Món ăn ngon luôn cần nước chấm chuẩn vị. Có một số món ăn Việt thiếu nước chấm sẽ ăn mất ngon. Nước chấm là một trong những yếu tố quyết định hương vị của nhiều món như bánh xèo, chả gị... tạo nên bản sắc riêng cho ẩm thực Việt Nam.
Bánh xèo
Nếu bánh xèo ở Cao Lănh làm từ bột gạo đổ thật mỏng trong chảo nhôm, đặt trên ḷ củi, với nhân giá, thịt lợn và tôm, Cần Thơ có bánh xèo củ hũ dừa. Hay về An Giang, du khách sẽ gặp bánh xèo bông điên điển. Nước chấm ăn kèm với bánh xèo cũng tùy nơi mà thay đổi, nhưng phổ biến nhất vẫn là nước mắm tỏi ớt, có vị mặn ngọt vừa miệng. Nhiều nơi c̣n cho thêm củ cải sắt sợi đă ngâm chua vào ăn chung. Ảnh: Instagram.
Chả gị
Nước chấm là thứ "phụ kiện" không thể vắng mặt khi dọn món chả gị của người miền Nam, đặc biệt là ở Sài G̣n. Chả gị có thể ăn chung với bún hoặc ăn riêng, và nước chấm giúp cân vị hơn.
Thông thường, nước chấm ăn với chả gị sẽ được pha từ mắm, chanh hoặc giấm, đường, tỏi, ớt. Để dậy mùi, nhiều tay bếp c̣n cho thêm ng̣ rí xắt nhuyễn hoặc hạt tiêu. Ảnh: Phong Vinh.
Cơm tấm
Hiếm có ai ăn cơm tấm với nước tương hay một loại nước chấm nào khác v́ nếu nói không ngoa, nước mắm chính là "linh hồn" của món ăn này.
Cơm tấm có thể được t́m thấy ở rất nhiều nơi, đặc biệt là ở Sài G̣n, món ăn có mặt ở hầu hết các con đường. Quán đông khách hay không cũng phải tùy vào chất lượng của nước chấm. Vị đậm đà của nước mắm được pha từ đường cát, bột ngọt và thứ nước mắm hảo hạng, không thể thiếu tỏi và ớt bằm. Ngoài ra, nhiều nơi c̣n cho thêm nước dừa tươi và đồ chua để thay đổi mùi vị. Ảnh: Phong Vinh.
Gỏi cuốn
Mắm nêm là loại nước chấm phổ biến nhất được ăn kèm với gỏi cuốn. Ngoài ra, nhiều nơi c̣n chấm chung với nước mắm. Đây là món ăn vặt quen thuộc vào những buổi xế chiều ở Sài G̣n. Vỏ cuốn là bánh tráng gạo, nhân bên trong thường có tôm luộc, thịt luộc, rau cuốn kèm là rau thơm và rau sống: hẹ, húng, diếpp cá, xà lách, tía tô... Ảnh: Phong Vinh.
Ḅ phá lấu
Là một đặc sản của Sài G̣n, ḅ phá lấu thường được bán vào buổi tối, trong hẻm hoặc ở vỉa hè. Nước chấm ăn cùng có khi là mắm me, có chỗ là mắm chanh cũng có nơi dùng tắc (quất) để pha. Công thức pha có khác nhau nhưng nước chấm luôn có vị chua đặc trưng. Người ăn cay có thể cho thêm ớt xắt.
Nếu lần đầu tiên đến Sài G̣n, bạn nên thưởng thức một chén phá lấu nóng cùng ổ bánh ḿ gịn, đừng quên ăn kèm nước chấm để cảm nhận đầy đủ mùi vị của món ăn. Ảnh: Phong Vinh.
Bột chiên
Bột chiên là món ăn có nguồn gốc từ người Hoa. Theo cô Ngọc, người đă bán bột chiên được 43 năm th́ người Tiều thường ăn bột chiên kèm với nước tương mặn, không pha chế mà chỉ cho thêm chút giấm. Họ cũng không ăn kèm với đu đủ xắt sợi hay cà rốt ngâm chua. Nhưng ở Sài G̣n, bột chiên luôn được ăn kèm với nước chấm đă được pha.
Tùy từng đầu bếp mà cách pha chế, thêm thắt nguyên liệu sẽ khác nhau. Thành phần chính thường là nước tương loăng, đường và giấm. Người bán thường để đồ chua lên trên mặt bột chiên, c̣n nước chấm sẽ được rót đầy trong một chén nhỏ. Khi ăn bạn sẽ đổ chén nước này lên đĩa bánh, trộn đều là có thể ăn được. Ảnh: Phong Vinh.
Bánh cuốn/bánh ướt
Vị bánh cuốn hay bánh ướt sẽ thất bại nếu thiếu chén nước chấm đậm đà. Chén nước có màu vàng bắt mắt được pha từ nước mắm loại ngon, nước lọc, đường theo tỷ lệ nhất định, c̣n có tỏi, chanh hoặc dấm, và ớt tạo vị ngọt dịu, chua thanh, cay cay vừa miệng.
Những chiếc bánh cuốn nóng hổi được sắp lên đĩa, thêm chút rau sống, hành phi, chả quế, chả lụa, và chén nước chấm, tạo nên món ăn chắc dạ. Ảnh: Phong Vinh.