Theo lănh đạo huyện Sóc Sơn, ngoài gia đ́nh Mỹ Linh, Thành Chương, hàng trăm hộ dân khác cũng xây biệt thự không phép, hoặc trái phép trên đất rừng.
Khu vực chân núi, trên cánh rừng do Công ty Lâm nghiệp Sóc Sơn quản lư hiện có hàng chục khu nhà kín cổng cao tường xây theo kiểu biệt thự nghỉ dưỡng với vườn cây, ao cá, tiểu cảnh...
Trong đó, Việt phủ Thành Chương được xây dựng trên diện tích hơn 8.000 m2 đất rừng đặc dụng ở xă Hiền Ninh và đang xây những hạng mục tiếp theo. C̣n khu đất hơn 12.000 m2 của gia đ́nh ca sĩ Mỹ Linh gồm nhiều công tŕnh được xây trên đất rừng pḥng hộ ở xă Minh Phú, liền kề với nhiều khu biệt thự rộng hàng ngh́n m2 khác.
Những biệt thự, nhà hàng, thậm chí cả nhà nghỉ ở đây hoàn toàn nằm trên đất rừng và mọc lên ngày càng nhiều. Những cánh rừng, trong đó có nhiều diện tích rừng pḥng hộ bị chia cắt bởi những tường rào cao hàng mét. Một số ao phục vụ tưới, tiêu, điều ḥa và pḥng chống cháy rừng đă bị san lấp.

Ở Sóc Sơn, trên các diện tích rừng hàng trăm ngôi biệt thự mọc lên từ nhiều năm nay. Ảnh: Nguyễn Hưng.
Trao đổi với VnExpress, ông Nguyễn Văn Nguyệt, Chủ tịch UBND huyện Sóc Sơn khẳng định, diện tích rừng đặc dụng và pḥng hộ không thuộc quyền quản lư của UBND huyện mà của Công ty lâm trường Sóc Sơn, Ban Quản lư rừng pḥng hộ và đặc dụng... Những vụ việc vi phạm đất rừng pḥng hộ và đặc dụng được nêu trong kết luận của Sở Tài nguyên Môi trường hầu hết là những vi phạm cũ, đă được Thanh tra Chính phủ kết luận từ năm 2006.
Về những vi phạm của gia đ́nh ca sĩ Mỹ Linh, Việt phủ Thành Chương cùng nhiều hộ gia đ́nh khác, ông Nguyệt cho hay, khi thay đổi công tác cán bộ, ông không nhận được hồ sơ bàn giao từ lănh đạo nhiệm kỳ trước. UBND huyện không phải là đối tượng trong kết luận thanh tra, c̣n Công ty Lâm trường Sóc Sơn phải chịu trách nhiệm về những vi phạm nằm ngoài diện quản lư của UBND huyện.
Tuy nhiên, để tháo gỡ, theo ông Nguyệt, từ năm 2006 huyện đă kiến nghị thành phố "cần phải giải quyết từ khâu chính sách". Cụ thể, UBND Hà Nội cần quy hoạch rừng, bao gồm đo đạc, cắm mốc (huyện được giao nhiệm vụ và đang đo đạc, chờ kinh phí cắm mốc); rà soát, đo đạc lại bản đồ địa chính; lập dự án, giao đất giao rừng. Sau khi giao, huyện sẽ xác định chủ rừng cũ là ai, mới là ai, có đúng quy định không, từ đó mới giao giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.
"Lúc đó rừng được giao mới là hợp pháp và mới có hướng xử lư đối với các diện tích rừng có các công tŕnh xây dựng nêu trong kết luận thanh tra. Trên diện tích ấy nếu làm nhà ở b́nh thường th́ được. Song, nếu làm dự án du lịch, vui chơi th́ phải theo quy định của luật", ông Nguyệt nói.
Làm nhà ở "b́nh thường" ở đây theo ông Nguyệt là xây nhà trong phạm vi 400 m2 (diện tích được cấp sổ đỏ là đất ở) trong tổng diện tích đất rừng các hộ được nhận giao khoán, chuyển nhượng. Tuy nhiên, để xây nhà, các hộ phải xin giấy phép xây dựng - thủ tục mà gia đ́nh ca sĩ Mỹ Linh và các hộ dân khác không xuất tŕnh được khi được thanh tra.
Cũng diện tích rừng đó nếu muốn chuyển thành dự án du lịch, vui chơi... th́ phải thực hiện theo đúng các quy định của pháp luật có liên quan và phải được các cơ quan chức năng thẩm định, cấp phép.
Cho rằng nếu gỡ được một trường hợp th́ t́nh trạng xây nhà không phép của hơn 200 hộ dân cũng sẽ xử lư được, nhưng vị Chủ tịch huyện thừa nhận, điều này không đơn giản. "Ví dụ, khu đất của ông Thành Chương là công tŕnh văn hóa vốn xây trên đất trống đồi núi trọc, tới đây, sau thực hiện được quy hoạch nếu ông Chương đủ tiêu chuẩn th́ sẽ cho thuê đất để làm dự án", ông Nguyệt cho hay.
Ngày 8/5, UBND huyện Sóc Sơn đă báo cáo với Phó chủ tịch UBND Hà Nội Trần Xuân Việt về việc lập dự án, cấp kinh phí để lập bản đồ địa chính, tiếp tục quy hoạch rừng. Ông Việt yêu cầu huyện và Sở Nông nghiệp phải thống nhất công tác quản lư giao đất giao rừng. Từ đó có báo cáo tŕnh UBND thành phố xem xét, giải quyết.

Những khu nhà kiên cố như thế này đang hiện diện và chia cắt rừng pḥng hộ. Ảnh: Nguyễn Hưng
Theo kết luận của Thanh tra Sở Tài nguyên Môi trường Hà Nội, mặc dù huyện Sóc Sơn đă thực hiện được cơ bản các nội dung kết luận của Thanh tra Chính phủ năm 2006 nhưng việc hiệu chỉnh giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (sổ đỏ) cấp sai hạn mức đất ở cho người dân vẫn thực hiện rất chậm.
Trước đây, huyện đă cấp sổ đỏ cho 229 hộ gia đ́nh, cá nhân trên đất của Công ty Lâm nghiệp Sóc Sơn được giao quản lư phát triển rừng pḥng hộ. Giai đoạn 1990 - 2005, huyện đă cấp sổ đỏ vượt hạn mức 200 m2 cho 123 trường hợp (thay v́ 400 m2 huyện đă cấp sổ đỏ hạn mức 600 m2). Các sổ đỏ được cấp vượt hạn mức cho đến nay vẫn chưa hiệu chỉnh xong.
Thanh tra Chính phủ cũng kết luận, cán bộ chuyên môn và chính quyền xă, huyện c̣n cấp đất do Nhà nước giao cho lâm trường quản lư chưa được UBND thành phố phê duyệt đất ở là không đúng với quy định của pháp luật.
Ngoài ra, quá tŕnh triển khai quy hoạch chi tiết của thành phố về rừng pḥng hộ, đặc dụng Sóc Sơn, chính quyền địa phương không chấp hành để quản lư theo hướng giữ nguyên hiện trạng mà tiếp tục cấp sổ đỏ đất ở và vườn liền kề, chính quyền xă vẫn xác nhận việc mua bán chuyển nhượng, đồng thời không có biện pháp ngăn chặn sớm việc xây dựng trái phép trên đất rừng đă quy hoạch.
Ông Nguyễn Hữu Nghĩa, Phó giám đốc Sở Tài nguyên Môi trường cho hay, Sở này cũng đă có văn bản để xin ư kiến chỉ đạo cuối cùng của UBND thành phố.
Rừng đặc dụng được bảo vệ và xây dựng nhằm bảo tồn các hệ sinh thái rừng, các nguồn gen động vật và thực vật rừng, các khu rừng có giá trị về cảnh quan, văn hóa, lịch sử, nghiên cứu khoa học.
Rừng pḥng hộ có tác dụng bảo vệ nguồn nước, điều ḥa ḍng chảy, hạn chế xói ṃn, rửa trôi, chống lũ lụt và hạn hán. Tác dụng pḥng hộ là giữ đất, giữ nước, điều ḥa khí hậu, bảo vệ môi trường.
Nguyễn Hưng