Từ nhỏ tới lớn, tôi quen ăn món thịt kho do Nội và mẹ làm nên đi đâu cũng hay để ư xem người ta làm có ngon như vậy không. Và thú thật, như cha tôi nói, nồi thịt kho của Nội là “độc nhất vô nhị”.
Mới rằm tháng Chạp mà “đơn đặt hàng” của tôi đă dày kín. Mấy cô em họ của ông xă cứ kèo nài: “Chị kho dùm em nồi thịt nha, ba mẹ em nói chỉ có thịt kho của chị là ngon nhất, em kho lần nào cũng bị chê”. Ông xă tôi nghe vậy th́ lườm mấy cô em: “Phải tập làm đi chớ, hồi đó chị Hương cũng đâu có biết làm, tập riết th́ cũng làm được thôi mà. Ai hơi sức đâu mà làm cho mấy cô hoài?”.
Tuy nói vậy nhưng xem ra ông xă tôi rất tự hào v́ vợ ḿnh được “một tiểu đội” em út tin cậy. Đúng là hồi đó, tôi chẳng biết làm ǵ…
Khi tôi chuẩn bị lấy chồng, một bữa t́nh cờ tôi nghe Nội nói với mẹ: “Con Bé Sáu lấy chồng sao má lo quá. Nhỏ lớn chỉ toàn lo ăn học chớ c̣n biết làm ǵ đâu. Về nhà chồng mà không biết nấu nồi cơm, người ta chửi nó, chửi cả đứa đẻ ra nó…”.
Tôi nghe vậy cũng thấy lo lo. Tuy sinh ra ở miệt vườn Cái Mơn nhưng từ nhỏ, tôi đă sướng hơn các anh chị v́ là út. Trên tôi là 4 anh trai nên khi sinh được tôi là con gái, cha mẹ tôi mừng lắm, suy nghĩ mấy ngày đêm mới đặt cho tôi cái tên “Thiên Hương”.
Ấy vậy mà từ khi biết nghe gọi tên ḿnh, tôi chỉ nghe bà Nội gọi rặt một cái tên “con Bé Sáu”. Nội bảo: “Không có Thiên Hương, Thiên Hiếc ǵ ráo. Đặt tên xấu cho dễ nuôi”. Rồi mấy bác, mấy chú, mấy cô, cậu, d́ đều cứ “con Bé Sáu” mà gọi khiến tôi “chết danh” Bé Sáu cho tới tận bây giờ.
Chính v́ là út cưng như vậy nên tôi chẳng phải làm ǵ, mọi thứ đă có bà Nội, có mẹ rồi sau này là các chị dâu lo. Cho tới ngày tôi đi lấy chồng. Nhà chồng tôi ở Sài G̣n, ba mẹ chồng tôi đều là công chức. Chồng tôi là con trai trưởng nên thoạt đầu ba mẹ tôi do dự không muốn gả. Về sau thấy chúng tôi thương nhau quá nên đành chấp nhận. Lúc hai gia đ́nh gặp nhau, bà Nội tôi nói với mẹ chồng tương lai của tôi: “Con Bé Sáu nhà thím dở lắm, có ǵ cháu bỏ qua và chỉ bảo thêm cho nó. Thím và cha mẹ nó cám ơn”. Mẹ chồng tôi nghe vậy th́ rất cảm kích. Bà hứa sẽ coi tôi như con ruột.
Vậy là Nội tôi yên tâm phần nào.
C̣n chừng tuần lễ nữa là đám cưới, Nội dắt tôi đi chợ. Tới hàng thịt quen, Nội nhờ người ta chỉ dẫn cho tôi cách chọn thịt ngon rồi cắt một miếng ba rọi rút sườn chừng 2 kư. Nội bảo sẽ dạy tôi nấu một món “lận lưng” để về nhà chồng v́ ngày Tết hay giỗ chạp đều cần có món thịt kho nước dừa.
Từ nhỏ tới lớn, tôi quen ăn món thịt kho do Nội và mẹ làm nên đi đâu cũng hay để ư xem người ta làm có ngon như vậy không. Và thú thật, như cha tôi nói, nồi thịt kho của Nội là “độc nhất vô nhị”.
Thịt ba rọi rút sườn mua về Nội bảo tôi làm sạch, cắt miếng thịt dài chừng 5 phân, dày khoảng 4 phân rồi lấy dây lát cột chặt lại.
“Xong rồi bây để đó đi, lấy cái nồi bắt nồi nước lên cho Nội…”- Nội đứng sau lưng chỉ dạy. Nước sôi, Nội bảo tôi cho thịt vào trụng để miếng thịt săn lại, sau đó rửa sạch rồi mới ướp. “Tỏi, ớt phải bằm thiệt nhuyễn…ừ, được rồi. Bây lấy cái bọc vải bột ḿ Nội treo chỗ cái gạc-măng-rê lại đây…”. Sợ nóng tay tôi nên công đoạn vắt lấy nước tỏi ớt, Nội giành làm. Nội bảo, chỉ lấy nước ướp thịt thôi chớ cho cả xác tỏi ớt vào th́ nước thịt kho bị lợn cợn không đẹp.
Khi ướp thịt, Nội chỉ cho chừng 2 muỗng nước mắm chứ không cho nhiều, chút xíu đường, bột ngọt. Đặc biệt, Nội c̣n cho vào thịt ướp 2 muỗng nước cốt chanh “để cho miếng thịt được trong, đẹp”. Nội tuyệt đối không xài nước màu v́ “chỉ cần nước dừa là miếng thịt đă đẹp rồi, thêm nước màu, thịt sẽ bị đen”.
Ướp thịt chừng 1 tiếng đồng hồ th́ Nội bảo tôi chặt 2 trái dừa lấy nước bắt lên bếp. Dừa là thứ dừa xiêm trong vườn nhà, trái nhỏ, nước ít mà ngọt lịm. Khi nước dừa sôi, Nội cho thịt vào, để lửa to cho sôi bùng lên rồi bắt đầu hạ lửa, vớt bọt. “Bây cứ để lửa riu riu như vậy cho nước dừa thấm vô miếng thịt, khi ăn miếng thịt sẽ ngọt mà gịn…”. Chừng 2 tiếng đồng hồ, nước dừa rút gần cạn th́ Nội bảo tôi chặt tiếp 2 trái dừa khác: “Bây làm siêng th́ nấu cho nước dừa sôi lên rồi đổ vô, c̣n làm biếng th́ cứ đổ vô luôn cũng được…”.
Nội cho thêm nước dừa vào ngập thịt rồi để lửa thật nhỏ. Đến lúc này th́ mùi thịt kho đă thơm đầy nhà, thậm chí đi ngoài đường cũng ngửi thấy. Lấy chiếc tăm tre xom miếng thịt thấy đă mềm, Nội bảo: “Bây lấy chai nước mắm ăn sống lại đây cho Nội. Coi nè, phải cho nước mắm từ từ chớ không được đổ hết một lần…”. Nội rót 1 muỗng nước mắm cho vô nồi thịt; sau đó cứ 10 phút lại thêm một muỗng, cho tới khi nêm nếm thấy vừa ăn và thịt cũng vừa mềm tới th́ tắt lửa.
Miếng thịt kho theo cách của Nội vàng ươm, thơm lừng, ngọt lịm, gịn tan trong miệng. Bạn bè tôi tới nhà chơi, ăn một lần th́ nhớ hoài…
Cái món thịt kho của Nội tôi là “độc nhất vô nhị” bởi bao nhiêu năm nay, tôi gơ từ khóa “thịt kho nước dừa” trên Google đều không thấy chỉ dạy như vậy. Tuy nhiên, đó không phải là nguyên nhân chính làm cho món thịt kho của Nội trở nên “vô đối” trong suy nghĩ và t́nh cảm của cha tôi mà là v́ khi làm món ăn đó cho con cháu, Nội tôi đă để vào đó tất cả t́nh yêu cũng như sự nhẫn nại, chịu thương, chịu khó của một người mẹ, người bà…
Tôi học được của Nội cái cách vào bếp để có những bữa cơm ngon. Đó không phải là sơn hào, hải vị mà là cái cách ḿnh chăm chút, nêm nếm “gia vị yêu thương” để những món b́nh thường nhất cũng trở thành cao lương, mĩ vị trong suy nghĩ của những người thân yêu của ḿnh.
Nội tôi mất vào dịp gần Tết nên năm nào đến những ngày này, tôi cũng nhớ bà da diết. C̣n mẹ tôi th́ hôm đám giỗ Nội, lại kho một nồi thịt thật ngon để cúng bà. Lần nào cũng vậy, xong đám, thứ ǵ cũng c̣n ê hề nhưng nồi thịt kho th́ hết veo ngay từ hôm đầu tiên.
Cha tôi nói, thịt kho của Nội là “độc nhất vô nhị”. Mà tôi cũng thấy đúng như vậy...
Thiên Hương
Nguoilaodong