Dân chủ là gì? Chúng ta hiểu nôm na là Dân làm chủ.
Dân chủ có 2 hình thức:
- Trực tiếp – mọi công dân đều có quyền tham gia vào các quyết định chính trị
- và Đại diện – sử dụng người đại diện thông qua bầu cử
Ở 1 quốc gia rộng lớn thì việc thực hiện dân chủ trực tiếp là không thể, vì thế mà việc thực hiện dân chủ sẽ thông qua bầu cử gọi là dân chủ đại diện.
Theo GS Patrick, trường Đại học Indiana trình bày trong cuốn sách Những triết lý và thực tiễn về giáo dục dân chủ cho công dân, năm 1999 thì:
“Nếu chính phủ là của dân, do dân và vì dân, thì phải có giáo dục của người dân trong các nguyên tắc, thông lệ và cam kết dân chủ”
Nếu dân chủ là tiếp tục chiếm ưu thế tại Úc, học sinh phải được dạy để đánh giá nền dân chủ là một khái niệm và cách sống. Dạy dân chủ cũng có nghĩa là chuẩn bị cho con cái của chúng ta là những công dân, những người sẽ tham gia tích cực giữ gìn dân chủ. Chúng ta phải dạy về dân chủ để trẻ em trải nghiệm bản thân mình. Nếu người dân Úc được để trở thành các công dân tích cực, thì nhà trường có một vai trò sống còn trong việc nuôi dưỡng sự phát triển đạo đức và đạo đức của những người trẻ tuổi và năng lực của họ để tham gia vào đời sống dân sự.
Các hoạt động về giáo dục dân chủ gì mà chính phủ Úc đã dạy trẻ em từ khi còn học lớp 5:
1. Các em tham gia xuất bản 1 tạp chí Zine.
Mục đích:
- Trình bày các kiến thức và niềm đam mê của trẻ
- Tìm hiểu các lựa chọn thay thế cho phương tiện truyền thông và nghệ thuật đương đại
- Khám phá hình thức nghệ thuật để thể hiện ý kiến của trẻ
- Chia sẻ ý tưởng với một nhóm nhỏ, như gia đình và bạn bè
- Kinh nghiệm xây dựng văn bản
- Thêm vào một folio để viết, nhiếp ảnh, thiết kế đồ họa
- Đưa ra tiếng nói cho các nhà văn và các nghệ sĩ nổi trội2. Tham gia chương trình WHO IS BOSS? – Ai là chủ?
Mục đích:
- Học sinh sẽ được trải nghiệm một cái nhìn tổng quan về sự phát triển và thực hành dân chủ Úc, quá khứ, hiện tại và tương lai bằng cách:
- Khuyến khích học sinh suy nghĩ nghiêm túcvề vai trò của công dân và chính phủ trong một nền dân chủ
- Tìm hiểu các kết quả của các quyết định dân chủ trong quá khứ đến sự tương tác
- Khám phá thủ tục nghị viện tại các phòng ban, nơi mà Chính phủ đã thực hiện tại Úc từ 1927-1988.3. Cuộc tranh cãi về con sông Franklin 1983 – Case study
Mục đích:
Học sinh có cơ hội:
- Phát triển sự hiểu biết của họ về vai trò của Quốc hội và Hiến pháp dân chủ ở Úc.
- Khám phá cách mà người Úc có thể chủ động tham gia vào việc ra quyết định trong nền dân chủ của họ
- Làm sâu sắc thêm sự hiểu biết của họ về các vấn đề xung quanh việc bảo tồn và phát triển môi trường.
- Xem xét việc phân chia quyền lực giữa nhà nước và các lĩnh vực liên bang.
- Trải nghiệm di sản và lịch sử của Tòa nhàQuốc hội cũ
4. Vị trí của bạn trong cộng đồng
Mục đích:
Học sinh sẽ được trải nghiệm một cái nhìn tổng quan về sự phát triển và thực hành dân chủ Úc, quá khứ, hiện tại và tương lai bằngcách:
- Khuyến khích học sinh suy nghĩ nghiêm túc về vai trò của công dân và chính phủ trong một nền dân chủ
- Trẻ em phát triển các giá trị dân chủ bằng cách kiểm tra cộng đồng; chia sẻ, công bằng, có tiếng nói, các quy tắc và tráchnhiệm.
- Trẻ em khám phá ra những người làm cho các quy tắc ở nhà, trong cộng đồng của họ và cho toàn nước Úc.
- Để khám phá cách môi trường hình thành một cộng đồng.
- Hiểu rằng trẻ em là một phần của một cộng đồng và khuyến khích sự tham gia tích cực của họ là thành viên của một cộng đồng.
- Trẻ em sẽ phát triển sự hiểu biết về thời gian và địa điểm.
5. Tôi có thể tạo sự khác biệt?
Mục đích:
Học sinh sẽ được trải nghiệm một cái nhìn tổng quan về sự phát triển và thực tiễn của công dân năng động trong nền dân chủ của Úc, trong quá khứ, hiện tại và tương lai bằng cách:
- Khám phá những quyền lợi và trách nhiệm củatrẻ em có theo Công ước về Quyền trẻ em.
- Sự hiểu biết và đánh giá cao vai trò của họ như những công dân tích cực trong nền dân chủ của nước Úc, và nhấn mạnh đến như thế nào họ có thể tạo sự khác biệt trong cộng đồng của họ.
- Được khuyến khích để suy nghĩ nghiêm túcvề vai trò của công dân và chính phủ trong một nền dân chủ.
- Khám phá thủ tục nghị viện trong cácphòng ban lịch sử mà Chính phủ đã được thực hiện tại Úc 1927-1988.6. Tiếng nói của chúng tôi, lựa chọn của chúng tôi
Mục đích:
- Trong chương trình sinh viên sẽ được trải nghiệm một cái nhìn tổng quan về sự phát triển và thực hành dân chủ Úc, quá khứ, hiện tại và tương lai.
- Học sinh sẽ được khuyến khích phản ánh về những ý tưởng dân chủ và thực hành theo:
- Khuyến khích học sinh suy nghĩ nghiêm túc về vai trò của công dân và chính phủ trong một nền dân chủ
- Tìm hiểu các kết quả của các quyết định dân chủ trong quá khứ đến sự tương tác
- Tái tạo một cuộc tranh luận của quốc hội trong các phòng ban từ nơi Chính phủ đã thực hiện tại Úc 1927-1988.7. Sự kiện sa thải Thủ tướng năm 1975
Mục đích:
- Học sinh sẽ tìm hiểu về việc thủ tướng Whitlam bị sa thải vào năm 1975 và sẽ phát triển sự hiểu biết về:
- Tại sao và làm thế nào Chính phủ Whitlam đã bị sa thải
- Sức mạnh của Hạ viện và Thượng viện
- Môi trường lịch sử và bản chất của cuộc điều tra lịch sử
- Những người và những nơi liên quan đến vấn đề quốc giaquan trọng này
- Vai trò của cá nhân và nhóm trong quá trình dân chủ
Sách đọc thêm:
Who’s in Charge?
(
Ai là người dẫn dắt?)
Tác giả:
Andrew Marr
Xuất bản:
Dorling Kindersley
Năm:
2014
Lời Tựa:
“Nếu bạn xem tin tức hoặc nghe mọi người nói chuyện về thời sự, chính trị dường như khá thú vị và hữu ích tương tự khi bạn tự đập đầu vào một cái cây. Bản tin tràn ngập các nhà chính trị mắc phải những lỗi đáng xấu hổ, hoặc tranh luận về phần nào đó của thế giới ở một nơi xa thật xa, hoặc không thể thống nhất với nhau về những vấn đề lớn như trái đất nóng lên toàn cầu. Vì vậy, sẽ rất tự nhiên khi bạn tự hỏi: “Tại sao phải bận tâm đến chính trị? Chính trị thì liên quan quái gì đến mình?”
Thực tế, nó liên quan đến bạn về mọi mặt. Và tất cả mọi người. Hầu như mọi nơi – ở nhà, ở trường, và thậm chí ngay khi bạn chơi một trò chơi – ai đó sẽ phải ra lệnh. Ở nhà, bố mẹ bạn sẽ ra lệnh cho bạn phải làm việc này, việc kia. Ở trường, giáo viên sẽ ra lệnh cho bạn. Đôi khi, cả ở sân chơi, đơn giản chỉ là chuyện bị bắt nạt. Vậy thì, trong thế giới của người lớn, đó chính là các chính trị gia.
Và khi bạn lớn thêm chút nữa, bạn sẽ thấy có rất nhiều quy luật phải làm theo. Khi bạn bắt đầu kiếm tiền, bạn sẽ phải trà lại một phần cho chính phủ – và không, bạn không có sự lựa chọn nào khác! Từ việc bạn được phép lái xe với tốc độ nào, đến việc ngày nào bạn cần phải đổ rác, đến việc bạn có thể nhận lại tiền nếu điện thoại của bạn ngưng hoạt động – những luật này sẽ đeo bám bạn trong suốt cuộc đời.
Có ai đó đã tạo ra những luật này. Nhưng đó là ai? Và với quyền gì? Những người chịu trách nhiệm không ở đó, bởi họ là cha mẹ hoặc giáo viên hoặc họ là những người thông minh nhất hoặc tốt nhất. Bởi vị họ muốn thay đổi sự việc.
Một nửa dân số thế giới sống ở những nước có nền dân chủ. Nhiều người cho rằng đây là kiểu chính phủ tốt nhất, bởi vì nếu bạn không thích quy định/luật lệ, bạn có thể thay đổi bằng cách bỏ phiếu để lựa chọn ra một ban những người điều hành khác hoặc tạo ra hoặc thay đổi luật theo cách mà bạn đồng thuận. Nhưng ngay cả ở trong một đất nước dân chủ, hàng triệu người cũng không có tiếng nói có hiệu lực chút nào. Có thể họ không bỏ phiếu, hoặc có quan điểm bất thường, hoặc không theo dõi tin tức và như vậy, đơn giản là họ không biết đang có chuyện gì xảy ra.
Sự thật là, chính trị chỉ có hiệu lực khi người dân động não (một chút) cần thiết đủ để tham gia vào. Nó thật lộn xộn, nhưng thường nhộn nhịp và mục đích là đạt được những điều tốt nhất có thể. Nếu bạn đứng lên và đưa ra quan điểm của mình thì bạn đã tạo ra một sự khác biệt. Cuốn sách này sẽ giúp bạn đạt được điều đó. Nó sẽ giúp nói cho bạn biết chính trị hoạt động thế nào và nó có thể giúp bạn thế nào. Một số các bạn có thể là những lãnh đạo trong tương lai; những bạn khác, chúng ta hãy hy vọng, lãnh đạo sẽ khó khăn hơn – đặt câu hỏi & tranh luận. Chính trị của tương lai sẽ chính là ý kiến của bạn và sự lãnh đạo. Bạn có muốn tham gia không, hay chỉ muốn làm theo luật lệ của người khác?
(Trần Thị Hà dịch)
