(VTC News) - Mới đây, họa sĩ Lê Đ́nh Nguyên (Nhà hát múa rối Việt Nam) đă ngẫu hứng rủ tôi đi Bắc Hà (Lào Cai) để t́m mua một chú chó Lài, loài chó mà theo anh, là giống chó huyền thoại, hội tụ đầy đủ sự tinh túy: Trung thành, thông minh, thính nhạy và sức mạnh. Sở dĩ tôi lập tức lên đường theo anh, là v́ mục đích mua chó của anh không phải để săn thú, trông nhà, mà là… đuổi ma. Chả hiểu sao, ông họa sĩ vốn chẳng sợ trời, chẳng sợ đất này bỗng dưng lại sợ… ma.
Chó lai sói
Bắc Hà nổi tiếng với chợ phiên họp vào ngày chủ nhật. Chợ phiên Bắc Hà lại nổi tiếng với chợ ngựa, chợ trâu, chợ chim và chợ chó. Cứ đến phiên chợ, các gia đ́nh có con thú nào thừa, hoặc cần tiền th́ đem xuống bán. Được giá th́ bán, không th́ mang về, coi như có cớ để đi chợ.
Sớm tinh mơ, tôi và họa sĩ Lê Đ́nh Nguyên đă có mặt ở đầu chợ chó cùng với đám buôn chó. Hàng trăm người chầu chực ở ngay đầu chợ, người th́ t́m mua chó thịt, người mua chó giống. Người mua chó thịt th́ thích những chú chó vàng, ri, nặng độ trên dưới 10kg. Người mua chó về nuôi th́ xem đốm trán, đốm sống mũi, đốm đuôi, đốm chân và đặc biệt là đốm lưỡi.
|
Họa sĩ Lê Đ́nh Nguyên chọn chó ở chợ Bắc Hà. |
Họa sĩ Lê Đ́nh Nguyên th́ vểnh râu t́m chú chó Lài. Gặp ai bê chó đến, anh cũng hỏi: “Có phải chó Lài không? Nhà có chó Lài không?”. Hàng trăm người bê chó đều lắc đầu: “Kiếm đâu ra chó Lài”.
Đứng đợi chó Lài đến gần trưa th́ nản. Một anh chàng người Nùng, giới thiệu tên Quang đi đến bắt tay anh chàng họa sĩ bảo: “Anh kiếm chó Lài à?”. Lê Đ́nh Nguyên tưởng gặp được người bán chó liền gật đầu lia lịa. Nào ngờ, anh bạn Nùng bảo: “Hơn năm trời, với 50 phiên chợ, ngày nắng cũng như ngày mưa, em đều chầu trực ở chợ chó này, mà tuyệt nhiên không gặp con Lài nào cả. Bác chân ướt chân ráo lên đây không kiếm được chó Lài đâu”.
|
Xem lưỡi có đốm không nào? |
Nghe anh chàng Nùng nói thế, họa sĩ Lê Đ́nh Nguyên chán hẳn. Chẳng chó má ǵ nữa, ông họa sĩ lôi anh chàng Nùng vào chợ huyện uống rượu ngô, ăn thắng cố để được nghe kể về chó Lài.
Nâng chén ngà say, anh chàng Nùng rơm rớm nước mắt kể về chú chó Lài của ḿnh: “Con chó thông minh, hiểu chủ lắm. Chỉ nh́n nó là nó biết ông chủ muốn ǵ”.
Với đồng bào miền núi, đây là giống chó săn cực quư, khôn ngoan và dữ dằn. Nó là người lính gác vô cùng tin cẩn, sẵn sàng xả thân để bảo vệ chủ và tài sản.
|
Con chó nghi là giống chó Lài. |
Chó Lài có dáng dài, chân to, đuôi dài, màu vàng pha chút đen hoặc đen từ đầu đến đuôi. Đặc biệt, tai hơi dài và cụp. Mơm dầy và to. Chó Lài trưởng thành nặng tới 50kg.
Không ai rơ giống chó này xuất xứ từ đâu, cũng không có tài liệu nào nghiên cứu, nhưng theo anh chàng người Nùng này, th́ nó là giống chó lai giữa chó nhà và chó sói. Chó nhà th́ nhiều, nhưng chó sói th́ mỗi ngày thêm hiếm, nên để có được chú chó Lài, gần như là chuyện không tưởng.
Theo anh chàng người Nùng nọ, nếu ai sở hữu một chú chó Lài, th́ coi như quanh năm suốt tháng no đủ, không sợ đói kém, thậm chí c̣n có thể làm giàu. Xách súng vào rừng, nếu có chó Lài dẫn đường, th́ kiểu ǵ cũng thu được chiến lợi phẩm. Nó sẽ t́m dấu vết thú, lùa thú vào trước họng súng cho chủ bắn.
|
Lê Đ́nh Nguyên (phải) và anh chàng người Nùng Triệu Văn Quang ngồi uống rượu ngô, ăn thắng cố ở chợ Bắc Hà. |
Thậm chí, chẳng cần phải đi săn, cứ yêu cầu nó vào rừng, kiểu ǵ nó cũng tha về khi th́ con b́m bịp, khi th́ con chồn hương, cầy, cáo, dũi, chuột rừng, nhím…
Giống chó này là sát thủ của rắn độc. Nó không dại dột xông vào tóm rắn độc, bởi có thể mất mạng, nhưng sự dũng mănh của nó khiến rắn độc sợ hăi co ḿnh nằm im. Chủ nghe thấy tiếng chó sủa trong rừng, chỉ việc chạy vào tóm sống rắn độc mang bán.
Cuộc chiến giữa chó Lài và “quái thú”
Theo lời anh bạn Nùng Triệu Văn Quang, trận tóm sống con rắn chúa khổng lồ hồi đầu năm ngoái là thành tích hoành tráng nhất của chú chó Lài. Con rắn này là loại đă thành tinh, là “quái thú” của rừng già.
Nhà Quang ở xă Tả Củ Tỷ, một xă xa nhất của huyện Bắc Hà, giáp với Xín Mần (Hà Giang). Vùng đất này núi cao, rừng thẳm, thú dữ khá nhiều.
|
Họa sĩ Lê Đ́nh Nguyên bên b́nh rượu ngâm "quái thú" hổ mang chúa. |
Tuy nhiên, cánh rừng giáp bản Quang ở chẳng có bóng dáng loài rắn nào, ngoài một con “quái thú” khổng lồ mà chưa ai từng tận mắt. Sở dĩ, người Nùng trong bản biết có con hổ chúa khổng lồ là bởi v́ hàng năm họ vẫn bắt gặp một bộ da rắn lột dài bằng mấy lần đ̣n gánh, to bằng cái phích.
Người dân trong bản vẫn thường xuyên tóm được rắn hổ chúa hoang dă, tuy nhiên, con to nhất cũng chỉ chừng 5 đến 6kg, dài độ 3-4m. Chưa ai từng thấy bộ da lột nào khủng khiếp như thế.
Sở dĩ bao năm qua, cánh rừng dưới chân ngọn núi Nam Lo U O, cao tới 1.843m, không có bóng dáng con rắn nhỏ nào là bởi v́ hổ chúa thích xơi các loại rắn nhỏ hơn. Người dân trong bản thi thoảng tổ chức vào rừng truy t́m con “quái thú” này, song đều thất bại.
|
Hổ mang chúa khổng lồ trong b́nh rượu. |
Con rắn này đă thành tinh, thấy hơi người từ xa đă t́m cách trốn vào rừng thẳm, nên không sao bắt nổi nó. Nó chạy rất nhanh trên mặt đất, lại biết leo cây, bơi dưới suối, nên địa h́nh thế nào nó cũng thoát được.
Một ngày, khi Quang vừa đi nương về, th́ nghe thấy tiếng chú chó Lài sủa văng vẳng từ trong rừng. Nếu gặp thú nhỏ th́ nó đă tóm sống tha về, nên Quang tin rằng nó đă săn được rắn độc.
Quang tức tốc t́m gậy h́nh chữ Y (dùng để ấn đầu rắn) cùng với chiếc bao tải, rồi chạy lên hướng đỉnh Nam Lo U O. Giữa băi đất trống, chú chó Lài của Quang sủa liên hồi, khuôn mặt dữ tợn, gầm gừ hướng về phía hốc cây mục.
Quang tiến lại phía chú chó, nh́n theo hướng nó sủa và lạnh sống lưng khi thấy một con “quái thú” khổng lồ, thân to đúng bằng cái phích, lưng màu nâu xám, thân như dây rừng khổng lồ quấn vào thân cây mục, ngóc cái đầu lên cao, đầu bành ra, lưỡi thè lè nh́n chú chó.
Nh́n “quái thú”, chân Quang cứ ríu lại, không bước nổi nữa, chứ đừng nói đến chuyện xông vào tóm nó. Nó chỉ mổ một nhát th́ có trời mà cứu.
Định thần lại, Quang chuồn thẳng về bản gọi thêm 6 thanh niên nữa, toàn hạng khỏe mạnh, dũng mănh và đặc biệt là không sợ rắn. Thuốc men giải độc rắn được chuẩn bị, các đồ nghề cũng sẵn sàng.
|
Tác giả bên "quái thú" trong b́nh rượu do chú chó Lài tóm được. |
Lúc nhóm của Quang quay lại, con rắn không ngóc đầu lên nữa, mà rúc đầu vào hốc cây mục nằm im. Riêng chú chó Lài th́ vẫn hung dữ sùng sục quanh “quái thú” để đe dọa. Không biết con rắn chúa khổng lồ này không thèm chấp chú chó Lài nên rúc đầu vào hốc cây để ngủ (loài rắn chúa thường thích ngủ trong hốc đá, hốc cây mục) hay sợ quá nên chui vào hốc cây để trốn.
Cơ hội ngàn vàng đă đến, nhóm của Quang giàn trận để tóm sống con rắn chúa khổng lồ này. Người xông vào đè phần đuôi, người đè phần thân. Chú rắn khổng lồ ngọ nguậy t́m cách rúc sâu vào hốc cây, nhưng không thể được nữa. Nhóm người này kéo dần chú rắn ra, rồi mấy người cùng lúc xông vào đè nghiến đầu rắn.
Cả nhóm thanh niên khỏe mạnh phải vật lộn một lúc lâu, mệt nhoài, mới thu phục được con rắn.
Sau vụ tóm được “quái thú” khổng lồ, Quang đă đưa chú chó Lài xuống chợ huyện chơi. Không hiểu lư do ǵ, chú chó lăn đùng ra đất sùi bọt mép chết. Quang nghi nó xơi phải bả chuột, hoặc xơi chuột bị đánh bả.
Chẳng biết làm thế nào, Quang ngồi ôm chó khóc. Đang tính chở chú chó yêu quư về bản chôn, th́ có người đi qua hỏi chuyện. Biết chó dính bả, nhưng anh này vẫn hỏi mua xác. Anh ta hỏi Quang đ̣i bao nhiêu, Quang bảo trả bao nhiêu cũng được. Không ngờ người đàn ông lạ này rút ra 6 triệu đồng trả cho Quang.
Đến bây giờ Quang vẫn không hiểu người đàn ông lạ kia mua chú chó dính bả với giá 6 triệu đồng về làm ǵ. Không rơ có phải anh ta dùng làm chó nhồi bông không. Giống chó Lài quư thế, có được con chó nhồi bông cũng thỏa chí.
Từ ngày chú chó Lài yêu quư chết thảm, chủ nhật nào Triệu Văn Quang cũng cưỡi xe máy mấy chục cây số xuống chợ phiên để t́m chó Lài. Nhưng đă một năm qua, anh không t́m được chú chó Lài nào nữa.
C̣n tiếp…
Phạm Ngọc Dương