Giá đỗ được xem là món ăn quen thuộc của người dân Việt Nam. Giá đỗ làm từ hạt đỗ nhưng thật kỳ diệu, giá đỗ lại vượt trội hơn hạt đỗ về chất lượng.
Giá đỗ được xem là món rau quen thuộc của người dân Việt Nam. Giá đỗ rất giàu vitamin đặc biệt là vitamin C, khoáng chất, amino acid, protein và chất có nguồn gốc thực vật (phytochemicals), những chất cần để mầm cây phát triển, cũng là các chất bổ dưỡng cho người. Theo một nghiên cứu, trong 100g giá đỗ xanh có 5,5g protid, 5,3 glucid, 38g Ca, 91mg P, 1,4mg Fe, 0,2mg vitamin B1, 0,13mg vitamin B2, 0,75mg vitamin PP, 0,09mg vitamin B6, 10mg vitamin C, giàu vitamin E với hàm lượng 15-25mg và cung cấp 44 calo.
Giá đỗ có đủ các chất dinh dưỡng, nhiều vitamin C và E, lượng calo thấp. Giá thường được dùng cho người bị viêm thanh quản mất tiếng, vận động thể thao bị mỏi cơ, người béo phì, đái tháo đường, bệnh tim mạch, cao huyết áp, nhồi máu cơ tim, cholesterol máu cao, hiếm muộn, dễ xảy thai. Do có nhiều vitamin A, C, E nên giá đỗ xanh còn khử gốc tự do, chống lão hóa, chống ung thư (đặc biệt là ung thư vú, ung thư trực tràng) thoái hóa khớp, một số bệnh nan y như Parkinson, Alzheimer (sa sút trí tuệ người cao tuổi).
Người Nhật dùng giá đậu xanh hằng ngày như một món ăn truyền thống. Có lẽ vì vậy mà phụ nữ vùng Kyodo có tỷ lệ oestrogen (nội tiết tố sinh dục nữ) cao hơn nhiều so với phụ nữ phương Đông khác, “chống” lại một cách có hiệu quả những rối loạn kinh nguyệt, làm chậm quá trình mãn kinh và kéo dài được tuổi thanh xuân của mình. Theo các chuyên gia dinh dưỡng Pháp, phụ nữ Nhật nhờ ăn giá đỗ nên họ ít có nguy cơ bị ung thư 5-8 lần so với phụ nữ phương Tây. Họ còn cho rằng, giá đỗ cho hiệu quả không kém thuốc Statin, hiện đang được sử dụng điều trị chứng thừa cholesterol. Phụ nữ châu Á nhờ ăn giá nên ít bị bệnh tim mạch, chế độ ăn kiêng với giá đỗ sẽ giảm được 4 kg so với ăn kiêng không có giá.
Các công dụng của giá đỗ :
Hỗ trợ tiêu hóa rất tốt
Giá đỗ có đủ chất dinh dưỡng, nhiều vitamin, giàu protein (ngang với sữa) nhưng lượng calo lại rất thấp. Từ đỗ thành giá là quá trình tinh bột đã được kích hoạt thành loại đường đơn giản, dễ tiêu hóa. Chất béo trong giá đỗ nhiều nhưng không gây đầy bụng nên đặc biệt thích hợp với những người làm việc trí óc nhiều. Loại chất béo thực vật này còn công hiệu điều trị chứng thừa cholesterol máu đang ngày càng phổ biến nên luôn được khuyên dùng cho những người mắc bệnh tim mạch hay đang cần chế độ ăn kiêng giảm béo.
Vị thuốc giải độc
Thành phần vitamin phong phú với hàm lượng cao nên loại rau này có thể khử gốc tự do, giải độc đa năng nội ngoại sinh với nhiều nguồn gốc khác nhau, kể cả thạch tín.
Tăng cường hormon nữ
Mật độ tế bào tăng trường và các nguyên tố vi lượng có trong giá đỗ, đặc biệt là kẽm, omega3, các chất chống oxy hóa chính là những tố chất cần thiết cho phụ nữ.
Làm đẹp, sáng da, ngăn ngừa lão hóa, hạn chế nhăn và thâm là những công dụng của giá đỗ mà rất nhiều chị em đã quá tường tận. Nhưng khả năng giúp bạn vượt qua giai đoạn khó khăn của thời tiền mãn kinh vì trong giá có chứa nhiều hormon nữ có thể nhiều bạn chưa biết.
Có thể dùng làm thuốc chữa bệnh
Giá đỗ có thể hỗ trợ điều trị các bệnh tim mạch, huyết áp, cholesterol máu cao, ung thư, thoái hóa khớp, parkinson, alzheimer...
Giá đỗ có công năng thanh nhiệt giải độc, hạ hỏa, chỉ khát, thông tiểu, tiêu thực, trị bụng đầy tức, đi tiêu phân sống. Nó lại sinh tân dịch nên dùng tốt sau lao động ngoài nắng nóng. Giá đỗ có khả năng giải độc nói chung và một số kim loại độc, giải rượu. Khi khô cổ, khản tiếng, ngậm giá đậu cũng khỏi.
Theo Tây y, giá đỗ ngoài các vitamin, khoáng còn chứa men tiêu hóa, tốt cho trẻ biếng ăn. Đỗ sau khi ngâm thành giá thì giá trị dinh dưỡng tăng cao: Vitamin B2 tăng 2-4 lần, caroten tăng 2 lần, vitamin C tăng 40 lần, vitamin B12 tăng 10 lần, nhóm B tăng 30 lần. Do đó, nó có khả năng khử gốc tự do, chống ôxy hóa, phòng chống viêm, ung thư, đặc biệt là ung thư vú. Vitamin E giúp thụ thai, chữa hiếm con, hạn chế phát triển bệnh Parkinson, chống xơ vữa mạch máu, yếu sinh lý.
Những lưu ý khi dùng giá đỗ
Mặc dù có rất nhiều dinh dưỡng nhưng khi sử dụng giá đỗ, chúng ta cũng cần lưu ý một số vấn đề sau:
Giá đỗ kỵ gan lợn
Các nhà khoa học phân tích 100g gan lợn thấy có 2,5mg đồng và trong giá đỗ có nhiều vitamin C. Nếu ta xào lẫn hoặc ăn gan lợn với giá đỗ cùng một lúc hoặc trong thời gian gần nhau sẽ làm vitamin C bị oxy hoá. Kết quả giá đỗ thành chất bã sẽ không còn chất bổ.
Đề phòng giá đỗ "bẩn"
Giá đỗ là một loại rau khá nhiều chất dinh dưỡng, ngon và được nhiều người ưa chuộng. Quả thực, nếu loại rau này được làm theo một cách thông thường chỉ là ngâm - ủ truyền thống thì nó rất sạch sẽ và an toàn.
Tuy nhiên, bây giờ những người làm giá đỗ đã cần tới một số loại thuốc kích thích, urê để cho nó vươn tốt hơn, năng suất hơn vì thế sẽ rất độc khi ăn giá đỗ. Có thể nhận biết giá đỗ không ủ hoá chất bằng cách quan sát, nếu giá đỗ mập mạp, trắng ngần, dài… là chắc chắn ngâm ủ hoá chất, còn giá đỗ không có hoá chất nhìn ngắn, màu không trắng và rất gầy, ngắn… Nếu ăn giá đỗ “bẩn” trong thời gian dài sẽ ảnh tới rất nhiều hệ lụy, trong đó phải kể tới việc mắc nhiều chứng bệnh nguy hiểm như ung thư.
Những đối tượng sau không nên ăn giá đỗ
Đó là những người có biểu hiện chân tay lạnh thiếu lực, lưng, chân đau nhức, đi ngoài phân lỏng. Những người này ăn giá đỗ càng làm bệnh tình nặng thêm, thậm chí gây ra đau bụng đi ngoài nhiều dẫn đến mất nước, huyết khí ngừng trệ làm cho cơ bắp khớp đau nhức, tỳ dạ dày yếu, lạnh dẫn đến các bệnh về hệ thống tiêu hóa ví dụ như viêm dạ dày mãn tính.
Ngoài ra, khi đói bụng không nên ăn giá đỗ vì giá đỗ có tính hàn, bụng đói ăn sẽ không tốt cho dạ dày.
Những người đang uống thuốc cũng không thích hợp ăn giá đỗ.
tm
