Chỉ c̣n không đầy 20 ngày nữa, Tổng thống Philippines Benigno Aquino chính thức kết thúc nhiệm kỳ. Hôm nay 12.6 ông đă kêu gọi người dân nước này bảo vệ tự do và dân chủ, đặc biệt là phải cảnh giác với rất nhiều điều có thể xảy ra tại nước ḿnh. Đồng thời ông c̣n cảnh báo sự kinh hoàng của lệnh thiết quân luật dưới thời nhà độc tài quá cố Ferdinand Marcos có thể xảy ra lần nữa.
Tổng thống Aquino (trái) và người kế nhiệm Duterte.
Trong bài phát biểu Ngày Độc lập cuối cùng trước khi hết nhiệm kỳ vào 30.6, ông Aquino ca ngợi sự chuyển đổi của Philippines dưới thời ông, từ một "người ốm yếu của Châu Á" thành một trong những nền kinh tế tăng trưởng nhanh nhất.
Ông nói rằng những tiến bộ đó diễn ra mà không có sự coi thường pháp quyền, tiến bộ và nhân quyền.
Trong khi Philippines chuẩn bị thay đổi lănh đạo, một số người lo ngại người kế nhiệm của ông, tân tổng thống Rodrigo Duterte, thị trưởng thành phố Davao, sẽ có con đường đồng tài hơn.
Trong phát biểu, ông Aquino có chiếu video về việc cha ông cùng toàn thể gia đ́nh ông phải chịu đựng như thế nào những năm thiết quân luật. Cha ông bị ám sát năm 1983 tại sân bay Quốc tế Manila, 3 năm trước khi có cuộc nổi dậy hàng loạt lật đổ Marcos.
"Nếu chúng ta không cảnh giác, điều đó có thể xảy ra lần nữa" - ông nói. Buổi lễ có sự tham dự của các nhà ngoại giao nước ngoài, các quan chức chính phủ hàng đầu và các doanh nhân cao cấp.
"Giờ đây khi chúng ta bước vào một chương mới trong lịch sử, chớ quên rằng tự do cần được bảo vệ và nuôi dưỡng, chúng ta phải cố gắng đạt được và đấu tranh cho tất cả những ǵ liên quan" - ông Aquino nhấn mạnh.
Tổng thống mới được bầu Duterte rất được ḷng dân chúng cho dù ông có những phát biểu đầy cực đoan, như giết tội phạm không cần xét xử, nói đùa về nạn nhân bị cưỡng hiếp và bị giết, tuyên bố ám sát nhà báo tham nhũng dù sau đó ông có sửa lại phát biểu này.
Duterte cũng nói rằng ông sẽ cho chôn cựu lănh đạo Marcos tại nghĩa trang "các anh hùng" của Philippines, bất chấp sự phản đối mạnh mẽ dẫn đầu là gia đ́nh Aquino.
Con trai ông Marcos hôm qua cho biết, di hài của ông hiện đang được để trong quan tài kính tại một bảo tàng ở thành phố quê hương Ilocos Norte, có thể được chuyển tới nghĩa trang các anh hùng vào tháng Chín.
Tháng trước, trong chiến dịch tranh cử, ông Aquino đă cảnh báo rằng ông Duterte mang những nguy cơ tương tự như lănh đạo phát xít Adolf Hitler.
Duterte đă hứa chấm dứt tội phạm trong ṿng 6 tháng kể từ khi ông lên nắm quyền bằng việc ra lệnh các lực lượng an ninh giết hàng chục ngh́n nghi phạm tội phạm, sau đó sẽ tự ân xá cho ḿnh nếu ông bị cáo buộc giết người hàng loạt.
Thậm chí ông c̣n kêu gọi công dân b́nh thường giết tội phạm.
Ngay cả những nhân vật chống tội phạm mạnh nhất ở Philippines đă cảnh báo, sự xúi giục như trên có thể dẫn tới sụp đổ pháp quyền và gây ra luật lệ đám đông.
Therealtz © VietBF