Hoa Kỳ và Nga đă vận chuyển gần 16kg uranium được làm giàu ở cấp độ cao ra khỏi Việt Nam, trong chiến dịch toàn cầu hạn chế nguyên liệu làm bom hạt nhân.
Mô h́nh nhà máy hạt nhân tại một triển lăm ở Hà Nội năm 2012
Loan báo đưa ra tại một cuộc họp ở Vienna với chủ đề làm sao ngăn không để nguyên liệu làm bom hạt nhân rơi vào tay khủng bố.
Việt Nam trở thành nước thứ 11 có chất được làm giàu ở cấp độ cao được gỡ bỏ.
Bộ trưởng Năng lượng Mỹ Ernest Moniz nói:
“Với thành tựu này (ở Việt Nam), chúng ta đă gỡ bỏ gần như tất cả uranium được làm giàu ở cấp độ cao khỏi Đông Nam Á.”
Chất liệu này sẽ được biến thành uranium làm giàu ở cấp độ thấp để dùng cho các nhà máy điện.
Đã làm hai lần
Đại diện của Nga, Grigory Berdennikov, nói lần vận chuyển uranium đầu tiên từ Viện Nghiên cứu Hạt nhân Đà Lạt về Nga diễn ra sáu năm trước.
Lần vận chuyển thứ hai mới diễn ra trong tháng Sáu.
Cơ quan năng lượng hạt nhân Liên Hiệp Quốc và Canada cũng tham gia hỗ trợ.
Trong một trường hợp tương tự, hồi tháng Tư, Mỹ nói nước này và các đồng minh đă vận chuyển 68kg uranium được làm giàu ở cấp độ cao ra khỏi Cộng ḥa Czech.
Năm 1975, Mỹ đă mang nhiên liệu từ ḷ phản ứng hạt nhân tại Đà Lạt về nước.
Ḷ này được phục hồi năm 1983, tái khởi động bằng các thanh nhiên liệu mới của Liên Xô khi đó.
Ḷ hạt nhân ở Đà Lạt được cho là có thể chế tạo đồng vị Plutonium 239 và Uranium 235, có thể dùng để làm bom hạt nhân.
Chính phủ Việt Nam nói Việt Nam không có chương tŕnh phát triển vũ khí hạt nhân.
Truyền thông Việt Nam cho biết từ 2007, Việt Nam đă chấp thuận dự án do Liên Hiệp Quốc bảo trợ để chuyển đổi tất cả các thanh nhiên liệu của Ḷ Đà Lạt, từ độ giàu cao sang độ giàu thấp.
Cả hai loại thanh nhiên liệu đều sản xuất ở Nga và tất cả các thanh có độ giàu cao được chuyển về Nga là nơi sản xuất.
BBC