VN Những chuyện hài hước hôm nay

[Gibbs]

Trong tiếng nhạc dập dìu tại buổi thiết yến xứ Kim Chi, ngài Thứ trưởng Chiến tay nâng ly rượu cùng với những lời chúc tụng, xã giao cứ thế rót vào tai của ông. Hết uống rượu thì đến thưởng mồi, xứ tư bản thết đãi những món ngon mà có lẽ tiệc nhà cũng hiếm khi nào được vậy.
Rượu nồng cùng món ngon, nhưng ông Chiến vẫn thấy thiếu thiếu điều gì, có lẽ chăng là chút vị quê hương như bao lần ông vẫn đi “tay vịn”. Thiếu “thịt tươi” thì với ông thứ gì cũng nhạt, “thịt tươi” đó mới là mỹ vị nhân gian thực sự với ông Chiến?
Đã từ lâu, cái văn hóa “tay vịn” đã thấm sâu và một phần trong huyết quản của các quan Triều đình, rượu thịt no say không bằng có tí “tay vịn”. Cho nên, ăn nhiều thành quen, ông Chiến ở xứ Kim Chi được thết đãi rượu Tây ăn sâm nhung nhưng vẫn nhớ “hương vị quê hương” của mà mình và mấy đồng chí vẫn thưởng vị mỗi đêm. Ông thèm, ông nhớ đến nỗi mà đầu óc quay cuồng, thêm vào vị nồng của Kim Chi, men say của rượu Tây, làm ông lầm tưởng “hàng ngoại” thành “hương đồng cỏ nội”. Chỉ là nhầm lẫn tí thôi, nhưng cả nước phải gánh tội?
Văn Ba


Tại buổi tiếp xúc cử tri ở Cần Thơ, Thủ tướng Phạm Minh Chính nói: “Chính phủ làm ngày làm đêm vì hạnh phúc nhân dân.” Nghe qua, đó là một lời khẳng định đầy nhiệt huyết. Nhưng giữa đời sống hôm nay, người dân có thực sự cảm nhận được điều ấy không?
Khi lũ lụt khiến miền Trung và miền Bắc phải thiệt hại hàng loạt, khi giá điện và xăng tăng, khi thực phẩm đắt đỏ từng ngày, tiền học phí, viện phí đắt đỏ. Ở khu công nghiệp, công nhân mất việc vì nhà máy thu hẹp sản xuất.
Trong khi đó, có những dự án hàng ngàn tỷ đồng vẫn đang được khởi công, dù dân vùng xa vẫn thiếu bệnh viện, thiếu cầu, thiếu trường học. Người dân tự hỏi: “Nếu Chính phủ làm ngày làm đêm vì dân. Thì cho hỏi Chính phủ đang làm điều gì cho dân?”
Phải chăng là con tôm bê tông ở Cà Mau? Hay sân bóng lớn nhất cả nước ở quê nhà của tổng Bí thư? Hay chuẩn bị cho chuyến công du Bắc Hàn, Trung Quốc? Hay đang thức khuya để nghĩ mưu tính tranh giành chức quyền?
Người dân đã chán ngấy với các khẩu hiệu. Nếu các ông thực sự muốn dân hạnh phúc, thì các ông không cần làm ngày đêm đâu. Chỉ cần trả lại đây cho dân tự do và dân chủ. Lúc đó dân sẽ tự khắc hạnh phúc thôi.
Hiểu Lam




Chiều 19/10, Bộ trưởng Bộ Công an Lương Tam Quang đã chủ trì Lễ công bố các quyết định tuyển chọn vào biên chế của lực lượng Công an nhân dân và phong cấp bậc hàm sĩ quan nghiệp vụ đối với các lãnh đạo chủ chốt của Tổng Công ty Viễn thông MobiFone.
Vâng, người dân không nghe nhầm đâu, dưới thời kỳ rực rỡ của Tô Lâm và Bộ công an làm chủ chốt, việc được bổ nhiệm làm các chức vụ trong ngành công an lại như một trò đùa. Không cần phải thi cử, đào tạo tuyển chọn gắt gao hay có nghiệp vụ gì, chỉ cần được bộ công an "ưa mắt" thì dễ dàng được phong chức tước, từ doanh nghiệp nhảy sang làm cán bộ cấp cao luôn cho khoẻ.
Thế là từ nay, các doanh nghiệp muốn được phong hàm thì cứ cố gắng làm ăn thật tốt vào. Chỉ cần có lợi nhuận cùng tài sản khổng lồ, được bộ công an để mắt tới và nhảy vào đòi chia phần, thì tất cả sẽ bỗng nhiên được bổ nhiệm thần tốc làm cán bộ cấp cao hết.
Hôm nay là MobiFone, thì mai kia các lãnh đạo Vinasoy, Petrolimex hay EVN chuẩn bị tinh thần được phong hàm đi là vừa, phấn đấu thêm chục năm nữa, lãnh đạo doanh nghiệp cả nước đều là công an thì còn gì "rực rỡ" hơn nữa cho Lâm và đồng bọn?
Linh

Sau thời gian nằm im chờ sóng lặng, dự án Khu đô thị 10B ở phường Quang Hanh (Hạ Long) do Công ty TNHH Đỗ Gia Capital làm chủ đầu tư đã âm thầm sống lại.
Năm 2023, dự án này từng gây bão dư luận: diện tích gần 32 ha, trong đó gần 3,9 ha nằm trong vùng đệm của Di sản thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long, khu vực lẽ ra phải được bảo vệ nghiêm ngặt. Thế nhưng trong lúc thi công, bùn thải, đất đá tràn xuống vịnh, nước đục ngầu, rong rêu ch.ết, hệ sinh thái bị tổn thương, UNESCO cũng phải lên tiếng.
Không chỉ xâm phạm vùng di sản, dự án còn bị nghi phê duyệt thiếu minh bạch. Doanh nghiệp chủ đầu tư là Công ty Đỗ Gia Capital, chỉ vừa tròn 40 ngày tuổi đã trúng dự án nghìn tỷ. Dư luận khi ấy đặt câu hỏi, nhưng không ai trả lời.
Sau làn sóng phản đối dữ dội, dự án bị tạm dừng để rà soát. Người ta tưởng câu chuyện đã khép lại. Nhưng không có gì bất ngờ ở Quảng Ninh, gần hai năm sau, khi dân đã nguôi, truyền thông đã im, UBND tỉnh lại ký quyết định cho phép Đỗ Gia Capital tiếp tục triển khai dự án.
Một dự án từng bị lên án vì xâm phạm vùng di sản, giờ lại được hợp pháp hóa bằng vài dòng chữ.
Có lẽ, ở Việt Nam, chỉ cần thời gian đủ lâu và dư luận đủ mệt, thì mọi vi phạm đều có thể trở thành hợp lệ.
Chính quyền Quảng Ninh từng lên tiếng rất kiên quyết, nào là kiểm tra, nào là rà soát, nào là “bảo vệ di sản”. Nhưng kết cục, sau vài biên bản và một mức phạt 125 triệu đồng cho hành vi phá vùng đệm Vịnh Hạ Long, mọi chuyện lại trôi qua như chưa từng có gì xảy ra.
Chính quyền không thể vừa mang danh “bảo vệ di sản thế giới”, vừa ký quyết định cho doanh nghiệp xẻ thịt vùng đệm di sản. Nếu Vịnh Hạ Long bị băm nát thêm lần nữa, tấm bằng “Di sản thiên nhiên thế giới” UNESCO trao cho Việt Nam nên được treo ở đâu? Ở phòng họp UBND tỉnh Quảng Ninh, hay trong phòng ký duyệt dự án?
Càng đáng nói hơn, sự im lặng của bộ máy quản lý cho thấy một điều: khi lợi ích nhóm đã vận hành trơn tru, thì mọi thứ kể cả di sản quốc gia cũng có thể “được phép”.
Cô Ba

Bộ Chính trị vừa ban hành quy định cho phép cán bộ bị cách chức sau 5 năm có thể được xem xét, bổ nhiệm trở lại. Một chính sách xem ra là “mở đường cho hưu chạy”, mở ra cánh cửa hồi sinh quyền lực cho những kẻ từng sa lầy trong tham nhũng.
Trong một hệ thống mà “phe cánh” và “quan hệ” là thước đo của thăng tiến, thì 5 năm không phải là thời gian để chuộc lỗi, mà là khoảng lặng để chờ thời. Những ai có thế lực, có hậu thuẫn, có thể an toàn “rút lui chiến thuật”, chờ đủ nhiệm kỳ để trở lại.
Một chính sách được dựng lên với danh nghĩa “nhân văn” đang dần lộ ra như chiếc khiên hợp pháp bảo vệ phe cánh.
Phải chăng trong chính sách này nó dành cho những cho những người từng nắm quyền lớn, tham nhũng nhiều cần một khoảng “nghỉ ngơi an toàn” để rửa sạch hồ sơ rồi quay lại tiếp tục cuộc chơi quyền lực?
Nếu một đất nước mà quan chức sai phạm chỉ cần chờ 5 năm là được tái sinh, thì công lý sẽ chết dần trong im lặng. Và khi kẻ tham nhũng được gọi là “người được tạo điều kiện sửa sai”, thì người dân sẽ hiểu rằng: luật pháp dưới thời chế độ cộng sản cai trị không còn là công lý. Nó chỉ là công cụ để che chở cho quan chức thoải mái sống ngoài vòng lao lý mà thôi.
Hiểu Lam

Từ ngày Tô Lâm bước lên đỉnh quyền lực, Hưng Yên bỗng hóa thành đặc khu quyền lực của Việt Nam. Từ công an, chính trị đến quốc phòng, nơi đâu cũng thấy dấu ấn đồng hương Tô Lâm. Và trong bàn cờ đó, Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến, sinh năm 1961, quê Kim Động, Hưng Yên là một quân cờ đặc biệt: được trao vị trí Thứ trưởng Quốc phòng phụ trách đối ngoại, tức là cửa ngõ giữa quân đội Việt Nam và thế giới.
Vậy mà tháng 9 vừa rồi, trong Đối thoại Quốc phòng Seoul 2025, “quân cờ” ấy lại quen tay.
Theo đài SBS Hàn Quốc, Thứ trưởng Quốc phòng Việt Nam bị cáo buộc quấy rối tì.nh d.ụ.c một nữ công chức Bộ Quốc phòng Hàn trong buổi tiệc ngoại giao.
Vụ việc nghiêm trọng đến mức Bộ Quốc phòng Hàn phải triệu tập Tùy viên quốc phòng Việt Nam để phản đối chính thức, nhưng lúc đó vị tướng Việt Nam đã kịp rời Seoul về nước.
Đây không chỉ là một vụ bê bối ngoại giao, nỗi nhục quốc thể, mà còn là vết nứt đầu tiên trên tường thành quyền lực Hưng Yên.
Có người đồn rằng, vụ bê bối này có thể là một cú đánh chính trị. Khi một quân cờ Hưng Yên bị bêu tên ở nước ngoài đúng vào mùa Đại hội 14 đang sôi sục.
Nhưng dẫu có ai dựng kịch bản nào đi nữa, cái thật vẫn trơ trẽn: quan chức Việt Nam, nhất là những kẻ được quyền và được bảo kê bởi quyền, luôn mang theo trong người một thứ “đặc quyền” ham mê, tự mãn và coi thiên hạ là chỗ để tiêu khiển.
Tưởng mình là tướng, hóa ra chỉ là kẻ say quyền lực và d.ụ.c vọng khiến cả quốc thể mang nhục.
Cô Ba

Chương trình “65 năm nghĩa tình Việt Nam - Cuba” vừa được công bố với con số 615 tỷ đồng gửi tới nhân dân Cuba. Con số ấy được truyền thông Nhà nước ca ngợi như minh chứng cho “tình hữu nghị keo sơn” giữa hai nước. Nhưng giữa lúc người dân Việt Nam đang oằn mình vì bão lũ, mất mát khắp nơi, hình ảnh ấy lại gây nên một nghịch lý cay đắng. Tại sao lại viện trợ cho nhân dân Cuba khi dân mình cũng cần được cứu trợ? Nếu có tiền viện trợ Cuba vậy tại sao phải đi xin từ quốc tế?
Theo thông tin từ Liên minh châu Âu, viện trợ dành cho người dân Việt Nam trong đợt lũ lụt gần đây chỉ vỏn vẹn 500.000 euro, tức khoảng 15,5 tỷ đồng. Cộng thêm các nguồn khác, tổng viện trợ quốc tế cho lũ lụt năm nay ước tính khoảng 150 tỷ đồng. Một bên là 615 tỷ ta gửi đi, một bên là vài chục tỷ ta nhận về. Sự chênh lệch ấy khiến người dân không thể không tự hỏi: chúng ta đang ưu tiên cho ai?
Khi người dân miền Trung chờ cứu trợ, khi nông dân miền Bắc trắng tay sau những đợt lũ quét, và khi ngân sách trong nước vẫn phải “kêu gọi quốc tế hỗ trợ,” thì số tiền hàng trăm tỷ gửi ra nước ngoài dường như trở thành một vết xước trong lòng công luận. Phải chăng “nghĩa tình quốc tế” đang được đặt cao hơn “nghĩa tình đồng bào?”
Trong khi người dân mình tự cứu nhau, phải quyên góp từng thùng mì, từng chai nước gửi vùng lũ, thì việc nhà nước mạnh tay chi hàng trăm tỷ cho một quốc gia xa xôi là điều không thể không khiến người ta suy ngẫm. Liệu có phải chúng ta đang dùng tiền của người dân nghèo để mua lấy hình ảnh “hào hiệp quốc tế?”
Đã đến lúc phải đặt câu hỏi rõ ràng: tại sao Chính phủ luôn hô hào “không để ai bị bỏ lại phía sau,” nhưng chính những người dân của mình lại luôn là người bị bỏ lại đầu tiên?
Hiểu Lam

Mới đây, trong tiếng trống rộn ràng và niềm hân hoan chưa từng thấy, Bộ Công an long trọng tổ chức lễ khởi công xây dựng Sân vận động PVF tại Hưng Yên – một công trình “vô cùng thiết yếu” trong bối cảnh cả nước đang thắt lưng buộc bụng vì bão giá, nợ công, và đủ thứ thứ "tiểu tiết" nhỏ nhặt như… chất lượng giáo dục, y tế, hay tình trạng dân nghèo đói rét vùng cao.
Dân thì bất ngờ, thậm chí "sốc" bởi bộ công an Việt Nam giờ vươn tầm vũ trụ, chức năng nhiệm vụ không nằm ở việc đảm bảo an ninh trật tự nữa, mà tham gia vào đầu tư thể thao, kiến thiết văn hoá và chẳng khác gì "tổng bộ" với đủ loại lĩnh vực "tạp nham". Điều mà chưa có công an ở đất nước nào có thể làm được.
Mặt khác, với sức chứa 60.000 chỗ ngồi, mái vòm "hiện đại nhất Việt Nam, tiên tiến hàng đầu thế giới", không biết đây có phải là sân vận động quốc gia mới hay không? Bởi nhìn vào thực trạng SVĐ quốc gia Mỹ Đình, dân không khỏi ngán ngẩm bởi cảnh mục nát, khán đài bong tróc, sân cỏ nhão nhoẹt như ruộng bỏ hoang... thế nhưng chẳng thấy chính quyền đầu tư chỉnh trang lại, giờ đi dồn lực vào làm sân bóng ở Hưng Yên, phải chăng sắp có "chiếu dời đô" về thủ phủ của Tô Lâm sao?
Nói gì thì nói, dù nó có trớ trêu, có vô lý một cách tráo trở, dân cũng chỉ biết cười trừ, chứ hỏi nhiều quá lỡ đâu lại bị quy vào tội "làm giảm uy tín lực lượng chức năng" thì phiền lắm.
Linh

Một người là Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, quê Hưng Yên, tay chân thân tín của Tô Lâm.
Người kia là Lại Đắc Tuấn, cảnh vệ tháp tùng Chủ tịch nước Lương Cường trong chuyến công du Chile.
Hai vị, ở hai châu lục, hai đất nước Hàn Quốc và Chile nhưng cùng một kiểu hành xử: mang quốc kỳ đi dự ngoại giao, rồi để quốc thể về trong nhục nhã.
Tháng 11/2024, cảnh sát Chile bắt giữ Lại Đắc Tuấn- cận vệ của Chủ tịch nước Lương Cường vì hành vi tấn công tìn.h d.ục. Tuấn bị trục xuất, cấm tái nhập cảnh ít nhất hai năm.
Còn ngày 11/9/2025, tại Seoul, Thứ trưởng Hoàng Xuân Chiến bị cáo buộc quấy rối nữ công chức Bộ Quốc phòng Hàn.
Nhưng Chiến nhanh chân hơn về nước trước khi cảnh sát kịp gõ cửa.
Người dân Việt Nam không có lỗi gì trong những bữa tiệc ấy. Nhưng danh dự quốc gia vẫn bị kéo xuống cùng bởi những kẻ say quyền, say rượu, hay say cái ảo tưởng rằng mình bất khả xâm phạm.
Quan chức Việt Nam không chỉ làm nhục bản thân. Họ làm nhục cả một dân tộc, dân đã nghèo mà vẫn phải gánh những ông quan sang chảnh đi du lịch bằng tiền thuế dân,
rồi vấy bẩn quốc kỳ bằng d.ụ.c vọng cá nhân.
Những kẻ ấy mang quân hàm, đeo phù hiệu, thuộc Bộ Công an hay Bộ Quốc phòng cũng là “bộ mặt quốc gia", nhưng rốt cuộc, bộ mặt ấy chỉ là mặt nạ, trét son quyền lực để che cái thú tính bên trong.
Ở nơi ngoại giao, lẽ ra phải là chỗ nói chuyện danh dự, họ biến nó thành nơi thỏa mãn bản năng thấp hèn. Một quốc gia bị sỉ nhục không phải vì dân nghèo, mà vì quan chức của nó không biết xấu hổ.
Và khi quyền lực không còn đi kèm liêm sỉ, mỗi chuyến công du sẽ lại trở thành một chuyến làm nhục Tổ quốc.
Cô Ba

Chia sẻ với các đại biểu ở buổi thảo luận tổ Đại biểu Đảng bộ TP.HCM lần thứ I, ông Nguyễn Văn Được - người đứng đầu chính quyền TP.HCM cam kết thành phố sẽ giải quyết được bài toán kẹt xe vào năm 2035.
Nghe xong lời hứa của ông Được, dân lại phải lặng người nhìn đồng hồ. Không phải để đếm ngược đến năm 2035, mà để tự hỏi: "Phải nghe lại cái lời hứa cũ kỹ này bao nhiêu lần nữa dưới phiên bản mới?”.
Vâng, từ vài chục năm trước, những lời hứa kiểu này cứ được lặp đi lặp lại sau mỗi nhiệm kỳ mới của lãnh đạo TP HCM. Nó như thể một lời cam kết đẹp đẽ để đảm bảo cho chức vụ của mình được "sóng yên biển lặng". Thế nhưng sau mỗi lời hứa, dân kẹt thì vẫn kẹt, đường ngập thì cứ ngập, ô nhiễm khói bụi thì ngày một nặng nề... chỉ có điều, lãnh đạo sau thời gian hứa sẽ được "cất nhắc" lên các vị trí khác, hoặc được hưu dưỡng ở một đất nước đẹp đẽ nào đó mà dân không thể tìm thấy để bắt chịu trách nhiệm.
Lần này ông Được cũng "chắc ăn" như vậy. Không hứa thời gian quá gần, ít nhất là dù ông có làm thêm nhiệm kỳ nữa. Mà hứa tận thêm chục năm, lúc đó dân còn chẳng nhớ nổi lời hứa, rồi trách nhiệm thì có thể đá qua cho người kế nhiệm, ai hỏi thì nói "tầm nhìn dài hạn" là xong.
Thực tế, dân đâu cần Được hứa gì cho xa xôi, chỉ cần trả lời vài câu hỏi: Có bao nhiêu tuyến metro đã hoàn thành đúng tiến độ? Bao nhiêu dự án hạ tầng không bị đội vốn, không bị treo 10 năm? Bao nhiêu tên cán bộ chịu trách nhiệm cho những việc này từ trước đến giờ?
Và có bao nhiêu lãnh đạo chịu trách nhiệm thực sự nếu sau 2035, lời hứa tiếp tục... kẹt?
Linh

Cà Mau vừa khánh thành biểu tượng con tôm trị giá 22 tỷ đồng, cao 24 mét, dựng giữa quảng trường Phan Ngọc Hiển 279 tỷ. Người ta gọi đây là “biểu tượng phát triển của tỉnh,” nhưng dân nghe mà chỉ muốn thở dài.
Trong khi người dân lao đao vì giá tôm sụt giảm, chi phí nuôi cao, thu nhập bấp bênh, thì ở đâu đó có những “bộ óc siêu tôm” lại hân hoan dựng tượng. Dự án nào cũng mang danh “phục vụ cộng đồng,” “điểm nhấn văn hóa,” nhưng điểm nhấn rõ nhất lại là số tiền. Hai mươi hai tỷ cho một con tôm đứng yên, trong lúc bao nhiêu công trình dân sinh, trường học, bệnh viện còn thiếu thốn. Người dân phía Bắc thì vẫn còn đau khổ trong lũ lụt, chính phủ thì đi xin ăn của quốc tế. Mọi thứ vẫn chưa nguôi ngoai thì thì “ngạo nghễ” con tôm bê tông 22 tỷ đồng. Lãnh đạo ta thật biết cách để sinh lời mà.
Người ta bảo “tôm là vàng trắng của Cà Mau”. Mà nay “vàng” ấy cũng bị giả. Chỉ là đống bê tông cốt thép vô hồn chứ đâu phải phát triển trong ao, đầm của người dân? Biểu tượng của sự phát triển lẽ phải là nụ cười của nhân dân trong vụ mùa, chứ không phải là con tôm khủng lồ treo lơ lửng trên quảng trường. Đó là niềm tự hào của kẻ nào bày trò, kiếm cớ để rút ruột bỏ túi, chứ nào phải của nhân dân?
Biểu tưởng của tự hào, của hạnh phúc. Phải được đong đếm bằng tự do, bằng hạnh phúc của người dân. Nơi họ được hưởng quyền làm người: không phải nằm la liệt nơi bệnh viện, con cái đến trường không phải đóng những khoảng vô lí, người dân đi làm đủ để trang trải cuộc sống, có cơm để ăn có nhà để ở. Chứ các tượng đài hay công trình vô nghĩa kia. Lãnh đạo gọi đó là công trình “điểm nhấn du lịch.” Còn người dân thì gọi đó là điểm trũng của lý trí.
Hiểu Lam

Người ta từng nói, thời phong kiến đã qua, ngai vàng không còn được truyền cho con nối. Nhưng có vẻ như, ở Việt Nam hôm nay, ngai quyền lực vẫn có họ, có tên, và có di sản.
Việc Đại tá Tô Long, con trai của TBT Tô Lâm được bổ nhiệm làm Cục trưởng Cục An ninh Đối ngoại từng khiến công luận thì thầm một câu cũ mà mới:
“Con vua thì lại làm vua, con sãi ở chùa quét lá đa.”
Cục An ninh Đối ngoại là một trong những đơn vị trọng yếu của Bộ Công an, nơi mỗi vị trí lãnh đạo đều được cân nhắc kỹ lưỡng.
Thế nhưng, chỉ trong vòng chưa đầy hai năm, một Thượng tá trẻ tuổi từ vị trí Phó Chánh Văn phòng về gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc lại thăng tiến thần tốc thành Cục trưởng, ngồi ghế chỉ huy hai vị Thiếu tướng nhiều thâm niên.
Nếu không có “họ” Tô trong lý lịch, liệu con đường ấy có nhanh đến thế?
Hai vị Thiếu tướng Đặng Khắc Chất và Nguyễn Thế Hùng, nay phải ngồi dưới quyền một Đại tá trẻ, hẳn cũng phải nuốt trọn cay đắng vào lòng. Hằng ngày vẫn phải báo cáo, vẫn phải “chờ duyệt” từ người kém mình hai cấp bậc, chỉ vì anh ta là con của Tổng Bí thư.
Sự bổ nhiệm diễn ra âm thầm không báo chí, không công bố chính thức chỉ vài hình ảnh lan truyền trên mạng xã hội. Nhưng sự im lặng ấy lại vang hơn mọi tuyên bố: quyền lực ở Việt Nam đang được vận hành như một hội kín, nơi người được chọn không phải vì năng lực, mà vì xuất thân.
Những người phấn đấu hàng chục năm trong ngành, nay phải đứng nghiêm chờ lệnh một vị Cục trưởng trẻ không vì người ấy giỏi hơn, mà vì cha của người ấy quyền lực hơn.
Thế Bảo

Thanh Hóa vừa khiến dư luận cả nước “há hốc” khi thông báo nữ Tỉnh ủy viên trẻ nhất tỉnh – chỉ mới 31 tuổi – đã được bổ nhiệm “hoàn toàn đúng quy trình, kỹ lưỡng, cẩn thận, đủ điều kiện”.
Nghe câu trả lời không thể nào thân thuộc hơn đối với người dân: "đúng quy trình". Vâng, kể cả cán bộ đảng viên, quan chức cấp thấp cấp cao... khi được bổ nhiệm đều "đúng quy trình", đều được "tín nhiệm tuyệt đối", đều là "tấm gương sáng" cần noi theo... khi vỡ lẽ ra tham ô tham nhũng, lợi dụng chức vụ quyền hạn để phạm tội, thất thoát trăm ngàn tỷ, hôm trước còn bị tố sai phạm – hôm sau nhận bằng khen – tất cả đều được bao bọc bằng cái áo “đúng quy trình”. Mặc vào là sạch sẽ, miễn nhiễm với chất vấn của dân.
Một người 31 tuổi được đưa lên vị trí cao vút, nhưng lại được cho rằng "đã chuẩn bị kỹ lưỡng từ trước", thì chắc chắn là có gốc gác không tầm thường, còn người dân thì chẳng được kiểm chứng vào năng lực của vị tỉnh uỷ viên này. Chỉ biết rằng mẹ của cô là cựu Giám đốc Sở Tài chính tỉnh Thanh Hóa bị TAND tỉnh Thanh Hóa tuyên án 30 tháng tù treo, thì phải chăng quy trình đang đi theo hướng "hi sinh đời mẹ - củng cố đời con"?
Một lần nữa, dân được xem “thành quả” của quy trình, không được tham gia quy trình. Dân được thông báo sau khi mọi việc đã xong. Và dân sẽ là người gánh hậu quả nếu “người được chuẩn bị kỹ lưỡng” hôm nay trở thành “người bị điều tra kỹ lưỡng” trong vài năm tới cho mà xem.
Linh

Thái Nguyên vừa trải qua trận lũ lịch sử, dân vật lộn giữa dòng nước xiết, nhà trôi, người mất, ruộng vườn tan hoang. Trong những ngày khốn cùng ấy, chỉ thấy dân cứu dân. Những chiếc thuyền nhựa, những sợi dây thừng tự buộc, những bàn tay gầy guộc vớt nhau lên giữa dòng nước đục. Không thấy lãnh đạo đâu, không thấy ai chỉ đạo, cũng chẳng thấy ai vì dân ngoài chính những người dân bé nhỏ tự cứu mình.
Có chăng còn được Phạm Minh Chính chịu khó lội nước diễn vài tấm hình cho có, cố lấy lòng dân để được trụ lại thêm một nhiệm kỳ, chứ Tổng Bí thư Tô Lâm thì tuyệt nhiên vắng bóng.
Khi dân đang trôi theo nước ông bận họp chia ghế, khi dân đang mất trắng, ông bay sang Triều Tiên ngắm duyệt binh, xem quân đội nước bạn diễu hành. Lúc dân kêu cứu, ông bận chỉnh đốn Đảng.
Và bây giờ, khi nước đã rút, ruộng đồng đầy bùn, dân đã mệt lả, ông mới thong thả vác mặt đến “thăm hỏi, động viên”. Thăm ai, động viên ai nữa bây giờ, hay chỉ để quay vài thước phim để truyền hình kịp phát bản tin tối: “Tổng Bí thư quan tâm sâu sắc đến đời sống nhân dân vùng lũ”?
Nhưng dân giờ đâu dễ bị mị. Họ thấy rõ đoàn xe ông dừng ở nhà riêng của ông Phan Văn Giang, có lẽ để đàm phán phân chia quyền lưc, sẵn tiện ghé vùng lũ chụp vài tấm hình lấy lệ.
Thì ra chuyến “thăm dân” này cũng chỉ là phụ phẩm của một vở kịch quyền lực, chứ mong chờ gì lãnh đạo biết thương dân.
Cô Ba

Trong vòng 1 tuần, chính quyền đã công bố 2 vụ án đang gây xôn xao dư luận: “Shark” Bình — bị tố lừa đảo hàng trăm tỷ từ bốn năm về trước — giờ mới bị gọi tên, kèm theo quyết định kê giữ hàng ngàn tỷ đồng; còn Ngân 98 — bị tố bán hàng giả từ bốn năm trước với doanh thu được cho là trăm tỷ — thì bị tịch thu chừng hơn tám mươi cuốn sổ đỏ và hai chiếc xe, được truyền thông nhẩm sơ thì trị giá “dăm bảy trăm triệu”.
Câu hỏi được nhiều người thắc mắc và đặt ra là: Tại sao việc kiểm tra, bắt giữ, tịch thu... lại chạy theo lịch trình lâu dài như vậy mà không phải là ngay tức thì?
Vâng, phát hiện lừa đảo, bán hàng giả nhưng chúng vẫn không ngăn cản từ ban đầu, mà chờ đợi "con mồi" đủ to để "thịt", rồi công bố như một chiến công hiển hách. Dân vẫn bị lừa, mất tiền và rước thứ hàng giả độc hại vào người, cơ quan chức năng thì hết sức "vẻ vang" lên báo chí để thể hiện sự chuyên nghiệp, còn tài sản thì cứ thế chạy thẳng vào công quỹ mà không ai rõ nó sẽ được xử lý thế nào.
Chưa kể việc lục soát, niêm phong và tịch thu tài sản lại là lúc để "thất thoát" một cách không thể hợp lý hơn. Ai chắc được chúng chỉ thu giữ hàng ngàn tỷ đồng? Ai chắc được chúng chỉ thu được 80 sổ đỏ như chúng đã công bố? Một vài chục thỏi vàng "xê dịch" vào tí ai đó thì ai đảm bảo không xảy ra?
Cuối cùng, mỉa mai nhất là khoảnh khắc tuyên truyền: khi mọi thứ được thu xếp, báo chí chính thức ca tụng “công tác khám phá và tịch thu tài sản lớn”, còn dư luận vòng ngoài thì còn đang tính toán xem mình đã bị lừa bao nhiêu lần, bởi ai, và bằng cách nào. Cái “bắt” trở thành màn diễn, cái “tịch thu” thành lễ vật, và cái công lý thì đôi khi giống hàng mẫu: có thể trưng bày, chụp ảnh, nhưng không ai dám chắc được cái sản phẩm có bền hay không.
Linh

Tô Lâm đã c.ư.ớp được ngai vàng. Nhưng rồi ông ta nhận ra c.ư.ớp thì dễ, giữ mới khó.
Bởi cái ngai ấy không hề có tính chính danh, nó được dựng lên không phải bằng niềm tin, sự ủng hộ mà bằng sợ hãi, nghi kỵ, và những bộ hồ sơ tham nhũng mà chính ông từng dùng để leo lên tranh ghế.
Giờ đây, mỗi khi ông ngồi xuống, chiếc ngai lại kêu răng rắc như tiếng xương của cả hệ thống đang nứt dần.
Triều đại Tô Lâm mở màn bằng Nghị định 168, cây roi thép quất thẳng vào dân, tăng mức phạt giao thông, siết tự do, và chính thức khai sinh thời kỳ công an trị đậm đặc.
Rồi đến việc bỏ thuế khoán, khiến hàng vạn tiểu thương lao đao, chợ truyền thống vắng như sau bão.
Người ta nói đùa: “Thời Tô Lâm là thời đánh tư sản phiên bản 2.0” , từ tiệm vàng, doanh nghiệp... ai sơ sẩy là thành tội phạm, ai muốn yên thân thì phải biết "nộp lễ" cho yên cửa yên nhà.
Siết dân bằng kinh tế vẫn chưa đủ, Tô Lâm còn muốn bịt miệng dân bằng công nghệ.
Bộ Công an dưới thời ông nắm trọn Luật An ninh mạng, quản lý viễn thông, kiểm soát dữ liệu người dùng, mạng xã hội, và cả thông tin thuê bao điện thoại.
Hàng trăm người bất đồng chính kiến bị bắt, hàng ngàn tài khoản bị chặn, và hàng triệu người dân học cách im lặng để tồn tại.
Đó không còn là bảo vệ an ninh quốc gia mà là bóp nghẹt tiếng nói của nhân dân, để duy trì sự sợ hãi làm công cụ cai trị.
Nhưng Tô Lâm không chỉ đánh dân, ông ta còn đánh cả đồng chí.
Bằng cách dồn mọi quyền lực, dự án, ngân sách về Bộ Công an, ông khiến các Bộ khác chỉ còn là phông nền trên sân khấu quyền lực.
Bằng cách đưa người nhà, đồng hương Hưng Yên vào những vị trí trọng yếu, ông biến guồng máy thành “Hưng Yên trị”, " gia đình trị".
Và bằng việc công khai bắt tay với những cái tên từng bị xem là “thế lực cũ” như Nguyễn Tấn Dũng, Nông Đức Mạnh, ông đã đâm thẳng vào cấm kỵ mà Nguyễn Phú Trọng để lại.
Ông ta mượn danh “chống tham nhũng” nhưng thực chất là triệt hạ và khống chế phe đối thủ.
Ông nói “tinh gọn bộ máy” nhưng lại chỉ tinh gọn phần của thiên hạ, còn Bộ Công an thì phình to như cái bóng bao trùm cả chính quyền.
Chỉ trong chưa đầy một năm, Tô Lâm chọc giận dân, chạm nọc Đảng, và làm rạn cả quân đội.
Bộ Công an giờ quyền lực đến mức Bộ Quốc phòng cũng phải dè chừng.
Những tin đồn rằng Phan Văn Giang được nhiều phiếu tín nhiệm hơn Tô Lâm, và sự cố đọc nhầm chức danh trên sóng truyền hình, không phải ngẫu nhiên mà có. Đó là phép thử dư luận, và kết quả rõ ràng: dân nghiêng về quân đội, chứ không tin vào một kẻ khoác áo công an trị.
Tô Lâm giờ đây sống trong lo sợ. Ngai vàng của ông được dựng bằng quyền lực và nỗi sợ hãi, nên chỉ cần một vết nứt niềm tin, tất cả sẽ sụp đổ.
Người ta tưởng ông thắng. Nhưng thật ra, ông chỉ đang bị kẹt trên chính đỉnh quyền lực do mình dựng lên. Leo càng cao, càng cô độc. Mà càng cô độc, càng dễ ngã.
Tô Lâm đã đánh mất niềm tin của dân, mất lòng đồng đảng, và cả chỗ dựa từ những người từng giúp ông leo lên. Lịch sử cho thấy, không một triều đại nào có thể tồn tại lâu dài nếu chỉ biết cai trị, đàn áp và bóc lột nhân dân.
Ngai vàng của Tô Lâm không cần ai lật đổ, nó đang tự cháy từ bên trong.
Cô Ba

“NGUYÊN TỐ ĐẤT HIẾM” ĐÒN HIỂM CỦA TRUNG QUỐC?
(PHẦN 1)
-TẦM QUAN TRỌNG CỦA CÁC NGUYÊN TỐ TỪ ĐẤT HIẾM.
Đất hiếm (Rare-earth element - REE) là tên gọi chung của một nhóm 17 nguyên tố hóa học thuộc bảng tuần hoàn, bao gồm Scandi (Sc), Ytri 👍 và 15 nguyên tố của nhóm Lanthan (La, Ce, Pr, Nd, Pm, Sm, Eu, Gd, Tb, Dy, Ho, Er, Tm, Yb, Lu).
Đất hiếm là nguyên liệu quan trọng trong nhiều lĩnh vực công nghệ cao như điện tử, quang điện, laser, vật liệu siêu dẫn, chất phát quang, xúc tác, nam châm, chế tạo vũ khí, thiết bị y tế… do vậy đây được xem là một nguồn tài nguyên rất quý giá.
Triển vọng về đất hiếm được hỗ trợ bởi các yếu tố cơ bản về cung và cầu mạnh mẽ khi thế giới hướng tới kỷ nguyên kinh tế mới, tập trung vào năng lượng sạch và những tiến bộ công nghệ.
Đất hiếm rất quan trọng đối với nhiều công nghệ quốc phòng , bao gồm máy bay chiến đấu F-35, tàu ngầm lớp Virginia và Columbia, tên lửa Tomahawk, hệ thống radar, máy bay không người lái Predator và loạt bom thông minh JDAM. Hoa Kỳ hiện đang chật vật để theo kịp tốc độ sản xuất các hệ thống này.
Trong khi đó, Trung Quốc đang nhanh chóng mở rộng năng lực sản xuất vũ khí và mua sắm các nền tảng và thiết bị vũ khí tiên tiến với tốc độ ước tính nhanh hơn Hoa Kỳ từ năm đến sáu lần .
ĐẤT HIẾM CÓ THỰC SỰ HIẾM?
Câu trả lời là: KHÔNG
Mặc dù không có câu trả lời chính xác, trữ lượng đất hiếm các quốc gia tạm được ghi nhận như sau:
-Nguồn thông tin thứ nhất:
Các quốc gia có trữ lượng đất hiếm lớn nhất thế giới bao gồm:
1- Trung Quốc: 44 triệu tấn.
2- Việt Nam: 22 triệu tấn.
3- Brazil: 21 triệu tấn.
4- Nga: 21 triệu tấn.
5- Ấn Độ: 6,9 triệu tấn
-Nguồn thông tin thứ 2:
1. Trung Quốc - 44 triệu tấn
2. Brazil - 21 triệu tấn
3. Ấn Độ - 6,9 triệu tấn
4. Australia - 5,7 triệu tấn
5. Nga - 3,8 triệu tấn
6. Việt Nam - 3,5 triệu tấn
7. Mỹ - 1,9 triệu tấn
8. Greenland - 1,5 triệu tấn
Mới đây, các nhà địa chất học Kazakhstan vừa thông báo phát hiện một mỏ đất hiếm với trữ lượng ước tính hơn 20 triệu tấn, nằm ở độ sâu 300m.
TẠI SAO TRUNG QUỐC THỐNG TRỊ THẾ GIỚI VỀ ĐẤT HIẾM?
- Ô NHIỄM MÔI TRƯỜNG:
Lợi ích tiềm năng của đất hiếm và các ứng dụng đất hiếm đã thấy rõ, những đi cùng đó là những vấn đề môi trường tiềm ẩn. Không như những loại khoáng sản khác, việc khai thác đất hiếm gây nguy hại cho môi trường lớn hơn nhiều lần so với khai thác và chế biến các loại khoáng sản khác như than đá, dầu mỏ.
Bởi không như những loại khoán sản khác, đất hiếm tồn tại những loại hợp chất có khả năng phóng xạ rất cao. Vì thế hai ảnh hưởng đầu tiên khi khai thác và chế biến đất hiếm là ô nhiễm phóng xạ và ô nhiễm hóa chất.
Cả hai hình thức ô nhiễm này đều mang lại những tác hại lâu dài và những hậu quả khôn lường cho môi trường sống và sức khỏe của con người.
- ĐẦU TƯ LỚN DOANH THU, LỢI NHUẬN THẤP.
Trong khoảng đầu năm nay, Adamas Intelligence dự báo rằng, từ năm 2022 đến năm 2035, giá trị của đất hiếm oxit được tiêu thụ bởi các ứng dụng chuyển đổi năng lượng sẽ tăng với tốc độ CAGR là 19,1%, từ 3,8 tỷ USD năm 2022 lên 36,2 tỷ USD vào năm 2035.
Một dự báo khác:
Thị trường dự kiến sẽ đạt doanh thu 20 tỉ đô la Mỹ vào cuối năm 2035, cao gấp đôi so với mức 10 tỉ đô la trong năm 2022.
Một tính toán của Viện nghiên cứu quốc phòng hoa kỳ cho biết, để không phụ thuộc Trung Quốc, Mỹ phải đầu tư 500 tỷ USD trong vòng 5 năm đầu kể từ 2024.
Điều này khiến cho các nhà đầu tư không mặn mà với việc khai thác, tinh chế các nguyên tố đất hiếm.
Đây phải là quốc sách bằng sự đầu tư của nhà nước.
Và các quốc gia có trữ lượng đất hiếm lớn như Brazin, Úc, Ấn Độ… kể cả Mỹ cũng từ bỏ khai thác, tinh chế đất hiếm như một quốc sách. Tất cả đều nhắm đến từ nguồn cung của Trung Quốc.
- RÀO CẢN VỀ SỞ HỮU TÀI NGUYÊN, LUẬT PHÁP…
CHÍNH SÁCH.
Với các quốc gia dân chủ như Mỹ sở hữu tư nhân về đất đai, cũng như luật pháp về bảo vệ môi trường khiến cho việc triển khai khai thác đất hiếm thường bị chậm trễ, phụ thuộc luật pháp ở mỗi bang, khiến chi phí cao.
Đây là lợi thế cho phát triển công nghiệp khai thác và tinh chế nguyên tố đất hiếm cho một quốc gia độc tài như Trung Quốc.
Đảng Cộng sản Trung Quốc có thể tập trung quyền lực, tài lực, vật lực, bất chấp ô nhiễm môi trường, không cần tính đến hiệu quả kinh tế để trở thành quốc gia thống trị cung cấp các nguyên tố đất hiếm trên toàn thế giới.
Trong khi các quốc gia khác lại lợi dụng Trung Quốc để tránh những hậu quả về ô nhiễm môi trường và hạn chế trong chính sách của mình.
Kết quả:
Trung Quốc sẵn sàng bằng bất cứ giá nào, kể cả sự sống còn của người dân Trung Quốc lao vào đầu tư phát triển công nghiệp sản xuất đất hiếm, theo đuổi mục đích trở thành quốc gia dẫn dắt thế giới bằng cách biến các quốc gia này lệ thuộc Trung Quốc vào các nguyên tố đất hiếm.
(Còn tiếp)

“NGUYÊN TỐ ĐẤT HIẾM” ĐÒN HIỂM CỦA TRUNG QUỐC?
(PHẦN 2)
CON BÀI CHỦ CHỐT ĐƯỢC TUNG RA.
Biện pháp đánh thuế nhập khẩu đối ứng của chính quyền Donald Trump với nhiều quốc gia trên danh nghĩa lập lại sự cân bằng trong cán cân thương mại trong đó Trung Quốc được Trump cho là đối tượng cần phải có những biện pháp cứng rắn.
Tuy vậy, đây không phải là đích đến mong muốn của Mỹ, mục tiêu cuối cùng của Mỹ nhằm ngăn chặn ảnh hưởng của Trung Quốc trở thành một quốc gia thay Mỹ dẫn dắt thế giới.
Cùng với việc tăng thuế đối ứng, chính quyền Trump thực hiện chiến lược bao vây Trung Quốc bằng cách ngăn chặn các nguồn nguyên, nhiên liệu đặc biệt là dầu mỏ nhập khẩu vào Trung Quốc từ Iran và Nga.
Ngày 9/10, chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố áp lệnh trừng phạt đối với khoảng 100 cá nhân, tổ chức và tàu thuyền có liên quan đến hoạt động buôn bán dầu mỏ và hóa dầu của Iran. Trong số này có nhiều nhà máy lọc dầu tư nhân và cảng tại Trung Quốc.
Lệnh trừng phạt mới nhắm đến khoảng 1,5 triệu thùng dầu thô xuất khẩu mỗi ngày của Nga, trong đó 750.000 thùng được chuyển đến Trung Quốc và 350.000 thùng đến Ấn Độ. Đây là hai trong số những quốc gia nhập khẩu dầu lớn nhất thế giới.
Vụ Mỹ tấn công vào các cơ sở hạt nhân của Iran trong chiến dịch “Búa đêm” hôm 21/6/2025 đã đạt được chủ đích, khi chính quyền Iran không còn kiểm soát được eo biển Hormuz, con đường vận chuyển dầu thô đến Trung Quốc.
Nền công nghiệp sản xuất của Trung Quốc tồn tại và phát triển chủ yếu dựa vào nhập khẩu dầu thô, nguồn cung gián đoạn sẽ rơi vào khủng hoảng ngay lập tức.
Trên bàn đàm phán Mỹ vẫn chủ động đưa ra các mức thuế đối ứng nhập khẩu hàng hóa từ Trung Quốc, song song với đề xuất tăng lượng hàng hóa xuất khẩu từ Mỹ sang Trung Quốc, đây là một chiến thuật “câu giờ” gây tác động tâm lý rất khó chịu với các nhà sản xuất Trung Quốc khiến họ mất phương hướng trong hoạch định chính sách… Cơ hội cho các đối thủ từ các quốc gia mới nổi như Ấn độ, Indonesia… có thể thay thế Trung Quốc lấy lại các khách hàng trên khắp thế giới.
Trung Quốc nhận thấy chiến lược đàm phán của Trump mục đích kéo dài thời gian để phục hồi nền sản xuất trong nước. Đồng thời có thời gian để lôi kéo một liên minh chống lại Trung Quốc đặc biệt là EU, với việc Trump tận dụng triệt để sự phụ thuộc của EU vào sức mạnh quốc phòng của Mỹ trong cuộc chiến Nga-Ukraine để EU vào hùa tạo ra một liên minh chống Trung Quốc.
Mất thị trường EU có thể nói nền kinh tế Trung Quốc sụp đổ là một viễn cảnh không xa.
Trung Quốc bắt đầu mất sự kiên nhẫn.
Trước thềm chuyến thăm Hàn Quốc sắp tới của Tổng thống Donald Trump vào cuối tháng này - nơi ông dự kiến sẽ gặp Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình lần đầu tiên kể từ năm 2019 - Trung Quốc đã thông báo mở rộng các hạn chế đối với xuất khẩu đất hiếm và nam châm vĩnh cửu.
Thông báo số 61 năm 2025 của Bộ Thương mại Trung Quốc áp dụng các biện pháp kiểm soát xuất khẩu đất hiếm và nam châm vĩnh cửu nghiêm ngặt nhất từ trước đến nay.
Động thái này vừa củng cố vị thế của Bắc Kinh trong các cuộc đàm phán sắp tới, vừa làm suy yếu những nỗ lực của Hoa Kỳ nhằm củng cố nền tảng công nghiệp của mình.
Theo các biện pháp được công bố, các công ty nước ngoài giờ đây sẽ phải xin phép chính phủ Trung Quốc để xuất khẩu nam châm, dù chỉ chứa một lượng rất nhỏ vật liệu đất hiếm có nguồn gốc từ Trung Quốc, hoặc được sản xuất bằng công nghệ khai thác, chế biến hoặc sản xuất nam châm của Trung Quốc.
Khung cấp phép mới sẽ áp dụng cho nam châm đất hiếm do nước ngoài sản xuất và một số vật liệu bán dẫn có chứa ít nhất 0,1% nguyên tố đất hiếm nặng có nguồn gốc từ Trung Quốc.
(Còn tiếp)

“NGUYÊN TỐ ĐẤT HIẾM” ĐÒN HIỂM CỦA TRUNG QUỐC?
(PHẦN CUỐI)
KHÔNG CÓ GÌ GIỚI HẠN VỚI NƯỚC MỸ VẤN ĐỀ LÀ THỜI GIAN.
Đòn hiểm của Trung Quốc được công bố là biện pháp nghiêm khắc nhất từ trước đến nay của Trung Quốc nhắm vào lĩnh vực quốc phòng của Mỹ.
Theo quy định mới, bắt đầu từ ngày 1 tháng 12 năm 2025, các công ty có bất kỳ mối liên hệ nào với quân đội nước ngoài, bao gồm cả quân đội Hoa Kỳ, sẽ phần lớn bị từ chối cấp giấy phép xuất khẩu.
Bộ Thương mại cũng nêu rõ rằng bất kỳ yêu cầu nào về sử dụng đất hiếm cho mục đích quân sự sẽ tự động bị từ chối.
Trên thực tế, chính sách này nhằm ngăn chặn việc đóng góp trực tiếp hoặc gián tiếp đất hiếm có nguồn gốc từ Trung Quốc hoặc các công nghệ liên quan vào chuỗi cung ứng quốc phòng nước ngoài.
Tất nhiên những biện pháp này sẽ làm công nghiệp quốc phòng Mỹ phải đối mặt với những thách thức đáng kể, năng lực sản xuất hạn chế và khả năng mở rộng nhanh chóng để đáp ứng nhu cầu công nghệ quốc phòng ngày càng tăng.
Mỹ sẽ đối mặt thế nào với những quy định mới về chính sách xuất khẩu đất hiếm của Trung Quốc?
Câu trả lời, đó chỉ là vấn đề thời gian, nó không phải là những thách thức về khả năng công nghệ sản xuất hay những bảo bối mang tính khoa học Mỹ không thể giải quyết được.
Những thông tin về các công nghệ và bí quyết độc quyền đã giúp Trung Quốc dẫn đầu toàn cầu về khai thác và sản xuất nam châm đất hiếm chỉ có trên truyền thông định hướng của các học giả ăn tiền để viết báo.
Thực tế khó khăn nhất của Mỹ là định hướng chiến lược có tính thống nhất trong nội bộ nước Mỹ, bởi những mâu thuẫn giữa chính sách phát triển quốc phòng, thương mại với những chính sách động chạm đến các quyền dân sự và chủ quyền của các quốc gia khác…
Mỹ cần có thời gian để mở rộng các cơ sở sản xuất tinh chế đất hiếm, điều này cần phải có một chiến lược toàn diện, từ nguồn cung đất hiếm không những ở Mỹ còn tại các quốc gia khác, phát triển các công nghệ tân tiến hơn để tinh chế đất hiếm giảm tác hại của ô nhiễm môi trường, hoàn thiện các chính sách về đất đai…
Một trong những trọng tâm của chiến lược đất hiếm cũng được đề cập nghiêm túc và có những bước tiến trên thực tế, đó là phát triển công nghệ tái chế các sản phẩm đã sử dụng từ các nguyên tố đất hiếm như một giải pháp bền vững để đảm bảo chuỗi cung ứng khoáng sản quan trọng của Bắc Mỹ, và những đổi mới gần đây đang tạo ra một con đường sinh lời.
Một công ty đang thu hút sự chú ý của các nhà đầu tư trong lĩnh vực này là CoTec Holdings (TSXV:CTH) có trụ sở tại Vancouver .
Thông qua liên doanh với HyProMag USA, CoTec đang đưa ra thị trường một phương pháp tái chế nam châm đất hiếm tiên tiến.
Nghiên cứu khả thi, được công bố vào tháng 11 năm 2024, đặt mục tiêu tổng công suất sản xuất hàng năm là 1.041 tấn nam châm NdFeB tái chế trong suốt 40 năm hoạt động, giá trị hiện tại ròng sau thuế là 262 triệu đô la Mỹ theo giá thị trường hiện tại, tăng lên 503 triệu đô la Mỹ theo giá dự báo độc lập .
HyProMag USA đang nhắm đến mục tiêu đáp ứng 10% nhu cầu nam châm NdFeB nội địa của Hoa Kỳ trong vòng năm năm kể từ khi đưa vào vận hành, với ba nhà máy đặt mục tiêu sản xuất khoảng 3.000 tấn nam châm NdFeB tái chế, gấp ba lần so với dự kiến trong nghiên cứu khả thi tháng 11 năm 2024.
CoTec sở hữu 60,3% HyProMag USA, bao gồm 50% cổ phần trực tiếp và một phần lợi ích gián tiếp thông qua 20,6% cổ phần tại Maginito, một đối tác liên doanh khác của HyProMag. Công ty đang xây dựng một cơ sở tái chế nam châm đất hiếm tại khu vực Dallas-Fort Worth, Texas, nhằm phục vụ các ngành công nghiệp sản xuất và quốc phòng của Hoa Kỳ.
Một thông báo ngày 17 tháng 4 từ Microsoft, PedalPoint Recycling và nhà sản xuất ổ cứng Western Digital cũng nhấn mạnh việc ngừng hoạt động trung tâm dữ liệu và các hóa chất mới phát triển đang giúp thu hồi đất hiếm.
Gần đây, các công ty đã hoàn thành một dự án thí điểm sử dụng công nghệ "tái chế hòa tan không axit" để thu hồi đất hiếm từ khoảng 50.000 pound (khoảng 22.000 kg) ổ cứng trung tâm dữ liệu Microsoft bị cắt nhỏ và các tài sản liên quan. Quy trình của họ có thể thu hồi khoảng 90% các nguyên tố đất hiếm từ vật liệu.
Các công ty viết rằng: "Khi được mở rộng trên toàn thế giới, quy trình tái chế mới này có thể trả lại rất nhiều đất hiếm đã thu hồi cho nguồn cung cấp của Hoa Kỳ".
Vào ngày 23 tháng 4, công ty đã thông báo rằng địa điểm sẽ là một cơ sở rộng 150.000 foot vuông ở Mesa, Arizona, dự kiến khởi công vào năm 2026.
Những dạng công ty như trên đã phát triển với mức độ dày đặc không những ở Mỹ, Canada còn có khắp ở châu Âu, đặc biệt là Anh, Pháp và Đức.
THỜI GIAN SẼ LÀ BAO LÂU?
Vào tháng 7 năm 2025, theo một thỏa thuận mang tính bước ngoặt, Bộ Quốc phòng (gần đây được đổi tên thành Bộ Chiến tranh) đã đầu tư 400 triệu đô la vốn chủ sở hữu vào MP Materials, biến chính phủ Hoa Kỳ trở thành cổ đông lớn nhất của công ty.
Thỏa thuận này cũng bao gồm cam kết giá sàn trong 10 năm là 110 đô la một kg cho các sản phẩm NdPr (neodymium-praseodymium) của MP Materials, được thiết kế để bảo vệ khả năng tồn tại về mặt thương mại của công ty trong bối cảnh giá thấp xuất phát từ việc sản xuất quá mức của Trung Quốc.
Ngoài ra, Văn phòng Vốn chiến lược (OSC) của Bộ Chiến tranh đã gia hạn khoản vay 150 triệu đô la để mở rộng cơ sở Mountain Pass, California của MP Materials, bổ sung thêm khả năng tách đất hiếm nặng để tăng cường năng lực chế biến trong nước. MP Materials cũng đã công bố kế hoạch xây dựng cơ sở sản xuất nam châm thứ hai của Hoa Kỳ, được gọi là "Cơ sở 10X".
Bộ Chiến tranh đã ký kết thỏa thuận bao tiêu trong 10 năm cho 100% sản lượng nam châm của cơ sở.
Trong một cuộc phỏng vấn với Morning Edition, Graceline Baskaran, giám đốc Chương trình An ninh Khoáng sản quan trọng tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế, một tổ chức nghiên cứu có trụ sở tại Washington D.C. tập trung vào chính sách công quốc tế, cho biết "Trung Quốc đang thống trị tuyệt đối ở đây".
Graceline Baskaran không phủ nhận lợi thế của Trung Quốc trong đàm phán thương mại khi lấy đất hiếm làm đòn bẩy.
Baskaran đưa ra ý kiến:
Hoa Kỳ có năng lực. Tuy nhiên, chúng ta đã chậm chân.
Thực tế, chúng ta đã chi hơn 400 triệu đô la thông qua Đạo luật Sản xuất Quốc phòng để xây dựng các cơ sở hoạt động đó tại Hoa Kỳ, nhưng vấn đề là việc khai thác và chế biến là một nỗ lực dài hạn. Chúng ta không thể xây dựng điều đó chỉ sau một đêm.
Thứ hai, chúng ta có kho dự trữ tại Hoa Kỳ. Và đây không phải là lệnh cấm đất hiếm, mà là vấn đề tiếp cận chúng…
Không nghi ngờ gì nữa, 10 năm và có thể ngắn hạn hơn đất hiếm không thể trở thành vũ khí mà Trung Quốc có thể thao túng được Mỹ.