Thầy đồ ngồi cắm cúi viết trong ngày Xuân. (Ảnh minh họa: Pexels)
Tại thành phố Sài g̣n có con đường Trương Định chạy xuyên qua vườn cây xinh đẹp Tao Đàn.
Đây là con đường một chiều đi theo hướng từ quận Nhất về quận Ba. Như bao con đường thơ mộng khác, Trương Định cũng có hai hàng cây cao tỏa bóng mát rượi.
Lề đường khá rộng dễ đến gần ba thước mỗi bên giúp cho khách bộ hành đi lại thong thả. Thỉnh thoảng thấy có vài người trải tấm bạt nhỏ bày bán mấy món hàng độc lạ thu hút những kẻ thích sưu tầm. Phía bên trái đường đoạn từ Phan Đ́nh Phùng đến Phan Thanh Giản thuộc khu vực bên hông trường nữ sinh Gia Long được rào bằng song sắt thật sạch đẹp.
Hàng năm, gần những ngày giáp Tết, nơi này lại rộn rịp với nhiều thầy đồ đến treo các tấm phướn, câu đối, tranh Tết lên hàng rào nhà trường để bán, trông rất đẹp mắt. Có nhiều mẫu mă kích thước màu sắc khác nhau. Có tranh hoa đào hoa mai, tranh phong cảnh sơn thuỷ, tranh rồng phượng, tứ linh, tứ quư…
Mỗi ông đồ tự chuẩn bị cho ḿnh một cái bàn con với nhiều loại giấy, mực, cọ để phục vụ nhu cầu khách thập phương muốn xin chữ theo ư cá nhân. Nào là T
âm, Nhẫn, Hiếu, Thịnh, Khang, với
Phúc, Thọ, Lộc, Xuân, Hỷ, rồi c̣n
Tài, Tiến, Khoa, Vượng, Chí… Muôn người, muôn màu, muôn vẻ…
Những ông đồ ở đủ độ tuổi, xúng xính khăn đóng áo dài trịnh trọng, ngồi ở bàn của ḿnh cắm cúi viết. Khách hàng th́ xe đạp, xe máy dựng ngổn ngang mé trước, áo quần giản dị v́ c̣n đang lúc chạy chợ và thu dọn nhà cửa đón Tết. Nam phụ lăo ấu, bất kể thân sơ, thoải mái đứng bàn tán nhận xét những tấm tranh hay câu đối đang treo, xem coi bức nào đẹp và ư nghĩa nhiều nhất.
Kế đến, hỏi thăm nhau xem gia cảnh thế nào để góp ư nên xin thầy viết chữ ǵ vào năm mới cho xứng hợp. Rồi đến sở thích dùng chất liệu nào: tre, giấy dó hay giấy điều cho vừa ư cả nhà. Muốn tăng vẻ trang trọng th́ có cần thêm cành hoa hay cánh hạc vào không… Nhiều người phân vân, lưỡng lự chưa quyết định được v́ mỗi kiểu lại có một vẻ riêng…
Không gian rất ư là Tết. Người người vui tươi hồ hởi thân t́nh. Kẻ th́ thong dong chuyện văn. Đề tài trang trí bàn thờ gia tiên được đề cập rôm rả nhất. Người khác lại nôn na vội vă lo không kịp xe về xum họp gia đ́nh. Cảnh sinh hoạt đẹp như tranh vẽ trú dưới hàng cây dọc con đường lấp loáng những bóng nắng lung linh.
Ḱa, thầy đồ đă xong một bức vẽ. Thân chủ gởi thầy ít lộc, hớn hở ngắm nghía hài ḷng, những người khác cũng sà vào trầm trồ… Thế rồi họ chào từ giă và chúc nhau những điều tốt đẹp, nâng niu cái ước vọng hướng về tương lai mà họ đă nhờ thầy gởi vào tấm tranh chữ, mang ra xe về cho kịp th́ giờ sửa soạn nhà cửa.
Nét văn hóa đậm chất thơ hiện rơ trong dịp Tết cổ truyền và là cầu nối cho con người luôn xích lại gần nhau. Nhớ về con đường kỷ niệm một thời b́nh yên của Sài g̣n xưa!!