộc bầu cử Hạ viện tại Nhật Bản.
Một quan chức Lực lượng Pḥng vệ Bờ biển Nhật Bản (JCG) cho hay: "Ba tàu hải giám của Trung Quốc đă đi vào vùng lănh hải tranh chấp gần Kubajima", một trong những đảo thuộc quần đảo Senkaku.
Trước đó, hôm 18/12, trong một cuộc điện đàm, Tổng thống Mỹ Barack Obama và Thủ tướng tương lai của Nhật Bản Shinzo Abe đă nhất trí tăng cường các mối quan hệ giữa hai nước và thảo luận hiệp ước an ninh Mỹ - Nhật cũng như các vấn đề kinh tế. Hai nhà lănh đạo này sẽ gặp nhau vào tháng 1/2013.
Tàu hải giám Trung Quốc lởn vởn gần quần đảo Senkaku
Ngay sau khi LDP giành thắng lợi, Tổng thống Obama đă gửi điện chúc mừng ông Abe trên cương vị là Chủ tịch đảng này và bày tỏ mong muốn hợp tác với chính phủ mới của Nhật Bản.
Trong điện mừng, ông Obama viết: "Liên minh Mỹ-Nhật là nền tảng cho ḥa b́nh và thịnh vượng ở châu Á - Thái B́nh Dương và tôi mong muốn hợp tác chặt chẽ với chính phủ mới và nhân dân Nhật Bản về một loạt các vấn đề song phương, khu vực và toàn cầu quan trọng".
Thư kư báo chí của Lầu Năm Georgle Litte cũng khẳng định liên minh an ninh giữa Nhật Bản và Mỹ vẫn vững vàng và Washington đang hướng tới việc hợp tác với chính phủ mới của Nhật Bản.
Bộ trưởng Quốc pḥng Mỹ Leon Panetta ngày 18/12 cho biết nước này có kế hoạch trong năm 2017 sẽ triển khai máy bay tiêm kích tàng h́nh F-35 tại căn cứ không quân Iwakuni ở tỉnh Yamaguchi của Nhật Bản. Đây là lần đầu tiên Mỹ triển khai loại máy bay đa năng này ở nước ngoài.
Máy bay MV-22 Osprey được Mỹ triển khai tại căn cứ Okinawa của Nhật Bản
Đây được coi là một phần trong nỗ lực của Mỹ nhằm tái cân bằng hoạt động bố trí và sự hiện diện trên toàn cầu của Mỹ để tập trung vào khu vực châu Á - Thái B́nh Dương trước sự tăng cường sức mạnh quân sự của Trung Quốc.
Tuy nhiên, ông Panetta không tiết lộ số lượng máy bay cụ thể nằm trong kế hoạch này. Lầu Năm Góc cũng cân nhắc triển khai F-35 tại căn cứ không quân Kadena của Mỹ ở tỉnh Okinawa, song chưa tiết lộ thời gian cụ thể.
Ông Shinzo Abe được đánh giá là một nhà lănh đạo cứng rắn
Giới phân tích cho rằng đảng LDP có chủ trương tăng cường khả năng pḥng vệ của Nhật Bản với ṇng cốt là củng cố liên minh Nhật-Mỹ. Hôm 21/12 vừa qua, LDP đă cùng với đồng minh là Đảng Công Minh mới (NKP) tuyên bố sẽ thúc đẩy các cuộc thảo luận nhằm sửa đổi hiến pháp sau khi 2 đảng này thành lập chính phủ mới.
Một trong những nội dung sửa đổi hiến pháp sẽ được đề cập chính là tăng cường khả năng của lực lượng quốc pḥng Nhật Bản trong bối cảnh căng thẳng gia tăng với Trung Quốc liên quan tới tranh chấp quần đảo Senkaku.
Minh J