Hội chứng "thây ma sống" Cotard

Mới đây, tạp chí New Scientist của Anh công bố trường hợp một người đàn ông tên là Graham tự nhận mình đã chết cách đây một thập niên!

Đã có thời gian dài Graham bị trầm uất nặng, ông ta từng cố tự sát bằng thiết bị điện trong bồn tắm. Sau khi được đưa đến bệnh viện, Graham thản nhiên nói với các bác sĩ rằng, ông ta không còn não bộ nữa và thuốc men chẳng giúp được gì cả.

Thậm chí, Graham còn đưa ra những dấu hiệu cho thấy não bộ không còn nữa như là ông không còn có cảm giác về mùi vị. Graham không còn quan tâm đến những hoạt động ưa thích trước đây và cũng không muốn gặp mặt những người thân thiết.
Các bác sĩ quyết định chuyển ông đến hai nhà thần kinh học nổi tiếng thế giới là Adam Zeman ở Đại học Exeter (Anh) và Stephen Laureys ở Đại học Liege (Bỉ). Sau khi tiến hành chụp cắt lớp não bằng positron (PET), hai chuyên gia thần kinh ngạc nhiên phát hiện Graham đã đúng một phần. Hoạt động chuyển hóa não trong vùng thùy trán và thùy đỉnh của Graham cực thấp vốn chỉ có ở người đang sống với trạng thái thực vật.
Ông Laureys cho biết: "Trong suốt 15 năm sử dụng PET đối với các bệnh nhân, tôi chưa từng thấy một người có hoạt động não thấp như thế này mà có thể đi đứng, giao tiếp một cách bình thường".

Bác sĩ Jules Cot.

Theo các chuyên gia, có thể nói rằng một phần não của Graham đã gần như chết. Còn nhà thần kinh học Adam Zeman thì tin rằng cơ chế chuyển hóa trong não giảm sút mạnh gây ra những thay đổi trong nhận thức của Graham về thế giới bên ngoài. Vì lý do nào đó, Graham bị rụng hết lông chân và bác sĩ cũng không thể giải thích được tại sao. Nhưng, nhờ sự điều trị tích cực bằng kết hợp thuốc men và liệu pháp tâm lý, tình trạng của Graham cũng dần được cải thiện.
Hiện nay, Graham đã hoàn toàn bình phục và trở lại với cuộc sống bình thường. Graham nói rằng não ông không chết nữa song đôi lúc ông cảm thấy xa lạ với thế giới bên ngoài.

Hội chứng Cotard hay hội chứng "xác chết biết đi", là một dạng rối loạn tâm thần hiếm gặp trong đó bệnh nhân có ảo tưởng rằng mình "thật sự" đã chết, cơ thể đã thối rữa hay máu và các cơ quan nội tạng không còn nữa! Có một số trường hợp người bệnh không cảm thấy tay chân hoạt động được. Hội chứng đặt tên theo Jules Cotard (1840 - 1889) - nhà thần kinh học người Pháp đầu tiên mô tả chứng bệnh mà ông gọi là "phủ nhận mê sảng" trong một bài thuyết trình ở Paris vào năm 1880.
Cotard kể trường hợp một bệnh nhân nữ gọi là tiểu thư X phủ nhận sự tồn tại của một vài phần cơ thể mình và không thiết đến ăn uống. Về sau, tiểu thư X tin rằng mình bị nguyền rủa, sẽ không có cái chết tự nhiên và cuối cùng đã chết vì đói do tuyệt thực. Trong tiểu thuyết "Di sản của Maitre Mussard", tác giả người Đức Patrick Suskind cũng mô tả hội chứng Cotard nơi nhân vật Maitre Mussard.
Những người mắc phải hội chứng Cotard có đặc điểm là nghĩ rằng mình đã chết, sự tồn tại chỉ là ảo giác với cơ thể trống rỗng, hoàn toàn không có trí tuệ và sự nhận thức. Có bệnh nhân còn tuyên bố họ đã đầu độc toàn thế giới bằng hơi thở có độc hay lây nhiễm cho mọi người trên hành tinh căn bệnh AIDS. Thường thì, các bệnh nhân phủ nhận sự tồn tại của thế giới bên ngoài, nói rằng trái đất chỉ là khối cầu rỗng và con người không có linh hồn v.v… Ngoài những biểu hiện đó, bệnh nhân vẫn trải nghiệm cảm giác đau khổ thật sự.

Các bác sĩ cho rằng hội chứng Cotard là một dạng cực đoan của chứng trầm uất và nó cũng được coi là hậu quả phụ của các dạng rối loạn tâm thần, có thể đi kèm với chứng mất trí nhớ cũng như những trục trặc ở não bộ. Hội chứng Cotard cũng thường gặp ở những bệnh nhân tâm thần phân lập. Hay hội chứng xuất hiện do hiệu quả phụ của thuốc diệt virus gây bệnh herpes (mụn rộp). Do cảm thấy mình đã chết cho nên bệnh nhân thường có ý tưởng tự sát.
Trong trường hợp khác, một bệnh nhân bị hội chứng Cotard sau tai nạn môtô dẫn đến chấn thương sọ não. Tháng 1/1990, sau khi được xuất viện ở Edinburgh (Scotland), người này được mẹ đưa đến châu Phi. Bệnh nhân luôn khẳng định mình bị đưa đến địa ngục (do khí hậu nóng bức) và đã chết vì nhiễm trùng máu hay AIDS. Trước kia, bệnh nhân có đọc câu chuyện về một người bị AIDS chết do nhiễm trùng máu.

Năm 2005, một bệnh nhi nữ Ấn Độ 14 tuổi cũng mắc phải hội chứng Cotard do bệnh động kinh và có tiền sử bệnh trầm cảm. Cô bé cũng hay nói về cái chết và tuyên bố mình là xác chết biết đi. Thậm chí, cô bé còn cảnh báo thế giới sẽ bị diệt vong chỉ trong vài giờ nữa!
Theo báo cáo của hai bác sĩ D.N.Mendhekar và N. Gupta, cô bé không có phản ứng với những kích thích đặc biệt và hoàn toàn không quan tâm đến bất kỳ hoạt động xã hội nào. Các chuyên gia cho rằng hội chứng Cotard có mối liên quan với hội chứng gọi là ảo giác gấp đôi Capgras sinh ra do sự ngắt kết nối giữa các vùng não nhận thức gương mặt và vùng não điều khiển cảm xúc và nhận thức.
Với hội chứng Capgras, người bệnh có ảo tưởng người thân của mình bị thay thế bởi người nào khác giống hệt. Hội chứng Cotard - thường chia thành hai loại 1 và 2 - có thể xảy đến cho cả nam lẫn nữ và không giới hạn ở độ tuổi nào. Để điều trị hội chứng Cotard, các bác sĩ thường dùng các loại thuốc chống suy nhược thần kinh, thuốc giảm rối loạn tâm thần và thuốc ổn định tâm trạng.
Nhiều báo cáo y khoa cũng cho biết tính hiệu quả của phương pháp trị liệu bằng xung điện (ECT), trong đó phần lớn kết hợp với thuốc
AP