VBF-Với dự án 1,5 tỷ đô Bắc Triều Tiên đang lên kế hoạch hốt bạc. Một thành phố đã được lãnh đạo độc tài Kim chọn ra để làm địa điểm du lịch. Nhưng cũng thành phố này là nơi phát triển vũ khí hạt nhân.
Thành phố biển Wonsan vốn là một khu nghỉ dưỡng ưa thích của gia đình lãnh đạo Triều Tiên và mới đây đã được ông Kim Jong Un tận dụng làm bãi thử các loại vũ khí quân sự. Vậy lý do ẩn sau quyết định kỳ lạ này của chính quyền Bình Nhưỡng là gì?
Reuters cho hay nhà lãnh đạo Triều Tiên đang có kế hoạch tái xây dựng thành phố 360.000 dân này thành địa điểm thu hút khách du lịch với giá trị lên đến hàng tỷ USD. Bên cạnh đó, thời gian qua, ông Kim cũng cho tiến hành phóng thử gần 40 tên lửa tại địa điểm này như một phần kế hoạch phát triển chương trình vũ khí hạt nhân của Bình Nhưỡng.
Theo chuyên gia kinh tế ĐH Kyungnam, Hàn Quốc, Lim Eul-chul: “Nhiều người ngoài nghe thì có vẻ điên rồ khi nhà lãnh đạo Triều Tiên lại muốn thử tên lửa ở một nơi mà ông cũng muốn phát triển kinh tế, song đó lại chính là cách mà ông Kim Jong Un điều hành đất nước của mình”.
Những nhà nghiên cứu và các chuyên gia thông thạo vấn đề cũng nhận định, sự kết hợp giữa du lịch và vũ khí hạt nhân chính là tượng trưng cho chiến lược lãnh đạo của Kim Jong Un.
Lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un quan sát một cuộc tập trận. Nguồn: Reuters
Kế hoạch phát triển thành phố Wonsan của Triều Tiên lần đầu công bố năm 2014. Kế hoạch này đã được Bình Nhưỡng công khai thông qua các cuốn sách hướng dẫn phát hành bằng tiếng Triều Tiên, Trung Quốc, Nga và tiếng Anh trong hai năm 2015 và 2016.
Theo đó, Triều Tiên đã “khoe” rằng các nhà đầu tư nước ngoài đã đổ vào khoảng 1,5 tỷ USD cho khu vực Wonsan, rộng hơn 400km2. Ông Kim đã cho xây dựng một khu nghỉ dưỡng trượt tuyết và một sân bay mới tại đây.
Ngoài ra, kế hoạch xây dựng thành phố biển này còn gồm 140 các di tích lịch sử, 10 bãi biển, 680 các địa điểm thu hút khách du lịch, bốn suối nước khoáng, một vài khu nghỉ dưỡng tắm khoáng, các hồ tự nhiên và “hơn 3,3 triệu tấn bùn dành cho mục đích trị liệu chứng đau thần kinh và viêm ruột”.
Các dự án mời thầu nước ngoài bao gồm khu trung tâm thương mại trị giá 7,3 triệu USD, phát triển trung tâm thành phố trị giá 197 triệu USD và một sân golf trị giá 123 triệu USD.
Kế hoạch phát triển du lịch thành phố Wonsan được dịch ra tiếng Anh. Nguồn: Reuters
Vị trí đặc biệt trong trái tim ông Kim
Wonsan mang một biểu tượng sức mạnh đối với chế độ của ông Kim bởi đây là nơi cố lãnh tụ Kim Nhật Thành, ông nội của Kim Jong Un, sáng lập ra CHDCND Triều Tiên cuối thời kỳ Nhật Bản đô hộ năm 1945 và cũng là nơi mà binh lính Liên Xô đổ bộ xuống đầu tiên.
Tượng của hai cố lãnh đạo Triều Tiên được đặt ở trung tâm, nơi khách du lịch có thể tới cúi chào và đặt hoa nhựa ở dưới. Bên cạnh khu nghỉ dưỡng của gia đình ông Kim là Trại hè thiếu nhi Songdowon, nơi chào đón những tình nguyện viên trẻ từ các nước Liên Xô cũ trong nhiều thập kỷ qua.
Khi Kim Jong Un được chọn làm người lãnh đạo đất nước năm 2009, ông đã đạt được một số thành tựu. Theo Kim Young-Hui, người đứng đầu nhóm các nhà nghiên cứu Triều Tiên tại Ngân hàng phát triển Hàn Quốc, nếu ông Kim có thể phát triển được Wonsan thì hình ảnh của ông sẽ được gắn với danh xưng “nhà xây dựng vĩ đại”.
“Ông ấy có những lý do chính trị mạnh mẽ để phát triển Wonsan”, bà Kim Young-Hui cho biết. Bà Kim là người gốc Wonsan nhưng đã rời Triều Tiên sang Hàn Quốc từ năm 2002.
Cố vấn Canada Michael Spavor trò chuyện với ông Kim trên du thuyền năm 2013. Nguồn: Reuters
Michael Spavor, cố vấn người Canada từng uống trà với ông Kim trên du thuyền cá nhân của nhà lãnh đạo Triều Tiên năm 2013, cho biết thành phố này có một vị trí đặc biệt trong trái tim của ông Kim.
“Ông ấy nói với tôi về việc tái phát triển và cải thiện chất lượng cho toàn bộ thành phố và người dân ở đây, cũng như thu hút khách du lịch, doanh nhân tới nơi này”, ông Spavor nói thêm.
Dù Triều Tiên chưa bao giờ chính thức công bố nơi sinh của ông Kim Jong Un nhưng nhiều người dân Wonsan tin rằng lãnh đạo của họ sinh ra tại thành phố này, một phần là bởi vì ông đã quãng thời gian tuổi thơ sống tại khu nghỉ dưỡng.
Đẩy mạnh quân sự và kinh tế song song
Khi ông Kim Jong Un lên nắm quyền, lãnh đạo Triều Tiên từng nói rằng đã đến lúc “cho người dân sinh sống mà không cần thắt chặt các quy định, giới hạn thêm nữa”. Năm 2013, ông Kim đã tiến hành một bước chuyển biến lớn về chính trị. Chính sách của ông gọi là “byungjin” hay “phát triển song song” cả chương trình hạt nhân và kinh tế.
Những số liệu mới nhất của Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ cung cấp cho thấy, Triều Tiên đang sử dụng một lượng lớn GDP cho quốc phòng hơn bất kỳ quốc gia nào trên thế giới, trung bình khoảng 23% từ năm 2004 đến 2014.
Bãi biển đông đúc ở Wonsan. Nguồn: Reuters
Tượng các cố lãnh đạo Triều Tiên ở thành phố Wonsan. Nguồn: Reuters
Trong những cuốn sách giới thiệu về Wonsan, giới chức Triều Tiên hứa hẹn sẽ tạo ra các khoản lợi nhuận “sạch”, bao gồm tỷ lệ hoàn vốn nội bộ đạt mức từ 14% đến 43%. Ví dụ, chuỗi cửa hàng Wonsan cho phép các nhà đầu tư nước ngoài giữ cổ phần lên tới 61,3%, đổi lại, các nhà đầu tư có thể nhận được khoản lợi nhuận ròng hàng năm lên đến 1,3 triệu USD.
Kế hoạch phát triển Wonsan cũng đưa ra những điều kiện hấp dẫn cho các nhà đầu tư nước ngoài, cam kết quyền lợi của họ được nhà nước bảo đảm và họ có thể được hoàn tiền ở bất kỳ đâu mà không có giới hạn. Các nhà đầu tư có thể thuê đất với thời hạn lên tới 50 năm, thậm chí họ cũng có thể cho thuê lại.
Tuy nhiên, cũng còn một số dự án không được thoải mái như vậy. Một trong số đó là đầu tư vào nhà máy sản xuất bia ở Wonsan với mức đầu tư ban đầu là 2,4 triệu USD. Theo đó, các nhà đầu tư nước ngoài sẽ phải chịu thuế giao dịch 15%, thuế quản lý thành phố, thuế tự động và một số loại khấu trừ khác, ngoài ra còn có cả thuế thu nhập 14%. Các khoản khấu trừ này sẽ khiến mức lợi nhuận hàng năm giảm còn một nửa, xuống mức 154.711USD.
Bên cạnh đó là một vài lời đề nghị đầu tư hấp dẫn khác ở ngành du lịch, gồm trang trại trên bờ biển, chuyên sản xuất hải sản “mang lại giá trị kinh tế lớn theo hướng công nghiệp, đáp ứng nhu cầu của khách du lịch vừa xuất khẩu được sản phẩm ra thị trường nước ngoài”, một nhà máy chiếu sáng, một xưởng đồ nội thất và một nhà máy thiết bị câu cá.
Cuộc tập trận bắn đạn thật ở Wonsan tháng 8/2017. Nguồn: Reuters
Tuy nhiên, đối với các lực lượng quân sự, Wonsan không chỉ là nơi để giải trí. Ông Kim thậm chí đã mang theo những quan chức quân sự hàng đầu tới Wonsan năm 2014, tổ chức các hoạt động rèn luyện và thi kỹ năng quân sự.
Tháng tư vừa qua, nhà lãnh đạo Triều Tiên đã sử dụng bãi biển gần sân bay mới ở Wonsan để tiến hành tập trận bắn đạn thật, được truyền thông miêu tả là lớn nhất từ trước tới nay. Cụ thể, “300 khẩu pháo tự hành lớn đã khai hỏa về phía mục tiêu màu trắng được đặt trên hòn đảo nhỏ cách đó 3km”.
Đây không phải là lần đầu tiên Triều Tiên kết hợp quân sự và du lịch. Năm 1998, Seoul và Bình Nhưỡng đã thống nhất mở một phần khu vực Wonsan hiện tại, gọi là núi Kumgang, cho khách du lịch tham quan. Dự án này là biểu tượng của sự hợp tác và nguồn thu ngoại tệ mạnh của Bình Nhưỡng.
Theo số liệu của Chính phủ Hàn Quốc, gần 2 triệu người dân nước này đã tới đây trong hơn một thập kỷ qua. Tuy nhiên, một vụ việc đáng tiếc xảy ra vào tháng 7/2008 khi một binh lính Triều Tiên bắn chết một phụ nữ Hàn Quốc 53 tuổi khi bà đi nhầm vào khu vực quân sự cấm. Bình Nhưỡng cho rằng binh lính của họ đã cảnh báo trước nhưng du khách này không đáp lại nên đã bắn cảnh cáo. Từ đó, Hàn Quốc ngừng tất cả các tour du lịch tới khu vực này.
Bộ Thống nhất Hàn Quốc khẳng định đảm bảo sự an toàn cho người dân Hàn Quốc là một trong những thay đổi cần thiết trước khi hai bên nối lại các tour du lịch.
