Vụ thảm sát tại Las Vegas đúng là một thảm kịch. Nó là vụ thảm sát lớn nhất trong lịch sử. FBI đã kết luận nó không phải là vụ khủng bố. Cảnh sát thừa nhận chưa xác định được động cơ gây ra vụ xả súng tại lễ hội âm nhạc ở Las Vegas tối 1/10 của nghi phạm Stephen Paddock, vì đối tượng chưa từng có tiền án, tiền sự nào.
Vụ thảm sát bằng súng vừa xảy ra tại TP Las Vegas cũng như hậu quả khủng khiếp sau khi siêu bão càn quét đảo Puerto Rico đang tạo ra những thách thức to lớn đối với Tổng thống Mỹ Donald Trump. Khác với mọi lần, ông Trump kêu gọi người dân đoàn kết sau sự kiện đẫm máu và hứa sẽ đến thăm Puerto Rico.
Tổng thống Mỹ Donald Trump đứng cạnh phu nhân Melania Trump tại Nhà Trắng trong phút mặc niệm các nạn nhân vụ xả súng Las Vegas tối Chủ nhật. Ảnh: Joshua Roberts.
Tổng thống Trump hôm 2/10 kêu gọi cả nước tìm kiếm “đoàn kết và hòa bình”. Ngay sau đó, ông gửi lời hỏi thăm đến người dân Puerto Rico và hứa đến thăm hòn đảo trước khi ông đi thăm Las Vegas. Tuần này được coi là thời gian thử thách lớn nhất đối với ông Trump khi người dân Mỹ đang chờ xem vị tổng thống của họ có thể hàn gắn chia rẽ và khơi dậy sự đoàn kết trên cả nước hay không, liệu ông có thể chữa lành những vết thương lớn do kẻ bắn người hàng loạt gây ra hay sẽ làm gì với đống đổ nát sau trận bão kinh hoàng.
Việc ông Trump có thể duy trì được giọng điệu đồng cảm sau hai vụ thiên tai và nhân tai khủng khiếp hay không vẫn là câu hỏi còn bỏ ngỏ, đặc biệt khi những người không ủng hộ ông đang tấn công vào quan điểm của tổng thống về luật sở hữu súng đạn. Và Tổng thống Mỹ sẽ phải đối mặt như thế nào với những quan chức và người dân địa phương ở Puerto Rico khi họ đang lên án chính quyền liên bang cứu trợ chậm trễ.
Chiều 2/10, một số trợ lý tổng thống khuyên ông hoãn chuyến thăm Puerto Rico vì họ lo ông sẽ phải đối mặt các đoàn biểu tình. Cuối tuần qua, ông Trump phê phán thị trưởng San Juan (thủ phủ Puerto Rico) sau khi bị bà chỉ trích phản ứng chậm chạp của chính quyền liên bang đối với hậu quả tan hoang sau bão Maria.
Dù nói rất nhẹ nhàng về vụ thảm sát ở Las Vegas, Tổng thống Trump vẫn đối mặt chỉ trích rằng việc ông ủng hộ quyền sở hữu súng tư nhân góp phần gây nên vụ nã đạn vào đám đông đang nghe nhạc bên ngoài một casino tối 1/10. Vài giờ sau đó, trong bộ dạng buồn bã tại Nhà Trắng, Tổng thống Trump dẫn lại Kinh Thánh và nói về sự tìm kiếm “điều gì đó có ý nghĩa giữa những hỗn loạn”. Ông không nói gì về luật sở hữu súng. Hung thủ nã đạn từ khách sạn xa xỉ cao 64 tầng được ốp toàn kính màu vàng.
Kêu gọi đoàn kết
“Sự đoàn kết của chúng ta không thể bị tan vỡ bởi cái ác”, Tổng thống nói. “Bạo lực không thể phá vỡ sự gắn kết của chúng ta… Chính tình yêu đã làm nên chúng ta ngày hôm nay và sẽ luôn như vậy, mãi mãi”, ông Trump khích lệ. Bài phát biểu dài 5 phút của ông Trump về vụ xả súng ở Las Vegas là nỗ lực của cả nhóm, với đóng góp chính của Thư ký Nhà Trắng Rob Porter, ông Stephen Miller, người chuyên viết diễn thuyết cho ông Trump, và cố vấn an ninh nội địa Thomas Bossert, báo Mỹ New York Times dẫn lời một nguồn tin nắm được quy trình.
Đây được coi là sự thể hiện đúng nguyên tắc từ một vị tổng thống mà hồi còn là ứng viên tranh cử, ông thường nêu các vụ xả súng hàng loạt ra chủ yếu để cảnh báo về mối đe dọa mà ông gọi là “chủ nghĩa khủng bố Hồi giáo cực đoan” và cũng để tiến hành những bước đi như cấm người nhập cư và du khách từ hầu hết các nước Hồi giáo.
Tương tự, Tổng thống Trump lần này cũng kiềm chế khi nói về Puerto Rico, sau khi viết trên Twitter mắng bà Carmen Yuln Cruz, thị trưởng San Juan, đã “nói khó nghe” và rằng người dân Puerto Rico “muốn mọi thứ đều được làm cho họ”. Sau đó, ông Trump tập trung vào việc cứu trợ. “Chúng tôi sẽ đến thăm người dân Puerto Rico”, ông Trump nói với các phóng viên trước cuộc gặp Thủ tướng Thái Lan.
“Chưa bao giờ một mảnh đất nào chúng ta biết đến lại bị tàn phá đến như vậy”, ông Trump nói. Nhà Trắng cũng tìm cách dập lửa. Bà Sarah Huckabee Sanders, thư ký báo chí, nói rằng chính quyền đã mời bà Cruz dự các cuộc gặp của tổng thống vào ngày 3/10. “Chúng tôi hy vọng bà ấy sẽ tham gia với chúng tôi trong nỗ lực này”, bà Sanders nói.
Về vấn đề sở hữu súng đạn, bà Sanders nhắc lại quan điểm thường được những người ủng hộ súng sử dụng là hiện chưa phải thời điểm thích hợp để mở ra cuộc tranh luận mới đối với luật súng. “Nếu nhìn vào Chicago, nơi có đến hơn 4.000 nạn nhân của tội phạm liên quan đến súng trong năm ngoái, họ có luật súng nghiêm ngặt nhất trên đất nước ta. Nhưng điều này cũng không có tác dụng ở đó”, bà Sanders nói. “Khi đến thời điểm thích hợp cho những cuộc thảo luận như vậy, tôi nghĩ chúng ta nên nhìn vào những điều thực sự có tác động”, bà nói.
Ông Trump thường không nói gay gắt về vai trò của súng trong các vụ tấn công. Hiệp hội Súng quốc gia đã thực hiện một chiến dịch quảng cáo để ủng hộ ông Trump trong cuộc đua vào Nhà Trắng năm 2016. Ông thường nói những người của Tu chính án thứ hai (sửa đổi Hiến pháp Mỹ nhằm cho phép người dân sở hữu súng) là hậu phương của ông. Thậm chí có lần ông nói trước một buổi tập trung rằng, những người đó có thể tự có cách để ngăn bà Hillary Clinton (có quan điểm phản đối sở hữu súng tư nhân) đắc cử.
