|
Tin tức về căng thẳng giữa Nga và Ukraine khiến cộng đồng người Ukraine ở nước ngoài lo ngại. Ngược lại, đồng bào của họ ở trong nước ít tin tưởng sẽ có chiến tranh.
“Tôi không bao giờ nghĩ điều này có thể xảy ra. Điều này quá khủng khiếp, kể cả trong suy nghĩ”, bà Oksana Riwnyj, giáo viên người Ukraine sinh sống tại London, Anh, bật khóc khi nghe tin Nga đang tập trung quân gần biên giới đất nước ḿnh.
Bà Riwnyj là một trong số khoảng 70.000 người Ukraine đang sinh sống tại Anh, cộng đồng đang dơi theo t́nh h́nh tại quê nhà với con mắt đầy lo ngại. Dù được an toàn tại Anh, bà khó có thể có cuộc sống như b́nh thường.
“Tôi cố gắng tiếp tục công việc thường ngày, nhưng t́nh h́nh rất căng thẳng và đáng lo ngại”, bà Riwnyj nói với Guardian. “Tôi không ngủ được v́ cả gia đ́nh tôi ở đó”.
Phương xa lo ngại
Bà Iryna Pereginyak, một trợ giảng người Ukraine tại Anh, cố gắng tỏ ra tích cực. Tuy vậy, người em trai 34 tuổi ở quê nhà của bà đang có khả năng bị động viên nếu chiến tranh thực sự nổ ra.
“Tôi là người rất lạc quan. Nhưng chúng tôi đang sống trong sự sợ hăi và tính đến kịch bản xấu nhất”, bà nói. “Có những lúc tôi phải tắt tivi và chuyển sang xem phim, nhưng mối lo luôn hiện hữu”.Trong khi đó, đối với Diana Palamarchuk, người đến Anh từ năm 11 tuổi và vẫn c̣n gia đ́nh ở lại quê nhà, khó có thể hiểu được t́nh h́nh nếu chỉ theo dơi tin tức trên truyền h́nh.
“Tôi chưa từng đến đó và chứng kiến tận mắt. Khi xem truyền h́nh, bạn cảm thấy như đang xem một bộ phim”, Palamarchuk miêu tả.
Sau khi căng thẳng bùng phát, Palamarchuk được giáo viên hỏi thăm. Tuy vậy, hầu hết bạn bè của cô không biết điều ǵ đang diễn ra.
“Một số người biết, nhưng không nhiều”, Palamarchuk nói. “Điều duy nhất mọi người biết về Ukraine là Chernobyl. Nhiều người vẫn nghĩ Ukraine là nước nghèo, với người dân ‘ngu ngốc’. Không phải như vậy. Đây là một đất nước tươi đẹp. Người Ukraine cũng rất tốt.
Ông Vlodko Pawluk, lănh đạo chi nhánh London của Hội người Ukraine tại Anh, đang điều phối các nỗ lực nhằm quyên góp tiền để gửi về quê nhà. Số tiền này sẽ được sử dụng để giúp đỡ binh sĩ tuyến đầu và những người mất nhà cửa cho xung đột.
Theo ông Pawluk, dù người Ukraine trân trọng sự trợ giúp từ Anh và Mỹ, họ không tránh khỏi cảm giác cay đắng. “Kể từ khi Crimea bị sáp nhập năm 2018, mọi người đều biết chuyện này sẽ sớm xảy ra. Nhưng phương Tây đă không làm ǵ trong 8 năm qua”, ông nói.
“Tôi không biết phải nói ǵ với họ hàng của ḿnh. Tôi cảm thấy tội lỗi v́ được an toàn ở đây, trong khi họ gặp nguy hiểm”, Natalia Ravlyuk, một quản lư ngành bán lẻ, miêu tả t́nh h́nh là “đáng sợ”. “Tôi muốn làm ǵ đó để mọi thứ trở lại b́nh thường. Nhưng chúng tôi có thể làm ǵ?”.
Quê nhà b́nh tĩnh
Trái ngược với nỗi lo của cộng đồng người Ukraine tại Anh, nhiều đồng bào của họ ở quê nhà dường như không tin tưởng một cuộc chiến sẽ nổ ra giữa Ukraine và “người khổng lồ” láng giềng.
Nhiều người Ukraine, bao gồm cả Tổng thống Volodymyr Zelensky, tuyên bố họ hiểu rơ nguy cơ từ Nga, nhưng không tin tưởng mối đe dọa đă “cận kề” như những ǵ người Mỹ tuyên bố.
“Tôi bắt đầu thấy khó chịu với vấn đề này”, một cựu nghị sĩ Ukraine giấu tên nói với Guardian. “Tôi rất thân phương Tây, nhưng các tin tức về cuộc tấn công khiến tôi gợi nhớ đến tin đồn vô căn cứ trên các kênh Telegram của Nga, với nguồn tin vô danh và thông tin bí mật”.
“Sự kích động thái của truyền thông rất gây khó chịu. Bạn bắt đầu mất ḷng tin vào chính phủ, vốn chỉ khuyên chúng tôi giữ b́nh tĩnh”, cựu nghị sĩ trên cho biết.Trả lời Economist, Yulia, 26 tuổi, cư dân thành phố Kharkiv tại miền Đông Ukraine, có chung quan điểm.
“Đương nhiên tôi có nghi ngờ, nhưng tôi chắc chắn 80% là Nga sẽ không tấn công Ukraine”, cô nói. “Tôi trấn an bạn bè và khuyên họ suy nghĩ tích cực. Tổng thống nói: Đừng hoảng sợ. Tại sao phải lan truyền các tin đồn như vậy?”.
Tuy vậy, điều này không có nghĩa là người Ukraine không chuẩn bị cho chiến tranh. Đằng sau sự b́nh tĩnh bên ngoài, nhiều người Ukraine đang lên kế hoạch đề pḥng t́nh huống khẩn cấp xảy ra.
Tại thủ đô Kiev, khó có thể mua được một máy phát điện vào thời điểm này. Các hầm rượu, nhà ga tàu điện ngầm và cả các câu lạc bộ đă được huy động để trở thành hầm tránh bom nếu Không quân Nga tấn công.
Hôm 12/2, hàng ngh́n người Ukraine tập trung tại thủ đô Kiev để diễu hành và bày tỏ t́nh đoàn kết. Người biểu t́nh mang theo cờ, biểu ngữ và hát quốc ca, bất chấp giá lạnh mùa đông.
“Ông Putin sẽ phạm sai lầm lớn nếu nghĩ rằng ông ta có thể hủy diệt Ukraine”, ông Andriy Tyshko, người dân Kiev, nói khi dắt theo con gái tham gia tuần hành.
Tuy vậy, con số hàng ngh́n người tham gia diễu hành không phải là một con số quá cao, nếu xét tới việc Kiev đă quen với các cuộc biểu t́nh quy mô lớn - như các cuộc biểu t́nh dẫn tới việc lật đổ chính phủ năm 2014.
“Chúng tôi biết ông Putin có thể làm những điều khủng khiếp. Tuy vậy, kể cả ông ấy cũng không đủ mất trí để ném bom Kiev”, bà Iryna Kuprienko, một người dạo bộ gần đó, cho biết bản thân không thể hiểu nổi sự ồn ào này.
“Đúng, chúng tôi sợ hăi. Đúng, chúng tôi bị mắc kẹt ở vị trí địa lư này. Chúng tôi có nước Nga to lớn và đáng gờm ở bên cạnh”, Yulia, cư dân Kharkiv, chia sẻ. “Nhưng đây là cuộc sống".
|
|
