EVN từng tự khen “17 năm thông suốt”

Trước khi xảy sự cố mất điện toàn miền Nam, trên trang tin điện tử chính thức của ngành điện, EVN “ngầm” khoe: “Đường dây 500 kV Bắc Nam mạch 1: 17 năm an toàn, thông suốt”.

Đường dây 500 KV Bắc - Nam - công trình thế kỷ có lịch sử 18 năm

Cụ thể, trong một bài viết đánh giá về hoạt động của đường dây 500 KV Bắc – Nam, đăng tải trên website chính thức của ngành điện năm 2012, có viết: “Những năm qua, cùng với đường dây 500 kV mạch 2 (được đưa vào vận hành năm 2005), dòng điện qua 2 mạch đường dây 500 kV Bắc Nam vẫn luôn thông suốt, góp phần quan trọng đảm bảo cung cấp đủ điện cho phát triển kinh tế xã hội của đất nước”.
Tuy nhiên trên thực tế, 17 năm qua, EVN đã để xảy ra nhiều sự cố đặc biệt nghiêm trọng với đường dây “lịch sử” này, làm ảnh hưởng nặng nề đến cuộc sống cũng như công việc kinh doanh của nhân dân 3 miền.
17 năm “thông suốt”: 2 lần mất điện toàn miền Bắc – Trung
Nhìn lại lịch sử 18 năm của đường dây 500 KV Bắc Nam, dễ dàng nhận thấy, trong khoảng 10 năm trở lại đây, Tổng công ty điện lực Việt Nam (Nay là Tập đoàn điện lực Việt Nam EVN) đã để xảy ra quá nhiều sự cố đặc biệt nghiêm trọng.
Vào 14h40 ngày 27/12/2006, một sự cố đã xảy ra làm một máy cắt tại trạm 500kV Pleiku (Gia Lai) bị hỏng, gây rã lưới toàn bộ hệ thống điện miền Bắc (từ Quảng Bình trở ra). Sau 40 phút, hầu hết các phụ tải của Hà Nội cũng như miền Bắc mới được cấp điện trở lại.
Vào lúc 15 giờ 50 ngày 18-8-2007, Trạm biến áp số hiệu AT2 B (pha B của máy biến áp 150KVA x 3) – Trạm 500KV Đà Nẵng đã phát nổ và bốc cháy dữ dội khiến toàn bộ hệ thống điện khu vực miền Trung, từ Quy Nhơn (Bình Định) đến Đồng Hới (Quảng Bình) bị mất điện trong gần 1 giờ đồng hồ và phải đến 1 5 ngày sau nguồn điện miền Trung mới ổn định. Sau đó, một thiết bị của máy biến áp 500 KV đã được Công ty Truyền tải điện 2 thay mới. Thời điểm này, các doanh nghiệp ước tính thiệt hại hàng chục tỉ đồng.

Máy trạm biến áp của trạm biến áp 500 KV Hòa Cầm (Đà Nẵng) bốc cháy dữ dội chiều 18.8.2007

Vào 5h07 ngày 28/2/2008, lại xảy ra sự cố 2 mạch đường dây 500kV đoạn Pleiku-Đà Nẵng do mất liên kết làm mất điện nhiều tỉnh, thành phố miền Bắc.
Do ảnh hưởng của sự cố trên, một số nhà máy nhiệt điện than bị tách ra khỏi lưới. Đến 5h41 cùng ngày đã liên kết được 2 mạch đường dây 500kV, đến 11h30, toàn bộ các nhà máy bị tách ra do sự cố đã hòa lại lưới phát điện trở lại.
Ngày 4-4/2008, tại Hòa Bình cho biết, xảy ra vụ cháy máy biến áp (AT2C) trạm 500 KW Bắc Nam thuộc phường Tân Thịnh, TP Hòa Bình (Hòa Bình). Thiệt hại ước tính thời điểm đó là 16 tỷ đồng.
Tiếp đó, tối ngày 28/9/2009, cơn bão số 9 với sức gió cấp 12, giật trên cấp 12 đổ bộ trực tiếp vào khu vực miền Trung đã gây sự cố 2 mạch trên đường dây 500 kV Bắc – Nam (đoạn Đà Nẵng – Hà Tĩnh).
Bão cũng làm đường dây 500kV Di Linh – Tân Định (cấp điện cho miền Nam) bị sự cố lúc 2h45 ngày 29/9. Cơn bão số 9 cũng gây ra sự cố tại nhiều đường dây 220, 110 kV (đường dây 220 kV Hòa Khánh – Huế, 220 kV Quy Nhơn – Pleiku, 110 kV Đà Nẵng – Hòa Khánh, Đà Nẵng – Liên Trì – Quận 3, Dốc Sỏi – Quảng Ngãi …) và nhiều trạm biến áp và đường dây trung và hạ thế.
Năm thứ 18: "Chết" điện toàn miền Nam, chỉ vì một cây dầu

Một cây dầu vướng phải đường dây, mọi hoạt động tại 22 tỉnh thành bị đình trệ nhiều giờ

Lúc 14 giờ 19 phút ngày 22.5 đã xảy ra sự cố trên đường dây 500 kV Di Linh (Lâm Đồng) - Tân Định (Bình Dương), gây mất điện toàn bộ 22 tỉnh, thành khu vực miền Nam

Sự cố xảy ra trong lúc truyền tải công suất cao làm mất liên kết hệ thống điện (HTĐ) 500 kV bắc - nam, gây nhảy tất cả các tổ máy phát điện trong hệ HTĐ miền Nam, dẫn tới HTĐ miền Nam mất điện toàn bộ (lượng điện bị hụt do sự cố gây ra khoảng 9.400 MW).
Cụ thể khoảng 13 giờ 40 ngày 22.5, chiếc xe cẩu 61P-3745 do tài xế Ngô Tấn Thào (ngụ Bình Dương) điều khiển trong lúc nâng cây dầu tại P.Hòa Phú, TP.Thủ Dầu Một đã gây ra sự cố. Ghi nhận tại hiện trường cho thấy chiếc xe cẩu đã nâng cây dầu có chiều cao khoảng hơn 15 m, đường kính ở phần gốc khoảng 15 cm để đưa vào khu vực thành phố mới Bình Dương trồng thì chạm vào đường dây điện. Xe cẩu đã bị lực lượng chức năng lập biên bản và tạm giữ.
Trong thông cáo báo chí gửi đi chiều cùng ngày, Tổng công ty điện lực TP.HCM (EVN HCMC) gửi lời … xin lỗi đến khách hàng do sự cố mất điện này. Nguyên văn lời ông Trần Quóc Lẫm, phó Tổng giám đốc EVN HCM: “Về mặt nguyên tắc, ngành điện khi cắt điện phải báo trước 1 tuần, nếu không bao trước sẽ phải đền bù thiệt hại cho khách hàng, nhưng đây là sự cố bất khả kháng nên không thể báo trước, chỉ mong khách hàng thông cảm”

18 năm hoạt động, 3 lần mất điện toàn miền, thêm nhiều lần mất điện cục bộ trên cùng một đường dây, khiến các doanh nghiệp 3 miền thiệt hại hàng chục tỉ đồng (theo con số chưa được thống kế chính thức. Con số thực tế có thể lớn hơn nhiều), người dân bấn loạn cùng với nắng nóng, giao thông tê liệt, nước không có dùng…., EVN không nên tiếp tục “tự vuốt ve” mình nữa.

Đã đến lúc EVN cần tính toán kỹ hơn đến việc nâng cấp đường dây điện quan trọng này, đảm bảo sao cho đường dây chạy "an toàn, thông suốt", thay vì chỉ gửi một lời xin lỗi … suông.

Đường dây 500KV Bắc – Nam - công trình thế kỷ
Đường dây 500 KV Bắc – Nam được coi là một trong những công trình thế kỷ của Việt Nam có tổng chiều dài 1.487 km, kéo dài từ Hòa Bình đến TP. HCM.
Công trình được Thủ tướng Võ Văn Kiệt phát lệnh khởi công phần đường dây vào ngày 5/4/1992 Vào đúng 19 giờ 6 phút ngày 27/5/1994, tại Trung Tâm Điều Độ Hệ thống điện Quốc gia, Thủ tướng Võ Văn Kiệt ra lệnh hòa hệ thống điệnMiền Nam với 4 tổ máy của nhà máy thủy điện Hòa Bình tại trạm Đà Nẵng qua đường dây 500kV, chính thức đưa hệ thống 500kV vào vận hành.
Tổng chi phí đầu tư cho công trình là 5.488,39 tỷ đồng Việt Nam (tương đương 700 triệu đô la Úc hay 544 triệu đô la Mỹ) bằng nguồn vốn trong nước, thấp hơn 1% so với dự toán.
Sau khi hoàn thành, đường dây 500kV Bắc – Nam mạch 1 được bàn giao cho các Công ty Điện Lực 1, 2, 3 quản lý. Đến năm 1995, ngành điện thay đổi cơ cấu tổ chức, thành lập Tổng Công ty Điện lực Việt Nam (nay là Tập đoàn Điện lực Việt Nam), tách các Sở Truyền tải điện ra khỏi các Công ty Điện lực để thành lập các Công ty Truyền tải Điện 1, 2, 3, 4.
Dự án đường dây 500kV Bắc – Nam mạch 1 cũng được biết đến với thời gian xây dựng nhanh kỉ lục (2 năm). Tuy nhiên, do tiến hành khẩn trương, nên nhiều đánh giá về tác động đến môi trường, về lợi ích kinh tế, về tác động xã hội... đã bị bỏ qua
TM