“Nuôi chó trong gia đ́nh là nếp sinh hoạt có từ xưa ở địa phương này. Đến nay, từ cán bộ tới nhân dân, nhà nào cũng nuôi chó. Có nhà nhiều th́ nuôi đến cả đàn hơn chục con, nhà bét dẹt nhất cũng có vài ba con. Chó ở đây nuôi để giữ nhà chứ không phải để kinh doanh lấy thịt nên cũng dữ dằn hơn…”.
Lời của một người đàn ông trung niên ở ven trục đường chính xă Bắc Sơn, huyện Sóc Sơn, Hà Nội đă thể hiện khá đầy đủ một nét “đặc thù” của người dân nơi đây…
Hiện cả xă nuôi hơn 5000 con chó
Theo báo cáo mới nhất của UBND xă Bắc Sơn, huyện Sóc Sơn, cả xă hiện nuôi gần 5200 con chó, trong đó gia đ́nh nhiều nhất nuôi hơn chục con, c̣n gia đ́nh ít nhất cũng có 2 – 3 con chó nuôi trong nhà. Từ xưa đến nay, nuôi chó tại gia với mục đích trông nhà đă trở thành nếp sinh hoạt truyền thống của địa phương này.
Tuy nhiên, khi thông tin trong tháng 7/2013, xă Bắc Sơn có 52 trường hợp bị chó cắn, trong đó có nhiều con chó bị nghi mắc bệnh dại được lănh đạo Trung tâm Y tế huyện Sóc Sơn báo cáo tại cuộc họp giao ban trực tuyến sáng ngày 14/8 ở Sở Y tế Hà Nội khiến người dân hốt hoảng. Vượt qua chặng đường dài hơn 50 cây số, chúng tôi có mặt tại xă Bắc Sơn, huyện Sóc Sơn để t́m hiểu rơ về nguồn tin gây “rúng động” này.
Xe lăn bánh đến địa phận xă Bắc Sơn, PV chỉ thấy thấp thoáng vài con chó chạy ra ngoài đường, c̣n tuyệt nhiên không nghe thấy tiếng chó sủa. Có một điều hơi khác lạ của xă này so với các địa phương khác là tại đây có rất nhiều hiệu bán thuốc thú y.
Qua hỏi thăm một số người dân, PV được biết, mấy hôm nay UBND xă Bắc Sơn đang tổ chức đến từng gia đ́nh để tiêm vắc-xin pḥng bệnh dại cho đàn chó, mèo nên đàn chó của mỗi nhà đă được nhốt sẵn, đợi tổ công tác đến tiêm thuốc.
Tại đường liên thôn của xă, PV bắt gặp một tổ công tác đặc biệt của xă gồm một phó thôn, một cán bộ thú y, một công an viên và một cán bộ giám sát. Ông phó thôn cầm quyển biên bản chăm chú ghi chép tên chủ hộ nuôi chó, số chó gia đ́nh nuôi và được tiêm pḥng vắc-xin. Đồng chí công an viên cầm tḥng lọng có nhiệm vụ giữ chó để cán bộ thú y thực thi nhiệm vụ tiêm vắc-xin.
Ông Nguyễn Đức Việt, phó chủ tịch UBND xă Bắc Sơn nói về vụ việc “hy hữu”
Trong quá tŕnh đó, người có vai tṛ giám sát quan sát quy tŕnh, đồng thời trông chừng những con chó c̣n lại để đảm bảo an toàn cho người tiêm. Sau khi đàn chó được tiêm xong, chủ hộ sẽ kí tên xác nhận chó của nhà ḿnh đă được tiêm đủ mũi vào cuốn biên lai của ông phó thôn.
Mọi thao tác được thực hiện tương đối nhanh, tỉ mỉ và cẩn trọng. Tuy nhiên, chiều 14/8, một sự cố đáng tiếc đă xảy ra đối với một cán bộ thú y khi anh này đang thực hiện thao tác tiêm cho chó th́ bị chó cắn và đă nhanh chóng được chuyển đến Trung tâm Y tế dự pḥng huyện Sóc Sơn để tiêm pḥng vắc-xin bệnh dại.
Người dân tự nguyện đi tiêm pḥng đầy đủ
Tiếp chuyện PV, ông Nguyễn Đức Việt – phó chủ tịch UBND xă Bắc Sơn cho biết: Xă Bắc Sơn có diện tích 36km2, nằm giáp ranh với các xă Thành Công, Vạn Thái thuộc huyện Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên. Từ khoảng 10/7 đến cuối tháng 7, theo thông tin chính quyền địa phương nhận được từ cơ sở th́ có một số con chó thuộc hai xă Thành Công, Vạn Thái (huyện Phổ Yên, Thái Nguyên) chạy sang địa phận xă Bắc Sơn và cắn chó của những hộ dân ở xung quanh đó.
Những con chó trên lại tiếp tục cắn người dân trong xă và sau đó 4 con trong số này đă tử vong không rơ nguyên nhân. Sau khi nắm được t́nh h́nh trên, Đảng ủy xă đă nhanh chóng vào cuộc, trực tiếp chỉ đạo đối với các đoàn thể của từng thôn, xóm đến kiểm tra từng trường hợp bị chó cắn; khoanh vùng khu vực giáp ranh với hai xă thuộc huyện Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên để phân loại từng đàn chó; thống kê số lượng chó nuôi của từng hộ gia đ́nh để chuẩn bị cho công tác tiêm vắc-xin pḥng dại cho chó.
Đối với những người dân bị chó cắn, chính quyền xă cũng giao trực tiếp cho Trạm Y tế xă lên danh sách nạn nhân bị chó cắn và vận động các cá nhân này đi tiêm vắc-xin pḥng dại. Trong danh sách 52 người bị chó cắn th́ có 51/52 trường hợp đă tự nguyện lên các Trung tâm Y tế dự pḥng của huyện Sóc Sơn, huyện Phổ Yên và TP. Hà Nội để tiêm pḥng vắc-xin bệnh dại và có một trường hợp đă từ chối tiêm với lí do kinh tế khó khăn; tuy nhiên đến 10g30’ ngày 14/8, được sự động viên của chính quyền và các đoàn thể trong xă, người này đă đến Trung tâm Y tế dự pḥng huyện Sóc Sơn để tiêm mũi đầu tiên pḥng bệnh dại.
Về kinh phí tiêm của trường hợp này, chính quyền xă và Trung tâm Y tế huyện và xă đang cân nhắc về việc cá nhân người tiêm, phía Trạm Y tế xă hay Yrung tâm Y tế huyện sẽ chi trả phí tiêm pḥng.
52 trường hợp bị chó cắn vẫn khỏe mạnh
Trong số 52 người bị chó cắn tại xă Bắc Sơn, mỗi người bị cắn trong một trường hợp khác nhau. Có người đang đi bộ bị chó đuổi theo cắn, có người bị cắn khi đi ra đồng cắt cỏ, cũng có người bị chính chó tại gia đ́nh ḿnh cắn. Trong số các nạn nhân, có trường hợp ít tuổi nhất sinh năm 2013, người cao tuổi nhất sinh năm 1944.
Cá biệt có trường hợp 4 người trong nhà bị chính chó của nhà ḿnh cắn là trường hợp của gia đ́nh bà Nguyễn Thị Cam, sinh năm 1956, trú tại thôn Tiên Chu. Mỗi người tiêm pḥng bệnh dại mất phí khoảng 1 triệu đồng, v́ vậy tổng chi phí tiêm pḥng bệnh dại của người dân xă Bắc Sơn thời gian qua lên đến hơn 50 triệu đồng. Đây là số tiền rất lớn so với thu nhập từ nông nghiệp của bà con nhân dân. Tuy nhiên, hầu hết người dân ư thức rất rơ giá trị của mạng sống của bản thân nên đều tự nguyện đi tiêm pḥng bệnh dại.
Theo chân tổ công tác tiêm pḥng xă Bắc Sơn, PV có dịp được đến gia đ́nh bà Nguyễn Thị Cam, gia đ́nh có 4 người bị chó cắn phải đi tiêm pḥng dại. Bà Cam kể lại, chập tối ngày 23/7, con gái bà từ ruộng về nhà, do bịt khăn kín mít nên con chó của gia đ́nh tưởng người lạ đă chạy đến cắn. Khi con bà xuống bếp, con chó đó tiếp tục cắn thêm một vết nữa ở chân trái.
Liền sau đó, nó cắn bà Cam cùng hai mẹ con người em gái của bà. Bà Cam cho hay, con chó này buổi sáng cùng ngày có biểu hiện lạ như không ăn cơm, cắn các con chó khác trong nhà, đuổi gà… Sau khi nó cắn liên tiếp 4 người, gia đ́nh bà cũng rất lo lắng và có ư theo dơi thêm những biểu hiện của nó nhưng sáng sớm ngày 24/7, gia đ́nh bà phát hiện con chó này đă chết nên mọi người hốt hoảng động viên nhau đi tiêm pḥng.
“Bỏ ra một lúc vài triệu bạc để tiêm pḥng, chúng tôi cũng rất tiếc, nhất là khi thu nhập nhà nông chẳng được là bao. Tuy thế, v́ sức khỏe và để đảm bảo tính mạng bản thân, chúng tôi vẫn quyết tâm tiêm đến mũi cuối cùng. Mỗi người tiêm tổng số 5 mũi, mỗi mũi giá 195.000 đồng, v́ vậy chi phí cho một đợt tiêm vắc-xin pḥng bệnh dại là 975.000 đồng”, bà Cam cho biết.
Đến hết ngày 15/8, qua theo dơi của Trạm Y tế xă Bắc Sơn th́ sức khỏe của 52 trường hợp bị chó cắn vào trung tuần tháng 7 đều khỏe mạnh b́nh thường. Một tín hiệu đáng mừng khác là có 100% hộ gia đ́nh nuôi chó đă đồng ư tiêm pḥng cho đàn chó của gia đ́nh ḿnh. Ngoài ra, mỗi gia đ́nh có nuôi chó cam kết thực hiện việc nhốt chó đúng quy định, không thả rông chó; nếu dắt chó ra đường phải rọ mơm…
Bên cạnh đó, công tác tuyên truyền các biện pháp pḥng ngừa bệnh dại được triển khai rộng răi đến từng hộ, từng người dân. Trước mắt, đây được coi là biện pháp hữu hiệu nhất để pḥng ngừa bệnh dại bởi việc nuôi chó từng đàn tại nhà đối với mỗi người dân xă Bắc Sơn là việc khó có thể từ bỏ trong một sớm một chiều.
(BMF)