Nhật Bản là quốc gia đầu tiên thu được mẫu đất đá trên bề mặt và dưới bề mặt của tiểu hành tinh ước tính có giá trị khoảng 82,76 tỷ USD.
3:46 sáng 6/12/2020: Hayabusa2 trở về Trái Đất
6 năm 3 ngày sau khi phóng, tàu vũ trụ Hayabusa2 của Cơ quan Vũ trụ Nhật Bản (JAXA) đă hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ chính của ḿnh là nghiên cứu chi tiết tiểu hành tinh Ryugu, triển khai bốn tàu nhỏ trên bề mặt của nó và thu thập các mẫu, bao gồm cả mẫu dưới bề mặt đầu tiên từ một tiểu hành tinh. Giờ đây, những mẫu vật đó đă đưa trở về Trái Đất an toàn.
Đây là lần đầu tiên trong lịch sử, con người thu được mẫu đất đá từ một tiểu hành tinh. Tính cho đến nay, Mỹ, Liên Xô là hai quốc gia thu thập thành công mẫu đất đá từ Mặt Trăng (vệ tinh tự nhiên duy nhất của Trái Đất) mang về Trái Đất (Trung Quốc đă đưa tàu đổ bộ và tiến hành thu thập mẫu đất Mặt Trăng nhưng chưa mang về Trái Đất).
Các chuyên gia theo dơi sự kiện đáng mừng này của Cơ quan Vũ trụ Nhật Bản (JAXA) đă miêu tả "Hayabusa2 xuất hiện giống như một quả cầu lửa nhỏ trên bầu trời vào buổi sáng sớm của ngày Chủ nhật 1/12 tại khu vực hẻo lánh của Úc khi nó quay trở lại bầu khí quyển của Trái Đất với tốc độ 11km/giây".
Việc gắn đèn hiệu vô tuyến vào Hayabusa2 đă giúp đội t́m kiếm t́m thấy viên nang đường kính 40cm dễ dàng hơn bằng trực thăng và máy bay không người lái.
Hiện tại, các mẫu đất bề mặt và dưới bề mặt tiểu hành tinh Ryugu sẽ được xử lư bởi Trung tâm Quản lư Mẫu Ngoài Trái Đất của JAXA. Mẫu này vẫn đang niêm phong kỹ trong Tamatebako (玉手 箱), có nghĩa là "hộp kho báu" nhằm không bị nhiễm bẩn từ Trái Đất - cũng như không lây nhiễm cho Trái Đất trong trường hợp tiểu hành tinh Ryugu có vi khuẩn lạ.
Mẫu đất đá từ tiểu hành tinh Ryugu đang được niêm phong kỹ trong Tamatebako (玉手 箱) - "hộp kho báu". Ảnh: Wikimedia Commons CC BY-SA 3.0
Tiến sĩ Yuichi Tsuda, Giám đốc dự án Hayabusa2 tại JAXA, háo hức cho biết: "Hayabusa2 đă về nhà. Chúng tôi đă thu thập "hộp kho báu" hoàn hảo và hiện tại đang rất ṭ ṃ xem xét bên trong "hộp kho báu" chứa những điều ǵ" - Tiến sĩ Yuichi Tsuda nói trong cuộc họp báo vào sáng Chủ nhật 6/12 (GMT) tại Sagamihara, Nhật Bản.
Theo kế hoạch, viên nang Hayabusa2 nặng 16kg, đường kính 40cm sẽ đượcvận chuyển bằng đường hàng không đến Nhật Bản, nơi nó sẽ được vận chuyển đến pḥng giám tuyển tại JAXA ở Sagamihara để phân tích và lưu trữ. Hayabusa2 có thể mang về Trái Đất khoảng 1 gam đất đá từ tiểu hành tinh Ryugu.
"Một gam nghe có vẻ nhỏ, nhưng đối với chúng tôi, một gam là rất lớn. Nó là đủ để giải quyết các câu hỏi khoa học của chúng tôi" - Masaki Fujimoto, Phó tổng giám đốc bộ phận Khoa học Hệ Mặt Trời tại JAXA cho biết trên CNN.
Theo CNN, các quan chức JAXA cho biết "hộp kho báu" sẽ được mở ở Nhật Bản và thông báo về số lượng vật liệu thu được sẽ được công bố ra sau đó.
Tiểu hành tinh Ryugu và bước đột phá của nhân loại
Có thể nói, Hayabusa2 đă làm nên lịch sử khi mang về mẫu tiểu hành tinh đầu tiên trên thế giới - Gizmodo nhận định.
V́ sao Nhật Bản chọn Ryugu để nghiên cứu?
Đối với các nhà khoa học, mẫu đất đá từ tiểu hành tinh từ Ryugu thực sự giống như một chiếc hộp kho báu. Theo giải thích của The Verge, các tiểu hành tinh là những h́nh ảnh sớm nhất về Hệ Mặt Trời của chúng ta.
Chúng đă tồn tại hàng tỷ năm và các nhà khoa học không nghĩ rằng chúng đă thay đổi nhiều. Do không chịu tác động từ tia phóng xạ của vũ trụ nên đá nằm trong tiểu hành tinh Ryugu vẫn c̣n giữ được trạng thái ban đầu khi được sinh ra từ Hệ Mặt Trời cách đây khoảng 4,6 tỷ năm.
Các nhà khoa học kỳ vọng việc thu thập được mẫu đá lần này sẽ góp phần giải mă sự h́nh thành của Hệ Mặt Trời và kiểm chứng giả thuyết cho rằng tiểu hành tinh này có nước và các chất hữu cơ h́nh thành nên sự sống.
Một số nhà khoa học tin rằng có thể các tiểu hành tinh như Ryugu đă mang nước đến Trái Đất khi chúng va vào, từ đó khiến hành tinh xanh này có thể sinh sống được. Nghiên cứu các mẫu từ Ryugu có thể cho chúng ta biết nước và các thành phần của sự sống đă được chuyển đến Trái Đất sơ khai như thế nào.
Tiểu hành tinh Ryugu nằm cách Trái Đất chúng ta 300 triệu km. Nó có đường kính 900m, do đó lực hấp dẫn của tiểu hành tinh này yếu hơn so với Trái Đất tới 66.500 lần.
Năm 2018, Forbes trích dữ liệu tính toán của Asterank ước tính, tiểu hành tinh Ryugu có thể được tạo thành từ niken, sắt, coban, nước, nitơ và amoniac, có trị giá tổng cộng 82,76 tỷ USD. Sau khi tính toán chi phí đến đó và thiết lập các hoạt động khai thác, Asterank ước tính Ryugu có thể tạo ra hơn 30 tỷ USD lợi nhuận.
Tên của tiểu hành tinh này do JAXA đặt theo Ryūgū (Long Cung) - một cung điện dưới nước huyền diệu trong một truyện cổ tích dân gian Nhật Bản.
Nếu như NASA thực hiện Sứ mệnh OSIRIS-REx để du hành tới Bennu - một tiểu hành tinh được cho là có khả năng nguy hiểm khi va vào Trái Đất vào cuối thế kỷ 22 - th́ Nhật Bản lại chọn Ryugu.
Vào ngày 3/12/2014, Hayabusa2 được phóng đi, hướng thẳng về phía Ryugu. Tháng 6/2018, tàu vũ trụ của Nhật đến Ryugu thành công.
Ngày 22/2/2019, tàu vũ trụ thu thập một mẫu từ bề mặt tiểu hành tinh. Sau đó bắn một "viên đạn" đồng vào tiểu hành tinh để thu thập mẫu đất đá bên dưới bề mặt của Ryugu. Mẫu này được thu thập vào ngày 11/7/2019.
Sau đó, Hayabusa2 rời tiểu hành tinh vào tháng 11/2019 và quay trở lại Trái Đất thành công vào ngày 6/12/2020.
VietBF @ Sưu tầm
