Thời sự quốc tế nổi bật trên báo Pháp hôm nay dĩ nhiên là tình hình chiến sự ở Côte d’Ivoire. Bên cạnh đó, báo giới cũng vẫn lo ngại về hồ sơ hạt nhân Fukushima tại Nhật Bản. Tuy nhiên đáng lưu ý là một hiện tượng mới liên quan đến Trung Quốc tại Châu Âu : phá giá thầu xây dựng để giành thị trường.
Ngành xây dựng của Trung Quốc cạnh tranh với châu Âu/Reuters
Dưới hàng tựa « Ngành xây dựng công trình công cộng Trung Quốc đến Ba Lan làm Châu Âu lo ngại », nhật báo Công giáo La Croix nêu bật sự kiện đang khiến các nhà thầu xây dựng châu Âu nhức đầu. Đó là việc lần đầu tiên tại Châu Âu, một công ty Trung Quốc giành được hợp đồng xây dựng một đoạn xa lộ, nhờ giá thầu cực thấp. Các đối thủ cạnh tranh đã tố cáo một thủ đoạn phá giá.
Theo đặc phái viên La Croix tại Ba Lan, sở dĩ sự kiện này thu hút mối quan tâm của mọi người, đó là vì thị trường xây dựng các công trình công cộng trong Liên Hiệp Châu Âu là một thị trường được quản lý rất chặt chẽ. Đó là một cái bánh cực kỳ béo bở, được ngân quỹ của toàn châu Âu bồi bổ.
Từ 10 năm nay, công trường xây dựng hạ tầng cơ sở ở Ba Lan đã bị nhiều chậm trễ, thế nhưng mới đây, khi tập đoàn xây dựng Trung Quốc COVEC, chuyên đấu thầu xây dựng công trình ở hải ngoại, thâm nhập được vào thị trường này, điều đó đã khiến mọi người lo ngại, đặc biệt là các tập đoàn xây dựng châu Âu, vốn nghi ngờ đối thủ Trung Quốc đã dùng các thủ đoạn bất chính để giành thầu.
Giá dự thầu thấp hơn chi phí ước tính từ 30% đến 50% !
Phải nói là Ba Lan cùng với Ukraina sẽ tổ chức Cúp Bóng đá Châu Âu Euro 2012. Công việc chuẩn bị bao gồm cả việc xây dựng hệ thống xa lộ với mục tiêu đề ra là nhân đôi mạng lưới đường cao tốc. Công ty Trung Quốc COVEC đã làm cho các đối thủ cạnh tranh phẫn nộ, khi giành được quyền xây dựng 40 km xa lộ phía tây của thủ đô Vác Xa Va, với giá dự thầu thấp hơn từ 30 đến 50 phần trăm chi phí ước tính của chính quyền.
Đại diện một nhà thầu châu Âu, xin giấu tên, đã bực tức tố cáo : « Người Trung Quốc đến đây với giá thầu bị cố tình hạ thấp ». Theo doanh nhân này, nhà thầu Trung Quốc muốn lợi dụng công trình xây dựng xa lộ tại Ba Lan để làm đầu cầu thâm nhập vào cả Liên Hiệp Châu Âu. Theo ông, để đạt mục tiêu, Trung Quốc đã không ngần ngại chào giá thấp hơn cả giá thành, điều bị luật lệ Châu Âu nghiêm cấm.
Nhân vật này xác định : « Vì nhà thầu này đặt trụ sở tại Trung Quốc, cho nên không thể nào kiểm tra họ, điều mà Châu Âu hoàn toàn có thể làm được với các công ty trên lãnh thổ của mình ». Do đó, doanh nhân này cho rằng Ủy Ban Châu Âu phải kiện ra trước Tổ chức Thương mại Thế giới.
Theo đặc phái viên Alain Guillemoles của La Croix, các chuyên gia xây dựng mà ông đã tiếp xúc đều gọi việc kinh doanh với giá thấp hơn giá thành là hiện tượng dumping, trong trường hợp hàng hóa thì gọi là « bán phá giá ». Đối với công ty Trung Quốc COVEC, đoạn xa lộ ở Ba Lan được coi là một bàn đạp giúp họ bước vào châu Âu.
Phá giá thầu và chịu lỗ đễ tiếp cận thị trường hàng trăm tỷ euro
Đối với La Croix, thị trường các công trình công cộng trong Liên Hiệp Châu Âu cực kỳ to lớn. Riêng Ba Lan, trong giai đoạn 2007-2013, sẽ nhận được 67 tỷ euro từ Châu Âu. Ba Lan danh sách các nước được Châu Âu tài trợ nhiều nhất để nâng cấp cơ sở hạ tầng của mình. Đứng thứ hai là Tây Ban Nha với 35 tỷ, kế đến là Cộng hòa Séc với 25 tỷ. Các số liệu chóng mặt trên đây giải thích vì sao mà các công ty châu Âu nhìn người mới đến với một con mắt thiếu thiện cảm.
Tuy nhiên, theo La Croix, chính quyền Ba Lan đã bảo vệ sự chọn lựa của mình. Ông Marcin Hadaj, phát ngôn viên cơ quan chính phủ phụ trách đấu thầu, không đồng ý với nhận định cho rằng việc tập đoàn Trung Quốc chen chân vào Ba Lan làm ảnh hưởng đến thị trường.
Tập đoàn COVEC đang vấp phải thái độ thiếu thiện cảm của các công ty nội địa, không muốn làm việc gia công cho họ. Tập đoàn Trung Quốc đang phải vất vả trên thị trường Ba Lan rất khó khăn. Thế nhưng, đối với một nhà thầu Ba Lan, điều đó chẳng có gì là lạ : « Bạn cứ thử qua Trung Quốc hành nghề xây dựng xem, rồi bạn sẽ thấy là bạn cũng không được hoan nghênh đâu ».
Fukushima thải phóng xạ ra biển, chợ cá tiêu điều
Liên quan đến Châu Á, dĩ nhiên là báo giới tiếp tục nhìn về Nhật Bản với tình hình thê thảm của trung tâm điện hạt nhân Fukushima, mà như tựa của L’Humanité nêu bật : « Bóng tử thần vẫn trùm lên Fukushima ».
Le Monde trong bài phóng sự dài nhìn chợ cá Tsukiji vắng vẻ ở Tokyo, như là tấm gương phản ánh nỗi hoang mang của người dân Nhật. Khu chợ sầm uất trước đây, với những hàng xe vận tải dài dằng dặc vào những sáng thứ Bảy, nay đã trở nên ảm đạm.
Hàng ngày khoảng 1.900 tấn cá đi qua khu chợ này, nhưng cho dù có những tấm biển nhỏ trấn an, nhưng khách hàng vẫn vắng tanh, hoặc đứng nhìn một cách đầy ngờ vực những hải sản mà họ ưa thích. Theo ông Dai Matsumura, một người trong ban quản lý, thì một trong những nguyên nhân là nỗi lo ngại phóng xạ càng lúc càng tăng sau mỗi thông báo về nước nhiễm phóng xạ do trung tâm Fukushima thải ra Thái bình Dương.
Pháp chinh phục được cảm tình người Nhật đang trong cơn hoạn nạn
Le Figaro, trong bài báo trang quốc tế, đã nhìn thấy « Hình ảnh nước Pháp tốt đẹp trở lại » tại xứ Hoa anh đào, sau chuyến viếng thăm của tổng thống Sarkozy, lãnh đạo quốc gia đầu tiên ghé Nhật từ ngày xảy ra thiên tai.
Tác giả bài báo trích lời Takao Toshikawa, một nhà nghiên cứu chính trị Nhật, đã tỏ ý rất ngạc nhiên khi thấy là chỉ cách đây một tuần lễ thôi, hình ảnh nước Pháp đối với người Nhật còn rất xấu, nhưng giờ đây thì mọi người đều cảm nhận là rất tốt. Giờ đây, có nghĩa là sau chuyến ghé thăm của tổng thống Sarkozy, thứ 5 vừa qua đã hàn gắn các vết thương và nâng cao hình ảnh Pháp.
Theo bài báo, sau vụ động đất và tình hình tại trung tâm hạt nhân Fukushima, người Pháp tại Nhật đã nhanh chóng về nước, kể cả những người đang làm việc tại Nhật, khiến cho đối tác Nhật Bản rất bất bình đặc biệt là trong lãnh vực ngân hàng. Cụ thể là Ngân hàng Trung ương Nhật rất bực tức vì hệ thống ngân hàng của nước này gặp khó khăn. Người Pháp về nước, công việc bế tắc và các phụ tá người Nhật phải lấy quyết định thay.
Tờ báo nêu ví dụ các ngân hàng lớn của Pháp BNP hay Crédit Agricole đang cố gắng tranh thủ lại cảm tình của người Nhật. Tổng giám đốc BNP đã đến Tokyo để tạ lỗi, còn Crédit Agricole cũng sắp gởi một phái đoàn qua Nhật.
Người Nhật, theo Le Figaro, trước hậu quả do hạt nhân gây ra, rất sợ bị đổ lỗi, bị tẩy chay, cho nên họ rất quan tâm và chờ đợi phản ứng từ bên ngoài. Họ rất xúc động khi thấy được đoái hoài. Trong phái đoàn của tổng thống Pháp đến Nhật có bộ trưởng môi trường Nathalie Kosciusko Morizet, bà ở lại thêm hai ngày và đến thăm Sendai, nơi bị tàn phá trầm trọng nhất. Chuyến viếng thăm này rất được người Nhật cảm kích.
Côte d’Ivoire sắp chìm trong biển máu ?
Các dòng tựa lớn trang nhất báo Pháp đều nêu lên nỗi lo ngại biển máu trong cuộc đụng độ sống còn tại xứ châu Phi Côte d’Ivoire giữa hai phe Ouattara và Gbagbo. Nếu La Croix từ tốn nói đến cuộc ‘nội chiến’, thì L’Humanité nhìn thấy ‘máu và hỗn loạn’. Riêng Libération thì cho đây là ‘Thời tàn sát’, dòng tít đậm bên dưới ảnh lính mang súng phóng rocket B40.
Trước tình hình nguy hiểm đó, Le Figaro trong hàng tít lớn trang nhất ghi nhận sự kiện Paris chuẩn bị di tản kiều dân Pháp khỏi Côte d’Ivoire.
Đối với báo giới Pháp, người chiụ trách nhiệm về tình hình ở Côte d’Ivoire hiện nay là ông Gbagbo, như tờ La Croix đã khẳng định trong bài xã luận trên trang nhất. Cũng trên trang nhất, Le Monde nêu câu hỏi là làm thế nào để tránh được biển máu ở Abidjan (thủ phủ kinh tế của Coote d’Ivoire) ? Câu trả lời dứt khoát : đó là ông Gbagbo phải cấp nhận từ chức.
Dân số Liên Hiệp Châu Âu càng lúc càng già đi
Trên bình diện xã hội, nhật báo kinh tế Les Echos hôm nay chú ý đến hiện tượng là mực độ già đi của dân số Liên Hiệp Châu Âu đang gia tăng. Dựa trên bản nghiên cứu về dân số công bố thứ sáu vừa qua, tờ báo tóm lược tình hình như sau : Xã hội Châu Âu thay đổi nhanh ; dân số già đi, tuổi trung bình từ 40,6 năm 2009 sẽ tăng lên 47,9 từ đây đến năm 2060 ; tỷ lệ sinh đẻ đã tăng, nhưng lại ở dưới ngưỡng cho phép trẻ hoá dân số.
Theo bản nghiên cứu, tuổi thọ trong Liên Hiệp Châu Âu tiếp tục tăng đều mỗi năm, hiện lên 82,4 tuổi đối với phụ nữ, và 76,4 đối với nam giới. Thay đổi quan trọng nhất là số người trên 60 tuổi hàng năm tăng thêm 2 triệu người, tức là tăng gấp đôi so với cách đây 3 năm. Tình hình sức khoẻ những người cao niên cũng tốt hơn. Những loại bệnh mà trước đây những người ở lứa tuổi 70 thường mắc phải giờ đây trở thành bệnh tình của lớp tuổi 80.
Tình hình trên dẫn đến một số thay đổi. Từ đây đến năm 2014, theo bản nghiên cứu, lớp người trong tuổi lao động (20 - 64) sẽ co thắt lại. Cho nên phải tổ chức vấn đề lao động, phải linh động hơn, để cho phép làm việc lâu hơn, nhưng không trong một khuôn khổ gò bó, không ảnh hưởng quá nhiều đến cuộc sống gia đình.
Lý do là vì bên cạnh tỷ lệ sinh đẻ đang tăng lên ở Châu Âu như nói trên (1,60 vào năm 2008 so với 1,47 năm 2003), bản nghiên cứu còn khẳng định một điều : đó là phụ nữ càng đi làm, thì tỷ lệ sinh đẻ càng cao, cho nên các tác giả bản nghiên cứu khuyến cáo phải có chính sách tạo điều kiện cho công việc làm của phụ nữ.
Một chi tiết khác mà bản báo cáo nêu bật là mô hình gia đình truyền thống không ảnh hưởng đến tỷ lệ sinh đẻ : mà những yếu tố mới đươc ghi nhận là tỷ lệ này cao hơn ở những quốc gia ít đám cưới hơn, trong lúc tình trạng sống chung không gia thú và ly dị nhiều hơn, tuổi người mẹ cao hơn vào lúc sinh con. Hiện nay trong Liên Hiệp Châu Âu, những nước có tỷ lệ sinh đẻ cao là Ireland, Pháp, Anh Quốc, Thụy Điển.
Trong tình hình dân số già đi, tỷ lệ sinh đẻ không đủ bù đắp cho lớp người rời thị trường lao động, thì người nhập cư có một vai trò. Việc hội nhập họ (cũng như con cháu họ) là một vấn đề ‘then chốt’ trong thành tựu của Châu Âu. Theo Les Echos, hàng năm Liên Hiệp Châu Âu đón đến 2 triệu người từ các nước ở ngoài Liên Hiệp.
Tính ra, trong năm 2010, có đến 32,4 triệu người nước ngoài sống trong một nước thành viên của Liên Hiệp Châu Âu (6,5% tổng dân số), trong số này thì 12,3 triệu đến trừ một quốc gia thành viên, còn 20,1 triệu đến từ ngoài Liên Hiệp.
Dĩ nhiên là trên mặt xã hội sẽ có sự pha trộn văn hoá vì theo bản nghiên cứu, đến năm 2060, tỷ lệ người dân sống trong một quốc gia Châu Âu và có ít nhất một thân nhân sinh ra tại một nước khác trong Liên Hiệp hay ngoài Liên Hiệp, sẽ chiếm đến 1/3 tổng dân số.
theo rfi