Trong lễ Duyệt binh của mình, Trung Cộng đã khoe hết thảy các vũ khí tối tân của mình. Có lẽ Tập Cận Bình muốn chứng tỏ TQ không hề e ngại bất cứ quốc gia nào! Và đằng sau nó còn ẩn ý gì khác?
Theo tờ Bưu điện Hoa nam buổi sáng, Tổng bí thư, Chủ tịch nước Trung Quốc (TQ) Tập Cận Bình, sẽ có những công bố quan trọng sau cuộc duyệt binh hôm 3-9, trong đó có việc cải tổ toàn diện quân đội theo hướng tinh gọn hơn, hiện đại hơn để sánh với quân đội Mỹ. Thông điệp gì đã được đưa ra tại lễ duyệt binh của Trung Quốc?
Bởi trước đó lãnh đạo quân đội Trung Quốc đã nhiều lần bàn luận về cách thức thay đổi cấu trúc tổ chức cũ sang hệ thống mới để đáp ứng yêu cầu ngày một cao của chiến tranh hiện đại.
Về cơ bản, quy mô của quân đội TQ sẽ được thu gọn (giảm từ 2,3 triệu quân xuống dưới 2 triệu người, và từ 7 Bộ Tư lệnh thành 4 vùng chiến lược), nhưng hải quân và không quân sẽ “phình to”. Lầu Năm Góc cho rằng, TQ sẽ áp dụng mô hình chỉ huy hợp nhất và đây là thay đổi lớn nhất trong quân đội TQ kể từ năm 1949.
Tín hiệu đáng lo ngại
Ngày 2-9, tờ The Straits Times bình luận, cuộc duyệt binh tại Quảng trường Thiên An Môn ngày 3-9 được hiểu là để kỷ niệm quá khứ, nhưng với nhiều người ở Châu Á - Thái Bình Dương nó được coi như một tín hiệu đáng lo ngại về tương lai.
Theo đó, nguy cơ xâm lăng từ TQ là điều đáng lo ngại với nhiều nước châu Á. Giới chuyên môn nhận định, TQ muốn thông qua lễ duyệt binh ngày 3-9 để biến việc kỷ niệm 70 năm kết thúc Thế chiến thứ II thành bàn đạp thể hiện sức bật của “siêu cường thứ hai thế giới”.
Đồng thời là cách thức dương vây với láng giềng, thị uy và thể hiện sức mạnh bá quyền của mình. Giới truyền thông cho rằng, bất chấp sự phản đối của các nước hữu quan, TQ vẫn đang ra sức bành trướng ở Biển Đông và leo thang ở biển Hoa Đông.
Vũ khí hạng nặng của Trung Quốc trong lễ duyệt binh
Theo tờ The Age, quân đội TQ đang “ngứa chiến tranh”. Và theo một số lãnh đạo quân sự phương Tây, những hành vi hung hăng của TQ ở biển Hoa Đông và Biển Đông có thể chuyển thành xung đột quân sự, dù đó là tính toán sai hay cố tình.
Ngày 29-8, trang mạng The Japan Times cho rằng, việc Bắc Kinh ngày càng tự tin đối với sức mạnh quân sự của mình sẽ khiến TQ đầu tư lớn để phát triển công nghiệp quân sự, đồng thời coi xuất khẩu vũ khí là mục tiêu. Được biết, tất cả vũ khí xuất hiện ở lễ duyệt binh đều do TQ chế tạo, trong đó 84% lần đầu tiên đưa ra phô diễn.
Tân Hoa xã dẫn lời Tổng thư ký Liên Hiệp Quốc Ban Ki-moon cho rằng (trước khi ông tới Bắc Kinh), việc nhìn lại quá khứ sẽ giúp các nước tiến lên, và những đóng góp, hy sinh của TQ trong Thế chiến thứ II đã được ghi nhận.
Bình luận của ông Ban Ki-moon được đưa ra sau khi truyền thông Nhật Bản cho biết, Bộ Ngoại giao Nhật Bản đã bày tỏ “sự không hài lòng” khi Tổng thư ký Liên hợp quốc tham gia lễ kỷ niệm do Bắc Kinh tổ chức bởi ông từng là Ngoại trưởng Hàn Quốc.
Ngày 1-9, người phát ngôn Bộ Ngoại giao TQ Hoa Xuân Doanh (Oánh) đã lên án việc Tokyo bày tỏ sự không đồng tình khi ông Ban Ki-moon nhận lời tham dự cuộc duyệt binh kỷ niệm kết thúc Thế chiến thứ II tại Bắc Kinh. Ngày 2-9, Chủ tịch nước TQ Tập Cận Bình đã hội đàm với Tổng thống Hàn Quốc Park Geun-hye và đây là lần thứ 6 bà Park Geun-hye hội đàm với ông Tập Cận Bình kể từ khi nhậm chức đầu năm 2013.
Trong khi đó, người phát ngôn chính quyền Đài Loan đã khuyến cáo quan chức và cựu chiến binh không đến Bắc Kinh tham dự lễ duyệt binh mừng kỷ niệm 70 năm kết thúc Thế chiến thứ II, vì mâu thuẫn lịch sử còn tồn tại giữa 2 bên. Trong khi TQ gọi đây là ngày chiến thắng phát xít Nhật, thì nhiều nước gọi là ngày kết thúc Thế chiến thứ II, còn Đài Loan coi đó là ngày chiến thắng của Quốc dân đảng.
Phô trương năng lực điều binh
Theo trang Sina Military, tên lửa đạn đạo tầm trung (IRBM) DF-26 của TQ không có đối thủ trên thế giới. Mẫu IRBM đầu tiên của TQ là DF-4 và đã tạo ra nền tảng cho khả năng phóng vệ tinh, cùng công nghệ tên lửa đạn đạo liên lục địa (ICBM) của Bắc Kinh.
Trong đó tên lửa đẩy Long March 1 sử dụng để phóng vệ tinh đầu tiên của TQ đã được phát triển từ công nghệ của DF-4. Và DF-26 là IRBM 2 tầng sử dụng nhiên liệu rắn, có thể tấn công các căn cứ quân sự của Mỹ ở đảo Guam trên Thái Bình Dương và đảo Diego Costa ở Ấn Độ Dương.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hoa Xuân Doanh
Tuần báo quốc phòng IHS Jane’s cho biết, tên lửa DF-26C có thể trang bị trên một khung gầm cơ động, gọi là xe phóng thẳng đứng (TEL), và sử dụng nhiên liệu rắn. DF-26C là biến thể của tên lửa đạn đạo tầm trung DF-21, có tầm bắn tới các căn cứ quân sự Mỹ trên đảo Guam.
Hãng Sputnik của Nga đưa tin, TQ lần đầu tiên công bố một số tên lửa hiện đại và mang sức mạnh hủy diệt lớn như tên lửa đạn đạo tầm ngắn (SRBM) DF-15B, tên lửa đạn đạo tầm trung (MRBM) DF-16, DF-21C, tên lửa đạn đạo liên lục địa (ICBM) DF-5B, DF-31, tên lửa hành trình tấn công đất liền (LACM) DF-10 và tên lửa đạn đạo tầm trung DF-26.
Theo trang mạng China News Service, Bắc Kinh vừa thử nghiệm tên lửa chống hạm siêu âm Sunburn ở khu vực tranh chấp trên biển Hoa Đông. Và đây là động thái nhằm thể hiện sự phản ứng của TQ trước việc Nhật Bản hạ thủy tàu sân bay lớp Izumo thứ 2.
Vụ thử tên lửa Sunburn nằm trong khuôn khổ tập trận hải quân quy mô lớn với hơn 100 tàu chiến của hạm đội Nam Hải, Đông Hải và Bắc Hải. Trước đó (26-8), trang mạng The Interpreter của Viện nghiên cứu chính sách quốc tế Lowy, Australia đăng bài “Hải quân TQ tăng cường năng lực tiếp tế trên biển” của giáo sư Bernard Cole, giảng dạy chương trình quan hệ Trung-Mỹ và chiến lược biển, thuộc Học viện quốc phòng Mỹ.
Theo đó, kinh nghiệm của hải quân TQ trên phương diện tầm xa đã gia tăng đáng kể. Và mức chi tiêu quân sự cho thấy, Bắc Kinh nhận thức được tính cần thiết của việc nâng cao năng lực tàu tiếp tế trên biển, nhất là trong thời gian tới.
Cần đoàn kết ngăn chặn bành trướng
Ngày 31-8, Hãng CNA của Đài Loan nhận định, các công trình lấp biển xây đảo phi pháp của TQ ở Biển Đông đã thay đổi cấu trúc chiến lược trong khu vực và Bắc Kinh sẽ đẩy nhanh tiến trình quân sự hóa, cũng như thiết lập Vùng nhận dạng phòng không (ADIZ) tại Biển Đông.
Bởi các dấu hiệu cho thấy, TQ đã hoàn tất cải tạo đất, kể cả xây một đường băng dài 3.000m trên bãi đá Subi, có khả năng phục vụ máy bay lớn nhất của không quân. Cũng trong ngày 31-8, tờ The Sydney Morning Herald dẫn lời một quan chức cấp cao của Australia cho biết, TQ đã chiếm được thế thượng phong trong việc bành trướng giành quyền kiểm soát Biển Đông sau khi bồi lấp, xây dựng đảo nhân tạo bất hợp pháp ở quần đảo Trường Sa thuộc chủ quyền Việt Nam.
Và các nhà phân tích quân sự tin rằng, tới năm 2017 TQ sẽ vũ trang toàn diện cho các đảo nhân tạo bất hợp pháp kể trên. Với hệ thống vũ khí và khí tài này sẽ giúp TQ cản trở các bên có yêu sách khác và có thể phá vỡ các tuyến hàng hải trọng yếu chuyên chở 3/5 khối hàng hóa thương mại của Australia.
Tân Hoa xã cho biết, từ 27-8 đến 14-9, TQ, Australia và Mỹ bắt đầu tập trận 3 bên mang tên Kowari tại Darwin (Australia) và đây là cuộc tập trận thứ hai giữa quân đội ba nước.
Ngoài ra, binh sĩ TQ và Australia còn diễn tập phòng thủ song phương mang tên Panda-Kangaroo ở Canberra và Sydney từ 20 đến 28-9. Nhưng trước đó (27-8), tờ The Australian dẫn phát biểu tại Phòng Thương mại Mỹ ở Canberra của Bộ trưởng Quốc phòng Kevin Andrews, trong đó cảnh báo nguy cơ quân sự từ TQ.
Ông Kevin Andrews cũng thông báo, Sách trắng quốc phòng Australia sắp công bố sẽ nêu tình hình bất ổn ở Biển Đông và cảnh báo, tranh chấp lãnh thổ và tài nguyên trên Biển Đông sẽ tiếp tục là nguyên nhân gây căng thẳng, và điều này ảnh hưởng đến lợi ích của Australia.
Tờ The Washington Post vừa khuyến cáo TQ nên thận trọng hơn sau những động thái mới nhất của Mỹ nhằm tìm cách răn đe tham vọng bành trướng của Bắc Kinh tại Biển Đông. Bởi nếu xảy ra xung đột ở Biển Đông sẽ tác động nặng tới xuất khẩu và nền kinh tế TQ.
Khi bình luận trên tờ The National Interest (28-8) về việc liệu nền kinh tế TQ sụp đổ có cứu được Biển Đông hay không, Giáo sư người Mỹ gốc Hoa Bùi Mẫn Hân đến từ Đại học Claremont McKenna, thành viên cao cấp quỹ German Marshall, Mỹ cho rằng, ông Tập Cận Bình buộc phải lựa chọn giữa “vinh quang ở bên ngoài” và sự sống còn của chế độ.
Vẫn theo tờ The National Interest, cuộc khủng hoảng tài chính tại TQ sẽ tác động mạnh đến chính sách ngoại giao của Bắc Kinh trong thời gian tới, trong đó có vấn đề Biển Đông. Theo đó, TQ có thể sẽ phải “xuống thang” trong tranh chấp biển đảo vì khủng hoảng kinh tế.
Tờ The National Interest cũng nhấn mạnh, trong khi các lãnh đạo trước đây đều cố ý phớt lờ những tranh chấp khó giải quyết và tiềm ẩn nguy cơ xung đột tại quần đảo Senkaku/Điếu Ngư cũng như ở Biển Đông, thì giới cầm quyền Bắc Kinh hiện đã triển khai một đường lối mang tính đối đầu vì cho rằng, với sức mạnh kinh tế và quân sự, TQ không cần phải tôn trọng các lợi ích và các vấn đề nhạy cảm của Mỹ và đồng minh trong khu vực.
