Video ghi lại cuộc trao đổi ngắn ngủi giữa Thủ tướng Việt Nam và Thủ tướng Pháp trong cuộc họp báo tại Phủ Thủ tướng Matignon tại Paris ngày 25 tháng 9 năm 2013 vừa qua.
Thủ tướng Việt Nam hội đàm với Thủ tướng Pháp.
Người dân Pháp sẽ không biết đến chuyến công du của Thủ tướng Việt Nam (TTVN) (v́ giới truyền thông hoàn toàn không đưa tin) nếu chương tŕnh truyền h́nh PHIẾM LUẬN “La Nouvelle Edition” (Phiên Bản Mới) đă không tŕnh chiếu đoạn video trên với mục đích chế nhạo.
“La Nouvelle Edition” là chương tŕnh truyền h́nh hàng ngày (tŕnh chiếu từ thứ hai đến thứ sáu, vào lúc 12h20) của đài Canal+, một trong 6 đài chính của Pháp. Mục đích của chương tŕnh là phân tích, mổ xẻ và phiếm luận thời sự trong nước Pháp nói riêng và trên thế giới nói chung. Được điều khiển bởi Ali Baddou (người àn ông trẻ tuổi) và sự trợ giúp của hai nhà phỉnh bút thiên Tả dầy kinh nghiệm là ông Nicolas Domenach (tóc bạc trong video) và bà Anne-Elisabeth Lemoine.
Qua 3 phút và 50 giây, chương tŕnh đă giúp khán giả đài biết về TTVN qua ba đặc điểm:
1/ Văn hóa
TTVN khều tay hỏi Thủ tướng Pháp : “Ê, có thể khóa cái này đằng sau được không? Nóng quá "
2/ Học thức
TTVN phát biểu : "À, thưa ngài Thủ tướng.. Pháp. À, trước hết thay mặt đoàn đại biểu cấp cao của chính phủ VN, tôi bày tỏ vui mừng được trở lại thăm nước Pháp ở…Châu Âu và…trên thế giới"
3/ Giọng nói nhừa nhựa the thé như người Tàu và cách phát âm sai tên của Thủ tướng Pháp
TTVN đặt tên mới cho TT Pháp là DĂNG MẮC Ê RÔ (Jean Marc Ayrault nếu đọc đúng giọng là JĂNG MẠC ÂY RÔ).
Vào cuối chương tŕnh, b́nh luận viên truyền h́nh đă đặt tên mới cho TTVN là MISTER BEAN (2'50) rồi ví TTVN như Michel Leeb (3'26), một tên hề người Pháp, chuyên chọc cười bằng cách lấy hai tay kéo dài híp mắt lại, nhái giọng the thé và nghẹt mũi của người tàu nói tiếng Pháp bồi.
Xin mời xem lại cuốn video và chúc các bạn có những giây phút thư giăn:
Vọng Trấn Quốc
Ali Baddou mở đầu chương tŕnh: "Phiên Bản Mới tiếp tục. Nếu [tổng thống] François Hollande đă chấp nhận bắt tay với Tổng thống Iran tuần lễ này tại trụ sở Liên Hiệp Quốc, là v́ đă bắt ông ta hứa phải xem cái này"
"La Nouvelle Edition continue. Si François Hollande a accepté de serrer la main du Président Iranien cette semaine au siège de l’ONU, c’est qu’il lui a fait promettre de regarder ça".
[0'50:1'06] - Nicolas Domenach - tóc bạc : "Jean Marc Ayrault [thủ tướng] họp báo. Quư vị sẽ thấy ông với TTVN. Quư vị sẽ xem cái này và có thể sẽ có chút từ bi tội nghiệp cho ông ta, thậm chí là bà, bà Anne-Elisabeth ạ (đồng nghiệp). Vâng, các vị sẽ thấy, bởi v́ mọi việc khởi đầu tồi tệ, với vấn đề ánh sáng và kết cuộc th́ rất rất rất là tồi tệ. Nhưng trước hết mời quư vị xem phần đầu"
"Jean Marc Ayrault tient des conférences de presse. Vous allez le voir avec le Premier Ministre vietnamien. Vous allez regarder ça et vous allez même peut être avoir quelques compassions pour lui, même vous, Anne-Elisabeth. Oui, oui, vous allez voir parce que ça commence mal. Ça commence mal avec des questions de lumière et puis ça ne finit pas très très très bien. Mais regardez d’abord le début."
[1’07:1’16] - Bắt đầu buổi họp báo, TTVN có vẻ không được b́nh thản, nh́n láo liên, chung quanh và đằng sau cửa sổ. TT Pháp cười, không hiểu TTVN muốn nói ǵ, có lẽ TTVN muốn nói thật là một ngày thật đẹp trời chăng?
[1’17:1’21] - TT Pháp bắt đầu phát biểu: Thưa ông Thủ tướng. Thưa quư bà, quư ông. […] thân thiện và đặc biệt nồng nhiệt..
"Monsieur le Premier Ministre. Mesdames, Messieurs. […] convivial et particulièrement chaleureux.. "
[1’22] - TTVN ngắt lời : "Ê, có thể khóa cái này đằng sau được không? Nắng quá !"
[1’24:1’33] - TT Pháp thấy TTVN múa tay, không hiểu TTVN muốn ǵ nên kiếm xung quanh có ai đoán được không: "Là ánh nắng làm ông…À vâng, phải kéo rèm cửa sổ"
"C’est le soleil qui vous…Ah oui, il faut tirer le rideau"
[1’34] - TTVN: "ờ"
[1’35] - TT Pháp nhờ tùy viên: "Nhờ ông vui ḷng kéo rèm cửa sổ, bởi v́…"
"Voulez-vous tirer le rideau s’il vous plaît, parce que…"
[1’37] - TT Pháp chỉnh lại áo veste, dơ cao hai tay thở dài bất lực
[1’40] trở lại chương tŕnh đài truyền h́nh – B́nh luận viên Ali Baddou chế nhạo "très très chaleureux, très très chaleureux" (rất rất là nồng nhiệt, rất rất là nồng nhiệt)
[1'43] - Nicolas Domenach phụ họa thêm: "và khi mọi sự khởi đầu không tốt, th́ mọi việc tiếp theo đều sẽ xấu. Quư vị nh́n xem, tội nghiệp"
“Et quand ça commence mal, eh ben, ça continue mal. Regardez, les pauvres”
[1’47] - TT Pháp: "Tôi không biết cho việc dịch thuật ḿnh làm sao đây bởi v́…tôi…ông Thủ tướng. Ông có đă lấy (làm dấu tay chỉ ống nghe)? (trở lại bài diễn văn) Chúng tôi đă dự tính một chuyến công du tại Pháp và điều đó đang xảy ra"
“Je ne sais pas comment pour la traduction on fait parce que…je… pour Monsieur le Premier Ministre. Vous avez pris …(làm dấu tay chỉ ống tai nghe). Nous avions envisagé un déplacement en France et il a lieu
[2’03] - TTVN ngắt lời lần thứ hai: "Xin lỗi ngài chưa nghe được"
[2’04] - TT Pháp "ça ne marche pas?" (không chạy à ?)
TTVN: "Chưa nghe được, xin lỗi Ngài cho dịch trực tiếp"
(nghe thông dịch)
[2’16:2’20] - TT Pháp nói nhỏ điều ǵ với nhân viên, dơ tay lên thở dài lần thứ hai
[2’22] trở lại chương tŕnh - Ali Baddou: "Et ce n’est pas fini. C’est ça qui est génial" (vẫn chưa hết, thế mới tuyệt vời)
Nicolas Domenach: "ça continue avec les oreillettes. Ecoutez" (mọi việc tiếp tục với ống nghe, quư vị hăy lắng nghe)
[2’29] - TTVN "À, thưa Ngài Thủ tướng. À, trước hết thay mặt đoàn đại biểu cao cấp của chính phủ VN, tôi bày tỏ vui mừng được trở lại thăm nước Pháp…ở Âu Châu và… trên thế giới.
[2’46] - TT Pháp "Merci Monsieur le Premier Ministre pour les vœux que vous venez de formuler" (cám ơn những lời chúc của ông Thủ tướng )
[2’50] : trở lại chương tŕnh "C’est génial : MISTER BEAN " (Tuyệt vời : MISTER BEAN !)
"Quelqu’un s’est fait engueler ?" (có ai bị mắng không ?)
"Tout le monde" (tất cả mọi người)
[3’00] : "Mais on comprend pourquoi le Premier ministre vietnamien a dit merci à" :
(nhưng chúng ta hiểu rằng tại sao ông TTVN đă chuyển lời cảm ơn đến
[3’05] - tiếng và h́nh của N.T.Dũng "DĂNG MẮC Ê RÔ"
Mọi người cười ngất.
Nicolas Domenach :
"Ah oui, Jean Marc Ayrault. On souffre pour lui. On souffre effectivement".
(À là Jean Marc Ayrault. Ḿnh đau đớn hộ ông ấy. Ḿnh thực sự đau đớn)
"On souffre pour" (ḿnh đau đớn cho) :
[3’15] - nghe lại giọng nói của TTVN lần thứ hai : DĂNG MẮC Ê RÔ
Ali Baddou : "C’est joli, ça donne un petit côté exotique" (cũng đẹp, nó cho một khía cạnh ngoại lai)
[3’24] - Bà Anne-Elisabeth nhại giọng nghẹt mũi quê mùa của TTVN: "Dăng Mắc Ê Rô"
[3’26] - Ali Baddou hỏi bà Anne-Elisabeth : "ça va Michel Leeb ?" (khỏe không ông Michel Leeb*?)
*Michel Leeb là một tên hề người Pháp, chuyên chọc cười bằng cách lấy hai tay kéo dài híp mắt lại, nhái giọng the thé và nghẹt mũi của người tàu nói tiếng Pháp bồi
[3’28] - "Ḿnh vẫn không chán với Dăng Mắc Ê Rô. Ông có thể cho nghe lại được không?"
"on ne s’en lasse pas avec Dăng Mắc Ê Rô. Vous pouvez remettre ?"
"Allez remettez le encore une fois" (Ừ, nghe lại ông ta một lần nữa)
[3’33] - h́nh và giọng TTVN lần thứ ba
Nicolas Domenach : "Et ce n’est pas Michel Leeb" (và đây không phải là Michel Leeb)
[3’40] - "donc on souffre pour tous les socialistes qui sont dans la tourmente et qui n’ont pas envie de s’en sortir"
(ḿnh đau đớn cho tất cả những đảng viên xă hội đang trong cơn biến loạn nhưng chả muốn thoát ra)
[3’50-5’04] : đổi đề tài nói về chuyện thuế tại Pháp và chỉ trích Chính phủ do Đảng Xă Hội Pháp lănh đạo
Tưởng cũng cần nhắc lại rằng, khác với Việt Nam Xă hội Chủ Nghĩa mà chỉ trích Bác và Đảng nói chung, những quan lớn thời đại nói riêng là mang đủ thứ tù tội, riêng tại nước Pháp này, hành động chỉ trích, nhạo báng giới chính khách, từ Tổng thống, Thủ tướng, Bộ trưởng, Chủ tịch các đảng phái, nghị sĩ, dân biểu, vv… là một cái quyền rất b́nh thường của mọi thường dân hay nghành truyền thông báo chí.
Tổng thống được dân bầu lên trong 5 năm, thành lập chính phủ để lèo lái đất nước.
Người cầm quyền làm không khéo th́ bị chỉ trích nặng nề, hằng ngày.
Nếu có tội th́ bị cách chức, không cho ứng cử nữa, nặng hơn th́ đi tù.
Họ không lấy được ḷng dân, không làm cho dân giàu nước mạnh th́ 5 năm sau bị dân lôi xuống để lớp người khác giỏi hơn lên thay thế.
Dân Chủ = người dân làm chủ. Đơn giản thế thôi bạn ạ !
Cổ kim quốc dĩ Dân vi Bản
Đắc quốc ưng tư tự đắc Nhân
(Trạng Tŕnh Nguyễn Bỉnh Khiêm)