Chuyện này tôi đă định viết từ lâu, từ sau khi có Hội thảo “Tác động của Truyền thông Xă hội lên tác nghiệp Báo chí” diễn ra tại Hà nội cuối tháng 12.2012. Khi ấy h́nh như sự ngờ vực của tôi bấy lâu nay càng được khẳng định rơ ràng hơn. Khi đó, tôi đă từng trao đổi với một người quen, chủ một trang website báo chí lề trái khá lớn. Nhưng anh bạn nói nó là vấn đề tế nhị nên tôi đành cất đi. Hôm nay, ngày cuối năm, nhưng cây đang lặng mà gió chẳng đừng. Họ lại "chơi" ḿnh rồi, thôi đành giở ra viết tiếp để chuyện vớ vẩn khỏi ám ảnh ḿnh khi sang năm mới vậy.
ABS (ngồi giữa) chủ tọa phiên hội thảo
Tự do báo chí hay tự do thông tin là một trong những quyền căn bản nhất của con người, được hầu hết các quốc gia công nhận bằng văn bản luật, thậm chí Hiến pháp của từng quốc gia cũng đề cập tới. Bản Tuyên ngôn Nhân quyền cũng đề cập và công nhận quyền tự do này của mỗi công dân. Ở Việt nam cũng vậy, quyền Tự do báo chí hay tự do thông tin được ghi nhận tại điều 69 Hiến pháp và Việt nam cũng là thành viên tham gia kư Công ước quốc tế về quyền con người từ năm 1986. Như vậy về mặt pháp lư, Tự do báo chí hay tự do thông tin của công dân ở Việt nam được ghi nhận như một thứ quyền con người. Song trên thực tế điều đó có được thực hiện một cách đầy đủ theo Hiến pháp - pháp luật lớn nhất hay không? Câu trả lời cho câu hỏi này tưởng rất dễ, nhiều người sẽ sẵn sàng kết luận rằng quyền Tự do báo chí hay tự do thông tin của công dân ở Việt nam bị vi phạm nghiêm trọng một cách không chần chừ. Cụ thể, ví dụ người đứng đầu cơ quan hành pháp, ông Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đă phát biểu công khai một ư kiến bị cho là vi phạm Hiến pháp "Kiên quyết không để tư nhân hóa báo chí dưới mọi h́nh thức; không để bất cứ tổ chức, cá nhân nào lợi dụng, chi phối báo chí phục vụ lợi ích riêng.". Đó cũng là nội dung cơ bản Chỉ thị 37 hồi năm 2006, để thực hiện kết luận của Bộ Chính trị về biện pháp tăng cường lănh đạo, quản lư báo chí.
Cũng có người sẽ dẫn ra báo cáo của tổ chức Phóng viên không biên giới khẳng định Việt Nam không có truyền thông độc lập. Hay Việt Nam xếp hạng gần cuối trong bảng xếp hạng về chỉ số tự do báo chí. Báo chí, truyền h́nh và radio đều nằm dưới sự điều khiển của chính quyền. Với dẫn chứng bốn cơ quan chính là Thông tấn xă Việt Nam Đài Truyền h́nh Việt Nam, Đài Tiếng nói Việt Nam và báo Nhân Dân đều được phối hợp để thi hành tuyên truyền cho Đảng Cộng sản Việt Nam và chính phủ Việt Nam. Hay theo tổ chức Freedom House công bố ngày 1 tháng 5, 2012 th́ Việt Nam đứng hạng thứ 182 trên 197 quốc gia thế giới, đồng hạng với Ả Rập Saudi, Bahrain, Lào và Somalia. So với các nước khác ở Đông Á th́ Việt Nam chỉ hơn Bắc Hàn (đội sổ), Miến Điện và Trung quốc. Với dẫn chứng, hiện khoảng 10 nhà báo và nhà bất đồng chính kiến mạng đang bị ở tù "v́ những phát biểu của họ". V.v...
Tuy vậy, cá nhân tôi cho rằng những nhận định trên là chưa hoàn toàn đúng, có lẽ chỉ mới đúng một nửa v́ trên thực tế hiện nay th́ sự tự do báo chí hay tự do thông tin ở Việt nam vẫn tồn tại mà chỉ là sự thiên lệch có chủ ư và không công bằng. Nói đến đây sẽ có không ít người giăy nảy lên và cho rằng tôi là đặc công đỏ, là Phạm Xuân Ẩn hay gián điệp dân chủ...etc đang ca ngợi cho thứ dân chủ của cộng sản. Tôi ca ngợi hay không ca ngợi cho sự dân chủ kiểu của cộng sản hay không, xin xem tiếp sẽ biết tôi nói đúng hay sai?
Những ai ưa thích t́m hiểu thông tin thời sự, đặc biệt là tin tức thế sự về chính trị xă hội không thể không biết đến Nhật báo BA SÀM (ABS), một trang thông tin đa chiều với slogan "Cơ quan ngôn luận của THÔNG TẤN XĂ VỈA HÈ". Đây là một trang thông tin, bên cạnh các thông tin khác do thành viên của ABS viết, dịch hoặc đánh máy lại các thông tin từ bản tin của TTX Việt nam và những bài của các tác giả khác mà họ cảm thấy tâm đắc. Đặc biệt không thể không nhắc đến mục Điểm tin hàng ngày, là tổng hợp các đường links từ các trang mạng, blog khác bằng tiếng Việt trên toàn cầu. Cho dù có người cho rằng ABS chẳng qua là một cái kệ gỗ, nhưng cá nhân tôi cũng không hẳn đồng t́nh với nhận xét đó, mà hàng ngày tôi vẫn đọc trang ABS để lấy tin để đăng cho trang Tin tức hàng ngày của chúng tôi. Tôi là người thực tế, lấy hiệu quả công việc làm trọng, thay v́ đi t́m kiếm tin tức từ các blog khác th́ trang ABS cũng như trang Dân luận, X-cafe, Dân làm báo, Đàn chim Việt, DCV online, Viet-studies... là những trang tôi theo dơi hàng ngày. Mục đích cũng chỉ là đọc để biết và đưa tin cho bạn đọc. Tôi ủng hộ sự tồn tại của trang ABS, v́ ít nhất nó cũng là một chỗ phát tán và đưa thông tin đến bạn đọc.
Ông Lưu Đ́nh Phúc, Trưởng pḥng Quản lư báo chí TW (Cục Báo chí- Bộ Thông tin và Truyền thông) (đứng phát biểu), ông Nguyễn Hữu Vinh, chủ trang ABS (ngồi giữa) và PGS-TS Đoàn Thế Hanh, Ủy viên BBT Tạp chí Cộng sản (ngồi bên trái ông Vinh)
Quan hệ của tôi với ông Nguyễn Hữu Vinh, chủ trang ABS trước đây là quan hệ giữa một blogger với blogger, cũng đôi lần thư đi thư lại. Trang ABS đă từng đăng các bài viết của tôi, đưa trang Tin tức Hàng ngày và blog Kami vào danh sách các trang web-blog đỉnh và cũng hay điểm tin từ các trang website và blog của tôi. Và kể từ khi tôi có các bài viết không phù hợp với tư tưởng hay suy nghĩ của ông Nguyễn Hữu Vinh, chủ trang ABS th́ trang Tin tức Hàng ngày và blog Kami bị loại bỏ khỏi danh sách. Đó là chuyện b́nh thường, quyền của họ không có ǵ đáng nói. Chỉ đến khi tôi viết bài "Về phong trào "Con đường Việt Nam" bày tỏ sự không đồng t́nh với nhận định của ABS khi vội vă kết luận rằng "Phong trào Con đường Việt Nam” của ông Lê Thăng Long là "cạm bẫy, đó là chim mồi hay là kịch bản của chính quyền dựng lên để bắt những người bất đồng chính kiến nếu tham gia" và đưa ra các bằng chứng thể hiện rằng trang ABS tồn tại được trên sự thỏa hiệp với chính quyền trong việc đưa tin tức. Cụ thể như lời giải thích như ABS hay là nick name của ông Nguyễn Hữu Vinh cựu sĩ quan an ninh, đă thừa nhận trong mục Điểm tin ngày 17/6rằng “Phải nói rơ ra như vậy, bởi v́ BS luôn xác định cho ḿnh và các cộng sự là cần có sự trao đổi, cảm thông nhất định giữa những người cầm quyền và dân chúng nói chung, giữa cư dân mạng và cơ quan chức năng nói riêng, dù trong bất cứ hoàn cảnh nào. Cũng chính v́ vậy mà sau khi đưa đường link mấy chục trang web mang tên các vị lănh đạo, rồi đọc bài viết trên Quân đội ND ám chỉ đó là các trang mạo danh, BS đă gỡ bỏ. Trước đó, theo đề nghị trực tiếp của cơ quan chức năng, BS cũng đă bỏ đường link tới một trang blog (xin không nêu tên ở đây)”. (Xem ở đây)
Việc một blogger thỏa hiệp với chính quyền để tồn tại là quyền của họ, nó cũng có thể gọi là sự khéo léo để tồn tại, nếu phía ta (xu hướng cổ vũ cho dân chủ tự do) vẫn có lợi. Nhưng có lẽ trang ABS được cho phép tồn tại để đổi lại làm cái việc nuôi quân ba năm để đánh một trận. Mà Phong trào Con đường Việt Nam” của ông Lê Thăng Long là một nạn nhân. Sở dĩ nói Phong trào Con đường Việt Nam” của ông Lê Thăng Long là một nạn nhân v́ họ bị mang tai tiếng là cánh tay nối dài của đảng CSVN trong một thời gian quá dài. Đến nay th́ ai cũng rơ, chắc chắn Phong trào Con đường Việt Nam” của ông Lê Thăng Long không phải là cánh tay nối dài của đảng CSVN. Mà h́nh như ABS đă và đang tự biến ḿnh làm cái nhiệm vụ của cánh tay nối dài của đảng CSVN th́ phải?
Tôi là một người thẳng thắn, với quan niệm của cá nhân tôi trong việc viết bài là bảo vệ lẽ phải, cổ vũ cái đúng, phê phán cái xấu. Bất kể là ai, thuộc phe chính kiến nào. Dân chủ mà sai tôi cũng phê phán, cộng sản mà đúng tôi cũng khen và ngược lại. V́ tôi quan niệm có như thế th́ dân trí xă hội mới tiến bộ được, khi dân trí tiến bộ th́ mới có thể bàn đến những chuyện khác lớn hơn. Cái suy nghĩ ấy của tôi nó khác với suy nghĩ của số đông người Việt mà họ hay nói với tôi rằng "nó không có lợi cho phong trào". Và lập tức họ sẽ chụp cho tôi cái mũ là đặc công đỏ, là Phạm Xuân Ẩn hay gián điệp dân chủ...etc như một số người chưa có đủ nhận thức về quyền tự do dân chủ khi bị động chạm đến. Như Quan làm báo, Lê Nguyên Hồng... ra sức bịa đặt, vu khống hay kể cả lấy ảnh hay tên của người khác để vu khống cho tôi. Và cánh tay nối dài của đảng - ABS cũng tiếp tay cho họ và lợi dụng để bôi nhọ cá nhân tôi. Đó chính là v́ sao blogger Nguyễn Đại, một cây viết cho Dân luận trong bài "Nguyễn Đại - Quan Làm Báo và tôi, chị Từ Huy và anh Đông La" cho rằng "Cái câu chuyện quá vô lư. Nó vô lư đến độ như một tiểu phẩm hài. Để cười chứ không phải để tranh luận" và "Có một chút buồn là trang tôi ưa thích - anhbasam - cũng đăng bài này.". Một bài nực cười như trẻ con của Lê Nguyên Hồng khi cho rằng Kami là Nguyễn Đại, phải chăng đây là hệ quả của một việc làm có chủ ư của người không ngay thẳng?
Sẽ có người cho rằng nói ABS là cánh tay nối dài của đảng th́ có quá và có bằng chứng ǵ không? Tôi đă nói bất cứ cái ǵ th́ phải có đủ bằng chứng th́ tôi mới nói. Muốn hiểu thế nào là cánh tay nối dài của đảng th́ hăy t́m hiểu vềchế độ toàn trị của đảng CSVN để thấy hết được sự nguy hiểm. Nghĩa là mọi tổ chức xă hội đều phải chịu sự lănh đạo của đảng CSVN, kể cả tổ chức tôn giáo trước đây và truyền thông mạng lề trái bây giờ cũng không loại trừ. Đây là một âm mưu hết sức thâm độc của đảng CSVN, chính v́ lẽ đó mà nhiều người cả trong lẫn ngoài nước vẫn nghĩ rằng ở Việt nam người ta vẫn có quyền tự do, hầu như trong mọi lĩnh vực. Kể cả lập hội nuôi chim cá cảnh và sự tự do báo chí, c̣n có cả Thông tấn xă vỉa hè của ABS ngang nhiên đưa cả các tin tức chống đối, tuyên truyền chống lại nhà nước Cộng ḥa Xă hội Chủ nghĩa Việt nam. Mà chủ blog ABS vẫn ngang nhiên tồn tại dưới danh nghĩa Giám đốc của Công ty TNHH VPI - Công ty cung cấp dịch vụ Điều tra tư - THÁM TỬ TƯ đầu tiên tại Việt Nam có văn pḥng tại Số 5-ngách 2-ngơ 4D-phố Đặng Văn Ngữ-quận Đống Đa- Hà Nội.
Đây chính là lư do cá nhân tôi khẳng định quyền Tự do báo chí hay tự do thông tin của công dân ở Việt nam bị vi phạm nghiêm trọng chưa hoàn toàn đúng, có lẽ chỉ mới đúng một nửa v́ trên thực tế hiện nay th́ sự tự do báo chí hay tự do thông tin ở Việt nam vẫn tồn tại. Sự tồn tại này sẽ được chấp nhận nếu đảng và chính quyền có lợi là chắc chắn. Hay nói một các khác, thẳng thắn là đảng CSVN đă thông qua Nhật báo BA SÀM "Cơ quan ngôn luận của THÔNG TẤN XĂ VỈA HÈ" để luồn bàn tay lông lá của họ để định hướng và thao túng truyền thông lề trái. Đơn giản, chỉ một người có hành vi phát tán và tuyên truyền các thông tin chống lại nhà nước Cộng ḥa Xă hội Chủ nghĩa Việt nam như đăng tải hàng ngày trên trang ABS th́ chỗ đến chắc chắn không ngoài nhà tù. Con ông cháu cha cỡ TS. Luật Cù Huy Hà Vũ mà rồi kết cục thế nào chắc không cấn nhắc lại. Vậy v́ sao trang ABS đăng tải các thông tin từ các blogs "phản động", trái với tinh thần Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đă yêu cầu các cơ quan chức năng của Việt Nam điều tra xử lư các trang mạng được cho là đăng tải nội dung chống đảng và Nhà nước, trong đó nêu đích danh các trang "Dân làm báo", "Quan làm báo" và "Biển Đông" theo tinh thần Công văn số 7169 /VPCP-NC. Tại sao lại có chuyện ngược đời như thế? Đă đành chính quyền cũng tiến hành chặn tường lửa đối với trang ABS, nhưng đó chỉ là tṛ con nít. Giờ đây chặn hay không chặn th́ kết quả cũng y như nhau, v́ mọi người đều có thể vượt được dễ dàng mà không có bất kỳ trở ngại ǵ.
Nói có sách, mách có chứng. Đó là ngày 24/12/2012, tại Trụ sở Liên hiệp các hội KHKT Việt Nam ( Số 53 Nguyễn Du – Hà Nội ), đă diễn ra Hội thảo “Tác động của Truyền thông Xă hội lên tác nghiệp Báo chí”. Đại biểu tham dự là các chuyên gia, các nhà báo, đại diện các cơ quan ban ngành quan tâm đến truyền thông, có những kinh nghiệm, quan điểm về chủ đề liên quan. Được biết, đây là hoạt động được Bộ Ngoại giao Anh hỗ trợ thông qua Đại Sứ quán Anh tại Hà Nội. Và điều đặc biệt theo như trong ảnh minh họa, trên bàn chủ tŕ hội nghị này, người ta thấy ông Lưu Đ́nh Phúc, Trưởng pḥng Quản lư báo chí TW (Cục Báo chí- Bộ Thông tin và Truyền thông) (đứng phát biểu), ông Nguyễn Hữu Vinh, chủ trang ABS (ngồi giữa) và PGS-TS Đoàn Thế Hanh, Ủy viên BBT Tạp chí Cộng sản (ngồi bên trái ông Vinh). Được biết, hội nghị này ngoài những người được mời tham dự, th́ những cá nhân khác ai đến dự cũng được. Nhưng muốn phát biểu th́ phải đăng kư và thời gian cũng hết sức sít sao như tuyên bố của chủ tọa hội nghị. Th́ việc ngồi ghế giữa của các vị chủ tọa chủ tŕ hội nghị của ông Nguyễn Hữu Vinh, chủ trang ABS chắc chắn là không phải là chuyện t́nh cờ!. Từ vị trí của ông ngồi người ta sẽ có quyền đặt câu hỏi "Không hiểu ông Nguyễn Hữu Vinh, chủ trang ABS đến dự với tư cách ǵ và đang giữ vai tṛ ǵ trong hội nghị này? Phản động chống đối hay người trong ngành?". Ai bảo Việt nam không có tự do ngôn luận, tự do báo chí, th́ cứ từ cái này để tự hiểu xem có hay không?. Đấy, oách chưa, họ bắn một mũi tên được mấy mục đích?
Trên mạng họ hay bảo có chuyện chính quyền hay mở các trang web để ḥng t́m IP và cài mă độc nhằm đánh cắp thông tin của những người bất đồng chính kiến th́ tôi không tin. Nhà nước sao bắt cho xuể, bây giờ dân chửi thẳng vào mặt công an họ c̣n không sợ, ai bây giờ c̣n sợ không dám chửi nhà nước? Nhưng chuyện đảng và chính quyền để cho phép những trang phản động, tuyên truyền và phát tán các thông tin chống đảng và nhà nước như trang ABS tồn tại một cách ngang nhiên là v́ sao? Nếu hiểu thực chất là một chiêu khổ nhục kế nhằm mục đích để luồn bàn tay lông lá của họ để định hướng và thao túng truyền thông lề trái th́ sẽ dễ hiểu. Nhưng có cái là chính quyền họ không tham, được cái nọ phải mất cái kia. Ngoài việc định hướng thông tin lề trái mà ABS phải cố gắng tận dụng, th́ cái quan trọng là chờ đợi. Chờ ba năm làm một cú to như tung tin để phá "Phong trào Con đường Việt Nam” của ông Lê Thăng Long là một ví dụ điển h́nh, bài học nhớ đời. Tương tự, trang ABS cũng hay đưa và b́nh luận các thông tin không tốt về tôi khi có cơ hội cũng thế. Phải chăng là anh ta sợ tôi?. Sợ tôi biết hơi bị nhiều, kể cả chuyện ABS đang làm ǵ, nhận nhiệm vụ từ ai với mục đích ǵ? Như anh Phạm X. B, hiện là trưởng một pḥng nghiệp vụ ở (...) Thành phố, con trai một cán bộ cao cấp trong ngành công an đă nghỉ hưu, sáng hôm rồi ngồi cafe khi nói chuyện xung quanh ván đề ABS là ai, làm cho ai th́ anh có bảo vui tôi "mày chỉ cần nói tên anh là nó biết mày biết rơ thông tin về nó".
Ḿnh biết cũng chẳng muốn nói ra chuyện này, đó chuyện riêng của họ. Nói ra, để hạ uy tín của người khác bắng những chuyện vô căn cứ th́ cũng chứng tỏ ḿnh cũng chẳng ra ǵ. Vả lại hơn ai hết, cánh tay nối dài ABS phải biết nếu tôi là chim mồi của đảng CSVN th́ nghiễm nhiên tôi và anh ta phải đứng chung chiến tuyến. Vậy mà ABS đang cổ súy cho chủ trương của đảng và chính quyền là vận động cho nhân dân góp ư cho Dự thảo sửa đổi Hiến pháp năm 1992, để khẳng định tính chính danh hợp pháp của chính quyền. Th́ có lư ǵ tôi lại tẩy chay (boycott), quay lưng lại với tṛ lừa bịp ấy? Nói như thế nghĩa là tôi và ABS không hề chung chiến tuyến.
Nói ra để muốn các anh nên trật tự, đừng suy diễn đặt điều, như hôm nay trong mục Điểm tin ngày 9.2.2012, ABS có bảo tôi là chim mồi (!?). Không biết anh muốn tôi mồi ai và mồi cho ai? Việc khi tôi viết bài "V́ sao tôi không góp ư và kư kiến nghị sửa đổi Hiến pháp?" thể hiện quan điểm của cá nhân tôi. Hay việc được GS. Trần Hữu Dũng chủ trang Viet-studies cho đăng, khen ngợi bài viết của tôi và cho rằng nhiều người sẽ tâm đắc về bài viết này là quan điểm của GS và đó là quyền tự do ngôn luận và đa nguyên tư tưởng. Sao ABS phải sợ điều đó và chỉ trích GS Trần Hữu Dũng khi cho rằng "Thế nhưng, có lẽ nhiều trí thức trong, ngoài nước là bạn hữu hoặc có thiện cảm với chủ trang Viet-Studies sẽ phải bất ngờ khi ở đó chỉ cung cấp bản tải xuống (download) của “Kiến nghị 72” và Dự thảo Hiến pháp 2013 đi kèm, mà không cho đăng “trang trọng” như bài này: V́ sao tôi không góp ư và kư kiến nghị sửa đổi Hiến pháp? (RFA Blog Kami 5-2-13), thậm chí có thể c̣n “lạ” hơn khi đọc lời b́nh ngắn theo kiểu Ḷng vả cũng như ḷng sung của chủ trang cùng việc trích dẫn một đoạn “quan trọng”: “Nhiều người sẽ rất tâm đắc với bài này. (Tác giả huỵch tẹt: “..việc đi bầu, cũng như việc góp ư hay kư kiến nghị cho bản Dự thảo sửa đổi Hiến pháp 1992 vô t́nh chúng ta tiếp tay cho họ nói dối và lừa bịp công luận quốc tế”)"? Cho dù điều đó nó có đi ngược lại với yêu cầu của đảng, của cấp trên ABS th́ là việc của các anh. Hay anh sợ và bảo tôi định mồi cho nhiều người khác tẩy chay việc góp ư và kư Kiến nghị sửa đổi Hiến pháp 1992 - tṛ hề bịp bợm của đảng CSVN, mà những người có chút lương tri không thể chấp nhận và tiếp tay cho hành động dối trá, bịp bợm ấy.
Có lẽ không phải nói nhiều, chỉ riêng chuyện ABS phê phán tôi v́ không đồng t́nh ủng hộ chính quyền trong việc góp ư sửa đổi Hiến pháp 1992 như anh ấy cũng thừa đủ biết rằng anh ta ủng hộ ai hay đứng về phía nào? Nếu v́ nhiệm vụ th́ thôi khỏi nói.
Người Việt có câu "Chân ḿnh th́ lấm mê mê/ Lại cầm bó đuốc mà rê chân người" trong trường hợp này đối với ABS quả là không sai? Rành rành ông ta là đă và đang làm cái nhiệm vụ của cánh tay nối dài của đảng CSVN nhằm mục đích thao túng và định hướng truyền thông lề trái. Biết thế th́ nên kín đáo, âm thầm để làm. Vậy mà ông ta không biết thân mà c̣n đi làm cái nhiệm vụ bôi nhọ tổ chức hay các cá nhân khác để nhằm mục đích ǵ? Sai lầm nhất là ông ta chỉ trích và cho rằng GS. Trần Hữu Dũng cũng "Ḷng vả cũng như ḷng sung" với Kami, một kẻ chim mồi hay gián điệp dân chủ? Vây là sao, có phải v́ ông ta không thao túng và định hướng GS. Trần Hữu Dũng không được th́ cho rằng GS là kẻ xấu?
.
Vậy tôi sẽ xung phong là kẻ xấu theo cách nghĩ của ABS, để chứng minh cho dư luận thấy ai là gián điệp dân chủ, ai là chim mồi theo cách gọi của ABS và ai là cánh tay nối dài của đảng CSVN trong hệ thống truyền thông lề trái! Chỉ muốn ABS - ông Nguyễn Hữu Vinh nên xem lại, ông lấy tư cách ǵ để "lên lớp" cho GS. Trần Hữu Dũng và tôi (Kami)? Nếu không phải là đang ông tranh phần việc của báo Quân đội Nhân dân?
Giáp giao thừa 29 Tết, ngày 09 tháng 2 năm 2013
© Kami - RFA Blog's
* Bài của tác giả gửi tới TTHN