Bí ẩn xác chết dưới suối Giàng Tra

Một buổi chiều muộn cuối tháng 5/2013, nhiều người dân trong thôn Giàng Tra, xã Sa Pả (Sa Pa, Lào Cai) đi bắt cá tại con suối chảy qua địa phận thôn, đã tá hỏa khi kéo lên một xác chết trong chiếc bao tải xác rắn dưới lũng suối. Kỳ lạ thay, xác chết bị trói ngoặt chân tay và đầu về phía sau, trên ngực có vết đâm kiểu như tra tấn “thời Trung cổ”. Bí ẩn về xác chết kinh hoàng đã gây hoang mang dư luận trong một thời gian dài.

Danh tính nạn nhân xấu số

Ngay sau hôm phát hiện ra vụ án, Hội đồng khám nghiệm Công an tỉnh dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Đại tá Giàng Ly Pao, Phó Giám đốc Công an tỉnh, Thủ trưởng Cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an tỉnh đã đến khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm tử thi.

Xác định có dấu hiệu của tội phạm, các đồng chí lãnh đạo Phòng Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự xã hội Công an tỉnh đều đến hiện trường để tập trung trí tuệ, triển khai nhanh các nội dung, biện pháp thu thập tài liệu về vụ án.

Tập thể lãnh đạo đơn vị tổ chức họp nhanh tại hiện trường, một mặt phân công 12 cán bộ, chiến sĩ đơn vị phối hợp với 14 cán bộ công an huyện Sa Pa và Công an viên các thôn trên địa bàn xã Sa Pả với yêu cầu nhanh chóng rà soát tung tích nạn nhân và toàn bộ nhân hộ khẩu tại xã, trực tiếp đến từng nhà, từng hộ để kiểm danh, kiểm diện từng người, nắm, thu thập từng vụ việc dù nhỏ nhất xảy ra từ đầu tháng 5/2013 đến nay. Đặc biệt là chú trọng đến những đối tượng lạ mặt có đặc điểm nhận dạng giống nạn nhân xuất hiện tại địa bàn… Mặt khác, chủ trì tổ chức khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm tử thi.

Từ kết quả khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm tử thi, xác định đây là vụ án giết người đặc biệt nghiêm trọng. Thủ phạm đã dùng dây thép và dây thừng trói chặt nạn nhân, đút vào bao tải rồi vứt xuống suối, không xác định được danh tính nạn nhân.Vụ án xảy ra tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số, dân cư thưa thớt, nhưng lại nằm trên tuyến Quốc lộ 4D lên khu du lịch Sa Pa, nhiều phương tiện qua lại. Xác chết sau nhiều ngày mới được phát hiện, đang trong giai đoạn phân hủy, mặt bị biến dạng hoàn toàn, nên rất khó cho công tác nhận dạng và truy tìm tung tích nạn nhân. Đặc biệt, quá trình khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm tử thi không thu được thông tin, tài liệu gì về nạn nhân, nên việc truy tìm tung tích nạn nhân càng thêm khó khăn.

Sau nhiều ngày huy động tối đa lực lượng tiến hành rà soát tại địa bàn xã Sa Pả, xã Trung Chải, xã Tả Phìn, thị trấn Sa Pa, tập trung vào các đối tượng tạm trú làm ăn tại địa bàn thị trấn và trên tuyến Quốc lộ 4D nhưng cũng không thu được kết quả. Song song với việc rà soát, Phòng PC45 đã gửi tra cứu dấu vân tay của nạn nhân thu thập được, lực lượng điều tra đã đề nghị Cơ quan hồ sơ nghiệp vụ thuộc Công an tỉnh phối hợp với Cục hồ sơ nghiệp vụ Bộ Công an tra cứu tàng thư.

Đến ngày 30/5/2013 đã xác định được tung tích nạn nhân trong vụ án là Vàng A Páo, sinh năm 1987, đăng ký hộ khẩu thường trú tại bản Chu Va 12, xã Sơn Bình, huyện Tam Đường (Lai Châu), là người dân tộc Mông. Páo đã có một tiền án về tội trộm cắp tài sản, ra tù tháng 12/2012.

Từ các thông tin tài liệu thu thập được về tung tích nạn nhân, với sự chỉ đạo trực tiếp của Thủ trưởng cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh, ngay lập tức, lãnh đạo Phòng Cảnh sát Điều tra tội phạm về trật tự xã hội Công an tỉnh đã phân công lực lượng trinh sát và điều tra viên của đơn vị là nòng cốt, phối hợp với Công an huyện Sa Pa lập thành 2 tổ, trong đó 1 tổ tiếp tục điều tra, xác minh thu thập các thông tin về đối tượng nghi vấn tại địa bàn huyện Sa Pa.

Tổ còn lại tiến hành xác minh làm rõ về các mối quan hệ và hoạt động của bị hại Vàng A Páo tại địa bàn tỉnh Lai Châu và huyện Sa Pa. Đồng thời dựng lại ảnh của bị hại với trang phục như khi phát hiện tử thi, để thuận lợi cho công tác xác minh, tìm kiếm thông tin về hoạt động và các mối quan hệ của Vàng A Páo. Từ đó, lực lượng trinh sát Phòng PC45 đã xác định Vàng A Páo là đối tượng nghiện ma túy nhiều năm, từng bị UBND huyện Tam Đường (Lai Châu) ra quyết định đưa vào Trung tâm cai nghiện ma túy bắt buộc 2 lần nhưng Vàng A Páo đều bỏ trốn khỏi khi chưa chấp hành xong thời hạn cai nghiện.



Đến tháng 3/2012, Vàng A Páo thực hiện hành vi trộm cắp tài sản tại địa bàn thị xã Lai Châu, bị Công an thị xã Lai Châu khởi tố điều tra, đề nghị truy tố, Tòa án nhân dân thị xã Lai Châu tuyên phạt Páo 9 tháng tù giam.

Đến tháng 12/2012, Vàng A Páo chấp hành xong hình phạt tù, về nơi cư trú nhưng do là đối tượng nghiện, lại thường xuyên bỏ đi lang thang làm thuê, trộm cắp vặt, vì vậy việc thu thập các thông tin về Vàng A Páo từ các mối quan hệ trong gia đình gặp rất nhiều khó khăn. Chỉ xác định được ngày 21/5/2013, sau khi Vàng A Páo thực hiện hành vi trộm cắp 3 con ngan tại bản Chu Va 12, xã Sơn Bình, huyện Tam Đường bị chủ tài sản phát hiện. Đến khoảng 18 giờ cùng ngày, Páo lên xe ôtô khách đi hướng huyện Sa Pa, đây là địa bàn Páo thường xuất hiện và đi lại.

Cùng thời điểm này, lực lượng trinh sát thu thập được nguồn tin: Vào đầu năm 2012, Vàng A Páo có hành vi trộm cắp tài sản của ông Giàng A Tung ở thôn Can Ngài, xã Tả Phìn, huyện Sa Pa. Từ đây, một giả thuyết được đặt ra, có khả năng ông Vàng A Tung sau khi phát hiện bị mất tài sản đã đi tìm Vàng A Páo nhưng không tìm được do Páo đã đi tù, nên khi Páo ra tù quay lại địa bàn Sa Pa thì bị ông Tung và gia đình phát hiện bắt giữ, tra khảo, sau đó giết Vàng A Páo rồi đem giấu xác tại suối.

Tập trung điều tra, xác minh theo giả thuyết trên, nhưng việc thực hiện gặp khó khăn lớn do đây là địa bàn dân tộc thiểu số, theo đạo và người dân trong thôn có mối quan hệ họ hàng, dòng tộc khăng khít, nên ban đầu rất khó tiếp cận. Tuy nhiên, lực lượng trinh sát đã kiên trì, bám sát sơ sở, làm tốt công tác vận động quần chúng, tiến hành xác minh làm rõ việc Vàng A Páo trộm cắp chiếc ví trong có một ít tiền và hai bộ giấy tờ liên quan đến xe môtô của gia đình ông Tung, sau đó Páo mang bán cho một người khác nhưng đến thời điểm hiện tại, ông Tung đã chuộc lại được số giấy tờ xe của mình. Vì vậy, khả năng gia đình ông Tung gây án đối với Páo bị loại trừ.

Truy tìm hung thủ giấu mặt

Từ đặc điểm nhân thân của bị hại là đối tượng nghiện ma túy, đã có tiền án về tội trộm cắp tài sản, hiện vẫn là đối tượng thường xuyên trộm cắp vặt, lãnh đạo đơn vị đã chỉ đạo lực lượng trinh sát tập trung xác minh các tụ điểm ma túy, các đối tượng trộm cắp, các hiệu cầm đồ, các điểm có biểu hiện tiêu thụ tài sản do phạm tội mà có và toàn bộ đối tượng nghiện trên địa bàn thị trấn Sa Pa và các xã lân cận, nhất là những đối tượng có mối quan hệ với địa bàn tỉnh Lai Châu. Từ đây đã phát hiện nguồn tin: Tối 21/5/2013, Vàng A Páo xuất hiện tại thị trấn Sa Pa, gặp một người họ hàng xa, sau đó Páo đi đâu không ai biết.

Tiến hành xác minh tỉ mỉ về hoạt động của nạn nhân nhưng cũng không xác định được thông tin nào có giá trị. Vụ án dường như đi vào bế tắc. Tập thể lãnh đạo đơn vị quyết định tiếp tục đến hiện trường nơi phát hiện xác nạn nhân và các địa bàn lân cận để đánh giá về hoạt động của bị hại và đưa ra những giả thuyết điều tra mới. Trong đó, giả thuyết nạn nhân Vàng A Páo đến địa bàn thôn Giàng Tra, xã Sa Pả, huyện Sa Pa để thực hiện hành vi trộm cắp tài sản nhưng bị phát hiện, rồi bị tra khảo, sát hại, vứt xác xuống suối được ưu tiên tập trung xác minh. Từ đó, những “diễn viên không chuyên” trong nhiều vai khác nhau như đi tìm người thân, công nhân làm đường, cán bộ thú y... đã tỏa xuống các khu dân cư gần nơi phát hiện tử thi để tìm hiểu các hộ gia đình bị mất tài sản, trong đó chú ý các hộ bị mất gia cầm như gà, vịt, ngan. Dù gặp rất nhiều khó khăn do bất đồng ngôn ngữ, các hộ dân tại khu vực này đều là anh em họ hàng dòng tộc, không tiếp xúc với người lạ, lực lượng trinh sát không quản ngày đêm bám sát, ba cùng với nhân dân, khéo léo, mềm dẻo, linh hoạt, trinh sát đã thu được thông tin về việc một số hộ gia đình tại khu vực thôn Giàng Tra bị mất tài sản gia cầm. Trong đó có gia đình ông Giàng A Chảo, sinh năm 1969, nhà ở cách nơi phát hiện tử thi khoảng 300 m, trong năm 2013 đã xảy ra nhiều vụ mất trộm gà với số lượng khá lớn.

Tuy nhiên, khi lực lượng trinh sát tiếp cận gia đình Giàng A Chảo thì Chảo và các thành viên trong gia đình luôn dùng thủ đoạn che giấu việc gia đình bị mất trộm gia cầm. Đồng thời có những biểu hiện về thái độ tâm lý bất thường nghi vấn liên quan đến vụ án.

Tiến hành xác minh về nhân thân và quá trình hoạt động của Giàng A Chảo tại địa phương xác định, tháng 7/2006, do mâu thuẫn với em trai là Giàng A Chà, Chà và Chảo đã vật lộn nhau, quá trình đó Chảo dùng gậy đập 3 nhát vào đầu Giàng A Chà dẫn đến tử vong. Giàng A Chảo bị Tòa án nhân dân tỉnh tuyên phạt 9 tháng tù cho hưởng án treo về tội Giết người trong trạng thái tinh thần bị kích động mạnh.

Trên cơ sở các tài liệu điều tra thu thập được, đặc điểm tâm lý của Giàng A Chảo và hoạt động của các thành viên trong gia đình đối tượng nghi vấn, kế hoạch phá án đã được phê duyệt.

Ngày 25/6/2013, Ban Chuyên án quyết định họp thôn Giàng Tra, tiến hành vận động nhân dân tố giác tội phạm và kêu gọi đối tượng ra đầu thú, đồng thời nắm bắt tâm lý và biểu hiện của gia đình đối tượng Giàng A Chảo. Ngay sau đó, lực lượng trinh sát đã tiến hành triệu tập đấu tranh trực tiếp với đối tượng Giàng A Chảo, Cứ Thị Mảo (vợ Chảo), Giàng A Dình và Giàng A Lùng (con trai Chảo), Cứ Thị Máy (vợ Dình và là con dâu của Giàng A Chảo) là các đối tượng nghi vấn gây án hoặc biết nội dung vụ án.

Quá trình đấu tranh với các đối tượng trên gặp nhiều khó khăn do phần lớn các đối tượng không sử dụng được thông thạo tiếng phổ thông. Mặt khác, vụ án xảy ra hơn 1 tháng, quá trình điều tra không thu thập được chứng cứ, vật chứng trực tiếp chứng minh hành vi phạm tội của các đối tượng, các đối tượng lại là người trong cùng một gia đình, ở cùng một nhà, đã có sự bàn bạc thống nhất cao về nội dung khai báo, đối phó với lực lượng công an. Việc đấu tranh với các đối tượng tại Công an huyện Sa Pa không đạt được hiệu quả.

Ngày 27/6/2013, tiến hành triệu tập đối tượng Giàng A Chảo và Giàng A Dình đến trụ sở Công an tỉnh để tiếp tục đấu tranh, khai thác. Ngày 30/6/2013, Ban Chuyên án quyết định triệu tập tiếp đối tượng Giàng A Lùng đến Công an tỉnh để đấu tranh. Đồng phối hợp với đơn vị nghiệp vụ kỹ thuật áp dụng các biện pháp kỹ thuật tiến hành giám sát đối tượng.

Với sự kiên trì và sự nỗ lực, lực lượng điều tra viên dày dặn kinh nghiệm, vừa động viên thuyết phục, sau 3 ngày, đêm, mắt xích yếu nhất là Giàng A Lùng đã khai nhận, được bố là Giàng A Chảo và anh trai Giàng A Dình kể lại về việc gây ra vụ án nói trên. Tuy nhiên, việc đấu tranh với Chảo và Dình vẫn gặp khó khăn do bố con Giàng A Chảo đã thống nhất và luôn chối tội.

Bằng sự mưu trí, sáng tạo với nhiều chiến thuật hợp lý, ngày 1/7/2013, đối tượng Giàng A Chảo và Giàng A Dình đã cúi đầu nhận tội, nội dung vụ án đã được làm sáng tỏ. Vào khoảng 21 giờ ngày 21/5/2013, khi phát hiện kẻ trộm (tức Vàng A Páo) đến trộm cắp gà của gia đình, Giàng A Chảo và con trai Giàng A Dình đuổi bắt được, sau khi đánh đấm, Dình dùng thanh tre đâm xuyên qua ngực Páo.

Thấy Páo nằm bất động tưởng đã chết, Dình và Chảo đã dùng dây sắt buộc trói Páo cho vào chiếc bao tải khiêng xác Vàng A Páo mang vứt tại suối Giàng Tra. Xong việc, Chảo và Dình về dặn người nhà che giấu hành vi phạm pháp nói trên..

Sau 33 ngày, đêm, vụ án được đấu tranh làm rõ, thể hiện tinh thần và ý chí khắc phục khó khăn gian khổ, tinh thần đoàn kết, kiên quyết tấn công tội phạm của tập thể cán bộ, chiến sỹ Phòng Cảnh sát Điều tra tội phạm về trật tự xã hội Công an tỉnh phá thành công vụ án.
tm