Bao đời nay, người dân bản Mường vẫn truyền tai nhau sự linh thiêng của ngôi chùa Sống ở dưới chân núi Quèn Tối (thuộc xóm Thượng, xă Bảo Hiệu, huyện Yên Thủy, Ḥa B́nh). Người dân nơi đây tin rằng, nếu ai mất bất cứ thứ ǵ đến chùa thành tâm cầu khấn th́ đều có thể t́m lại được.

Toàn cảnh ngôi chùa Sống dưới chân núi Quèn Tối.
Huyền tích chùa lạ
Nằm ngay cạnh đường ṃn Hồ Chí Minh, chùa Sống tọa lạc dưới chân núi Quèn Tối. Trải qua bao đổi dời, ngôi chùa là “nhân chứng” duy nhất c̣n lại, chứng kiến biết bao đổi thay của mảnh đất Mường Rụng này. Điều khiến nhiều người ngạc nhiên, ngôi chùa nổi tiếng này chỉ nằm trên một mảnh đất rộng khoảng chục mét vuông. Quanh chùa là những tán cây cổ thụ sù x́ khiến nơi đây thêm bí ẩn. Có lẽ cũng chính nhờ nét cổ kính này mà câu chuyện về khả năng t́m lại những thứ đă mất của ngôi chùa Sống càng thêm phần ly kỳ.
Để t́m hiểu rơ hơn về những bí ẩn xung quanh ngôi chùa Sống, chúng tôi đă t́m đến nhà ông Bùi Văn Bích (62 tuổi), ở xóm Thượng, xă Bảo Hiệu. Ông Bích là người hiện nay đang trông coi ngôi chùa được cho là linh thiêng này. Tiếp chúng tôi trong căn nhà cấp bốn đơn sơ, ông Bích kể: “Không ai biết ngôi chùa được dựng lên từ bao giờ, bởi chẳng có bất cứ tài liệu nào ghi chép lại. Từ khi lớn lên, tôi đă thấy ngôi chùa sừng sững đứng đó thách thức nắng mưa. Nghe các cụ ngày xưa kể lại, ngôi chùa có tuổi thọ hơn 1000 năm. Khi đó, Mường Rụng c̣n là mảnh đất hoang vu”. Cũng theo ông Bích, ngôi chùa được xây lên bởi vị quan có tài về thuật phong thủy xây nên. Phía trước chùa là một vùng ao hồ rộng lớn, phía sau lưng dựa vào vách núi vững chắc. Qua t́m hiểu, chúng tôi được biết, theo quan điểm xưa của người dân xứ Mường, nơi được chọn để xây dựng đền chùa, miếu mạo phải tuân theo quy luật phong thủy nghiêm ngặt, từ cách chọn hướng chùa, cây cối cho đến những kiểu cách xây dựng.
Ông Bích c̣n cho biết thêm, từ khi trông coi ngôi chùa này, ông đă chứng kiến nhiều câu chuyện kỳ lạ mà cho đến nay vẫn không thể nào lư giải được. Một trong số đó là chuyện ngôi chùa có khả năng t́m lại tiền bạc, trâu ḅ, xe cộ… cho những người bị mất nếu thật sự có ḷng thành tới để cầu xin thánh thần (?!). Cách đây gần chục năm, vợ chồng anh Bùi Văn Tiến và chị Nguyễn Thị Hương ở thị trấn Hàng Trạm (huyện Yên Thủy, Ḥa B́nh) bị mất số tiền hơn một trăm triệu đồng. Sau đó, đến chùa làm lễ cầu xin với mong muốn t́m lại số tiền đă bị mất. Ngay ngày hôm sau, vợ chồng anh Tiến đă t́m thấy được số tiền dưới gầm giường.
Những chuyện khó tin
Theo địa chỉ mà ông Bích cung cấp, chúng tôi t́m gặp vợ chồng anh Tiến - chị Hương. Nói về điều này, anh Tiến xác nhận: “Đó là số tiền gia đ́nh tích cóp để chuẩn bị mua một mảnh đồi trồng cây, chăn nuôi nhưng đă bị kẻ gian lẻn vào lấy trộm. Do tiếc của, vợ tôi lăn ra ốm. Đang trong cơn tuyệt vọng, tôi được một số người mách bảo chùa Sống rất linh thiêng trong việc cầu khấn t́m lại của bị mất. Kỳ lạ thay, sau khi cầu xin vài hôm, khi ngủ dậy, vợ tôi phát hiện một bọc vải để rất cẩn thận dưới gầm gường. Khi mở ra xem, chúng tôi thấy đó chính là số tiền đă bị mất trước đó”. Được biết, sau khi bất ngờ t́m lại được số tiền, đôi vợ chồng trẻ đă quay lại chùa tạ lễ bằng việc đóng góp một số tiền để tu bổ, tôn tạo lại ngôi chùa thiêng này.
Việc nhờ ngôi chùa t́m lại được tiền của vợ chồng anh Tiến - chị Hương có lẽ là một trong vô vàn những câu chuyện xung quanh ngôi chùa này. Từ câu chuyện về gia đ́nh anh Tiến, nhiều người tin nhưng cũng không ít ư kiến cho rằng đó chỉ là sự trùng hợp ngẫu nhiên.

Ông Bích đang chuẩn bị lễ để cầu xin giúp cho một người dân. Ảnh: T.G
Trước đây, ông Vũ Văn Thuận, người làng Thượng (74 tuổi, người từ miền xuôi lên làm ăn kinh tế - PV) bị mất một cặp trâu. Lúc đó, một cặp trâu có giá trị bằng cả gia tài. Tiếc của, ông lên chùa khấn vái. Sau đó, gia đ́nh ông đă t́m lại được cặp trâu một cách kỳ lạ. Nói chuyện với phóng viên, ông Thuận cho biết: “Đêm đó trời mưa lớn. Sáng ngủ dậy, tôi ra chuồng để cho trâu ăn th́ hốt hoảng khi chỉ c̣n cái chuồng trống trơ. Cả gia đ́nh tôi nhốn nháo, nhờ mọi người đi t́m khắp nơi nhưng đều vô vọng. Nghe dân làng mách bảo, tôi t́m đến ngôi chùa Sống cầu xin. Thật bất ngờ, hai hôm sau, khi vợ chồng tôi chuẩn bị ra đồng làm việc bỗng thấy cặp trâu nhà ḿnh sừng sững đứng trước cổng”.
Từ đó trở đi, câu chuyện về ngôi chùa Sống dưới chân núi Quèn Tối có quyền năng t́m lại vật đă mất được người dân truyền đi khắp nơi. Không chỉ người dân trong làng mà rất nhiều người ở các vùng lân cận cũng lặn lội t́m về đây cầu xin.
Người dân đồn thổi để giữ chùa
Theo t́m hiểu của phóng viên, chùa Sống không có sư trụ tŕ. Mọi công việc liên quan đến cúng lễ, hay quản lư đều do một tay ông Bích đảm nhiệm. Nhà ông Bích là ḍng họ thứ năm trông coi ngôi chùa này. Trước ông Bích là những người thuộc ḍng họ Đinh, họ Quách, họ Lường… trông coi. Ông Bích tiếp nối việc quản lư chùa Sống từ chính người cha của ḿnh. Người đàn ông này chia sẻ: “Trước đây, cha tôi là một thầy mo có tiếng ở trong vùng. Bởi vậy, không chỉ quen với cách hành lễ mà các bài cúng tôi cũng thuộc nằm ḷng. V́ đam mê với các bài cúng mà tôi học thôi, chứ thật t́nh không nghĩ sau này ḿnh sẽ trở thành một thầy cúng và là người tiếp nối cha tôi quản lư ngôi chùa này”.
Không chỉ có ông Bích mà rất nhiều người dân trong xóm đều cho rằng, khi bị mất hoặc bị thất lạc một thứ đồ vật nào đó chỉ cần thành tâm sắm lễ lên chùa Sống cầu khấn th́ những thứ đă mất có thể sẽ trở về. Lễ vật rất đơn giản nhưng phải có hai phần riêng biệt. Một mâm lễ là hoa quả, bánh kẹo, mâm c̣n lại phải có thịt lợn hoặc thịt gà và các đồ ăn mặn. Cũng theo ông quản lư chùa, mỗi người có một tín ngưỡng riêng. Có người tin và cũng có người không tin về việc chùa có khả năng t́m lại đồ vật đă mất. Ông không khẳng định được việc chùa có thể t́m lại tất cả mọi vật bị mất của người dân hay không nhưng có rất nhiều người đă t́m đến đây nhờ ông cầu xin giúp. Trong số đó, không ít người đă quay lại đây để tạ lễ.
Đi lời giải về việc ngôi chùa Sống có thể t́m lại được những thứ đă mất, chúng tôi đă t́m đến nhà anh Bùi Văn Nhị, Trưởng thôn xóm Thượng. Trao đổi với PV, anh Nhị cho biết: “Chùa Sống là một ngôi chùa cổ của người dân xứ Mường Rụng. Năm 2011, Pḥng Văn hóa huyện cũng đă phối hợp với chính quyền xă tiến hành khảo sát các đ́nh chùa, miếu mạo để có thể phục hồi tôn tạo, nhằm lưu giữ và phát huy các giá trị tín ngưỡng tốt đẹp của văn hóa xứ Mường. Ngôi chùa Sống cũng nằm trong danh mục đoàn đi khảo sát. Chuyện nhiều người khắp nơi t́m đến chùa để khấn vái với hy vọng có thể t́m lại được của đă mất là có thật. Tuy nhiên, việc người dân cho rằng đây là ngôi chùa có khả năng t́m lại được những thứ đă mất chỉ là lời đồn đoán, không có cơ sở khoa học. C̣n việc người dân tin vào ngôi chùa là nét tâm linh và tự do tín ngưỡng của họ, không ai có thể cấm đoán. Những câu chuyện mang đầy chất liêu trai ấy có thể do chính người dân địa phương đồn thổi, mục đích là để tăng thêm sự huyền bí, để người khác không dám mạo phạm, phá hủy chùa”.
Chùa của người Mường nên cúng cả đồ mặn
Khi chúng tôi hỏi ông Bích sao lễ chùa lại phải cúng bằng đồ ăn mặn, ông Bích chia sẻ: “V́ chùa của người Mường không chỉ thờ Phật, mà c̣n thờ cả những vị thần núi của người Mường nữa. Do vậy theo phong tục của người Mường, lễ vật khi thờ cúng bắt buộc phải có xôi thịt và các đồ ăn mặn. Tôi cũng chỉ làm theo phong tục từ ngày xưa các cụ để lại thôi”.
(Theo GĐ&XH Cuối tuần)