Nhiều tháng nay, có không ít bài báo nói đến vấn đề hiến mô tạng. Đây là vấn đề gặp phải nhiều luồng dư luận từ xă hội. Vậy thực chất vấn đề và các nh́n nhận của các chuyên gia trong vấn đề này là ǵ?
"Đừng bao giờ nghĩ ḿnh không đủ sức khỏe hoặc quá già để đăng kư hiến tặng mô, tạng sau khi chết, chết năo. Trong thực tế, việc không may như bị tai nạn dẫn tới tử vong, rồi chết năo có thể không bao giờ xảy đến, nhưng ư nguyện đẹp của bạn sẽ không bao giờ mất...". Trước nhu cầu về nguồn mô, tạng ngày càng lớn, tối 26.10, Bộ Y tế đă tổ chức Lễ phát động phong trào đăng kư hiến tặng mô, tạng. Tại buổi lễ, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thị Kim Tiến đă tự nguyện đăng kư hiến tạng, mô, bộ phận cơ thể sau khi chết.
Để hiểu rơ hơn xung quanh vấn đề hiến mô, tạng, ngày 28.10, PV Dân Việt đă có cuộc trao đổi với ông Nguyễn Hoàng Phúc - Phó giám đốc Trung tâm Điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người (Bộ Y tế).
Ông Nguyễn Hoàng Phúc.
“Nửa đêm Bộ trưởng gọi điện động viên chúng tôi”
Nhiều người đang cho rằng, hành động của Bộ trưởng Nguyễn Thị Kim Tiến là làm h́nh ảnh? Ông nghĩ sao?
- Nếu để làm h́nh ảnh th́ tại sao cách đây 2 năm - khi Bộ trưởng đăng kư hiến mô, tạng mọi người lại không hay biết? Để làm h́nh ảnh tại sao bà không ngồi im chỉ đạo mọi người làm, mà bà lại chấp nhận là người “đứng mũi” - làm Chủ tịch Hội Vận động hiến tặng mô, tạng Việt Nam để đi vận động, kêu gọi mọi người tham gia?
Phải những ai trong nghề mới biết, việc kêu gọi, vận động hiến mô, tạng là công việc khó khăn thế nào. Đó là rào cản về hiểu biết, rào cản về quan niệm “chết phải toàn thây”, rào cản về tâm lư của người thân... Để thuyết phục được một người đồng ư hiến, hoặc người thân gia đ́nh chấp nhận cho nội tạng không phải chuyện dễ dàng.
Khó khăn chồng chất, vậy tại sao Bộ trưởng lại chấp nhận lăn xả mà không ngại “búa ŕu” của dư luận? Đó chính là xuất phát từ việc bà thực sự mong muốn đẩy nhanh việc hiến ghép tạng.
Bộ trưởng nói, nếu là một người dân b́nh thường, bà cũng đăng kí hiến mô, tạng. Vậy th́ không có lư do ǵ khi bà là một nhà quản lư, làm người đứng đầu ngành y lại phải do dự trước việc làm này?
Gần 23h đêm 27.10, tôi rất bất ngờ và cảm động khi nhận được cuộc điện thoại của Bộ trưởng. Bà gọi điện cho tôi, giọng vừa run run, xúc động, vừa vui mừng thông báo trên fanpage đă có hàng trăm người bày tỏ mong muốn được đăng kư hiến mô, tạng.
Bộ trưởng c̣n động viên chúng tôi cố gắng, dặn ḍ mọi người phải đơn giản mọi thủ tục để bất kỳ ai có ước nguyện đều có thể đăng kư.
Chỉ hơn 1 ngày sau lễ phát động, chúng tôi đă nhận được gần 100 đơn đăng kư hiến mô, tạng. Có người đến trực tiếp đến trung tâm, có người đăng kư qua mail, qua điện thoại, fanpage…
Vậy thử hỏi, có mấy vị chính khách, vị lănh đạo nào vừa nói lại vừa làm được như vậy?
Ông cũng là một lănh đạo trung tâm đi vận động người dân đăng kư hiến mô, tạng, ông cũng đă đăng kư hiến?
- Nếu chúng tôi không phải là những người tiên phong, gia đ́nh chúng tôi không phải là những người dám đặt bút vào lá đơn đó, vậy thử hỏi khi đi kêu gọi th́ có mấy người đăng kư?
Tôi may mắn được gia đ́nh, bạn bè hiểu và chia sẻ. Vợ tôi là một trong những người đầu tiên gửi lá đơn đăng kư hiến tạng đến trung tâm.
Bạn bè tôi, có những người là dân thường, có người là quan chức, có người là doanh nhân… tất cả đều ủng hộ. Họ ủng hộ không phải bằng lời nói, mà họ đă đặt bút kư hiến thân thể không một chút đắn đo, vụ lợi.
Thậm chí, tôi có người bạn từ vợ, chồng, các con đến người giúp việc cũng hào hứng đến xin được hiến tạng sau khi chết.
Một ca ghép nội tạng.
“Đừng bao giờ nghĩ ḿnh quá già để đăng kư”
Ông có thể cho biết nhu cầu về ghép nội tạng và thực tế chúng ta đă thực hiện được bao nhiêu ca ghép mô, tạng?
- Hiện Việt Nam có khoảng hơn 6.000 người suy thận chờ ghép. Bên cạnh đó, chỉ tính tại một số thành phố lớn đă có trên 1.500 người có chỉ định ghép gan; khoảng 300.000 người mù do các bệnh lư giác mạc; hàng trăm người chờ ghép tim, phổi.
Trong khi đó, số ca ghép mô, tạng thực hiện được trong 20 năm qua, theo số liệu thống kê tính đến hết ngày 30.9.2015, là rất khiêm tốn: Ghép thận 1.116 ca, ghép gan 48 ca, ghép tim 13 ca, ghép thận - tụy 1 ca, ghép giác mạc riêng Bệnh viện Mắt Trung ương từ năm 2005 đến nay ghép được 1.401 ca.
Thưa ông, có không ít người đang băn khoăn, không biết ḿnh có quá già để đi đăng kư hiến tạng?
- Đừng bao giờ nghĩ ḿnh không đủ sức khỏe hoặc quá già để đăng kư hiến tặng mô, tạng sau khi chết, chết năo. Trong thực tế, việc không may như bị tai nạn dẫn tới tử vong, rồi chết năo có thể không bao giờ xảy đến, nhưng ư nguyện đẹp của bạn sẽ không bao giờ mất.
Một trường hợp mà báo chí thế giới đă thông tin, đó là lănh tụ Cuba Fidel Castro, cách đây hơn 40 năm, ông là người đầu tiên ở đất nước này đăng kư hiến tạng khi chết năo. Hiện ông đă già, thân thể ông có thể không lấy được nữa, ông cũng không bị tai nạn, nhưng tấm ḷng của ông đă động viên dân chúng rất nhiều.
Có thể trái tim, lá gan, thận... của bạn ở tuổi 80, 90 không c̣n sử dụng được nữa, nhưng giác mạc của bạn vẫn giúp 2 người khác nh́n thấy ánh sáng.
Vậy thủ tục để đăng kư hiến mô, tạng được quy định thế nào, thưa ông?
- Bất kỳ ai từ đủ 18 tuổi, có đủ năng lực hành vi dân sự có quyền đăng kư hiến tặng mô, tạng khi c̣n sống hoặc sau khi chết, chết năo.
Những người muốn đăng kư hiến mô, tạng có thể đến các cơ sở y tế gần nhất hoặc đến thẳng Trung tâm Điều phối quốc gia về ghép bộ phận cơ thể người để được tư vấn, trợ giúp và đăng kư hiến tặng mô, tạng khi c̣n sống hoặc sau khi chết, chết năo.
Cảm ơn ông về cuộc tṛ chuyện này!
Qua đây có thể thấy rằng việc hiến mô tạng hiện đang được xă hội coi là 1 việc làm nhân đạo.
Games
