R10 Vô Địch Thiên Hạ
Join Date: Dec 2006
Posts: 88,250
Thanks: 11
Thanked 3,751 Times in 3,090 Posts
Mentioned: 5 Post(s)
Tagged: 0 Thread(s)
Quoted: 8 Post(s)
Rep Power: 108
|
Chuyện tác quyền trong đêm nhạc ‘Đường Em Đi’
Bích Vân cảm ơn thịnh t́nh của gia đ́nh nhạc sĩ Phạm Duy
Ngọc Lan/Người Việt
WESTMINSTER (NV) - Từ ngày nhạc sĩ Phạm Duy, cây cổ thụ của âm nhạc Việt Nam, từ trần, việc sử dụng nhạc của ông tại các chương tŕnh mang tính thương mại trở nên khó khăn hơn, về phương diện tác quyền. Đó cũng là điều dễ hiểu, mỗi bài nhạc, mỗi nốt nhạc, mỗi câu nhạc, đều là sản phẩm tinh thần của người nghệ sĩ. Giữa bối cảnh ấy, đă xảy ra một sự hiểu lầm đáng tiếc, giữa một bên là ca sĩ trẻ Bích Vân - một người “sinh ra để hát nhạc Phạm Duy” - và một bên là gia đ́nh của cố nhạc sĩ. Mọi chuyện bắt đầu từ bài viết “Ca sĩ Bích Vân: 'Không hát nhạc Phạm Duy cho đỡ phiền toái,'” được đăng trên nhật báo Người Việt.
Ca sĩ Bích Vân trong đêm nhạc “Đường Em Đi” tại Hội Quán Lạc Cầm ngày 17 Tháng Ba vừa qua. (H́nh: Dân Huỳnh/Người Việt)
Có thể h́nh dung mọi chuyện bắt đầu từ việc ngày 17 Tháng Ba vừa qua, ca sĩ trẻ Bích Vân có một đêm nhạc mang tên “Đường Em Đi” tổ chức tại hội quán Lạc Cầm, California, với phần giới thiệu của hai MC Đại Dương và Uyển Diễm. Đây cũng là hai người đứng sau lưng người ca sĩ trẻ này để từng bước giúp cô hoàn thành đêm diễn một cách tốt đẹp.
Thoạt đầu, Bích Vân dự định chương tŕnh của ḿnh sẽ là “Những T́nh Khúc của Phạm Duy và Trịnh Công Sơn.” Tuy nhiên, trước khi poster quảng cáo cho đêm nhạc được in ra, nhạc sĩ Sỹ Dự, chủ nhân hội quán Lạc Cầm báo cho mọi người biết “bất cứ ai dùng tên Phạm Duy trong poster hay trong mọi phương tiện phổ biến nào cũng phải liên lạc với gia đ́nh Phạm Duy để nói về vấn đề tác quyền, nếu không th́ sẽ bị cấm.” Theo lời MC Đại Dương.
Cho rằng “chuyện tác quyền là chuyện tất yếu của đời sống, cho nên dù ít dù nhiều, dù bao nhiêu, dù thế nào đi nữa, chúng ta cũng phải liên lạc với gia đ́nh Phạm Duy cho đúng luật,” Đại Dương đă giúp Bích Vân thảo một email gửi đến gia đ́nh cố nhạc sĩ, tŕnh bày mục đích đêm nhạc cũng như xin phép cho cô được hát một số nhạc phẩm của ông.
Như Bích Vân nói, “Chọn nhạc thính pḥng đă là con đường khó, em vẫn chọn, v́ thích và v́ biết rằng các nhạc phẩm của nhạc sĩ Phạm Duy phù hợp với chất giọng.” MC Đại Dương cũng đồng ḷng với nhận định của Bích Vân. Anh nói: “Giọng hát Bích Vân được sinh ra để hát ḍng nhạc đó.”
Trong email gởi đến đại diện gia đ́nh nhạc sĩ Phạm Duy, Bích Vân viết: “Cháu được lớn lên trong ḍng nhạc Phạm Duy và bản thân cháu rất yêu quư và trân trọng nhạc sĩ.” Đồng thời cô cũng thêm rằng: “Nếu gia đ́nh có những yêu cầu hoặc những hạn chế nào dành cho cháu, kính xin cô chú cho cháu biết để cháu xin phép được thực hiện để không làm phật ḷng quư gia đ́nh.”
Email được gửi đi ngày hôm trước th́ hôm sau gia đ́nh Phạm Duy có phần hồi đáp ngắn gọn, trong đó có nêu hai câu hỏi: Một: Số bài và những bài dự định hát; hai: Đêm nhạc có tính thương mại hay không, v́ thấy có bán vé.
Trong thư hồi đáp, ca sĩ Bích Vân cho biết sẽ hát 3 đến 4 bài, gồm “Đường Em Đi, Ngh́n Trùng Xa Cách, Kiếp Nào Có Yêu Nhau và có thể là T́nh Ca. Cũng trong email này, cô liệt kê những chi phí cần chi trả cho một đêm nhạc.
Hai ngày sau, gia đ́nh nhạc sĩ Phạm Duy có thư trả lời, đồng ư để Bích Vân hát mà “không yêu cầu hay đ̣i hỏi” ǵ hết. Email có đoạn: “Chúng tôi trong gia đ́nh nghệ sĩ nên rất hiểu và thông cảm với cô. Chúng tôi cũng không yêu cầu hay đ̣i hỏi cô như những người nổi tiếng khác. Trong tương lai, chúng tôi sẽ làm điều ǵ đó cho nhạc sĩ Phạm Duy, tùy nơi ḷng yêu mến ḍng nhạc Phạm Duy, th́ cô cứ tùy tâm. Chúc cô thành công và thăng hoa trên con đường nghệ thuật.”
Quyết định của đại diện gia đ́nh Phạm Duy khiến Bích Vân vô cùng cảm kích và cô thể hiện ḷng t́nh cảm này bằng một bài viết trên blog cá nhân của ḿnh, trong đó có câu “Bích Vân sẽ cố gắng hát thật tốt và hết sức ḿnh những bài nhạc của nhạc sĩ Phạm Duy.”
Tấm ḷng đẹp của gia đ́nh nhạc sĩ Phạm Duy, những ca khúc bất hủ của người nhạc sĩ tài hoa, giọng hát điêu luyện và chuyên nghiệp của người ca sĩ trẻ, sự ủng hộ của khán giả, đặc biệt sự có mặt của ca sĩ Ư Lan trong đêm diễn, đă là tất cả những yếu tố mang đến sự thành công đặc biệt cho đêm nhạc “Đường Em Đi.”
***
Thế nhưng, mọi chuyện có lẽ sẽ thật tṛn trịa nếu như không có “những tai nạn nghề nghiệp” được viết ra trong bài báo “Ca sĩ Bích Vân: 'Không hát nhạc Phạm Duy cho đỡ phiền toái'” của phóng viên Đức Tuấn.
Bài báo có những câu được xem là trích dẫn nguyên văn lời nói của ca sĩ Bích Vân, như: “Ngay từ đầu khi em được biết sẽ có những hệ lụy liên quan đến tên của nhạc sĩ Phạm Duy nên em đă thay đổi chủ đề đêm nhạc là 'Những T́nh Khúc Việt Nam' mà thôi,” hay: “Em có nhận được sự trả lời của anh Duy Hùng, theo lá thư của anh ấy th́ em nghĩ rằng riêng bản thân anh chấp thuận cho em tŕnh diễn nhạc của bác Phạm Duy, nhưng rồi anh yêu cầu em phải viết một lá thư khác, gửi qua email cho các anh em c̣n lại trong gia đ́nh họ Phạm để họ 'xét duyệt' và chấp thuận.”
Đặc biệt là: “Chính v́ không nhận được câu trả lời dứt khoát của gia đ́nh họ, nên em quyết định thôi không sử dụng nhạc Phạm Duy trong đêm nhạc 'Đường Em Đi' nữa, cho đỡ phiền toái.”
Bài báo được phóng viên Đức Tuấn phỏng vấn và viết trong khoảng thời gian Bích Vân đang chờ sự chấp thuận từ phía gia đ́nh Phạm Duy. Rồi sự trùng hợp ngẫu nhiên xảy ra - bài báo được đăng tải ngay sau khi Bích Vân nhận được sự đồng ư của gia đ́nh Phạm Duy, trong cùng một ngày.
Sự trùng hợp trở thành tai nạn ấy tạo nên nhiều sự hiểu lầm từ mọi phía. Sau đêm diễn vài ngày, đại diện gia đ́nh nhạc sĩ Phạm Duy gửi cho Bích Vân một email thể hiện sự “thất vọng về cách hành xử” của cô. C̣n về phía ḿnh, người ca sĩ trẻ bày tỏ áy náy về sự hiểu lầm này; và cô tŕnh bày những băn khoăn của ḿnh với Người Việt, ngơ hầu giải tỏa và “bày tỏ với khán giả và cả gia đ́nh Phạm Duy về những hiểu lầm này.”
Về phía ḿnh, nhà báo Đức Tuấn bày tỏ: “Bích Vân là một ca sĩ chuyên nghiệp, dù tuổi đời c̣n trẻ. Một show nhạc của Bích Vân trong lúc có rất nhiều show nhạc khác là một trở ngại cho chuyện bán vé. Tôi chỉ muốn ‘đi’ bài nhanh để giúp cô về mặt thương mại.”
“Tuy nhiên, cách tŕnh bày bài viết c̣n vụng. Đó là lỗi của tôi. Đây là một bài học nghề nghiệp mà tôi sẽ phải nhớ măi.” Đức Tuấn khẳng định.
Đêm nhạc thính pḥng “Đường Em Đi” được xem là một trong những chương tŕnh thành công, của riêng ca sĩ Bích Vân và cả Hội Quán Lạc Cầm. Riêng về vấn đề tác quyền, những chuyện xảy ra xung quanh chương tŕnh “Đường Em Đi” nhắc nhở một điều rất tự nhiên cho tất cả mọi người: Mỗi tác phẩm của người nghệ sĩ đều là sản phẩm tim óc, và mỗi chúng ta, khi sử dụng các tác phẩm ấy, không được quyền quên người đă sáng tạo ra chúng.
___NV
|