Nguyên Huy/Người Việt
WESTMINSTER (NV) - Trưa 25 Tháng Năm, lễ tưởng niệm nhà cách mạng dân tộc, Bác Sĩ Nguyễn Tường Bách, diễn ra trọng thể tại Mortuary Chapel trong nghĩa trang Westminster Memorial Park với sự tham dự của đại diện các tổ chức trong cộng đồng người Việt tại Nam California.

Luật Sư Lâm Lễ Trinh và phái đoàn Người Việt Quốc Gia và Mạng Lưới Nhân Quyền trước linh cữu nhà cách mạng Nguyễn Tường Bách. (H́nh: Nguyên Huy/Người Việt)
Từ 9 giờ sáng, nhiều người đă đến niệm hương trước linh cữu nhà cách mạng Nguyễn Tường Bách. Đúng 11 giờ sáng, lễ tưởng niệm bắt đầu với lời giới thiệu của ban tổ chức gồm các thành viên trong gia đ́nh Nguyễn Tường và đảng viên Việt Nam Quốc Dân Đảng về sự hiện diện của các tổ chức trong cộng đồng, như Người Việt Quốc Gia, Việt Nam Quốc Dân Đảng, Việt Nam Tự Do và Cộng Đồng Người Việt Nam California.
Luật Sư Lâm Lễ Trinh trong tổ chức Người Việt Quốc Gia trân trọng phát biểu: “Sự ra đi của Bác Sĩ Nguyễn Tường Bách là một mất mát lớn lao. Cả một đời dấn thân không mệt mỏi trong những hoạt động nhằm đem lại độc lập cho đất nước và tự do cho dân tộc. Cụ đă từng nói, cách mạng không bao giờ ngừng, thua keo này th́ ta bày keo khác và cụ nhấn mạnh rằng chỉ có những ai không hành động th́ mới không có sai lầm. Cuộc đời của cụ, từ những hoạt động cách mạng cho đến hoạt động văn hóa, để lại cho hậu thế những bài học hữu ích. Năm mươi tư năm lưu vong ở Trung Hoa, 22 năm ở Hoa Kỳ, không lúc nào cụ rời bỏ con đường tranh đấu cho lư tưởng của quốc gia và dân tộc.”
Trước khi dứt lời, Luật Sư Lâm Lễ Trinh giới thiệu một DVD tài liệu về tư tưởng và hoạt động của nhà cách mạng Nguyễn Tường Bách mà luật sư đă thực hiện được. Đây mới chỉ là phần I ghi lại chưa toàn bộ cuộc đời hoạt động của cụ v́ “c̣n nhiều t́nh tiết bên trong chưa sưu khảo được hết”.
Sau đó, Luật Sư Lâm Lễ Trinh mời một số thành viên trong Người Việt Quốc Gia và Mạng Lưới Nhân Quyền Việt Nam cùng niệm hương trước linh cữu và trao cho đại diện gia đ́nh cụ Nguyễn Tường Bách lời thành kính phân ưu.
Bác Sĩ Vơ Đ́nh Hữu, đại diện cho Phái Đoàn Người Việt Quốc Gia Hoa Kỳ, xin được gửi lời ai điếu với gia đ́nh và nhân dịp này bày tỏ tấm ḷng ngưỡng mộ một nhà cách mạng lăo thành đă ra đi.
Bác Sĩ Hữu nói: “Từ ngày nhỏ đă được nghe nói tới cụ Nguyễn Tường Bách và được đọc về cụ trên sách báo, từ đó mà học hỏi được nhiều hiểu biết cho cuộc tranh đấu mà chúng tôi đang noi theo.”
Tiếp đó, Phái Đoàn Hội Đồng Điều Hợp Trung Ương của VNQDĐ đọc quyết nghị của VNQDĐ, vinh danh lăo đồng chí Nguyễn Tường Bách là một chiến sĩ của VNQDĐ đă noi gương được lănh tụ Nguyễn Thái Học.
Đại diện của Lực Lượng Việt Nam Tự Do, một tổ chức chính trị được thành lập với sự cố vấn của nhà cách mạng Nguyễn Tường Bách, đă hướng về linh cữu mà bày tỏ sự thương tiếc của toàn thể anh chị em trong lực lượng.
Sau cùng là phần phát biểu của cựu Đại Tá Lê Khắc Lư, đại diện cho tổ chức Cộng Đồng Người Việt ở Nam California. Cựu Đại Tá Lư nói: “Lớp hậu sinh chúng tôi hướng về người quá cố để xin tuyên vinh công trạng của cụ đối với đất nước và dân tộc. Từ sau cái chết của Đảng Trưởng Nguyễn Thái Học, th́ gia đ́nh Nguyễn Tường là gia đ́nh có công lớn với dân tộc trong việc hướng dẫn, tiên phong trong các công cuộc khai phóng dân trí qua những cây viết như Hoàng Đạo, Nhất Linh, và rồi Nguyễn Tường Bách... Cụ là người đă góp công lớn trong lịch sử Việt Nam. Cụ là một đại nhân sĩ cách mạng của cộng đồng chúng ta.”
Sau những phần phát biểu của quan khách, Bác Sĩ Tôn Thất Niệm, một thành viên trong gia đ́nh Nguyễn Tường, đồng thời là trưởng ban tổ chức tang lễ, ngỏ lời cảm ơn đến mọi người đến tham dự buổi tưởng niệm Bác Sĩ Nguyễn Tường Bách.
Trong dịp này, Bác Sĩ Tôn Thất Niệm cũng “xin góp thêm một vài tâm tư về cụ Nguyễn Tường Bách khi được nhiều dịp ngồi nói chuyện với cụ”. Bác Sĩ Niệm cho biết “Cả một cuộc đời của cụ, từ khi đậu bằng y khoa lúc 28 tuổi, đă không hành nghề để kiếm tiền mà lại lăn vào những hoạt động cách mạng để phải mất 42 năm lưu vong ở Trung Hoa, 25 năm ở Hoa Kỳ. Gần 70 năm lưu vong mà lúc nào ḷng cũng trĩu nặng những tâm tư về đất nước và dân tộc và đă không ngần ngại ǵ khi lao thân vào con đường tranh đấu cho đất nước và dân tộc. Nh́n lại tiểu sử của cụ, không khỏi ngậm ngùi và xấu hổ cho bản thân ḿnh đă chẳng theo được phần nào.”

Đại diện gia đ́nh cụ Nguyễn Tường Bách nhận quyết nghị của Hội Đồng Trung Tâm Điều Hợp Việt Nam Quốc Dân Đảng vinh danh chiến sĩ Nguyễn Tường Bách. (H́nh: Nguyên Huy/Người Việt)
Ông Trần Minh Công trong tổ chức Việt Nam Tự Do cho chúng tôi biết: “Vào những ngày cụ Bách đă yếu lắm, cụ có nói với chúng tôi khi đến thăm, các anh sao quá tŕ trệ, đất nước đă quá tệ hại, ḷng dân đă quá bất măn mà sao các anh c̣n chần chờ... Điều mà chúng tôi ngưỡng phục nơi cụ Bách, cố vấn của tổ chức chúng tôi là nhiều lần cụ đă thành thực nhận những khuyết điểm lịch sử là do trách nhiệm của thế hệ của cụ trong những tổ chức đảng phái quốc gia. Đó là quá chú trọng đến thành phần trí thức trong đại khối dân tộc mà bỏ quên thành phần b́nh dân, nông dân để cho cộng sản chiếm mất khi phát động toàn quốc kháng chiến.” Ông Trần Minh Công bùi ngùi kết luận: “Phải chăng đó cũng là bài học cụ muốn nhắn gửi lại cho các thế hệ sau?”
Vào lúc 12 giờ, Lễ Di Quan được cử hành. Linh cữu nhà cách mạng Nguyễn Tường Bách được di chuyển về an táng tại nghĩa trang Rose Hill Memorial.