Hàn Quốc sẽ tiếp tục xúc tiến kế hoạch xây dựng một cơ sở hạ tầng trên quần đảo đang tranh chấp với Nhật Bản, bất chấp sự phản đối của Tokyo. Đó là tuyên bố vừa được Bộ trưởng Hàng hải và Ngư nghiệp Hàn Quốc đưa ra ngày hôm qua (12/11).
“Dự án xây dựng này sẽ không bị hủy bỏ. Nó sẽ được xúc tiến sau khi chúng ta xem xét một số vấn đề”, ông Lee Ju-young, Bộ trưởng Hàng hải và Ngư nghiệp Hàn Quốc nói với các nghị sỹ nước này.
Ông Lee cho biết, về phương diện địa lý, lịch sử và luật quốc tế, đảo Dokdo mà Nhật Bản gọi là Takeshima là một phần lãnh thổ cố hữu của Hàn Quốc. Ông nhấn mạnh rằng, việc xây dựng một nhà máy ở đây là thuộc chủ quyền của Hàn Quốc, Nhật Bản không có quyền xâm phạm.
Một cuộc tập trận của Hàn Quốc tại Dokdo/Takeshima
Đảo Dokdo/Takeshima nằm dưới quyền kiểm soát của Hàn Quốc từ năm 1954 khi nước này đặt đồn biên phòng tại đây.
Từ năm 2008, Hàn Quốc bắt đầu cân nhắc lại dự án xây một nhà máy trên đảo Dokdo/Takeshima, đảo nằm giữa Hàn Quốc và Nhật Bản. Cơ sở hạ tầng trên dự kiến sẽ trở thành nơi cư trú cho du khách tới thăm quan đảo.
Hàn Quốc đã dành 3 tỷ won (khoảng 2,7 triệu USD) trong ngân sách năm 2014 cho dự án xây dựng trên, và đã chính thức mở đợt đấu thầu đơn vị triển khai dự án từ ngày 20/10 vừa qua.
Tuy nhiên, đợt đầu thầu này đã bị hủy bỏ 10 ngày sau đó. Việc hủy bỏ đợt đấu thầu này cũng đã được xác nhận hôm 1/11 trong một cuộc gặp giữa các bộ trưởng do Thủ tướng Chung Hong-won chủ trì.
Theo Bộ Ngoại giao Hàn Quốc, dự án này bị hoãn lại để tiến hành thêm các đánh giá về an toàn và môi trường, tuy nhiên, một số nguồn tin truyền thông lại cho rằng Ngoại trưởng Yun Byung-se đã yêu cầu ngừng dự án vì những quan ngại về “xung đột ngoại giao” với Nhật Bản.
Tranh chấp Dokdo/Takeshima: "Trận sóng thần" giữa hai đồng minh của Mỹ
Dù đều là đồng minh của Mỹ, nhưng Nhật Bản và Hàn Quốc lại có cuộc đối đầu ngấm ngầm từ rất lâu xunh quanh vấn đề tranh chấp chủ quyền của đảo mà Hàn Quốc gọi là Dokdo còn Nhật Bản gọi là Takeshima.
Theo Trung tâm nghiên cứu Nhật Bản (INAS), tranh chấp quần đảo Takeshima/ Dokdo thực sự “nổi sóng” kể từ năm 1996 khi chính phủ Hàn Quốc công bố kế hoạch xây dựng đập chắn sóng và cầu cảng trên quần đảo này. Đáp lại hành động này, Ngoại trưởng Nhật Bản Yukihiko Ikeda công khai tái khẳng định chủ quyền chủ quyền Nhật Bản tại đây và tiến hành cuộc tập trận quân sự tại vùng biển quanh quần đảo Takeshima/ Dokdo với lý do là để " tự vệ" . Diễn biến trở nên thực sự căng thẳng và Bộ quốc phòng Hàn Quốc quyết định hủy bỏ một cuộc diễn tập quân sự gần quần đảo này để tránh một cuộc xung đột với quốc gia láng giềng này.
Vào năm 2002, Bộ văn hóa và khoa học Nhật Bản đã thông qua cuốn lịch sử của Meiseisha và Jitkyosha với nội dung là những câu hỏi về tuyên bố chủ quyền của Hàn Quốc đối với quần đảo Takeshima/ Dokdo. Phía Hàn Quốc cho rằng cuốn sách gần như đã bỏ qua mọi lý luận về lịch sử, pháp lý từ phía Hàn Quốc.
Căng thẳng lại tiếp tục leo thang vào năm 2005, khi Nhật Bản tổ chức "Ngày Takeshima" tại quận Shimane, quận mà Nhật Bản khẳng định rằng có quần đảo Takeshima nằm trong đó, Hàn Quốc đã lên tiếng phản đối trên cả nước và tiến hành các cuộc biểu tình. Đến năm 2006, chính phủ Nhật Bản và Hàn Quốc liên tục cử các tàu khảo sát, nghiên cứu hải dương đến điểm tranh chấp để thu thập tư liệu về quần đảo này, lực lượng hải quân hai nước liên tục tuần tra đề ngăn chặn các tàu khảo sát tiếp cận lãnh thổ của mình cho đến khi hai chính phủ nhật trí dừng việc khảo sát để tránh làm căng thẳng thêm tình hình.
Theo thống kê từ phía Nhật Bản và Hàn Quốc, mỗi năm có khoảng hơn 90 lượt tàu thuyền hải quân của hai nước đi vào vùng tranh chấp. Chính phủ Nhật Bản chính thức đưa vấn đề tranh chấp quần đảo Takeshima/ Dokdo vào sách giáo khoa lịch sử năm 2008 để phục vụ việc giảng dạy, sự việc đã ảnh hưởng xấu kênh ngoại giao của hai nước. C ác cuộc biểu tình nổ ra trước cửa đại sứ quán, Hàn Quốc rút đại sứ tại Nhật Bản về nước để phản ứng lại hành động này của chính phủ Nhật Bản, đồng thời Hàn Quốc xem xét và tiến hành thay thế bổ sung thêm lực lượng thủy quân lục chiến để trấn giữ các hòn đảo nhỏ trong quần đảo Takeshima/ Dokdo.
Năm 2012, trong khi Nhật Bản đề nghị đưa tranh chấp này ra tòa án quốc tế thì phía Hàn Quốc đã diễn ra một sự kiện đặc biệt, tổng thống Hàn Quốc Lee Myung - Bak tới thăm quần đảo Dokdo, đây là chuyến thăm đầu tiên của tổng thống Hàn Quốc đến quần đảo này. Sau chuyến thăm Hàn Quốc quyết định sẽ gia tăng chi phí quốc phòng ở đây để củng cố lực lượng nhằm đảm bảo an ninh và chủ quyền tại quần đảo. Cùng với sự kiện trên, việc Hàn Quốc dựng bia chủ quyền trên đảo đã khiến cho quan hệ 2 nước càng trở nên căng thẳng.
Đến nay những xung đột ngoại giao giữa hai nước xung quanh chủ quyền nhóm đảo này vẫn chưa chấm dứt với một loạt sự kiện khiến hai bên "nổi đóa" như việc Hàn Quốc liên tục tổ chức tập trận đổ bộ trên đảo, và việc Nhật Bản ban hành "sách xanh ngoại giao 2014" cũng sách giáo khoa trong đó khẳng định chủ quyền của mình đối với đảo Dokdo/Takeshima.
(tổng hợp) Đan Khanh
