Mỹ cảnh báo an ninh trước báo cáo về CIA

[Romano]

Nhà Trắng nói sẽ tăng cảnh báo an ninh tại các sứ quán và căn cứ ở nước ngoài trước khi ra phúc trình về cách thức thẩm vấn của CIA.
Một người phát ngôn của chính phủ Mỹ nói các đại sứ quán và cơ sở của Mỹ cần chuẩn bị tinh thần vì "có chỉ dấu" về "tăng nguy cơ" an ninh.
Thứ Ba 9/12, Thượng viện Hoa Kỳ sẽ ra phúc trình 480 trang về hoạt động của CIA, trong đó có chi tiết về chiến dịch chống al-Qaeda của tổ chức này sau cuộc tấn công khủng bố ngày 11/9/2001.
Ngoài việc đề cập tới các phương pháp gây tranh cãi của điệp viên CIA nhằm lấy thông tin từ các nghi phạm có giá trị, phúc trình này còn đưa ra nhận định rằng tra khảo quá nặng tay không mang lại kết quả như ý.
Phúc trình này ra mắt chậm trễ vì tại Washington đã có nhiều tranh cãi liệu có nên công bố nó hay không.
Bản phúc trình chính thức, đầy đủ với 6.000 trang, do Ủy ban Tình báo của Thượng viện tổng hợp, được bảo mật.
Phe Dân chủ tại Thượng viện quyết định công khai bản tóm lược dài 480 trang.
Tổng thống Barack Obama đã dừng chương trình tra khảo của CIA khi ông lên nắm quyền năm 2009, và sau đó thừa nhận rằng một số phương pháp dùng để lấy cung tù nhân al-Qaeda gần giống như tra tấn.
Trong thời kỳ George W Bush làm tổng thống, trong chiến dịch chống al-Qaeda của CIA - được biết dưới tên Rendition, Detention and Interrogation - khoảng 100 nghi phạm khủng bố đã bị giam giữ tại "những địa điểm đen" bên ngoài nước Mỹ.
Những người này bị tra khảo bằng các hình thức như cho ngộp nước, đánh đập, chửi bới, giam ngoài trời lạnh và không cho ngủ.
Thông tin rò rỉ về phúc trình của Thượng viện lần đầu tiên xuất hiện hồi tháng Tám năm nay, khiến ông Obama phải tuyên bố: "Chúng ta đã có hành động đi ngược lại các giá trị của chúng ta."
Ông tổng thống sau đó nói thêm rằng ông cho rằng giới chức đã sử dụng các biện pháp mạnh tay vì "áp lực khổng lồ" đặt lên họ nhằm ngăn chặn một cuộc tấn công khác ở nước Mỹ.
Bộ Tư pháp Hoa Kỳ đã tổ chức điều tra về chương trình của CIA năm 2012 nhưng không đưa ra truy tố hình sự nào, gây tức giận trong các tổ chức quyền dân sự.
Hoan nghênh phúc trình

Người phát ngôn của Nhà Trắng Josh Earnest nói với các phóng viên hôm thứ Hai rằng chính phủ Obama hoan nghênh việc công bố phúc trình, nhưng cho rằng có "một số chỉ dấu" nó sẽ dẫn đến nguy cơ an ninh tại các cơ sở của Hoa Kỳ trên thế giới.
Ông Earnest nói: "Chính phủ đang có các biện pháp để bảo đảm tăng cường an ninh một cách thích hợp".
Ngoại trưởng John Kerry trước đó đã yêu cầu chủ tịch Ủy ban Tình báo Dianne Feinstein "cân nhắc" thay đổi thời gian ra phúc trình.
Tuy nhiên ông Earnest nói thật khó có thể tìm ra thời điểm lý tưởng để công bố nó.
Cho dù có cáo buộc rằng các nhân viên CIA đã vượt quá các thẩm quyền tra hỏi của chính quyền Bush, ông cựu tổng thống đã lên tiếng bảo vệ CIA trên truyền hình Mỹ.
Ông nói trên kênh CNN hôm Chủ nhật: "Chúng ta rất may mắn đã có các nhân viên CIA cả nam lẫn nữ hoạt động vất vả để phục vụ cho chúng ta".
"Họ là người yêu nước và nếu như bản phúc trình có nói gì để giảm nhẹ đóng góp của họ với đất nước thì đó cũng là điều không đúng đắn."
Một số nhân vật khác cũng chỉ trích bản phúc trình sắp ra, trong đó có thông tin nói CIA đã nói dối một số quan chức chủ chốt của chính phủ về chương trình của mình.
Cựu giám đốc CIA Michael Hayden nói với báo New York Times : "Chúng tôi không bảo vệ việc tra tấn. Chúng tôi bảo vệ lịch sử".
Bản phúc trình về CIA là thành quả của nhiều năm nghiên cứu của Ủy ban Tình báo thượng viện, hiện do phe Dân chủ nắm. Phe Cộng hòa tại đây cũng dự tính sẽ ra phúc trình riêng.
Bản tóm lược đã được quyết định công bố từ hồi tháng Tư.
bbc