Chỉ sau vài ngày chính thức bị điều tra, đến ngày 8/1, BCH Trung ương Đảng CS Trung Quốc đã cách chức ông Dương Vệ Trạch – Bí thư Thành ủy Nam Kinh vì “vi phạm pháp luật và kỉ luật nghiêm trọng”- cụm từ thường được dùng để ám chỉ nạn tham nhũng. Ông Trạch được biết đến là người có quan hệ gần gũi với Chu Vĩnh Khang (cựu Bộ trưởng Công an Trung Quốc).
Quan chức cấp tỉnh đầu tiên "ngã ngựa" trong năm mới 2015
Dương Vệ Trạch năm nay 53 tuổi, là Bí thư Thành ủy Nam Kinh, ủy viên Ban thường vụ tỉnh Giang Tô, được xem là quan chức cấp tỉnh đầu tiên bị “ngã ngựa’’ trong năm 2015 ở Trung Quốc. Khoảng thời gian kể từ khi ông Dương chính thức bị điều tra cho đến khi bị cách chức chỉ cách nhau vài ngày nên dư luận cho rằng, ông Dương đã lọt vào “tầm ngắm” trong chiến dịch chống tham nhũng của Chủ tịch Tập Cận Bình từ lâu, và việc nhân vật này “rời ngai” cũng không có gì là bất ngờ. Hơn nữa, những tin đồn về việc Dương Vệ Trạch bị điều tra đã bắt đầu rộ lên từ đầu năm 2014.
Ông Dương Vệ Trạch là ủy viên dự khuyết Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Trung Quốc khóa 18 và là ủy viên dự khuyết thứ 8 bị điều tra kể từ sau Đại hội Đảng Cộng sản Trung Quốc khóa 18 đến nay. Ông Dương được đánh giá là cán bộ có năng lực, từng kinh qua các chức vụ quan trọng tại nhiều thành phố của tỉnh Giang Tô và được cho là sẽ còn tiến xa hơn trên con đường quan lộ. Ông vốn được coi là một ngôi sao đang lên trong Đảng Cộng sản Trung Quốc.
Mặc dù tin đồn Dương Vệ Trạch bị bắt đã lan truyền khắp Nam Kinh, nhưng cũng giống như các “hổ lớn” trước đó, Dương Vệ Trạch công khai xuất hiện nơi công cộng để bác bỏ tin đồn. 3 ngày trước khi bị bắt, Dương Vệ Trạch vẫn bắn phát súng hiệu khai mạc hoạt động chạy marathon mừng năm mới ở Nam Kinh. Trước đó, Dương Vệ Trạch cũng từng ca ngợi chiến dịch chống tham nhũng của Chủ tịch Tập Cận Bình trong một bài viết đăng trên Nhân dân Nhật báo số tháng 9/2014, trong đó ông Dương viết: “Thật dễ dàng để trở thành một quan chức tốt trong một thời gian ngắn, nhưng để làm quan chức tốt cả đời là việc khó hơn nhiều”. Đến những ngày gần đây, Dương Vệ Trạch vẫn thực hiện nhiệm vụ thường xuyên của mình, trong đó có việc thanh tra chống tham nhũng tại một quận ở Nam Kinh vào ngày 29/12. Thế nhưng đường quan lộ của ông Dương đã bất ngờ khép lại với việc ông Dương cùng vợ và thư kí của ông bị điều tra.
Truyền thông nhà nước Trung Quốc cho biết Dương Vệ Trạch từng làm việc với các quan chức đang bị buộc tội tham nhũng. Họ là Mao Tiểu Bình, cựu Thị trưởng thành phố Vô Tích, nơi Dương từng làm bí thư trong giai đoạn 2004-2011, Khương Nhân Kiệt, cựu Phó thị trưởng Tô Châu khi Dương là Thị trưởng thành phố này từ năm 2001 đến năm 2004, và Trương Tuấn Nguyên, Phó Giám đốc sở giao thông Giang Tô khi Dương làm giám đốc trong thời gian 1998-2000. Truyền thông nhà nước cũng nhấn mạnh chi tiết về mâu thuẫn của Dương với cựu Thị trưởng thành phố Nam Kinh Quý Kiến Nghiệp, người đã bị cách chức vì tham nhũng vào tháng 10/2013. Theo báo Mirror xuất bản tại Bắc Kinh thì những bất đồng giữa hai nhân vật này bao gồm cả vụ tranh chấp liên quan đến dự án cấp thoát nước trị giá 18 tỉ nhân dân tệ (2,89 tỉ USD) là chuyện ai cũng biết.
Được cho là có mối quan hệ gần gũi với Chu Vĩnh Khang
Theo truyền thông nhà nước nhấn mạnh, trước khi là Bí thư Thành ủy Nam Kinh từ đầu năm 2011, Dương Vệ Trạch từng nắm giữ chức vụ Bí thư Thành ủy thành phố Vô Tích và Thị trưởng thành phố Tô Châu, đều thuộc tỉnh Giang Tô-quê nhà Chu Vĩnh Khang. Tạp chí Caixin (Tài Tân) cho rằng vụ mất chức của Dương Vệ Trạch có thể liên quan tới Chu Vĩnh Khang-cựu Bộ trưởng Bộ Công an Trung Quốc đã bị “ngã ngựa” trước đó. Tạp chí này cho hay: “Khi còn ở Ngũ Tây, Dương Vệ Trạch thường tới thăm quê Chu Vĩnh Khang. Nhiều quan chức thường sử dụng những chuyến thăm kiểu như vậy để làm tiền đề thiết lập và tăng cường quan hệ với gia đinh họ Chu với hi vọng thăng tiến trong sự nghiệp”. Còn theo người dân ở làng Tây Tiền Thủ, quê nhà “hổ lớn” họ Chu thì nhiều lần họ thấy Dương Vệ Trạch xuất hiện và đi lại thân mật với người nhà ông Chu.
Nói về mối quan hệ giữa Dương Vệ Trạch và Chu Vĩnh Khang, báo Thanh Niên Bắc Kinh ngày 6/1 tiết lộ cách Bí thư thành phố Nam Kinh (Giang Tô) Dương Vệ Trạch tiếp cận với Chu Vĩnh Khang. Bài báo được đăng tải hai ngày sau khi ông Dương bị điều tra vì vi phạm kỉ luật nghiêm trọng.
Báo Thanh Niên Bắc Kinh dẫn nguồn tin từ một quan chức Giang Tô cho biết, sau khi không thành công trong việc theo phò tá một quan chức cấp cao trung ương, Bí thư Nam Kinh Dương Vệ Trạch chuyển hướng khác, ông ta nhắm đến một quan chức có máu mặt khác có xuất thân từ thành phố Vô Tích, và người đó không ai khác chính là ủy viên thường vụ Bộ chính trị, Bộ trưởng Bộ Công an Chu Vĩnh Khang. Khi này Chu Vĩnh Khang đang ở đỉnh cao quyền lực.
Để tiếp cận Chu Vĩnh Khang, Dương Vệ Trạch được cho là đã tìm mọi cách móc nối với em trai của Chu là Chu Nguyên Thanh. Chu Nguyên Thanh lúc bấy giờ là Phó cục trường Cục tài nguyên đất đai quận Huệ Sơn, thành phố Vô Tích (tỉnh Giang Tô). Chu Nguyên Thanh được cho là đã cùng với người anh trai Chu Nguyên Hưng lợi dụng quyền lực của Chu Vĩnh Khang trong bộ máy nhà nước để tiến hành các phi vụ móc nối, mua bán chức quyền.
Sau khi đã lấy lòng được Chu Nguyên Thanh, cậu em trai Chu Thanh đã không ngần ngại mời họ Dương tới Bắc Kinh để gặp anh trai mình. Trong buổi gặp gỡ đầu tiên, Chu Thanh đã dùng nhiều lời có cánh để tiến cử Dương Vệ Trạch trước mặt anh trai. Theo lời một quan chức Giang Tô, lúc giới thiệu với Chu Vĩnh Khang, Chu Nguyên Thanh đã gọi Dương Vệ Trạch là “quan phụ mẫu của thành phố Vô Tích chúng ta”.
Sau cuộc gặp với Chu Vĩnh Khang, để “lấy lòng” cấp trên, Dương Vệ Trạch không những ra lệnh dừng việc di dời thị trấn Hậu Kiều (vốn là quê của Chu Vĩnh Khang), giữ nguyên tên cũ của thị trấn, mà còn xây dựng thôn Tây Tiền Đầu thành một ngôi làng danh giá. Sau khi biết việc này, Chu Vĩnh Khang đã về thị sát Hậu Kiều và khen ngợi họ Dương có nhiều triển vọng. Kể từ đó mối quan hệ của Chu và Dương càng thêm khăng khít - quan chức Giang Tô tiết lộ.
Kể từ đó, Dương Vệ Trạch luôn “nhờ vả” Chu Vĩnh Khang. Đổi lại, anh chị em ruột của Chu Vĩnh Khang cùng con trai Chu Bân đều được Dương Vệ Trạch dành cho “những lợi ích không nhỏ”. Chỉ riêng Chu Bân, Dương Vệ Trạch đã ưu ái dành cho một phần dự án xây dựng cơ bản trị giá 500 triệu nhân dân tệ trong khi bản thân Dương Vệ Trạch sở hữu một công ty trị giá khoảng 2 tỉ nhân dân tệ.
Dưới sự bảo trợ của Chu Vĩnh Khang, con đường quan lộ của Dương Vệ Trạch không ngừng thăng tiến. Năm 2011, Dương trở thành Bí thư thành phố Nam Kinh. Thế nhưng sau khi Chu Vĩnh Khang nghỉ hưu, hàng loạt các quan chức thân cận với ông này đều bị cách chức và điều tra. Đến tháng 7/2014, bản thân nguyên ủy viên thường vụ Bộ chính trị Trung Quốc này cũng bị điều tra, và việc Dương Vệ Trạch nối gót Chu Vĩnh Khang “ngã ngựa” cũng là điều không lấy làm lạ với dư luận nước này.
VietSN© sưu tập
