USA "Bênh" tổng thống cũ của Brazil, Trump khiến nước cam tại Mỹ tăng giá mạnh

[Gibbs]

🤔 Jair Bolsonaro, cựu Tổng thống Brazil (2019–2022), có mối quan hệ thân thiết với Donald Trump. Ông cũng đang bị điều tra tại Brazil vì các cáo buộc lạm quyền sau bầu cử.

Trong các tuyên bố gần đây, Trump có phát biểu bênh vực Bolsonaro, cho rằng ông là "nạn nhân của đàn áp chính trị".

🔎 Tóm tắt chính vụ việc "thuế cam Trump–Brazil"
1. Trump đe dọa áp thuế 50% với cam Brazil
Ngày 9/7/2025, ông Donald Trump gửi thư cho Tổng thống Brazil Lula da Silva, đe dọa áp thuế 50% lên nước cam nhập khẩu từ Brazil.

Động thái này không thông qua quy trình sắc lệnh hành pháp chính thức, cũng không viện dẫn cơ sở pháp lý rõ ràng.

Lời đe dọa thuế quan được đưa ra ngay sau khi Lula cho phép điều tra và truy tố cựu tổng thống Jair Bolsonaro – người vốn thân thiết với Trump.

💬 Trên Truth Social, Trump tuyên bố Lula đang tiến hành một "cuộc săn phù thủy", lặp lại ngôn ngữ ông dùng để tự vệ khi bị điều tra ở Mỹ.

2. Phản ứng từ Brazil và ngành công nghiệp Mỹ
Brazil:
Tổng thống Lula tuyên bố phản đối mạnh mẽ và đe dọa trả đũa bằng thuế nhập khẩu với hàng Mỹ, viện dẫn Luật Tương hỗ Kinh tế của Brazil.

Giá cam tại Brazil giảm mạnh xuống còn 8 USD/thùng do thị trường lo sợ mất kênh xuất khẩu chính sang Mỹ.

Ngành công nghiệp Mỹ:
Johanna Foods, công ty sản xuất nước cam lớn tại New Jersey, đã nộp đơn kiện chính quyền Trump.

Công ty này cung cấp 75% lượng nước cam không cô đặc cho các nhãn hiệu riêng như Aldi, Walmart, Wegmans, Safeway...

Họ cảnh báo: Thuế 50% có thể gây thiệt hại 70 triệu USD, buộc phải sa thải nhân sự, và giá nước cam tại siêu thị tăng đến 25%.

🔥 Vấn đề pháp lý và chính trị đặt ra
Trump có quyền đơn phương áp thuế?

Theo luật Mỹ, Tổng thống có thể áp thuế nhập khẩu khẩn cấp nếu viện dẫn lý do an ninh quốc gia (như Mục 232 Đạo luật Thương mại), hoặc bất cân đối thương mại (Mục 301).

Tuy nhiên, trong vụ này, Trump chỉ thể hiện sự tức giận cá nhân về vụ Bolsonaro, nên rất khó biện minh bằng pháp lý.

Sự can thiệp vào nội bộ tư pháp Brazil

Việc Trump công khai bênh vực Bolsonaro và đe dọa Brazil bằng thuế quan kinh tế vì một vụ án chính trị nội bộ đang gây ra lo ngại lớn về sự lạm dụng quyền lực trong chính sách đối ngoại.

Hậu quả về ngoại giao và thị trường

Giá cam toàn cầu có thể biến động mạnh, đặc biệt nếu Brazil – chiếm 80% sản lượng nước cam toàn cầu – bị loại khỏi thị trường Mỹ.

Quan hệ Mỹ–Brazil có nguy cơ leo thang thành chiến tranh thương mại song phương.

📌 Việc Trump đe dọa áp thuế 50% với Brazil có liên quan rõ ràng đến vấn đề chính trị với Bolsonaro, chứ không đơn thuần là chính sách bảo hộ nông nghiệp.

Mặc dù chưa có sắc lệnh chính thức, ảnh hưởng thị trường đã xuất hiện, đặc biệt với:

Giá cam giảm mạnh tại Brazil

Doanh nghiệp Mỹ lo ngại, kiện chính phủ

Người tiêu dùng Mỹ có thể đối mặt giá cam tăng 25%

Nếu Trump chính thức hóa chính sách này, đây sẽ là tiền lệ nguy hiểm cho việc sử dụng thuế quan như công cụ đe dọa chính trị cá nhân.