Cuốn sách dấy lên tranh cãi Trump bị rối loạn hay là thiên tài. Nhiều hoài nghi được đặt ra về sức khỏe tâm thần của tổng thống Mỹ. Ông chủ Nhà Trắng gây khó dễ cho cuốn sách không được phát hành nhưng bất thành.
Cuốn "Fire and Fury: Inside the Trump White House" của nhà báo Michael Wolff bày tại nhà sách Book Passage vào hôm 5/1 ở Corte Madera, California, Mỹ.
"Ông Trump dành gần như cả ngày để cáu giận với các trợ lý cấp cao về cuốn sách, theo các quan chức và cố vấn... Trong lúc ông tức muốn xì khói, một vài trợ lý điên cuồng sục sạo tìm một bản in của cuốn sách", Washington Post miêu tả cảnh Nhà Trắng bấn loạn suốt tuần qua vì cuốn "Fire and Fury: Inside the Trump White House" (Tạm dịch: Lửa và Cuồng nộ: Bên trong Nhà Trắng dưới thời Trump) của nhà báo Michael Wolff.
Trong cuốn sách, nhà báo Wolff miêu tả nội bộ chính quyền của Tổng thống Donald Trump đầy xích mích, rối loạn với đủ chuyện khôi hài đồng thời khắc họa ông Trump là một người tính khí thất thường, thiếu hiểu biết và có vấn đề về sức khỏe tâm thần.
"Sự ổn định tâm thần (của ông Trump) thực sự là điều mà cuốn sách này đề cập tới", Carl Bernstein, cựu phóng viên của Washington Post vốn nổi tiếng với loạt phóng sự về vụ bê bối Watergate, bình luận.
Để viết cuốn sách này, nhà báo Wolff đã phỏng vấn hơn 200 người cả trong và ngoài "quỹ đạo" của Tổng thống Trump. Và tất cả những người này đều đi đến cùng một kết luận.
"Tất cả đều phát biểu 'Ông ấy cứ như một đứa trẻ'. Ý của họ là ông Trump lúc nào cũng cần được thỏa mãn tức thì. Chuyện gì cũng phải xoay quay ông ấy", Wolff trả lời kênh NBC vào hôm 5/1. Sau khi các luật sư của Tổng thống Trump gửi thư yêu cầu nhà xuất bản Henry Holt & Co. không phát hành "Fire and Fury: Inside the Trump White House", cuốn sách gây tranh cãi này đã ra mắt công chúng sớm hơn một tuần so với dự kiến ban đầu.
'Điên rồ'
Khoảng một tuần trước, Guardian đăng một đoạn trích từ cuốn sách, miêu tả một cách sinh động sự hỗn loạn thường trực tại Nhà Trắng. Theo đó, mớ bòng bòng trong nội bộ chính quyền Trump còn tệ hơn công chúng tưởng tượng.
Cựu chiến lược gia trưởng Steve Bannon, người được coi là bộ não thiết kế chiến dịch tranh cử 2016 của ông Trump, tiết lộ những thông tin "hậu trường" gây sốc đến mức Nhà Trắng buộc phải ra một tuyên bố dài 266 từ, trong đó, nhạo báng rằng: "Khi Bannon bị sa thải, ông ta không chỉ mất việc mà còn mất trí". Hồi tháng 8 năm ngoái, Steve Bannon, vốn là một cố vấn cấp cao thân cận của ông Trump, phải rời Nhà Trắng sau khi đưa ra những bình luận trái ngược với quan điểm của Tổng thống về Triều Tiên.
Trong cuốn sách, Bannon miêu tả việc con trai cả của Tổng thống Trump, Donald Trump Jr., gặp gỡ một nhóm người Nga trong chiến dịch tranh cử 2016 là "phản quốc" và "không yêu nước". Cựu chiến lược gia này cũng dự đoán quá trình điều tra cáo buộc đội ngũ tranh cử của ông Trump thông đồng với Moscow sẽ còn tiếp tục. "Trên truyền hình quốc gia, họ sẽ đập nát Trump con như người ta đập một quả trứng", nhà báo Wolff dẫn lời Bannon nói. Chưa hết, Bannon còn bình luận về trí thông minh của ái nữ của ông Trump và cho rằng Ivanka Trump "đầu đặc như gạch".
Nhà báo Wolff viết trong cuốn sách rằng Bannon không phải là người duy nhất thẳng thừng châm biếm nhà Trump. Ông trùm truyền thông Rupert Murdoch từng nhạo báng Trump là "kẻ ngu ngốc" vì chính sách nhập cư. Trong khi đó tỷ phú Thomas Barrack Jr., một trong nhưng cộng sự lâu năm của ông Trump, được cho là đã nói với bạn bè rằng: "Ông ta không chỉ điên rồ mà còn ngốc nữa", tuy nhiên, tỷ phú này đã phủ nhận thông tin trên.
Ngoài ra, cuốn sách còn thu thập nhiều chi tiết "hậu trường" ít người biết đến. Ví dụ Đệ nhất Phu nhân Melania Trump "đã khóc nhưng không phải vì vui mừng" khi ông Trump đắc cử. Hay hai vợ chồng Tổng thống Mỹ ngủ riêng ở hai phòng. Ông Trump có thói quen lên giường và ngồi ăn một chiếc bánh mì kẹp thịt với phô-mai vào lúc 6h30 tối hàng ngày trước ba màn hình TV và tranh thủ gọi điện đi các nơi. Chưa hết, theo cuốn sách, Tổng thống Mỹ còn khiển trách những nhân viên dọn dẹp vệ sinh ở Nhà Trắng vì "nhặt chiếc áo sơ-mi trên sàn nhà lên" đồng thời "đặt ra một loạt quy định mới: Không ai được động tới bất cứ thứ gì (trong phòng của ông), đặc biệt là bàn chải đánh răng". Nhà báo Wolff cho rằng lý do ông Trump thích ăn đồ ăn nhanh tại McDonald's chủ yếu vì "sợ bị đầu độc".
'Thiên tài ổn định'
Ngoài những câu chuyện hậu trường thu hút sự tò mò của người đọc, cuốn sách vừa phát hành còn làm dấy lên nghi ngờ về sức khỏe tâm thần của Tổng thống thứ 45 của nước Mỹ và khiến công chúng nghĩ tới việc thực thi tu chính án 25 của Hiến pháp, theo đó, nội các và phó tổng thống có quyền đề nghị phế truất tổng thống với lý do "không đủ khả năng điều hành quyền lực và nghĩa vụ".
"Ông Trump không đọc sách. Ông ấy thực sự còn chẳng biết đọc lướt thông tin... Ông chỉ đọc mỗi tít và những bài báo viết về ông, hoặc có thể là chỉ đọc tít của những bài báo viết về bản thân, và những tin lá cải đăng trên trang 6 của New York Post", cuốn sách viết. Những đồng minh ủng hộ cho rằng thói quen ít đọc sách và thích xem TV của ông Trump góp phần khiến Tổng thống nổi tiếng với công chúng.
Trong một đoạn khác của cuốn sách, nhà báo Wolff miêu tả Tổng thống Trump thường xuyên lặp đi lặp lại những điều bản thân ông vừa nói, theo đó, trong vòng 30 phút, ông Trump kể đi kể lại vài ba câu chuyện, thậm chí, giờ đây tình hình xấu đến mức, cứ 10 phút, ông Trump lại lặp lại những câu cú ông vừa nói. Cuốn sách dẫn lại một bài báo trên tạp chí Hollywood viết rằng: "Tại khu nghỉ dưỡng cao cấp Mar-a-Lago, ngay trước thềm năm mới, ông Trump, trang điểm kỹ càng, không tài nào nhận ra một loạt bạn bè cũ".
Bandy Lee, giáo sư trợ giảng tại đại học y Yale, trong một cuộc họp với hàng chục nghị sĩ vào tháng trước, trình bày những nguy cơ tiềm ẩn liên quan đến sức khỏe tâm thần dựa trên những hành vi gần đây của Tổng thống Trump. Nghị sĩ đảng Dân chủ Jamie Raskin, người có mặt tại cuộc họp với giáo sư Lee, đã đề nghị thành lập một ủy ban đánh giá sức khỏe tâm thần của ông chủ Nhà Trắng vì cho rằng ông Trump "ngày càng hoang tưởng".
Trong khi đó, Chris Ruddy, một người bạn lâu năm của ông Trump, tin rằng Tổng thống bị rối loạn suy giảm tập trung. "Ông ấy rất nhanh chán", Ruddy nói. "Ông ấy thích nhảy từ chủ đề này sang chủ đề khác, hỏi nhiều câu hỏi... (Nhưng) qua đó mà nói ông ấy không đủ sức khỏe tâm thần để làm tổng thống thì câu chuyện đã bị lái đi một hướng hoàn toàn khác".
"Tôi cho rằng ông ấy đủ sức khỏe về tâm thần để làm việc. Tôi không để ý thấy có điều gì bất thường. Cách ông ấy nói chuyện vẫn giống như từ trước đến nay. Ông ấy cũng nhận ra được mọi người xung quanh", ông Ruddy cho biết. "Khi tôi dẫn phóng viên Micheal Schmidt của New York Times tới, ban đầu ông ấy không nhận ra đó là ai, khựng lại một lúc thì cuối cùng ông ấy cũng nhận ra". Theo ông Ruddy, giám đốc điều hành của hãng truyền thông Newsmax, đảng Dân chủ đang cố gắng đảo ngược thế cờ. "Họ đang dùng những thứ như bệnh tâm thần hay vấn đề về tâm lý như là thứ vũ khí chính trị".
Không ít người trong giới truyền thông liệt ông Trump vào dạng nên cho đi nhà thương điên nhưng ông phản bác lại một cách đầy tự tin: "Tôi là thiên tài ổn định nhé!"
Vào sáng ngày 6/1, Tổng thống Trump viết trên mạng xã hội Twitter rằng truyền thông "đang dùng lại bài cũ thời Ronald Reagan". Cố tổng thống Reagan từng bị các chính trị gia đối lập nghi ngờ về khả năng ghi nhớ và thường xuyên có các phát biểu mâu thuẫn. Đúng 5 năm sau khi rời nhiệm sở, ông bị chẩn đoán mắc chứng mất trí nhớ Alzheimer.
"Thực sự, trong suốt cuộc đời tôi, chỉ hai thứ là tài sản đáng giá nhất - một là tinh thần vững vàng, hai là đầu óc thông minh. Tôi đã đi lên từ một doanh nhân rất thành công cho đến một ngôi sao truyền hình rồi là tổng thống của nước Mỹ", ông Trump cho rằng nhiều người tranh cử tới vài lần chẳng đi đến đâu, còn ông chỉ thử một lần mà đi thẳng tới đích. "Tôi nghĩ điều đó đã chứng minh tôi không chỉ thông minh mà còn là một thiên tài... một thiên tài rất ổn định đấy chứ".
