Liệu một cuộc chiến tranh thế giới mới có diễn ra khi vụ tấn công bằng vũ khí hóa học ở Syria khiến nhiều "ông lớn" nóng mặt?Tấn công ở Syria thực chất là một cuộc trả thù "lấy mạng đền mạng"?
Nhiều người thắc mắc về cáo buộc cuộc tấn công vũ khí hóa học ở ngoại ô Damascus, Syria diễn ra giữa lúc các thanh sát viên Liên Hiệp Quốc đang có mặt tại Syria. Một số lập luận cho rằng chính phủ Syria không dại gì tiến hành cuộc tấn công như bị cáo buộc để gánh chịu thêm bất lợi, điển hình là khả năng bị liên quân do Mỹ cầm đầu tấn công.
Tuy nhiên, tờ The Times cho biết cuộc tấn công nhằm trả thù vụ ám sát hụt ông Assad và được tiến hành bởi người em trai Maher al-Assad của ông.
Đoàn xe của Tổng thống Assad đã bị quân nổi dậy tấn công ở trung tâm Damascus khi ông trở về từ lễ hội Eid vào đầu tháng này. Theo đa số tường thuật, đây là một vụ tấn công thất bại song nó diễn ra ngay sát trung tâm quyền lực và làm dấy lên những hy vọng của quân nổi dậy rằng một vụ ám sát ông Assad là điều có thể thực hiện được.
Vụ tấn công khiến một vệ sĩ của ông Assad thiệt mạng. Theo những lời đồn, đây là người vệ sĩ rất được các con của ông Assad ưa thích. Gia đình Tổng thống Syria không hề hấn gì trong vụ tấn công. Theo các nguồn tin từ Bộ Quốc phòng Anh và các quốc gia Tây Âu của tờ The Times, cơn giận dữ của gia đình Assad phần nào lý giải sự liều lĩnh trong quyết định tấn công quân nổi dậy bằng vũ khí hóa học.
Ngoài ra, tờ The Times cho biết, khí độc được phát tán trong cuộc tấn công của Sư đoàn Thiết giáp số 4 thuộc quyền chỉ huy của ông Maher, em trai ông Assad.
Các quan chức được tờ The Times dẫn lời nói các vũ khí hóa học sử dụng chất độc thần kinh pha loãng và có thể nhằm “dạy cho quân nổi dậy một bài học”.
Mỹ lên kế hoạch tấn công Syria vào ngày mai và trong 3 ngày
Theo nguồn tin của tạp chí Foreign Policy, các cơ quan tình báo Mỹ đã nghe lén được những cuộc điện đàm hoảng hốt của một quan chức Bộ quốc phòng Syria với lãnh đạo một đơn vị vũ khí hóa học nước này sau vụ tấn công khi độc tuần trước.
Theo đó “thứ Tư tuần trước, trong vài giờ sau cuộc tấn công hóa học kinh hoàng ở phía Đông Damascus, một quan chức tại Bộ quốc phòng Syria đã có những cuộc gọi đầy hốt hoảng với lãnh đạo một đơn vị vũ khí hóa học, yêu cầu câu trả lời về vụ tấn công bằng chất độc thần kinh khiến hơn 1000 người thiệt mạng”, bài báo viết.
“Những cuộc đối thoại này đã bị các cơ quan tình báo Mỹ nghe được. Đây là lí do chủ yếu vì sao các quan chức Mỹ khẳng định họ chắc chắn các vụ tấn công là do chính quyền của ông Bashar al-Assad thực hiện, và là lí do quân đội Mỹ có thể tấn công trong vòng vài ngày tới”.Bộ Ngoại giao Mỹ cho hay, mặc dù cộng đồng tình báo Mỹ sẽ ra đánh giá chính thức trong tuần này, nhưng “đã rõ như ban ngày” rằng chính phủ của ông Assad phải chịu trách nhiệm cho vụ tấn công.
Ngoại trưởng Mỹ John Kerry cũng cho biết đã có thêm thông tin về vụ tấn công vũ khí hóa học ở ngoại ô Damascus hôm 21-8 và những thông tin này đang được xử lý và xem xét trước khi xác định ai đứng sau vụ việc. Hôm 26-8, đoàn thanh sát viên của Liên Hiệp Quốc đã gặp các nạn nhân sống sót sau vụ tấn công. Người phát ngôn Liên Hiệp Quốc Farrhan Haq cho biết đoàn thanh sát đã thu thập được “bằng chứng có giá trị”. Thư ký báo chí Nhà Trắng Jay Carney hôm qua tái khẳng định Nhà Trắng sẽ không xem xét lật đổ ông Assad. Ông nói: “Lựa chọn chúng tôi đang xem xét không phải là thay đổi chế độ, mà là phản ứng đối với sự vi phạm rõ ràng một tiêu chuẩn quốc tế, đó là cấm sử dụng vũ khí hóa học”.
Nghị sỹ Eliot Engle, người đứng đầu Ủy ban ngoại giao Hạ nghị viên thuộc đảng Dân chủ phát biểu đầy cứng rắn trên kênh Fox News: “Tôi chắc chắn rằng chúng ta có thể tiến hành một đợt tấn công bằng tên lửa hành trình mà không cần phải đặt chân lên đất Syria. Không một người lính Mỹ nào phải đi vào chiến trường Syria. Mỹ có thể phá hủy các đường băng cất cánh của tổng thống Syria Bashar Assad , phá hủy kho tàng đạn dược, xăng dầu nhiên liệu của chính phủ Syria. Chúng ta có thể phá hủy và tiêu diệt toàn bộ lực lượng không quân Syria nếu muốn”.
Các quan chức cấp cao Mỹ cho biết với hãng tin NBC rằng Bộ Quốc phòng Mỹ đã lên kế hoạch tấn công Syria trong 3 ngày. Sau đó, các nhà chiến lược có thể đánh giá tình hình và mục tiêu bị trượt sẽ bị tấn công trong vòng tiếp theo.
Và gần như chắc chắn Mỹ sẽ tiến hành các vụ tấn công tên lửa từ các tàu khu trục hoặc tàu ngầm hải quân ở Địa Trung Hải. Trong những ngày gần đây, Mỹ đã di chuyển các tàu khu trục tới gần Syria, quốc gia nằm ở rìa đông Địa Trung Hải. Tuy nhiên, đây cũng chỉ là cuộc di chuyển mang tính tượng trưng, bởi tên lửa Tomahawk của Mỹ chính xác tới nỗi không chỉ có thể bắn trúng mục tiêu là các tòa nhà mà còn trúng từng cửa sổ. Các tên lửa này có thể bắn trúng các mục tiêu ở Syria từ xa phía tây Địa Trung Hải.
Giới chức hải quân Mỹ cũng cho biết 4 tàu khu trục đã xếp hàng để sẵn sàng tấn công. 4 tàu này gồm USS Barry, USS Mahan, USS Ramage và USS Gravely.Theo tờ Guardian, đảo Síp trong căn cứ quân sự Akrotiri thuộc chủ quyền của Anh cũng ghi nhận sự tăng cường tần suất hoạt động của các máy bay chiến đấu. Trước đó, các phương tiện thông tin đại chúng thông báo về việc Lực lượng hải quân Hoàng gia Anh được đưa vào trạng thái sẵn sàng chiến đấu, thực hiện những đòn tập kích bằng tên lửa vào các mục tiêu ở Syria.
Liên quân Mỹ-Anh-Pháp đã áp sát Syria, sẵn sàng cho những can thiệp quân sự
The Guardian cho hay, “Các máy bay chiến đấu và các máy bay vận tải quân sự bắt đầu tập trung tại căn cứ quân sự Anh Akrotiri trên đảo Síp, cách bờ biển của Syria khoảng 160 km là một tín hiệu cảnh báo về sự gia tăng những hoạt động nhằm chuẩn bị cho một đòn tấn công nhằm chống lại chính quyền Tổng thống Bashar Assad".
Trong khi đó, hôm qua phía Nga đã lên tiếng cảnh báo rằng việc can thiệp quân sự vào Syria có thể sẽ gây ra một “hậu quả thảm khốc” cho khu vực và kêu gọi cộng đồng quốc tế thận trọng về cuộc khủng hoảng này.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Alexander Lukashevich nói trong một tuyên bố rằng: “Mọi cố gắng phớt lờ Hội đồng Bảo an, một lần nữa tạo ra các bằng chứng ngụy tạo vô căn cứ cho một cuộc can thiệp quân sự trong khu vực sẽ đem lại nỗi đau mới cho Syria và hậu quả khốc liệt cho các nước khác ở Trung Đông và Bắc Phi”.
Anh kêu gọi tấn công ngay lập tức
Trong lúc Washington đang củng cố các bằng chứng làm cơ sở cho quyết định tấn công, bên kia bờ Đại Tây Dương, chính phủ Anh cũng hối thúc các nghị sỹ và cộng đồng quốc tế hành động.
Theo tờ Telegraph, thủ tướng nước này, ông David Cameron khẳng định thế giới không thể “đứng nhìn” một sự vi phạm một hiệp định toàn cầu đã tồn tại 100 năm, quy định rằng việc sử dụng vũ khí hóa học là “không thể bao biện về mặt đạo đức và hoàn toàn sai trái”. Phát biểu trên được ông Cameron đưa ra khi bị chất vấn về khả năng nước Anh bị lôi vào cuộc chiến tốn kém tại Trung Đông.
Ông Cameron quả quyết rằng bất kỳ hành động quân sự nào nếu có sẽ là “hợp pháp, tương xứng và cụ thể” nhằm ngăn chặn các vụ tấn công bằng khí độc tiếp tục gây ra thương vong.
W2 tổng hợp
Diễn biến "nóng hổi" về Syria bên bờ vực chiến tranh
