Đêm mùa đông rét như cắt da cắt thịt, cụ Phạm Đoàn, 76 tuổi, thôn Quảng Hội, xă Vạn Thắng, huyện Vạn Ninh, tỉnh Khánh Ḥa, cơ thể chỉ như da bọc xương, thức dậy từ 1 giờ khuya, lọ mọ xuống ngâm ḿnh dưới biển ṃ cua bắt ốc kiếm gạo ăn qua ngày.
“Con nước vừa rồi không kiếm đủ gạo, phải mượn hàng xóm 20.000 đồng đắp đổi thêm. Bây giờ phải ráng ṃ cua ốc kiếm tiền trả nợ, mua gạo, nếu dư dành mua hộp bánh cúng ông bà mấy ngày tết” – cụ Đoàn nói
“Nước biển cạn lúc nào là dậy đi lúc đó. Mùa đông nước thường cạn về khuya: 12 giờ đêm, 1 giờ, 2 giờ… Mắt mũi tui ḷa nḥa hết rồi, đi ban đêm không thấy ǵ hết, phải nhờ mấy đứa trẻ đi trước dẫn đường. Qua mấy cái dây neo ghe, mấy đứa phải hô: “Coi chừng dây neo”, rồi đạp chân xuống cho tui bước qua. Trời tối như mực, đêm nào cũng vấp đá, vấp dây ngă nhào cổ” – cụ Đoàn kể về con đường đi hành nghề vô vùng gian khổ của ḿnh.
Dù kiếm ăn đêm dọc bờ biển nhưng điều rất nguy hiểm là cụ không biết bơi. Cụ cho biết nhiều lần sém chết trong đêm tối.
Cụ Đoàn kể: “Có lúc đang ṃ cua ốc tui bị những con sóng to xô ngă, nước “đè” lên cả đầu. Tui phải dùng hai tay bấu xuống đất, sợ nước kéo ra ngoài sâu. C̣n lội đi bị sụp hầm, sụp hố nước sâu uống nước no cả bụng th́ xảy ra như cơm bữa. Sợ nhất là mấy ghe giă cào vào bờ lúc 2-3 giờ sáng, cứ đẩy thúng chai đi ào ào va vô người ḿnh lúc nào không hay”.

Cụ vừa từ dưới biển lên, người run lẩy bẩy

Chân bị miểng chai cắt máu chảy nhiều, cụ phải nhai thuốc lá đắp cầm máu

Cụ đang xem cân số ốc, ṣ vừa ṃ được

Từ 1 giờ sáng đến gần 11 giờ trưa trong bụng không có hột cơm, ngâm ḿnh trong giá rét… nhưng chỉ bán được 17.000 đồng. Giá trị cả ngày lam lũ chỉ thu được 10.000-20.000 đồng, gặp lúc sóng to gió lớn chỉ được 5.000-7.000 đồng