Hạ viện Mỹ do Đảng Cộng ḥa kiểm soát ngày 9-5 đă thông qua Dự luật Tín dụng và Niềm tin đầy đủ (Full Faith and Credit Act), cho phép nâng mức trần nợ công với điều kiện chính phủ phải ưu tiên trả nợ nước ngoài và lương hưu. Mọi khoản khác như bảo hiểm y tế, chi tiêu quốc pḥng, an ninh quốc gia... phải được chi trả bằng thu nhập của chính phủ.
Tổng thống Mỹ Barack Obama tuyên bố sẽ phủ quyết dự luật “trả nợ Trung Quốc trước tiên”. Ảnh: WHITE HOUSE
|
“Các thị trường tài chính cần được bảo đảm rằng số trái phiếu mà họ nắm giữ sẽ an toàn bất chấp băo táp chính trị có thể gây dông gió ở Washington” - hạ nghị sĩ Đảng Cộng ḥa Tom McClintock nói.
Được thông qua với tỉ lệ sát sao 221 phiếu thuận và 207 phiếu chống, dự luật này không nhận được bất cứ lá phiếu nào của các hạ nghị sĩ Dân chủ, dấu hiệu cho thấy nó khó lọt qua cửa thượng viện. Chủ tịch Ủy ban Ngân sách Thượng viện Mỹ Patty Murray cho rằng dự luật này “đặt các chủ nợ nước ngoài lên trên người dân và các công ty Mỹ” và “sẽ chẳng giúp ích ǵ được cho nền kinh tế Mỹ vốn đang bị thiệt hại bởi chính sách bên miệng hố chiến tranh mới của phe Cộng ḥa”.
Một số nghị sĩ khác của Đảng Dân chủ c̣n gọi đây là dự luật “trả nợ Trung Quốc trước tiên” do nền kinh tế lớn nhất châu Á này đang nắm đến 1.200 tỉ USD trái phiếu chính phủ Mỹ và đứng đầu danh sách chủ nợ nước ngoài.
Trong phản ứng ngay sau đó, Tổng thống Mỹ Barack Obama tuyên bố sẽ dùng quyền phủ quyết để ngăn chặn dự luật này. Thông cáo của Nhà Trắng nêu rơ: “Các gia đ́nh Mỹ không thể chọn trả hóa đơn này và bỏ qua hóa đơn khác. Quốc hội Mỹ cũng vậy. Dự luật này sẽ làm gia tăng thất nghiệp, ảnh hưởng đến các doanh nghiệp ở mọi quy mô và hủy hoại nền kinh tế”.
Khá nhiều nghị sĩ Cộng ḥa cũng phản đối dự luật này. Ông Thomas Massie, một trong số 8 nghị sĩ Cộng ḥa bỏ phiếu chống dự luật, nhận định: “Tôi nghĩ nhiều người không nhận ra rằng làm như thế là tăng trần nợ. Thay v́ cố gắng kiểm soát nợ quốc gia, dự luật này chỉ làm t́nh h́nh tệ thêm”.
Chính phủ Mỹ chạm trần nợ công 16.400 tỉ USD hồi cuối tháng 12-2012 nhưng quốc hội đă ban hành luật cho phép Bộ Tài chính tiếp tục được vay nợ thêm 5 tháng (hạn chót là hết ngày 18-5 tới). Các thủ lĩnh phe Cộng ḥa từng dự đoán một trận chiến về trần nợ công và ngân sách quốc gia mới sẽ diễn ra vào tháng 7 này nhưng bộ phận tài chính của chính phủ hoạt động hiệu quả hơn mong đợi nên “thời điểm khai chiến” có thể nới đến tháng 10.
Cũng trong ngày 9-5, đại gia cho vay thế chấp Mỹ Fannie Mae thông báo sẽ trả cho Bộ Tài chính khoản nợ 59,4 tỉ USD vào cuối tháng 6 sau khi thu lăi kỷ lục 17,2 tỉ USD trong năm 2012. Sự kiện này càng củng cố khả năng chính phủ Mỹ sẽ không đối mặt với nguy cơ vỡ nợ trước tháng 10.
MỸ NHUNG - Người Lao Động