Ở Nam Sơn (Sóc Sơn, Hà Nội), nơi hoạt động nào của con người, chuyện ăn, chuyện ngủ, kể cả chuyện “yêu”… cũng gắn liền với mùi khăm khẳm của băi rác, rất nhiều phụ nữ đă bước vào tuổi "băm" mà vẫn thui thủi một ḿnh.
Đàn bà đi băi “mồ côi” một ḿnh
Những phu rác đi băi có đôi, họ có cái khổ, cái khó, cả cái bi hài của chuyện t́nh cảm, chuyện chăn gối vợ chồng, chuyện con cái. Chua chát vậy, nhưng chí ít, họ c̣n có một gia đ́nh riêng. Ở Nam Sơn này, cái vất vả rất đỗi đời thường, cái chua chát của cuộc sống gia đ́nh ấy lại là niềm ước ao thầm kín của nhiều phụ nữ.

Nhiều phụ nữ ở Nam Sơn đă vào tuổi "băm" mà vẫn một ḿnh.
Nhiều gia đ́nh sống chung quanh khu băi thải Nam Sơn than thở, cái băi “vàng” ô nhiễm, nhiều ruồi muỗi và lúc nào cũng ngột lên một mùi nồng nặc khiến nhiều cô gái trong làng, dù xinh xắn, chịu thương chịu khó vẫn bị… ế chồng. Đă có những bài vè “chế” chuyện ế chồng của con gái vùng này, nghe mà xót xa.

Phải chăng, "lời nguyền ế chồng" đă vận vào các chị?
Tṛ chuyện với những người cày xới trên “cánh đồng” rác Nam Sơn, chúng tôi được biết, làm việc ở băi gần như không có phụ nữ trẻ, hầu hết đều trên 30 tuổi. Bắt chuyện với chị Yên, một phụ nữ ngoài 30, chúng tôi hồn nhiên hỏi: “Anh đâu mà chị đi làm một ḿnh thế này?”, đáp lại chúng tôi, chị lẳng lặng ngước đôi mắt mỏi mệt, bắt đầu lộ vết chân chim lên nh́n rồi đưa tay lên quệt ngang, chẳng rơ chị lau mồ hôi hay lau nước mắt.

Đêm nào cũng vậy, chị Yên đi một ḿnh và về cũng một ḿnh.
Hóa ra, chị Yên (tên người phụ nữ - PV) vẫn một thân một ḿnh. Những đồng nghiệp của chị bảo, ở đất Nam Sơn, đến tầm này mà chưa có chồng th́ coi như ế chắc. Chẳng biết mải làm quá hay có nguyên cớ nào mà chị Yên chẳng t́m được chồng. Đêm đêm, chị vẫn lủi thủi đi làm một ḿnh, đến sáng lại về ngủ vùi trong mùi phế thải.

Đàn bà đi băi "mồ côi"...
Người dân ở đây cho hay, những phụ nữ trẻ ở Nam Sơn, nếu không muốn kết thân với người trong địa phương, không muốn sống măi ở đây, khi đến độ tuổi lấy chồng, họ sẽ dừng công việc nhặt rác để xin vào làm công nhân tại các xí nghiệp. Đi làm công nhân ở xa nhà, họ mới có cơ hội để “dụ” người yêu, lấy chồng rồi sinh con đẻ cái, ai may mắn th́ về ở nhà chồng, c̣n không th́ thuê nhà, sống tằn tiện với đồng lương công nhân.

Không chỉ nữ giới, nam giới cũng đối diện với nguy cơ "ế" rất cao.
C̣n những người, v́ nhiều lẽ, bám trụ với mảnh đất này quá lâu, nếu không có cơ hội “ta tắm ao ta” với một anh chàng cùng làng cùng xóm, và tốt hơn nữa là cùng nghề, sẽ lỡ mất th́ con gái, sẽ trải qua cả tuổi thanh xuân trên “cánh đồng rác”… Và cũng như chị Yên, nhiều phụ nữ ở Nam Sơn đă quá lứa lỡ th́ chấp nhận cuộc sống đơn độc, có lẽ đến hết đời. Nghe đâu, có những người đă bỏ xứ đi xa độ vài năm, khi về rạng rỡ đi cùng một đứa trẻ… Nhưng cũng có những người như chị Yên, chẳng can đảm đến thế, cứ lầm lũi quẩn quanh với căn nhà và băi rác, lặng lẽ đến tội nghiệp, tiền th́ có, nhưng gia đ́nh riêng th́ không.
“Bỏ xứ” t́m chồng
Nhiều người lớn tuổi bảo, lư do chính để những phụ nữ trẻ không muốn ở lại Nam Sơn là v́ xấu hổ, dù thu nhập từ rác cao hơn so với đi làm công nhân nhưng nguy cơ “ế”lại rất cao. Những người con gái “bỏ xứ mà đi” ấy lư giải “ra ngoài dù có khó khăn hơn thật, nhưng lại dễ lấy chồng. Phụ nữ mà, chồng con vẫn là quan trọng nhất, nghèo một tí cũng chẳng sao”. Nói đến chuyện này, anh Nguyễn V. Cường, một phu rác đă gắn bó với băi Nam Sơn từ những ngày đầu, thở dài ngán ngẩm. Con gái anh năm nay vừa thi tốt nghiệp phổ thông.

Anh Cường chia sẻ, chính anh cũng lo con gái ḿnh sẽ "ế".
Giọng ươn ướt, anh Cường bảo: “Chẳng biết nó có thi được đại học không. Chưa ǵ nó đă tuyên bố ‘không thi đỗ th́ đi làm công nhân cũng được, con không ở nhà nữa đâu’. Ḿnh nghe lúc đầu cũ chối tai, uất ơi là uất. Hai vợ chồng c̣ng lưng bới rác nuôi chị em chúng nó, thế mà…” Im lặng một lúc, anh tiếp: “Nhưng kể ra nó nói cũng đúng, không chàng trai nào muốn đi vào vùng băi rác này mà t́m vợ cả…”
Cũng có những người đă tách khỏi băi rác Nam Sơn này rồi, đă bươn chải chán chê ngoài đời, lại trở về cố hương. Hai vợ chồng chị Hoa, anh Dũng là ví dụ. Anh chị bảo: “Ở khu này, con gái ế đầy ra. Cứ 18, 20 tuổi mà không thi được đại học, không học nghề ǵ khác là chúng nó tếch lên Hà Nội. Thế mới hy vọng vớ được chồng chứ. Mà chả cứ con gái, con trai khu này cũng lắm tên ế chỏng chơ. Hầu hết trai gái cùng làng lấy nhau thôi”.

Sau vài năm "bỏ xứ", chị Hoa lại về Nam Sơn và "dụ" được chồng về cùng.
Rồi như khoe “chiến tích”, chị Hoa quay sang chồng, vừa cười vừa nói: “Ngay như tớ đây, cũng đi làm công nhân măi rồi mới ‘câu’ được anh nhà tớ đấy. Hai vợ chồng làm chung phân xưởng, yêu nhau măi đến khi gần cưới mới dám dẫn anh chàng về nhà. Lần đầu tiên về ra mắt gia đ́nh ḿnh, anh ấy hăi luôn, nhưng đă lỡ yêu rồi nên vẫn cưới”. Anh chị làm công nhân một thời gian nhưng không đủ sống, nhà anh ở Gia Lâm cũng chẳng c̣n ruộng đất, thế là hai vợ chồng lại dắt díu nhau về Nam Sơn kiếm sống.
Với những chàng rể bám trụ Nam Sơn như anh Dũng, chồng chị Hoa, nỗi buồn và sự mặc cảm cũng không tránh khỏi. Thấy chúng tôi ghi h́nh, anh Dũng nói nhỏ: “Anh đừng chụp thẳng mặt em nhé, nhỡ ra…” Thở dài, anh bảo: “người nhà chỉ biết em đi ở rể, biết nhà vợ ở Sóc Sơn nhưng vẫn tưởng chúng em đi làm công ty”.
Cũng như anh Dũng, nhiều người ở Nam Sơn tỏ ra rất ngại ngùng khi được ghi h́nh. Một số phụ nữ bảo, nhỡ ai đó thấy mặt họ trên phương tiện truyền thông đại chúng th́ ngại lắm, và lư giải lấp lửng: “dù sao chúng em cũng là đàn bà con gái…”. Một số cặp vợ chồng đứng tuổi th́ chát chúa: “Con cháu chúng tôi đi học trên ấy (Hà Nội – PV), chúng nó xem TV, đọc báo suốt ngày, ḿnh xuất hiện cũng ảnh hưởng đến chúng nó...”

Đi băi có đôi...

... là ước mơ giản dị của nhiều phụ nữ ở Nam Sơn.
Ngẫm lại, thấy nể, mà cũng thấy buồn cho họ. Sống và làm việc lương thiện bằng bàn tay, bằng sức lao động của ḿnh, vậy mà nom ai cũng như tủi thân, như xấu hổ. Lúc làm việc, họ kḥm lưng cuốc cày trên rác t́m phế liệu, rồi vẫn là những dáng người oằn ḿnh khuân hàng ra bán, ngay cả lúc nhẹ nhơm trở về, những dáng người vẫn hơi chúi, khom khom về phía trước như né những ánh nh́n trực diện…
Theo Tri thức trẻ