Đó là bê bối kỳ lạ. Bê bối phía sau lô khẩu trang TQ 'gây thất vọng' ở Phần Lan là ǵ đây?
Đứng trước nguy cơ dịch bệnh, Phần Lan c̣n bị cuốn vào vấn đề kỳ lạ khác - một cuộc tranh căi ai đúng, ai sai về lô hàng 2 triệu khẩu trang không đạt chuẩn từ Trung Quốc.
Hôm 8/4, các quan chức đă phát hiện ra lô hàng đầu tiên gồm 2 triệu khẩu trang y tế và 230.000 mặt nạ pḥng độc từ Trung Quốc không đáp ứng được các tiêu chuẩn bảo vệ chống lại virus corona trong môi trường y tế, không phù hợp để sử dụng trong bệnh viện.
“Tất nhiên đây là một chút thất vọng đối với chúng tôi”, Kirsi Varhila, thư kư thường trực Bộ Y tế Phần Lan nói trong một cuộc họp báo hôm 8/4.
Chỉ vài giờ sau, Tiina Jylhä, một cái tên nổi tiếng trên báo lá cải, ngôi sao truyền h́nh thực tế, và là chủ thẩm mỹ viện ở Estonia, tuyên bố với tạp chí Suomen Kuvalehti rằng công ty của bà đă bị lừa tiền.
Bà nói đă kư hợp đồng 5 triệu euro (5,4 triệu USD) với chính phủ Phần Lan để mua khẩu trang từ Trung Quốc, nhưng vào phút chót, tiền lại được chuyển vào tài khoản ở Bỉ của doanh nhân người Phần Lan Onni Sarmaste.
Nhưng ông Sarmaste lại kể với tờ Helsingin Sanomat phiên bản khác của sự việc: chính công ty ông đă kư hợp đồng với chính phủ Phần Lan, và ông chỉ liên hệ với bà Jylhä đề nghị cung cấp khẩu trang. Nhưng v́ công ty bà Jylhä nói không có hàng, nên ông đặt hàng từ nơi khác.
Ông Sarmaste c̣n cáo buộc bà Jylhä cùng chồng Tape Valkonen đă đe dọa ông, và thuê băng đảng môtô Hells Angels khét tiếng đi đ̣i 5 triệu euro. Ông nói ai đó đă cố đột nhập vào căn hộ của ông giữa đêm, và cửa sổ của ông bị ném đá.
Bà Jylhä phủ nhận các cáo buộc, c̣n cảnh sát thủ đô Helsinki xác nhận rằng họ đang điều tra.
Sang ngày 9/4, Tomi Lounema, người đứng đầu Cơ quan Cung ứng Khẩn cấp Quốc gia (NESA), thừa nhận đă quá vội vàng khi phải gấp rút t́m mua khẩu trang.
Một nhân viên đang kiểm tra khẩu trang. Ảnh: Getty Images.
Trong một cuộc họp báo trực tuyến, ông nói NESA đă mua khẩu trang từ cả ông Sarmaste và bà Jylhä. Cả hai hợp đồng đều trị giá 5 triệu euro.
Cần nhiều tuần nữa để Phần Lan bắt đầu sản xuất khẩu trang, v́ vậy để nhanh chóng nhập khẩu trang, NESA đă ưu tiên tốc độ giao hàng và giá cả, thay v́ chọn nhà cung cấp đáng tin cậy nhất.
“Chúng tôi không tuân theo các thủ tục kiểm tra cần thiết mà mọi người kỳ vọng ở chúng tôi... Chúng tôi đă có những thỏa thuận mà trong t́nh thế b́nh thường sẽ không có”, ông Lounema nói.
Ông cho biết lô hàng của Sarmaste là lô hàng chứa khẩu trang không đạt chuẩn, c̣n lô khẩu trang của bà Jylhä th́ vẫn chưa tới.
Ông Sarmaste lại khẳng định hai triệu khẩu trang đạt chuẩn bệnh viện, nhưng là bệnh viện Trung Quốc, không phải bệnh viện Phần Lan. Không rơ chính phủ có được ông Sarmaste hoàn tiền hay không, nhưng kết quả điều tra sắp được công bố.
Tờ Ärileht đưa tin ngân hàng Luminor của Estonia đă đóng băng tài khoản của bà Jylhä v́ thấy khoản tiền chuyển trị giá 5 triệu euro đáng nghi.
Các nước châu Âu đang gặp vấn đề về tương tự khi đặt mua thiết bị y tế từ Trung Quốc, do thị trường khẩu trang Trung Quốc “cực kỳ hỗn loạn”, ông Lounema nói với báo giới trước đó.
“Giá cả tăng lên theo thời gian, người mua hàng phải thực hiện giao dịch nhanh chóng và trả tiền trước, kéo theo rủi ro thương mại rất cao”, ông nói. Trong những tuần gần đây, Tây Ban Nha, Hà Lan, Thổ Nhĩ Kỳ và Australia đă trả lại khẩu trang xuất xứ từ Trung Quốc.
VietBF@ sưu tầm.