11/3
Hôm nay Dự án 88 và Pḥng thực hành Nhân quyền Toàn cầu (GHRC) thuộc Trường Luật Đại học Chicago đă đệ tŕnh lên Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc bản báo cáo, dựa trên các nhân chứng trực tiếp, về sự đàn áp có hệ thống của chính phủ Việt Nam nhằm chống đối quyền tự do ngôn luận trên mạng.
Bản báo cáo, được sử dụng như một phần của bản Kiểm điểm giữa kỳ của Hội đồng về việc Việt Nam bất tuân các ràng buộc của công ước nhân quyền, bao gồm các báo cáo từ các nhà hoạt động, các nhà bảo vệ nhân quyền và các học giả đă bị kiểm duyệt, bắt giữ và trong một số trường hợp đă bị buộc rời khỏi Việt Nam v́ chính phủ không chấp thuận biểu đạt trực tuyến của họ.
Theo lời ông Nguyễn Văn Hải, người đă nộp lời khai cho bản báo cáo, các công dân Việt Nam phải trả giá cho ngôn luận của ḿnh bằng “tù tội và máu của chính họ”. Kể từ năm 2019, Dự án 88 đă lập danh mục hơn 111 vụ bắt giữ các nhà hoạt động và 226 trường hợp ngược đăi khác.
Báo cáo ghi lại việc Việt Nam dùng việc giám sát, sách nhiễu và giam giữ tùy tiện để hạn chế quyền tự do ngôn luận. Ngôi sao nhạc pop Việt Nam lưu vong và nhà hoạt động tự do ngôn luận Mai Khôi đă phải đối mặt với sự giám sát gắt gao của cảnh sát và kiểm duyệt trực tuyến, bị đuổi khỏi nhà và nhiều lần bị cảnh sát giam giữ khi cô từ chối kiểm duyệt âm nhạc của ḿnh và khuyến khích tham gia chính trị trên Facebook. Nhà báo, cựu tù nhân chính trị Việt Nam Nguyễn Văn Hải đă nhiều lần bị mật vụ bắt cóc và giam giữ v́ đưa tin về các sự kiện thời sự và tham dự các cuộc biểu t́nh ôn ḥa. Các nhà hoạt động như ông Trịnh Bá Phương, người đă đưa tin về vụ bố ráp Đồng Tâm dẫn đến nhiều tử vong, và bà Đinh Thị Thu Thủy, người đă đăng bài về giáo dục và quyền hạn về môi trường trên Facebook, đă phải đối mặt với sự quấy rối và đe dọa thường xuyên của cơ quan thực thi pháp luật trước khi bị bắt và bỏ tù.
Các vi phạm tiếp tục xảy ra tại nơi giam giữ, khi những công dân dám lên tiếng thường xuyên bị từ chối tiếp cận với luật sư tư vấn, đối mặt với các phiên ṭa bỏ túi, bị ngược đăi và tra tấn nghiêm trọng. Bà Đinh Thị Thu Thủy không được cung cấp nước sạch, bị biệt giam và không được gặp luật sư trong 12 tháng lúc bà bị biệt giam. Bà đă nhận bản án bảy năm, và hiện vẫn đang thi hành án. Gia đ́nh bà bị chấn thương tâm lư do liên tục bị cảnh sát quấy nhiễu và đe dọa.
Cô Trang Nguyen, một viên chức nghiên cứu cấp cao của Dự án 88 cho biết: “Việc Việt Nam tiếp tục vi phạm nhân quyền và thất hứa cho thấy nước này coi cơ chế UPR chỉ là một h́nh thức bất tiện. Chúng tôi tin rằng điều kiện nhân quyền ở Việt Nam sẽ không được cải thiện trừ khi có một thông điệp rơ ràng và mạnh mẽ hơn từ Hội đồng Nhân quyền và các Quốc gia khác về việc Việt Nam không thực hiện các khuyến nghị UPR đă được chấp nhận”.
Báo cáo cho thấy Việt Nam thường xuyên vi phạm nhân quyền chiếu theo công ước quốc tế mà Việt Nam đă đồng ư tuân thủ. Nội dung báo cáo cũng nhấn mạnh sự đồng lơa của các công ty mạng xă hội toàn cầu, những công ty thường phó mặc cho chính phủ diễn giải ngôn luận như thế nào mới phải phép.
Bà Mariana Olaizola, chuyên viên tại Pḥng thực hành Nhân quyền Toàn cầu thuộc Trường Luật của Đại học Chicago, cho biết: “Luật nhân quyền quốc tế tỏ rơ rằng Việt Nam không thể bịt miệng hoặc nhắm mục tiêu vào các nhà hoạt động tham gia vào các cuộc tranh luận chính trị, ngay cả khi những ǵ họ nói không được chính phủ đồng ư. Không những vậy, nghĩa vụ nhân quyền c̣n phải được đặt trên vai Facebook, một công ty đầy thế lực trong bối cảnh Việt Nam. Lẽ ra Facebook phải tích cực phản kháng các yêu cầu kiểm duyệt của nhà cầm quyền và đứng về phía các nhà bảo vệ nhân quyền.
“Facebook, một nhân tố rất có quyền lực trong mưu đồ của Việt Nam, cũng mang một nghĩa vụ liên quan nhân quyền đó là công ty này phải kháng cự các yêu cầu của chính phủ Việt nam về kiểm duyệt và thực sự đứng về phía nhân quyền.” – Mariana Olaizola, chuyên viên tại Pḥng thực hành Nhân quyền Toàn cầu.
Trước việc Việt Nam vi phạm các cam kết của ḿnh với công ước quốc tế, xă hội dân sự kính đề nghị Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc kiên quyết nhấn mạnh rằng Việt Nam:
Ngừng các hoạt động của cơ quan thực thi pháp luật, đă được tŕnh bày đầy đủ, nhằm đe dọa và sách nhiễu các nhà bảo vệ nhân quyền, nhà hoạt động và học giả;
bảo đảm thực hiện đúng thủ tục pháp lư đối với những người bị cáo buộc vi phạm an ninh quốc gia, bao gồm quyền được tư vấn và đối xử nhân đạo, cùng các bảo đảm khác;
băi bỏ Luật An ninh mạng và các quy định khác trong Bộ luật H́nh sự 2015, một bộ luật đă trao cho Đảng cầm quyền quyền lực vô hạn để hạn chế các biểu đạt chỉ trích chính quyền của ḿnh;
thả tất cả các tù nhân chính trị — vô điều kiện.
Bạn có thể truy cập bản báo cáo phối hợp bản tiếng Anh tại đây (
https://the88project.org/…/final-eng-version_upr…/)
và bản tiếng Việt tại đây (
https://the88project.org/…/final-vnm-version_upr…/).
Hoặc đọc phần tóm tắt trong bảng dữ kiện của chúng tôi tại đây (
https://the88project.org/…/final_factsheet_freedom-of…/)
Các cơ quan truyền thông hoặc công chúng có thể liên hệ với chúng tôi tại:
Liên hệ với The 88 Project: qua Kaylee Uland (kaylee@the88project .org) và Trang Nguyen (trang@the88project. org)
Liên hệ với GHRC qua Claudia Marie Flores (cmflores@uchicago.e du) và Mariana Olaizola Rosenblat (olaizola@uchicago.e du)
Nguồn:
https://the88project.org/upr-submission-2021/
https://the88project.org/upr-submission-2021/
