Bên lề Hội nghị thượng đỉnh An ninh hạt nhân diễn ra tại Washington, Tổng thống Obama và Tập Cận B́nh với 2 vấn đề nổi trội th́ đă không thể đi đến thống nhất. Đó là họ đă nhất trí áp đặt lệnh trừng phạt nhằm vào Triều Tiên nhưng lại vẫn chia rẽ sâu sắc trong vấn đề Biển Đông. Tuy nhiên đây là điều không có ǵ bất ngờ cả.
Ông Obama và ông Tập Cận B́nh cùng lănh đạo các nước tham gia Hội nghị Thượng đỉnh An ninh Hạt nhân. Ảnh AFP
Thu hẹp bất đồng trong vấn đề Triều Tiên
Nhà Trắng ngày 1/4 tuyên bố, lănh đạo Mỹ và Trung Quốc đă “thu hẹp bất đồng” giữa hai bên trong cuộc gặp nói trên.
“Cả hai nhà lănh đạo đă cam kết tăng cường hợp tác để giải quyết mối đe dọa chung từ việc Triều Tiên theo đuổi chương tŕnh hạt nhân và tên lửa đạn đạo”, tuyên bố của Nhà Trắng nêu rơ.
“Họ cũng khẳng định cam kết đạt được mục tiêu giải giáp hạt nhân trên bán đảo Triều Tiên và thực hiện đầy đủ Nghị quyết 2270 của Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc”, vẫn theo tuyên bố của Nhà Trắng.
Nỗ lực của Mỹ trong việc gây áp lực với Triều Tiên liên quan đến chương tŕnh hạt nhân của nước này đă gây chia rẽ quan hệ Mỹ và Trung Quốc. Mỹ cho rằng Trung Quốc cần gây áp lực hơn nữa với Triều Tiên trong khi Trung Quốc lo ngại rằng, điều này có thể dẫn đến bất ổn trong khu vực.
Trước đó, Tổng thống Mỹ cũng đă có cuộc gặp với lănh đạo Hàn Quốc và Nhật Bản để bày tỏ đồng thuận trong vấn đề Triều Tiên. “Chúng tôi đă nhất trí cùng nỗ lực để ngăn chặn và pḥng vệ trước sự khiêu khích của Triều Tiên”, ông Obama tuyên bố sau cuộc gặp.
Mỹ - Hàn tập trận: T́nh h́nh bán đảo Triều Tiên căng như dây đàn
Động thái này khiến Trung Quốc lo ngại và cho rằng, hệ thống này sẽ khiến cán cân quyền lực ở Thái B́nh Dương thêm nghiêng về Mỹ.
Cố vấn cao cấp của Tổng thống Mỹ về châu Á Dan Kritenbrink khẳng định: “Không có chuyện hệ thống này đe dọa đến lợi ích an ninh của Nga, Trung Quốc hay bất kỳ quốc gia nào trong khu vực. Nó cũng sẽ không gây ảnh hưởng đến sợ ổn định mang tính chiến lược giữa Mỹ và Trung Quốc”.
Biển Đông vẫn là tâm điểm tranh căi
Dù đồng thuận trong vấn đề Triều Tiên, cả hai nhà lănh đạo Mỹ-Trung vẫn “không t́m được tiếng nói chung” trong vấn đề Biển Đông, đặc biệt là việc Trung Quốc đang cố t́nh quân sự hóa tại đây.
Giới chức Mỹ bày tỏ lo ngại rằng, những ǵ Trung Quốc đang thực hiện không theo đúng cam kết của ông Tập Cận B́nh trong chuyến thăm Nhà Trắng hồi tháng 9/2015 theo đó sẽ không theo đuổi việc quân sự hóa Biển Đông.
my-trung dong thuan trung phat trieu tien, bat dong ve bien dong hinh 2
Tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường USS Lassen. Ảnh Hải quân Mỹ
Nhà Trắng nêu rơ: “Tổng thống Obama kêu gọi Trung Quốc giải quyết tranh chấp với các nước láng giềng ở Biển Đông một cách ḥa b́nh và tuân thủ luật pháp quốc tế. Tổng thống Obama cũng nhấn mạnh đến việc Mỹ sẽ đảm bảo quyền tự do đi lại trên toàn cầu”.
Trước đó, từ tháng 10/2015, Mỹ đă liên tục tiến hành nhiều cuộc tuần tra ở Biển Đông, trong đó đáng chú ư nhất là việc Mỹ điều 2 tàu khu trục mang tên lửa dẫn đường USS Lassen và USS Curtis Wilbur áp sát các đảo nhân tạo mà Trung Quốc cải tạo phi pháp ở Biển Đông.
Therealtz © VietBF