- Trước khi chúng tôi xuống trường nhập học, bà tôi chỉ nhắc một câu “ra Hà Nội học các con làm sao th́ làm, đừng để người Hà Nội mắng ḿnh là dân nhà quê”.
Tôi kể câu chuyện của ḿnh ra đây để mọi người thấy rằng, không phải tất cả thế hệ trẻ chúng tôi đều “vô giáo dục” và không phải cứ người thành phố th́ mới có văn hóa.
Tôi là một người trẻ thuộc thế hệ 9x, và tôi là “người tỉnh lẻ”. Quê tôi ở miền núi, nơi người ta vẫn hay bảo là “khỉ ho c̣ gáy, chó ăn đá gà ăn sỏi”. Quê tôi nghèo, không có VinCom, không có siêu thị BigC, không có Công Viên Nước, không có Nhà Hát Lớn hoành tráng như Hà Nội. Chỉ có những ngôi nhà nhỏ bên những con đường rải sỏi quanh co.
Ảnh minh họa
Nhà tôi nghèo, nhưng ngay từ nhỏ đă được bà tôi dạy “đói cho sạch, rách cho thơm”. Tôi nhớ hồi c̣n nhỏ, có lần chúng tôi chỉ vặt trộm một quả ổi của nhà hàng xóm thôi là bà tôi bắt xếp hàng, lấy roi mây quất cho đỏ đít. Từ đó chúng tôi chừa. Cuốc bộ đi học xa nhà hàng hơn 5 cây số mỗi ngày, trên đường đi gặp vườn mía vườn bưởi cũng không bao giờ dám động vào.
Bà c̣n dạy chúng tôi cách ăn uống, đi đứng, chào hỏi. Ăn th́ phải ngồi ngay ngắn, gắp thức ăn phải hứng bát không để vương văi. Ngồi ăn không được chống đũa, ôm bàn, rung chân, không húp nước canh sùm sụp, nhai cơm nhẹ nhàng không phát ra tiếng kêu. Đi th́ phải nhấc cao chân không kéo lê dép để phát ra tiếng loẹt xoẹt. Gặp người lớn th́ phải chào hỏi lễ phép rơ ràng.
Chuyện chào hỏi, kính trên nhường dưới tôi cũng được bà rèn cho đến nơi đến chốn. Ngay cả cô mua đồng nát vào nhà, bà tôi cũng dạy phải chào và nói năng thưa gửi lễ phép. Bà bảo, nghề nào cũng là nghề, đă là con người th́ phải biết quư trọng nhau, không được khinh ai cả. Ai cũng phải chào hỏi, lễ phép.
Chúng tôi lớn lên trong sự dạy dỗ của bà như thế. Lớn lên, khi bắt đầu xa nhà xuống Hà Nội học chuyên nghiệp. Bà tôi không dặn nhiều, chỉ nói đúng một câu: “Ra Hà Nội học các con làm sao th́ làm, đừng để người Hà Nội mắng ḿnh là dân nhà quê”.
Ảnh minh họa.
Chúng tôi biết “ra Hà Nội” là không được vứt rác bừa băi, không được đái bậy, nói năng biết thưa gửi, đi đường thấy đèn đỏ biết dừng xe, lên xe bus gặp người lớn tuổi biết nhường ghế. Bạn cùng pḥng kư túc xá với tôi đều là “dân nhà quê” cả nhưng rất biết nhường nhịn nhau, biết tự giác dọn pḥng, khi nghe nhạc th́ đeo tai nghe, nói năng nhỏ nhẹ để không làm phiền đến người khác.
Tôi vẫn luôn nhớ lời bà dặn, luôn nhắc nhở bản thân để không trở nên xấu tính.
Độc giả Thương Hoài