Tương lai của người dân thế nào khi cá chết trắng bãi biển bốn tỉnh miền Trung. Cập nhật những thông tin này càng thêm đau lòng. Thương lắm, miền Trung ơi!
Thông tin về miền Trung đang gây “bão” trong dư luận xã hội, bởi nó ảnh hưởng cực lớn với môi trường biển, ảnh hưởng đến sản suất của ngư dân, đến những hộ nuôi thủy sản ven bờ, ảnh hưởng đến du lịch biển và cuộc sống của cư dân miền Trung. Những ảnh hưởng trước mắt đã và đang xảy ra, còn lâu dài thì khó lường hết thiệt hại.
Ngành du lịch các tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Trị, Quảng Bình và Thừa Thiên Huế như “ngồi trên đống lửa” khi tình trạng cá chết bất thường hàng loạt xảy ra trên địa bàn.
Thảm họa môi trường trên diện rộng
Khu vực cá chết kéo dài 500 km bờ biển của 4 tỉnh, trong vùng biển này có một dòng hải lưu chảy sát bờ theo hướng từ Hà Tĩnh đến Thừa Thiên – Huế; hướng đối lưu về phía khơi xa là dòng chảy từ Huế đến vịnh Bắc bộ, vì thế khi có chất độc trong nước biển từ Hà Tĩnh nó sẽ phát tán đến 4 tỉnh thông qua dòng hải lưu này.
Ngoài cá tự nhiên, tại hầu hết các tỉnh này đều có nuôi cá và thủy sản khác trong lồng hoặc các đầm ao vì thế lượng thủy sản thiệt hại đợt này là khá lớn, không chỉ đơn giản là mấy chục tấn cá chết như các tỉnh đã báo cáo.
Tại Hòn La, Vũng Chùa, Cảnh Dương (Quảng Bình), còn ghi nhận hàng trăm cá thể cá mú loại từ 40-50kg vẫn trôi dạt vào bờ và chết; ngoài cá nhiều cá thể chim chết cạnh xác cá đang phân hủy, người dân nghi ngờ chúng ăn cá chết có độc nên chết theo.
Đây thực sự là một thảm họa môi trường, chuyện về tác động môi trường khi tiếp nhận đầu tư trực tiếp của nước ngoài thì Việt Nam dần dần mới hiểu rõ, nhưng tác hại của vụ cá chết này quá lớn, ảnh hưởng trên diện rộng trải dài 500 km bờ biển. Hiện tượng cá chết dạt trắng bờ kéo dài hàng trăm km xưa nay chưa từng có ở miền Trung, đây thực sự là một bài học về thảm họa môi trường đối với Việt Nam. Và đâu đó vẫn còn câu hỏi làm thế nào để vừa phát triển kinh tế vừa bảo vệ môi trường.
Biển cả bao la, trong lành, là nơi trú ngụ, sinh sôi của rất nhiều loài tôm, cua, cá, mực, ốc, rong… Nay, biển đã bị đầu độc với độc tố cực kỳ độc, hoặc hàm lượng rất cao, mới có thể thảm sát cá tôm ở mức độ như vậy.
Hậu quả của tình trạng này vô cùng nghiêm trọng, mà trước mắt chúng ta chưa nhìn thấy hết được. Ngay trước mắt, nhiều ngư dân đã bị mất đường sống. Các ngành nghề dịch vụ, du lịch với rất nhiều lao động bị suy thoái.
Hàng trăm nghìn ngư dân điêu đứng vì phải dừng đánh bắt cá
Khi thông tin cá chết do có yếu tố gây độc, các chợ cá hải sản ở Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Huế, thậm chí là đến tận Đà Nẵng cũng thưa thớt khách, người tiêu dùng lo sợ mua phải cá nhiễm độc nên đã hạn chế tiêu thụ, khiến các tiểu thương cũng ngừng thu mua kể từ ngày 6/4 đến nay đã gần 1 tháng.
Vì không dễ phân biệt cá nhiễm độc và cá sạch nên người mua hạn chế tiêu dùng, ảnh hưởng chung cả thị trường hải sản kể cả tôm, cá, mực, cua ghẹ, ốc hến… đòng thời làm giá các mặt hàng thủy sản cũng giảm nhiều.
Tại vùng biển đẹp thường có các nhà hàng hải sản, đã vào vụ mùa hè, đáng ra khách khứa tấp nập đến để thưởng thức hải sản đầu mùa, nhưng lại đang vắng vẻ bởi người dân ngại đồ biển chết bị tuồn vào bán, sợ ngộ độc nên không ai dám vào ăn.
Do giá xuống nhiều, thậm chí còn rất khó bán thủy sản nên gần 1 tháng qua hàng trăm nghìn ngư dân đánh bắt gần bờ ở 4 tỉnh trên đã tạm dừng ra khơi, ngư trường ảm đạm, người dân rất khó khăn vì sản xuất ngừng trệ này. Không chỉ ngành đánh bắt gần bờ và ngư dân xa bờ bị thiệt hại, ngành dịch vụ ăn uống hải sản bị ảnh hưởng mà người dân trong vùng biển cá chết cũng hoang mang tột độ.
Ảnh hưởng du lịch, dịch vụ
Ngành du lịch các tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Trị, Quảng Bình và Thừa Thiên Huế như “ngồi trên đống lửa” khi tình trạng cá chết bất thường hàng loạt xảy ra trên địa bàn.
Các vùng biển có tiếng ở Quảng Bình như Nhật Lệ, Đá Nhảy, Roòn, Hải Ninh đang chuẩn bị đón khách dịp lễ 30/4 và 1/5 hiện bồn chồn lo lắng, vì mọi năm trong thời gian này, buổi chiều khách từ các vùng khác đã dồn về tắm biển, thưởng thức hải sản nhưng hiện thưa vắng và ế ẩm. Người dân vừa lo ngại khi ăn hải sản vừa lo ngại chất độc có trong nước biển sẽ nguy hại đến sức khỏe.
Việc 1 thợ lặn chết bất thường sau khi lạn làm việc ở Vũng Áng đang chưa có kết luận, cùng với 5 thợ lặn khác cũng thấy có hiện tượng bất thường đang đi khám ở Quảng Bình cũng làm du khách lo lắng.
Nói chung, cá chết bất thường đã ảnh hưởng đến tâm lý người khách du lịch, ngành du lịch các địa phương trên lo ngại hoạt động du lịch biển sẽ bị ảnh hưởng nặng nề, đặc biệt khi mùa du lịch biển và dịp lễ 30/4, 1/5 sắp tới.
Quảng Trị dừng các họat động du lịch ven biển, ông Nguyễn Hữu Thắng- Giám đốc Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch Quảng Trị cho biết, du khách lo ngại tình trạng này sẽ ảnh hưởng đến chất lượng thực phẩm cũng như ô nhiễm nguồn nước biển, nên không dám tắm hay thưởng thức hải sản.
“Hiện tại, hệ thống nhà hàng, khách sạn, khu vui chơi ven biển gần như phải dừng các hoạt động theo khuyến cáo của lãnh đạo tỉnh và Trung ương. Điều này sẽ rất ảnh hưởng đến du lịch, mùa du lịch biển năm nay sẽ bị thiệt hại nặng nề. Dịp này, chúng tôi vừa mới khai trương mùa du lịch biển, vừa qua cũng mới mở tuyến du lịch biển ra đảo Cồn Cỏ. Nhưng với tình trạng này thì du khách ra đó cũng chỉ đứng trên bờ, không dám tắm”.
Trong khi đó, ông Phan Tiến Dũng- Giám đốc Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch Thừa Thiên- Huế cho biết, hiện nay tỉnh cũng khuyến cáo người dân và du khách không được ăn cá chết hay sử dụng hải sản không có nguồn gốc rõ ràng để đảm bảo an toàn. Ngành du lịch địa phương này cũng đang chờ sớm có kết luận cuối cùng về tình trạng cá chết hàng loạt để đưa hoạt động du lịch trở lại bình thường.
Lượng du khách hủy tour đến các tỉnh Bắc Trung bộ ngày càng tăng. Trong khi đó, cả đánh bắt, nuôi trồng và chế xuất thủy sản của các tỉnh miền Trung đang rất khốn đốn vì người dân không mua, xuất khẩu thì sợ bị phát hiện cá, tôm bị nhiễm độc!
Khách hủy tour tăng mạnh
Không chỉ gây những thiệt hại to lớn, trực tiếp đối với các tỉnh Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên – Huế mà còn tác động tiêu cực đến Đà Nẵng, cũng đã bắt đầu “nếm mùi” thiệt hại!
Hiện cũng đã có một số du khách, chủ yếu là khách phía Nam, hủy tour đến Đà Nẵng cho dù tình trạng cá chết hàng loạt chưa xuất hiện trên vùng biển TP này.
Theo một công ty du lịch cho biết khách đến miền Trung, đến Đà Nẵng là để tắm biển, thưởng thức hải sản, nhưng nếu dòng hải lưu, hiện là thời điểm chảy từ Bắc vào Nam, tiếp tục đưa các chất làm chết cá vào biển Lăng Cô, biển Đà Nẵng thì tình trạng khách hủy tour hàng loạt có lẽ sẽ xảy ra. Trước mắt, có một số khách sau khi đến Đà Nẵng có ý định đi Huế, Phong Nha… thì đã hủy tour.
Một công ty du lịch khác cho hay, hiện lượng khách đã đăng ký các tour ra khu vực Bắc Trung bộ nhưng thông báo hủy tour đang ngày càng lớn. Cùng với đó, khi giới thiệu các tour đi Huế, Quảng Bình… cho khách mới thì hầu như khách không quan tâm hoặc bảo để đợi cho qua “đợt cá chết” rồi mới tính!
Đặc biệt, về lâu dài, nếu các chất làm chết cá từ vùng biển Bắc Trung bộ lan tràn vào vùng biển Đà Nẵng thì các rạn san hô ven biển cũng sẽ bị ảnh hưởng, không còn san hô cho khách lặn ngắm, không còn chỗ trú ẩn cho các loại thủy sản.
Có chuyên gia lo lắng “Ngoài kia thì giàn khoan, đảo nhân tạo, căn cứ quân sự, ra là bị bụp. Trong bờ thì không còn cá, không còn san hô. Vậy thì ngư dân chỉ còn nước úp thúng mà thôi.”
Đánh bắt, nuôi trồng, chế biến thủy sản đều khó
Đánh bắt thủy sản xa bờ, cùng với việc giá dầu đã bắt đầu tăng, ngư dân ra biển đánh bắt còn gặp rất nhiều khó khăn, thường xuyên thì bị tàu Trung Quốc ức hiếp, đánh đuổi. Vậy mà khi đem cá vô bán thì người tiêu dùng không mua vì không ai dám chắc cá này được đánh bắt ở vùng biển nào nên sợ mua nhầm cá bị nhiễm độc.
Ngành nuôi trồng thủy sản trên biển đang rất khốn đốn do tình trạng cá chết hàng loạt, nhưng ngay cả những người nuôi trồng thủy sản trên bờ, ví dụ như các hộ nuôi tôm, thì cũng không tránh khỏi bị vạ, đặc biệt là từ vùng Nam Hà Tĩnh vào đến Thừa Thiên – Huế.
Nhiều cơ sở chế biến dù biết nguồn cá do ngư dân đưa về không phải là cá chết mà là cá được đánh bắt từ ngoài biển vào nhưng họ vẫn rất ngại. Bởi xuất khẩu qua các nước tiến tiến, với trình độ của các nước đó, nếu kiểm định ra các hàm lượng độc trong cá thì sản phẩm sẽ bị trả về và doanh nghiệp sẽ bị mất uy tín, thiệt hại rất là lớn.
Trong khi cuộc sống của ngư dân rất khó khăn, ngư trường ảm đạm, người dân các tỉnh miền Trung đang rất hoang mang không dám ăn cá vì sợ nhiễm độc. Cá chết cũng báo động nguồn nước nhiễm độc nguy hiểm, người du lịch không dám tắm biển khi mùa du lịch đang đến gần, ngành du lịch cũng sẽ rất khó khăn và cuộc sống của người dân miền Trung cũng sẽ khó khăn thêm.
Vietbf @ sưu tầm.
