Giá Bitcoin vừa rơi xuống mốc 90,000 USD, đánh dấu mức giá thấp nhất chưa từng ghi nhận trong vòng 7 tháng qua. Giá trị vốn của đồng tiền số lớn nhất thế giới cũng vì vậy đạ bị thu hẹp xuống còn 1,800 tỷ USD.
Theo hãng tin
Bloomberg, giới đầu cơ Bitcoin dường như có mọi thứ trong tay, từ sự ủng hộ của Phố Wall, bối cảnh chính trị thuận lợi cho đến nguồn tiền từ các định chế tài chính. Tuy nhiên, thị trường chỉ thiếu đúng một nhịp tăng giá.
Hơn 600 tỷ USD đã bốc hơi
Sau khi vượt mốc 126,000 USD/BTC vào tháng 10, giá Bitcoin bị lao dốc mạnh, xóa sạch thành quả tăng trưởng trong năm 2025. Đà giảm sâu khỏi cao điểm lịch sử diễn ra đúng vào thời điểm Bitcoin được kỳ vọng sẽ củng cố vị thế hợp pháp.
Phố Wall đã nhập cuộc, các quỹ ETF đưa tiền mã hóa vào danh mục đầu tư phổ biến và chính quyền Tổng thống Donald Trump thể hiện sự ủng hộ toàn diện với loại tài sản số này.
Thế nhưng, thị trường lại quay đầu tụt giảm sâu. So với cao điểm hồi tháng 10, giá trị vốn thị trường của Bitcoin đã bị bốc hơi hơn 600 tỷ USD. Biến động là điều quen thuộc trong thế giới crypto, nhưng lần này sự thay đổi về tâm lý diễn ra quá chóng vánh, còn các lời giải thích đều thiếu sức thuyết phục.
Trên các sàn giao dịch và mạng xã hội, tâm lý lo lắng lan rộng. Giới đầu tư lần lượt lục lại biểu đồ cũ, bám vào các mô hình quen thuộc để tìm kiếm động lực để mua. Khi không tìm thấy quy luật nào cho cách thức mà Bitcoin vận hành, cho nên nhiều người lại quay về với thứ đã quen thuộc nhất: chu kỳ halving 4 năm.
(Ảnh: CoinMarketCap)
Đây là sự kiện khiến cho tốc độ khai thác Bitcoin đã bị cắt giảm một nửa. Trong lịch sử, mỗi lần halving đều dẫn tới một chu kỳ đầu cơ mạnh rồi rơi vào sự suy thoái đau đớn, thường trễ nhịp khi các thợ đào có xu hướng cho bán tháo đúng lúc giá đang xấu đi.
Trong chu kỳ này, halving diễn ra tháng 4/2024, sau đó Bitcoin lập đỉnh vào tháng 10. Mô hình nhìn chung khá giống trước đây. Nhưng khi thị trường được định hình bởi giới đầu tư tổ chức có tiềm lực tài chính lớn, không còn chắc chắn liệu kịch bản cũ còn đúng hay không.
"Mức độ bi quan của giới đầu tư cá nhân hiện rất tệ, nên thị trường hoàn toàn có thể còn bị giảm nữa. Mọi người sợ chu kỳ 4 năm sẽ lặp lại và không muốn trải qua một cú sụt 50% nữa. Họ đã rời bỏ thị trường trước để tránh cảnh rủi ro đó", Matthew Hougan, Giám đốc đầu tư của
Bitwise Asset Management chia sẻ dù ông tin rằng giá sẽ tăng vào năm sau.
Một phần thiệt hại phản ánh trạng thái bị kiệt sức sau giai đoạn hưng phấn. Nguồn tiền cá nhân đã bị cháy túi khi đổ vào các cổ phiếu tiền điện tử lúc đạt cao điểm. Đến đầu tháng 10, sự căng thẳng thương mại bất ngờ leo thang đã kích thích làn sóng bán tháo, đúng lúc tỷ lệ đòn bẩy đang tăng mạnh. Kết quả là thị trường có vẻ đầy kỳ vọng nhưng đã cạn niềm tin, quá mong manh để giữ giá khi tâm lý bị đảo chiều.
Tất cả diễn ra ngay khi câu chuyện ủng hộ crypto trở nên thuận lợi nhất. Các ETF hút hàng tỷ USD từ giữa năm, giúp Bitcoin được xem như một tài sản phòng ngừa vĩ mô. Các chính sách ủng hộ tài sản số của Tổng thống Trump tạo thêm kỳ vọng sẽ đi lên.
Nhưng nguồn tiền vào đã bị chựng lại. Một số giới đầu tư lâu năm đã chốt lời. Và các doanh nghiệp tiêu biểu như Strategy hiện giao dịch gần sát giá trị số Bitcoin họ nắm giữ - dấu hiệu cho thấy niềm tin thị trường không còn được định giá cao.
"Ở thời điểm này, Bitcoin vận hành giống một tài sản vĩ mô nằm trong danh mục của các tổ chức, phản ứng với hệ thống thanh toán, chính sách và biến động của đồng USD nhiều hơn là những cú sốc nguồn cung mang tính cơ học", Jake Kennis, chuyên gia phân tích tại công ty số liệu Nansen nhận định.
Dù câu chuyện "định chế hóa" được nhắc nhở nhiều, thị trường vẫn bị chi phối bởi tâm lý. Và hiện tại, tâm lý đang khá xấu do rủi ro bị suy yếu. Altcoin giảm mạnh từ đầu năm. Hiệu ứng Trump cũng không đủ để bảo vệ crypto trước lực cản vĩ mô hay trước sự cạnh tranh từ các tâm điểm đầu cơ mới.
"Với vàng và cổ phiếu đều ở sát cao điểmlịch sử, Bitcoin giống phần chóp của tảng băng tài sản rủi ro đang bị chảy dần. Tôi dự báo Bitcoin và phần lớn crypto sẽ còn giảm nhiều", Mike McGlone, chiến lược gia hàng hóa cao cấp tại Bloomberg Intelligence nhận định.
Giá Bitcoin sẽ trôi về đâu?
Trên thị trường phái sinh, các vị thế bearish tăng vọt khi nguồn tiền lớn đang rút lui, củng cố niềm tin rằng đợt bán tháo này vẫn chưa chạm đáy.
Diễn biến đảo chiều diễn ra nhanh và dứt khoát. Nhu cầu phòng vệ rủi ro giảm sâu - đặc biệt tại các ngưỡng 90.000 USD, 85.000 USD và 80.000 USD - tăng mạnh. Những hợp đồng quyền chọn đáo hạn cuối tháng này ghi nhận khối lượng giao dịch dồn dập, theo dữ liệu từ sàn Deribit thuộc Coinbase.
Chỉ vài tuần sau khi đẩy giá lên đỉnh, giới đầu cơ đã gom hơn 740 triệu USD hợp đồng đặt cược Bitcoin tiếp tục rơi sâu trong tháng 11, vượt xa lượng vị trí tích cực.
"Sự thiếu vắng nguồn tiền mua thực sự dựa trên niềm tin đã lộ rõ khi những người gom hàng trong 6 tháng qua giờ đều đang bị lỗ nặng", Chris Newhouse, Giám đốc nghiên cứu tại Ergonia, nhận định.
Áp lực lớn nhất rơi vào nhóm doanh nghiệp được gọi là "digital-asset treasuries", tức các công ty gom lượng lớn tiền số từ đầu năm để tự biến thành những khoản đặt cược crypto trên sàn chứng khoán. Dù công ty của Michael Saylor (Strategy) vừa bổ sung thêm 835 triệu USD Bitcoin, nhiều doanh nghiệp khác đang chịu áp lực bán tài sản để bảo vệ bảng cân đối kế toán.
Tâm lý thị trường vì vậy bị treo lơ lửng khi kẹt giữa nhóm người đầu tư tiền số đang bị lỗ quá sâu không dám mua thêm, nhưng cũng chưa đủ sẵn sàng để chấp nhận cắt lỗ.
Chỉ số tâm lý do CoinMarketCap tổng hợp dựa trên động lực giá, biến động cho thấy giới đầu tư đang rơi vào trạng thái sợ hãi tột độ.
Giới giao dịch đang chờ kết quả kinh doanh của Nvidia, thước đo then chốt của nhóm cổ phiếu kỹ nghệ và tài sản đầu cơ cùng với kỳ vọng thay đổi về khả năng Fed cho cắt giảm lãi suất trong tháng 12. Chỉ số S&P 500 đã giảm hơn 1%, càng gây sức ép lên toàn bộ nhóm tài sản rủi ro.
"Fed và câu chuyện bong bóng AI đang là 2 lực cản lớn nhất với crypto trong giai đoạn cuối năm. Rủi ro từ AI đang lan sang tâm lý thị trường crypto, cộng thêm thông điệp từ các giới chức Fed, khiến cho Bitcoin có nhiều khả năng sẽ tiếp tục giảm mạnh", Adam McCarthy, chuyên gia tại Kaiko, đánh giá.
Thị trường rộng hơn cũng chìm trong cảnh bị suy yếu kể từ làn sóng thanh lý mạnh hồi đầu tháng 10, khi gần 19 tỷ USD tài sản số đã bị xóa sổ.
"Tâm lý ngại rủi ro lan sang cả thị trường crypto, nơi niềm tin vẫn rất mong manh. Đợt giảm này phản ánh những lo ngại vĩ mô nhiều hơn là vấn đề nội tại", Thomas Perfumo, kinh tế trưởng tại Kraken, nhận định.
